7 Kasım 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

Devlet tedbiri zarureti Rit mebusumuzun — verdiği tekrir üzerine, Türkiyede Türk — tabüyetinde yaşıyan, fakat Türklükle olan münmebetleri ancak maddi ve zahiri bir şekil üzerinde kalan Yahudiler derdi yeniden hararetlenmiş oluyor. <. Dünkt gazeteda hayretimi mucib olan mütrim bir iuraf gördüm. —İstat. bulda Musevi camsat teşkilktmm başkâtibi: — Devlet toğbir almadıkça Musevilerin maalesef, kendiliklerinden Türk. çe konuşmalarına imkân taşavvur etmiyorum. Demiş. Bu ne elim bir itiraCur, düşünülüyor ma? Bu cümle içinda, âdeta bütün —ömrü günahla geçen bir İnristiyamn son dakikada pazaza karşı ber suçunu itiraf etmesine bemcer, bir mahiyet vardır. — Hakikailerin münakaşa ve hallinde Yazıklar olmum deyip geçmek, bugünkü kavrayış itibarile, hiç bir kıymot ifade etmet. Tecrübelerle itiraflar yatıyama gelince, artık tereddüd ve —müsamabanın da yeri kalımaz. Teorübe edilmilştir. Tüzkçe konuşmuyortlar. Türkçe ile biç alâkaları yoktur. Ayrı makteblerde Okurlar. Ayrı barsların ve kültürlerin yolcularıdırlar. Mecburiyet ve meufaat görmedikçe, Türk gazetesi, Türk kitabı hiç okumuyorlar, Bunlara karşı, en büyük bir insanlik te yumuşaklık şerçetesi içinde zeçen mücüdeleler, âdeta Babanaın nasibatini dinledikten sonra oda kapısı dışında dilini çıkaran ço- gukların taline yakan bir metice vermiştir. Ba, tecrlibe kısan!. Bir de şitedi itiraflar kasım - başladı.. Söyliyenin, hayalta belki <n fazla doğra ve samimi buluaduğu bir daki- ka içinde bunlatı konuştağana Şüphe edtlemez.. — Evet «diyor: manlesüf.. Şu halde?, Düğümü, rabat rahat çözebiliriz; Tedbir, devlet tedbiri.. Hatta bolediyeler tedbiri.. Bu toptak eski toprak değildir. Bu millet eski müillet değil, bu kafa — Caki kafa değildir. Her şey çoktan değişmiştir. Saime Sâdi Tütün piyasasında durgunluk Tütun müstahsilleri fiati düşürtmiyeceklerdir ı “Amerikan tütün kumpanyalarının tekrar - mübayaata başlamaları bekleniyor Tütün piyasasında ani bir dıır:uıü husule gelmiştir. Bu- mun'a beraber bir taraftan küçük — miktarda satışlar y.pıhym Şimdiye kadar Ege tütün mıntakalarında 15 — milyon kilo tütün satılmıştır. Bunun yalmız — ©n milyon kilosunu Amerikan — tütün kumpanyaları satın almış- — lardır. Tütün piyasasında mü- him miktarda mübayaat yapan — diğer firmalar Herman Spirer, — Boruvalı B. Ahmed ve B. Seyit — ticarethanelerile diğer Türk tüc- carlarıdır. — Son günlerde tütün piyasa- sında görülen durgunluğu tabi — olarak kabul etmek lâzımdır. — Çünkü ilk partide en iyi tütün- ler satılmıştir. Bundan sonra dığer partilerin satışına başlana- Hktıı firmaların tütün fiatini K, diıumnk maksadile hateket ct- — tikleri söyleniyorsa da müstah- siler, müttebit bir haldedirler. Fiatleri düşürtmemek için ara- — larında karar almışlardır. J. mpmmn bu durgünluğundan t l içm ehdişe edilecek hiçbir vaziyet yoktur. Hükümet, tütün lerimizi — tamamen satabilecek her türlü tedbirleri — almâk yolundadır. Zaten Türk Tütün Limitod- şirketi ve İnhi- — garlar idaresi de piyasadan tü- — tün almaktadırlar. Fiat sukutu için hiçbir. sebeb yoktur ve Amerikan kumpanyaları, henüz tütün ihtiyaçlarını tamamlama- omışlardır. Gene piyasaya gire- cek, mübayaat yapacaklardır. Bergamada Beıgımı. (Hususi) — İki gün hararetle devam eden tütün sa- tışı birdetbire durmuştur. 60-80 aratıtda bir miktar tütün satık mıştır. Mübayaa olunan tütün azdır. Mühim —miktârı — durmaktadır. Tütünlerin bu sene nefaseli ge- çen senelerle ölçülemiyecek İ:- dar yüksek olduğundan; iyisi alındı, kötüsü kaldı gibi bir dü- şünce de ileri sürülemez. Tü- tünlerin mühim kısmı birinci sırada satılmaktadır. Piyasanın tekrar ne gün açı- belli değildir. lacağı h Büulgurcada Bulgurca, (Hususi) — Tütün satışlarına hararetle devam edil- miştir. Birkaç parti istisna edi- lirse, köyümüzde satılmamış tek balye tütün kalmamıştır. Bu yıl köyümüzden en fazla tütün alan Türk tütün Limitet, İnhisarlar, Di Amerkan ve Glen kumpanyalarıdır. Fitler - 80-90 kuruştar. Geçen yil, tütün mahsulü, o kadar nefis olmadığı halde yüz kuruştan satılmışlı. Halbuki; bu yılki tütün mahsulü, geçen se- neye nisbetle fevkalâde nefis olmasına rağmen geçen senekin- den noksandır. Halkevi köşesi BRKR Z TKT Z yıtları başlıyan motör kursu için lâzım gelen makine satın alın- | miş ve evimize gelmiştir. Ders- ler 8-11-937 pazartesi gününden itibaren saat 20 - 21 e kadar gevüni edeseğinden, kayıtlı olan- ların bildirilen gün ve saatte evimize gelmeleri. 2 — Türk Tarih Kurultayına | Halkevi hesabına gönderilen ta- rih öğretmeni B. Hüznü tara- fından 10-11-937 çarşamba günü saat 18 de projeksiyonla bir konferans verilecektir. Bu kötfetansa —bütün —yutd- daşlar gelebilirler. | ANADOLU Şehır dahili haberleri '—=a=—-_=_-—==-= Beş yıllık yol inşoat plânı İki senede tamamen ta- | Enverin de tevkifine hakkuk edecektir Yolların î;şaatı tulü kâmil usulü . . dairesinde Vilâyet yollarının inşası beş yıllık bir yol programı ha- zırlanınıştır. Bu programa göre inşa edilecek - vilâyet yollarının evvelâ en — ehemmiyetlerinden başlanmak - süretile inşasına de- vam edilecek, muhtelif iktısadi Sbölgeleri biribirine bağlıyacak bu yollar beş yilda tamamlan- mış olacaktır. Aldığımız malâmata göre vi- lâyetin beş yıllık yol pragramı, 937 vilâyet büdcesi kararname- sinin üçüncü maddesi mucibince iki yılda — tamamlanabilecektir. Beş yılda yapılması lâzım gelen mühim yollar, böylece iki yıl gibi kısa bir zamanda yapılacak, yalnız parası, beş yıllık yol pro- İesine göre âid olduğu yıllar büdoelerinden verilecektir. Bu şekil inşaata (tulü kâmil) üzerinden inşaat denilmektedir. Mühim yolların muhtelif kısım- larınin ayrı ayrı yıllarda inşası yetine bütünü münakasaya çıka- rılmaktadır. Meselâ, Çatal-Öde- miş yolu 110,000 lira keşif be- dellidir. Bu yolun, muhtelif kı- sırnlarının ayrı ayrı yıllarda in- şası yerine tamamı ihale edil- mekte ve müteahhid tarafından inşa olunmaktadır. Son zarsaanda muteıh.hıde iha- le edilen ve 75 bin lirayı cak Bayındır. yııhı dı bu şekilde inşa olunmaktadır. Bu şekil; yol inşaatına, bü- yük sermayeli — mütcahhidlerin talip olmalarını da temin etmek- tedir ki bundan edinilen istifade çok fazladır. Büyük mütcahhid- ler, diğerlerine nazaran — inşaat hususunda daha sağlam görül- MALSL Y N uall CA LÜi yaptırılıyor için | mektedir, Vilâyetimizin mühim bir çok yolları bu usule göre yaptırıla- cağı için beş yıllık yol projesi, çök kısa bir zamanda tahakkuk bir çok bölgelerden sevkiyat ve vakliyat daha kolay bir şekilde yapılacaktır. Kumtaş cinayeti karar verildi Karataşta İngiliz bahçesi mev- künde Amerikan Hasan taralın- dan biçakla yaralanan talebe Fethinin öldüğünü yazmıştık. Bu Ginâyete ait tahkikat — evrala müddelumumilkçe tekemmül et tirilmiş ve ikinci sorgu hâkim- liğine verilmiştir. Amerikan Ht- san mdvkuftur. Bu yaralama hâ- disesine kendisini teşvik ettiğini söliyen Amerikan Hasanın arka- daşı Enverin de tevkifine sorgu hâkimliğince karar verilmiştir. Bu ginayetin tâlikikatına bundan gonra gorgu hâkimliği tarafından devam edilecektir. Urla iskân dairesinde bir rüşvet hâdisesi Kitabın arasına bırakılar 15 lira yüzünden memur işten çıkarıldı Urla iskân memuru B. Cemal hakkında rüşvet almak suçundan tahkikata başlanmıştır. Bu yüz- den memurun eli işten çektiri- miştir. Vak'a şöyle olmuştur: Urlada bir muhacirin elinde, istihkakından fazla arazi bulun- duğü anlaşılmış - fazlasının geri alınması için tetkikata başlan- mıştı. Bu mubacir, müddeiumu- miliğe müracaatla iskân memu- runun kendisinden rüşvet istedi- ğini söylemiş ve müddeiumumi- lik derhal seri ve numarâları tesbit edilen 15 lirayı bu muha- gire vermiştir. Memurun, rüşvet alırken suç Üstü yakalanması için de zabıtaca tertıbat alın- mıştır. Bütün bu bazırlıklar tamam- landıktan sonra parayı alan mu- hacir, yanında akrabasından biri olduğu halde İskân memurunun çalıştığı odaya girmiş, parayı kendisine vermiştir. İskân me- muru, çalıştığı odada yalnız de- ğildi, İskân kâtibi de beraberdi. Biraz sonra muhacir dışarı çıkımca memurlar iskân memu- run odasına girmiş ve memu- runun — üzerini — aramışlarsa da patayı - bulamamışlardır. — İskân amemuru, ne aradıklarını bu me- murlara sormuş, —aranan rüşvet parası masa üzerinde duran bir kıtabın sahifeleri arasında bu- lıııımuuıı. Memur, oraya para konulduğundan haberi bile ol madığını söylemiştir. Hâdisenin bu şekli hakikaten gariptir. Bir metmuru lekelemek Pdfâyı Kehdisine vermemiş ve masa üzerinde duran bir kitabın içine koymuştur. Hâdisenin ta- mamen mürettep olmasına rağ- men iskân memurunun eli işten çektirilmiştir. Devam etmekte olan tahki- katın nasıl bir netice vereceği henüz belli değildir.. Çömezin zekâsı!.. Bir çömezin, hergün kabak yiyen ve misafirine de Tanrının bütün günü ve akşarm kabak iktam eden bir köy balkını bu Gdetten nasil menettiğini dün yazmışlım. Ayni çömez, bayram sabahı vatz yaparken diyor ki: — Ey Müslümanlarl. Biliniz ki namazda hoca secdeden kalk- mâdan evel kalkan kâfir olur. Ayni aamanda karısından boş | düşer ve buaların arasında bir dahâ mikâh esiz olmaz. Hoca bunları söyledikten sönrâ namaza dürüyor ve bittabi sec- deye varıyor. Cematat imamm: — Aliahüekber! Demesini bekliyor. Fakat İrhani secdeye varmış, bir türlü kalk- müyor. Beş dakika geçer, on da- kika geçer, çömezin mübarek alnı gene secdede.. Cemaat: — Allah Allah - diye mınl- danıyor- hoca neden kalkmıyor acabal Bir aralık çömezin sesi duyu- luyor: — Sizi tâfirler sizil Geçen seheye buraya gelen hafıza her gün kabak yidirir misiniz? Her birinz bana dünyalığınızı getir- tip de şuraya başımm yanına koymazsanız - yerimden bile kı- mildamam. Siz kalkârsanız, hem kâfir olursunuz, hem de - karıla- rınız Doş düşer. Cemaat, müthiş bir panik içinde ve gene alınlar secdede olaâarak düşünürker, köy kadın: ları hârekete geliyor. Çünkü kâ- dınlar bekliyör ve görüyorlar ki; İlâhi bir ses.. Cazib bir mevza.. Musiki filimlerinin en güzeli... K Dekor... İhtişam... Artist ve Temsil itibarile dünya flimlerine örnek bir harika... sucün TAYYARE SINEMASINDA’_ SEVİMLİ ve DİLBER MACAR YILDIZI İlk defa Fransızca temsil elfigı' Filiminde sonsuz zevk ve AYRICA : MARTHA EĞGERT! SARAY KONSERI görülecektir. Bu filmde MART7HA tarafından söylenmesi için hazırlanan ATlRA ŞARKISI Mmuhterem müdavimlerimizde bir hatıra bırakacaktır. B AFYRICA : PARAMOUNT JURNAL - MİKİ ve ocıu:olc! FİLİM Cumartesi - Pazar: 1 — 3 — 5 — 7 — 9,5 dedir. “Seans saatleri: 3 — S — 7 — 9,15 de, — FİATLER: 30 '« 40 - 50 Kuruştur. kocaları yok.. Güaeş neredeyse doğacak. Köyün içinde bir ıssız- lıktir. almış, yürümüş.. Birkaç kadın: — Camiye girip bakalım, belki oradadırlar. Deyip camiye gidiyorlar. Gö- rüyorlar ki, blhakka kocaları orada ve secdeye kapanmışları. Fakat bir türlü kafalarını kaldır mıyorlar. İçlerinden biri, ikisi safları gezerek kocalarını — bulur yorlar: — Yahu -diyorlar- ne bu hal, neden kalkmazsınız? Zavallılar: — Aman -diyorlar- Allahtan oldu da geldiniz. Çabuk eve gidin, köşede bucakta — kaç kuruş varsa — toparlayıp — geti- rin. Çünkü hem siz kocala» rınızı, hepimizi kaybedeceksiniz, hem de biz kâfir olacağız.. Kocalarından boş düşecekle- tinden korkan kadınlat, hemen | harekete Köyün bü- tün evlörindeki 'kudıtlar, köşede bucükta ne büldülâarsa, höcânın secdedeki başının yanına köyu- Yyorlar. Hoca gözucundan bakıb- Deyib başıtı kaldıriyor. Çömezin zekâsı namıl? Fıkracı 7 Teştinteani |Benim ;iuygğ Bir hasbihal birkâaç sual — Üzüm Tialleri düşüyor. — Mahsulü satamıyoruz.. — Alman pazarı kapalı ka- lırsa işler düdüktür. Maksâd şöyle bir hasbibal olduğuna göre, hiç ânlâmadı: gimiz Bu Tmevzat, bilgi iddia- etmeden, dokunsak olur sanırız. Merakıma dokundu da - beş, 'on rakâın buldum. İsterseniz bu rakamları beraber, tetkik ede- biliriz: 1932 senesinde 48697 ton üzüm ihraç etmişinz. Bu miktar- dan 14838 tonu Almünyaya, 33859 — tonuda — Almanyadan bâşkâ memleketlere gitmiş. 1933 senesindeki ihracatımızın yekünu 45729 tondur. Bunun 22147 tonunu Almanyaya, 23852 tonutu da Almanyadan başka memleketlere yollamışız. 1934. ihracatımızın — yekünu 54385 ton, Almanyaya ihracatınmız 29770, başka yerlere yolladığı- mız 24615 tondur. 1935 senesine gelince: 76423 tonluk — umuümi — ihracatımızın 44167 tonu Almanyaya, 32256 tonu başka memleketleredir. Geçen sene 67426 ton kuru üzüm yollamışız.Bunun 45802 tonü Almanyaya, 31624 tonu ihuhte- Hif memleketlere gitmiş, Bu yılın rekoltesi cem'an ye- kün 38000 tondur ve farzedi. niz ki karşımızda Almanya de- nilen bir istihlâk pazarı mevcud değildir. Her sene Almanyadan başka memleketlere - 30-32 bin ton kuru üzüm sevkedebildiği- mize göre, bu sene neden hâlâ bir şey yapılamadı? Yukarıdaki göre, şimdi şu mev- sinde — Türkiyenin kuru üzüm stoku 7-8 Bin tondan fazis ” olmamalıdır. Halbuki stok, çok daha faz- ladır. . Vaziyet sarih; rakipler diyar, diyar dolaşarak müşteri toplu- yotlar, biz de yazıhânemize kük rularak ayağımıza müşteri bek- liyoruz ve soranlara: — Efendim, Alman pazârı Deyip çene çalıyoruz. Anlaşiliyor ki ihracat evleri- miz, hersene yâpabildiklerini dahi yapamıyacak derecede gev« şetnişlerdir. Acıdır amma bu böyledir işte... * Iskân müdürü gidecek Vilâyot İskâh müdürü B. Fw adın yakında Ankaraya gideceği ve İzmir İskân işleri hakkında Sıhhat ve İçtimdi Muavenet Ves kâletile temaslarda bulunatağı haber dlanmıştır. Geçen — sene Bulgaristanla Romanyadan İzmire getirilen göçmenlere tevzi edile- cek en evlerinin inşaatı ılclo:ıoı:ı.:. Tamamlanınca tevzi edilecektir. İnöbolu Tatlası muhakemesi İnebolu faciası maznunlarının müuhakemelerine — yarın sabah şehrimiz aâğırceza mehkemesinde devam edilecektir. Muhakeme, son safhaya geldiği için bu ceb sede müddeiemumi — tarafından iddit serdölunacaktır. Nişan merasimi Bn.Bedriye ile temiz mu- hasibi ukıdııı" mııpî Cavit Tur- han oğlunun nişan merasimi, dün akşam Karşıyakada Dr. B. Zühtü Kâmilin evletinde iki ta- raf aile Gdostlarının samimiyeti içinde yapılmıştır. Yeni kurülâ- cak yuvaya şimdiden saadetler diler, kendilerini tebrik ederiz.