4 Temmuz 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

4 Sayfa 6 * Alman Milletine _Ifihtenin 59 Hiçbir Alman prensi, teba- asına : -Hükümetinin- filân çay veya falan dağ ile çevrili ol- duğunu — söylememiştir. Bir yerde vazıh olmıyan bir haki- kat. başka yerde vazıh olabi: lir. Yahut bir yerde mennedi- len fikir, başka yerde müsaa- deye mazhar olabilir. Böylece pek mütenevvi olan bu küçük Alman devletleri — arasında hakikatleri araştırma hürriyeti her yerden fazla, yaşıyordu. Yüksek kültür, bütün bu dev- letlerin vatandaşlarına açıktı. Bu kültür, ece hakiki bir millet yarattı ki, kendi kuvvetlerile, inkişaf ve istiklâl yolunda yükseldiler. Hiçbir hükümet -öyle iddia edildiği gibi- bu hale dokun- mak istemedi. Eğerçe ekseriya, yüksek bir vatanseverliğin um- duğu kararlar çıkmadı ise de; hiçolmazsa böyle — kararlara karşı cepheden bir vaziyet almak görülmedi. Vatan aşkını aldatma, mahvetme veya ye- rine başka birşey ikame gibi teşebbüslerde görülmedi. Farzedelim ki bu yüksek kültürün orijinal idaresi, yahut milletin servet ve kanının kul- lanması işi ecnebinin eline geçseydi netice ne olurdu ? O zaman — hakiki olduğu hakkında hiç aldanmı- yan tcmııyur (Bııınrı hitabe- entrelerin ne mir cesarete hilap clmck İâ- zmgelirdi. Siz o ıluluı ne kadar farzederseniz ediniz ; hattâ Taniri kadar iyi farzediniz. İsterseniz - ona bir de ilâhi akıl izafe ediniz. Samimi olarak ister mi ki kendisi için olan ve bize ya- bancı bulunan bütün refah ve servetler, bizim olsun ; bizim elimizde kalsırı Umarım ki bugün izah et- tiğim prensipleri vazıhan an- ladınız ve yine umarım ki bu- nu hazmedenler çoktur. Çün- kü elimden geldiği kadar açık söylen çalıştım. Bu satır- ları okuyanlar için de onu umarım. Şüphesiz ki “benden önet bu hisleri, başka insanlar söy lediler : Tamamen mihaniki olan bir içtimai nizamı, tahlil ede ede, nihayet, mübhem de olsa, bu his üzerine dayanır. Fakat ben daha ileri gitmek isteyorum : Ecnebinin yeni edebiyatı ile ısmık olanlar, sizler bana anlatınız ki : Ön: ların şairleri, kanun nâzımleri; nev'i beşerin daima ilerileme- de olan bir ırk olduğunu ve mevcudiyeti — şartlarının ebedi tekâmül prensibi üzeri- ne dayıyacağını hangi - yeni tarz ile anlatmışlardır ? — İçle- rinden, siyasi fikirleri en ileri olanlar bile : Müsavattan, da- hili sulh ve sükünetten, ha- riçte milli şeref ve dahilde refahtan daha ileri birşey iste- (Fransa'yı), mişler midir ? Onların dev- | letten istediği bunlardır. Ecğer onların ülküsü bu ise, daha yüksek bir nizam için hayati bir ihtiyaç derin arzu duyamazlar. Vatanımızı işgal edenlere, farzı muhal olarak, hüsnüniyet izafe etsek bile bize, bizim Sçin lâyık olân ne ise onu ve | halk, (Ki çokluğu | kiler bu | Hitabesi Çeviren: M. Rahmi Balaban verdiklerini düşünürler. Fakat yüksek adamların bütün hayat gayesi, badema, bizim dü düğümüz gibi olacaktır. 3 sek adamların projelerini tat- bike hizmet etmeğe can atan sayesinde muvaflak olacaği umulabilir) ©o yüksek kültüre ulaşıp öte- gibi muamele görür. Yoksa- halk; içtimat mevkiin- den aşağı düşmüş, itibarı kal- mamış, işlerin dizgini kendi elinden çıkmış bir halde aşağı şartlar içinde yaşamağa mec- bur kalır. Fakat yüksek hayatı özleyen ve ilâhi hukuk duygusunu mu- hafaza eden insan ; hıristiyan- lığın -ilk asırlarının prensibi olan : “Zulme karşı mukave- met etmeyiniz. Eğer biri, sağ yanağınıza bir tokat vurursa sol yanağınızı çeviriniz. Eğer biri, sizin gömleğinizi almak islersa mantonuzu da veriniz, düsturuna lâkayd — kalamaz. Sende bir manto oldukça o adam, seni soymak için, se- ninle gidecek. Fakat sen so- yulüp çıplak — kalınca, — artık sen, onun dikkatini çekmezsin; seni rahat bırakır. Kendinde, adı geçen asır- ların hissi yaşaması dolayısile ©o insan, dünyayı cehennem haline getirmekten ise, eğer elinde olaydı dünyaya gelme meği tercih ederdi. Böyle in- san son gününe kadar bundan ıztırap çekecektir. O, sevdik- lerine, kolay - tatınin edilecek ve buna pek ehemmiyet- ver- miyecek pir karakter temenni eyler. Ta ki bu karakter, me- zarın ötesindeki ebedi hayatı daha az ıztırap ile yaşasın. Bu hitabeler, sizlere, istik- bâle ait yüksek ve asil ilham- ları yıkılmasına mâni- olacak vasıtalar edecektir. Bundan başka bütün Alman'- ların tek bir millet olmasına yardım edecek ; sizde kudretli ve hakiki bir vatanserlik he- yecanı yaratacak ; ve milleti- mizin ebedi bir- millet oldu- ğgunu ve her birinizin de ebe- difetimizin birer — vatandaşı olduğunu anlatacaktır. Ve bu vasita, bütün karak- terlere verilecek - sağlam ve müstakar — terbiye — olacaktır. Bundan sonraki hitabeler, size, bu terbiyenin ne olduğunu ve ereğine nasıl - ulaşacağını temin | anlatacaktır. — Sonu var — Romanya Kraliçesi Londra da Londra, 3 (Radyo) — manya valide kraliçe, (kııı Leana ile birlikte buraya gel- miştir. Valde kraliçenin ya- nında, damadı Habsburg ha- nedanından (ÂAntuvan) file üç oğlu bulunmaktadır. Tenis maçları Dün, Alyans kulübünde te- nis maçları turnovasına devam edilmiş ve finale kalan M. C. Jiro ile Remo Alyoti karşılaş- mışlardır. İlk sedi C. Jiro 5-7 5-7 almış, bundan sonra üst üste 6-4;7-5 ve6-3 Remo Alyoti üç sed ile kupayı ka- zanmıştır. Bugün de Dabl'de final maçı vardır. T NADOLU_ 4 /T/ 936 Dançing mes'elesi Cenevre, 3 (Radyo) — Dan: çing âyan reisi Gayzer'in, Cu- martesi günü Cenevre'de bu- lunması ve Konseyde izahat yermesi kendisine bildirilmiştir. Halyan gönüllüleri Napoli, 3 (Radyo) — Mar- ya vapuru, Afrika'da miralay Agöstini'nin — kumandasında harbetmiş olan gönüilüler bu- raya gelmiştir. Ramanya başvekilinin ziyareti Bukreş, 3 (Radyo) — Ro- manya kralı Karol ile başba- kan M, Tataresko, topçu mek- tebini ziyaret etmiş ve mükâ- fat tevzii töreninde bulunmuş- tur. Kral, uzun bir söylev | vermiştir. İngiltere'nin Berlin sefiri Londra, 3 (Radyo) — İn- giltere'nin Berlin sefiri (Sir Erik Filips) buraya gelmiştir. Lokarno mes'elesi hakkında Almanya'nın , noktai nazarile diğer bazı hususat etrafında görüşeceği söyleniyor. İtalyan generali dönüyor Adis-Ababa, 3 (Radyo) — Habeşistan'daki İtalyan ordu- sunun erkânıharbiye reisi ge- neral Gaya, İtalya'ya dönmek üzere buradan hareket etmiştir. Beynelmilel parlamento Bükreş 3 (Radyo) — Bey- nelmilel parlamento konferan- sına iştirak edecek olan Ro- | manya beyeti, bugün, ' konfe- ransın toplanacağı Buda-Peş. | teye müteveccihen hareket et miştir. Kanlı bir arbede Brest, 3 (Radyo) — Pupuler partisi eski muhariplerle bir arbede yapmıştır. Bu arbede heticesinde heriki taraftan ağır ve hafif surette yaralananlar olmuştur. Yunan liberalleri Atina, 3 (Radyo) — Liberal partisi, bugün M. Sofulis'in boşkanlığında toplanmış ve mumaileyhe tekrar itimad reyi vermiştir. Bir İtalyan amiralı Masavva, 3 (Radyo) — İtal- ya'nın, Kızildeniz filosu ku- mandanı Dük Dispuleto, va- zifesini Akostelli'ye devreede- rek Sezar Bastilli vapurile İtalya'ya dönmüştür. Terfiler Burnava Ziraat mektebi mü- dürü Hilmi Omay, muavini Reşit Akbek, muallim Hüse- yin Aykut, Refet Baysel, Re- fet Oktar, Mehmet Ali Timür- taş, SüleymanTüser, Ziraat vekâ- letince bir derece terfi ettiril- mişlerdir. Tebrik ederiz. Yunan IHarbiye bakanı istifa etti Atina, 3 (Radyo) — - Har- biye bakanı general Papari- koplo istifa etmiştir. Başbakan general Metaksas harbiye nezaretini üzerine al- mıştır. Sergi Cumuriyet bayra- mında açılacak İstanbul, 3 (Hıısusı muha- birimizden) — Türkiye ziraat sergisi busene Ankara'da açı- lacaktır. Serginin açılma ta- rihi, 39 teşrinievvel cumuriyet bayramı günü olarak tesbit edilmiştir. _—'âı a Kücük İlaberler Bütün devletler sosyate ve pak- tın takviyesini istediler. — Başı Tinci sahifede — mesi lâzamdı. Zira bu tedbirler, sulhun temini için vazolunmuştu. Fakat devletlerin hir kasmı, taah- hüdlerini ifa ederek zeeri tedbir. leri Tüyikile ta bu şekil faide vermemiştir. Bundan sonra Framsâ dış İşleri bakanı İvon Delboş söz almış ve demiştir ki : Bu toplantıda, her devletin etmediklerinden delegesi nazar noktasını izah etti, ler, zeeri todbir- tatbik edile- r beyan ettiler. Söz söyliyen hat hüsnü sur memesinden b lerin, Fakat, adalet yerine kuvvete boyun eğmemek, kanaati, her suretle hâ- kim olduğundan nevmid olmamak- bğımız lâzımdır. Bütün devletler, el birliği göstermek — suretile bugünkü buhranın izalesine hizmet et- melidirler. İki aydır ki zecri tedbirlerin fayda vermediği keyfiyeti tahakkuk etmiş bu- lunuyor, bunun sebebini, zecri tedbirleri kabul eden devlet- lerin, cesaret ve azimle hare- ket etmemelerinde aramalıyız, Fransa, ne siyasetini ve ne de noktai nazarını değiştirmiştir. Fransa, uluslar sosyetesinin, daima kuvvetli olmasını arzu etmekte ve bunu bir prensip olarak kabul etmiş bulunmak- tadır, sosyete de âza olan her devlet, ona göre düşün- meli, tedbirler almalı ve ulus- lar sosyetesinin mutlâk surette üniversal bir kuvvet olarak kalması için Cenubi Amerika ileri sürdükleri hareket devletlerinin noktai nazara göre etmelidir. Uluslar demek, boş bir müessese demek de- gildir. Bu müesseseye - dahil olan her devlet, deruhte etimiş olduğu mes'uliyetleri idrak et- melidir. Uluslar sosyetesi ya- kında ıslâhat veya tadilât ya- pılmasını teklif etmek istemi- yorum. Bizim kanaatimiz mev- cut esaslar dahilinde - elbirli- gile bu Müessesenin, büyük bir kudret halinde kalmasını ve yaşamasını temin eylemek merkezindedir, Fikir ve söz, kâfi değildir. Meydanda olan hâdiseler, rea- list olmamızı âmirdir. Her- kes, bu noktada birleşmeli ve ona göre hareket etmelidir. Her devlet, fenalık zuhur etmeden evel reyini belli et- meli ve sulhu ihlâl edecek herhangi bir hâdise, vukuun- 2 inci 5 inci maddeye göre durdurulmalıdır. 2 inci madde, devletlerin emniyetini tekelfül etmektedir. Fakat, bu hususta alınacak olan tedbirler, müşterek ve tereddütsüz olmalıdır. Sulhü ihlâl etmek isteyen bir devlet, serbest kalırsa, o zaman her- şey lâftan ibaret kalır. Fransa, müşterek mesai usu- lüna sadıktır. Uluslar sosyetesi, her hangi bir devlet aleyhine en cüz'i bir harekete cevaz vermez. Zira aksi takdirde mütecavizi teşci etmiş olur. Fransa, 161ncı madde mu- cibince mütecavizin takibi hu- susundaki esasa tamamen ria- yetkârdır. Bundan dolayı, Ulus- lar sosyetesini, istikbalde yal- nız iktısadi değil, askeri ted- birler alabilmesi imkânını da kendinde bulması lâzımdır. sosyetesi dan evel ve Birçok devletler tanırız ki, | İtalya-Hubcşistaıı mes'elesinde | Uluslar sosyetesin ittihaz ettiği zecri tedbirleri, bazı iktısadi menfaatler ileri sürmek surc- tile daha bıdayıltc tamamen tatbik etmekten çekinmişler- dir. Böyle Bir hal, müşterek mesaiyi felce uğratır. Milletler, sulhun ihlâl edil- memesi için, mutlak — surette birlik hareket etmelidir. İşte, Fransa'nın noktai na- zarı bundan ibarettir, yoksa Sosyetenin tadilât ve ıslâhate tâbi tutulmasında — değildir. Zira o şekil, vaziyeti daha fazla işkâl edecek, müşterek mesal usulü, büsbütün zaala uğrıyacaktır. Fransız delegasyonu burada bulunan devletlerin, 11 inci ve 16 ıncı maddeler için ne dü- şündükle!: 15 inci gününe kadar beyan etmeleri lüzumuna kanidir. O takdIrde, önümüzdeki — Eylül içinde vukubulacak olan asam- ble içtimamda, umumi vazi- yetin lâyikile tedkiki mümkün olacaktır. Birbirimizden evel tekrar edeyim ki, uluslar sosyetesinin yaşaması ve sul- hu ihlâl edecek olan bütün müşkilâtı bertaraf edebilmeşi için saydığım noktaların, be- hemehal hepimizce nazarı dik- kate alınması, sureti kat'iyede lâzımdır. Asamblede bulunan bütün delegasyonlar, M. (İvon Del- boş) un sözlerini şiddetle al- kışlamışlardır. Mütecakiben asamble reisi M. Vanzeland, uluslar sosye- ini, azami Ağustosun tesi genel sekreterliğinde, iki proje mevcut olduğunu ve bu projelerin, kuvvetli devletler- den herhangi - birinin, zayıf bir devlete tecavüz etmemesi lazımgeldiği hakkında oldu- ğunu ve bunların müzakere edileceğini söylemiştir. Bundan sonra teneffüs için celse tatil edilmiştir. Bu es- nada, dinleyiciler — arasında bulunan Çekoslovakya tebea- sından Stefan adında - birisi, kendisini öldürmeğe teşebbüs etmiştir. Bu hâdise, celsenin, öğleden sonraya bırakılmasına sebebiyet vermiştir. Öğleden sonraki toplantıda, söz söyliyen başdelegeler, zecri tedbirlere artık lüzum kalma- dığı, ve Uluslar sosyetesinin kuvvetlenmesi — Tâzimgeldiğini söylemişlerdir. Kolombiya başdeleyesi, Ar- jantin hükükümetinin noktai nazarına aynen iştirak ettiğini söylemiş, diğer hatıplerin söz- lerini tasdik etmekten başka birşey söylemiyeceğini beyan eylemiştir, Bunu mütcakip Meksika Başdelegesi de uzun bir nu- tuk iradetmiş ve uluslar sos- yetesinin kuvvetlenmesi lüzu- munu ileri sürmüştür. Celse saat 17 ye kadar devam etmiş ve bundan sonra bir resmi tebliğ çıkararak, yarın (bugün) tekrar -toplan- mak müzakerelere son vermiştir. Yarınki ( bu- günki ) celsede Dançing fev- kalâde komiseri ile umumi valinin, son hadiseler etrafın- daki sözlerini dinliyecektir. Londra, 3 (Radyo) — Zecri tedbirler komitesi, Temmuzun 15 inci gününe kadar” zecri tedbirleri kaldırmış buluna- caktır. üzere ayrılmadan |Yunan De- . . . . 'niz Siparişleri. —— .—— 4 Torpido Kaça çıkacak? Atina, 3 (Radyo) — Yunan hükümetinin ısmarlıyacağı 4 turkido, İngiliz destgâhlarında inşa edilecek ve 750 milyon Drahmiye mal - olacaktır. Bu para, üç sene içinde verile- cektir. Torpidolar da son taksit zamanı gelmeden teslim edilmiş bulunacaktır. Üniversite |Islah proje- isini hazırlıyan profesör geliyor.. İstanbul, 3 (Hususi muhabi- rimizden) — Üniversite ıslah projesini hazırlıyan profesör Mals seyahat maksadile ya- — kında şehrimize gelecektir. Şimal denizinde Boğulan Alman tayyarecileri. Brüksel, 3 (Radyopw Şimal denizinde bir Alman tayyaresi düşmüştür. İçinde bulunanlar- dan dört kişi denize düşmüş ve boğulmuştur. Boris Berlin'e gitmiyecek.. Sofya, 3 (Radyo) — Bulgar ajansı, Bulgar kralı Boris'in, yakında Berlin'e giderek Hit- * ler'le konuşacağını — yalanla- maktadır. Yunanistan'da Yine mi isyan ? İstanbul, 3 (Hususi muha- birimizden) — Atina'dan ge- len en son haberlerde, Veni- zelos fırkasına mensup zabit- ler tarafından Yunanistan'da bir isyan hareketi hazırlandığı bildiriliyor. AAA KTT LAT GD Meraklılar okusun Tam tesisatlı güzel bir bahçe icara veriliyor. Karşıyaka'da Şemikler köyün- de Hacıhüseyinler — istasyonundan Ahırkapı'ya giden yol kenarında muntazam üç oda maa mutbah ve hâmam ve fırız ilç heayvan dami ve samanlık ve motör hinası ve motör ile durbinası ve geçen yıl dikilmiş üç dönümü mütecaviz sa- kız enginarı, 15 dönüm siyah üzüm bağı ve dikilmiş kış ve yaz sebze- leri, mütenevvi — elli: meyva ağaçları ile icaza verilecek- tir, İstiyenler şeraiti anlamak, üzere idare memurumuza müracaat etsin, FERERLEMERERN Ucuz, temiz, taze ilâç ve tuvalet çeşitleri Hamdi Nüzhet Sıhhat Eczanesi Başdurak Büyük Salepçi oğlu hanı karşısında İzmir tramvay ve elektirik — sosyete- sinden: Şebeke ameliyatı dolayisile cereyanın 5 temmuz 1936 da saat 8 den 15e kadar bütün şebekede kesileceği sayın abo- nelerimizce bilinmek üzere ilân olunur.