1 Mart 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
“Milli koruma kanununun tatbiki bir seferberlik mukaddemesi veya harp hazırlığı olmaktan uzaktır,, (Baş tarafı | ni sahifede) yete İstinaden, tatbike başladık. Bu, içeride ve dışarıda bazı tefsirie- Te sebebiyet verdi. Hariçte, Türkiye se | ferberlik yapacak, onun için kanunu harekete getirdi, denildi. Dahilde, ht- kümet harbe karar verdi, diyen bam fena görüşlü ve düşünceli insanlar hükümetin hatırından geçmiyen bir takım fikirleri, nazariyeleri yaymağa başladılar. Aziz vatandaşlarım, Eğer hükümet harbe karar verime bu, gizli değil Türk milletinin ken- dine mal ettiği siyasi istikametin fcablarına uygun olarak, Büyük Mil. Jet Meclisinin tasvibi ile alınacak bir kararla, yani açık olarak yapılır. Bi- Daenaleyh, seferberlik veya harp, an cak mili menfaatimize ve Türk va- tanının selâmeline uygun olmak şâr- tile, üzerinde durulacak bir karardır. Bunu böylece tesbit ettikten sonra, hükümetçe, milW korunma kanunu- na uyarak alınan ve sırasile almacak rarlar, dünya buhranının memle- size yaptığı akisleri önlemek, sizlerin halde ve İstikbalde bugün- lerin tabii olmayan şartları içinde sıkmtı çekmemeniz içindir. Bugün, tinizin arasında hiç ve düşünüş farkı olmadığı- n bilmek şerefinin ve kuv- ği kanaatle söyleyebili- korunma kanununun ilmesi kararını hükü- son dakikaya bırakmış, yani vasıtalarla çalışmaya uğraş- na imkân adığı görü“ almakta | Bütün bu sözlerimden çıkaracağım netice şu- dur: Milli korunma kanunu sefer- berlik mukaddemesi değildir Milli korunma kanununun tatbiki bir seferberlik mukaddemesi, veya bir harp hazırlığı olmaktan uzaktır. Bu- günkü dünya şartlarma uymak ve yarınm emniyetini kazanmak içindir. mantıksız sözlere, fena izahlara, gü- ler yüzle telkin edilmek istenilen ve altında hususi menfaatler kaynaşan ve iyi yerden alındığı söylenildiği hak de memba gösterilmiyen o haberlere inanmayınız. Hükümet, yapacağı her işi size kendi Tisanile her vakit arse- diyor. Yalnız bu izahları hatırda tu- tarsanız, fena o haberlere teşhis koy- makta asla yanılmazsınız. Her snf Türk vatandaşının en mühim vazifesi, bugünkü milli birlik ve durumu her hangi bir tarafından behemeblü sarsmak için orlaya ata lan propagandalara kiymet verme mektir. Bütün bu propagandalarn ne kadar esassız ve gülünç olduğu- nu, aylardanberi kulaklarınıza fısla- man, fakat bir türlü tahakkuk etmi yen haberleri hatırlayarak bizzat hü- küm verebilirsiniz. kanaatindeyim. Son zamanlarda bazı ajans haber- leri ve: Avrupadaki harplı sinirleri bozacak MM bağlıyan dedikodular, İçinde ve dışında söyle: birgek bidiselere bağlıyan faraziyeler ve muhakemeler fleri sürüldü. Yukarıda izah ettiğim sebeplere Ml korunma kanununun tatbik mevkilne konması da, bu yalan | şincirinin bir halkası olarak bütün bu propagandalara eklendi Sovyetlerle münasebetlerimiz | Sovyetlerle münasebetlerimizde #l- ! izah ettiğim siyasetimizi teyid ettiği- i dim ettik i bumu teferrüatile matbuata bildire- | Desle mensubuz. Günün geçici kolay- | klarından ziyade, istikbalin sağlam | Miindeyiz. Bunu da, Türk milleti asır- İ kün olan tasarrufu yapmak başı mu- | ti üydanberi değişmiş bir şey yoktur. Herkesin niyetleri içinde saklı bulun- duğu bir devirde yaşıyoruz. İnsan bu esnada kendisinden başkası için fazla teminat veremez. Fakat ben cesaretle söytiyeceğim, Bizim Sovyetler aleyhine her hangi bir harekete asla temayülü- | müz yoktur. Esasen kimse de bizden böyle bir hareket istemiyor. Sovyetle- rin doğrudan doğruya bizim aleyhimi-| ze bir harekelteri olacak mı? Böyle bir | ihtimali ferzettirecek şimdilik hiçbir | detii görünmüyor. Görüyorsunuz ki Bovyetlerie aramızda bir hâdise çıka- cağına dair son zamanlarda hararet peyda eden şaylalar esassız ve hususi maksadlara müstenid mahiyettedirler. Siyasetimizin ivicaclı ve müphem tarafı yoktur | Bizim kanaatimiz şudur: Her ne su: | retle olursa olsun, yayılan ve fikirler | üzerinde tesir bırakması istenilen bu haberler, Türkiye politikasına dokun- dukları vakit çok güç revaç ve makes | bulurlar, , Çünkü bizim siyasetimizin ne ivi- taçlı, ne de gizli ve müphem tarafı vardır. Tahhildlerimiz sarihtir. Mak- sad ve gayelerimiz muayyendir. Em- niyet sahamızı açık ittifak muahede. lertmizle Emniyetsizlik ha- vasımın bizde ne vakit doğacağını açık- ça söylemiş ve göstermiş bulunuyoruz. Harp harici variyetimiz milli masunl. yele dayanmakta, her hangi şekil de kombinezonlara âlet olacak istidad göstermemektir ve göstermiyecektir. Dünyayı mtırap içinde kıvrandıran muharebeleri esefle takip ediyoruz. Bu muburebelerin şu yolda veya bu yol da inkişafndan Türkiyemiz için bir İştirak hissesi çıkarmak, ciddi ve va- him hâdiseleri, çok hafif telâkki et- mek demektir. Siyasetimizin bu açıklığı, dürüstlü- gü, vetakârliğı: kendimizi korumak Için bize düşecek vazifeleri yerine ge- | tirmeğe ve Ilizum göreceğimiz tedbir- leri almağa mani değildir. Bunda kim- senin şüphesi olmamalıdır. Bilâkis, biz bu vasifeleri yaparken, biraz evvel miz kanaatindeyiz. | Aziz valandaşlarım, Esasen sizin de bildiğiniz bu haki- katleri hükümet relsi sıfatile bir da- ha tekrar etmekten maksadım, bu günlerin en revaçta olan haberlerile mukayese ve muhakemenizi kolaylaş- tarmak icindir. Yeni yıl bütçesi Aziz vatandaşlaran, Hükümetin, bir aydanberi devam eden 940 senesi bütçe hazırlığı bugün bitmiş bulunuyor. Teşkilâtı esasiye | kanunumuzun emrine uyarak büt- çeyi buğün Büyük Millet Meclisine tak- Maliye Vekili arkadaşım cektir. Ben, 940 bütçesinin yalnız bir iki noktasından bahsedeceğim: Dünyanın içinde bulunduğu büyük buhran bizim de kapımıza gelmiştir. Yani gümrükler varidatı ve bu vari datla ilgili diğer vergilerde 40 milyon Türk lirasına yakın bir azlık vardı. Buna mukabil, vatanımızın müdafaası için, bir seneden faz'a bir zamandan- beri alınan ve devam olunan fevkalâde tedbirler de sona ermiş değildir. Milli Müdafaa tahsisatı 150 milyon liraya çıkarıldı Bu hal, bütçeyi denk yapmak için biri çok müşkülâlina karşılaştırdı. Acı, tatlı çok tecrübeler “görmüş bir olması için fedakârlık istemek mev- larca süren cidal hayatında sayılma. yacak kadar parlak misallerle gös- termiştir. Devlet dairelerinde müm. yakkat vergiler koymak en lânmın. dan başka masraf kabul etmemek sü- retile bütçeyi denkleştirdik. Mili Mü- dafan tahsisatını 150 milyon liraya çıkardık. Bunun bir kısmını âdi büt çe dahilinde, diğer bir kısmnığa fevkalâde tahsisat programında tes bet ettik hepsi ayrı ayrı ilerleme yo- handaki işlerimizin durmamasına dik- kat etmekle beraber, büyük inşa ve ve mafia programlarını biraz kıstık. Zelnele mıntakasının inşasmı da göz önüne aldık. Türk vatandaşının refahına engel olabilecek her hangi bir kayıd ve garı kabul etmek istemedik. Yalnız istiklâlimizin tamlığı ve vatanımızın ! şelâmeti için elimizdeki her vasıta | dan istifade etmek istedik, Asiz vatandaşlarım, Sözlerimi bitirirken, mesüd ve $ö- | yük Türkiyenin şerefi ve selâmeti için, her vatandaşın hissesine düşen vazifeyi ve fedâkârlığı yapacağına emin olduğumu bir kerre daha tek- rar etmek isterim. Bepinisi hürmetle selâmlarım 20 Şubat 940 PARA ve ÇEKLER 1 #terlin 100 Rayrmark 100 Belge 100 Drahmmi 100 Leva 100 Çokaslorak Kiş 160 Pereta 10 Ziou 108 Pengo 109 Ley 100 Dinar 100 Yen 100 İsveç Pr. 100 Ruble ESHAM ve TAHVİLAT Sıvas - Ersurum 5 Sıvas - Ersurum 6 MEVLÜD Merhum pederimiz NAZİF GÜNAL- 'TAY'ın aziz ruhuna İthaf edilmek Üzere 3 Mart Pazar günü öğle nama sını müteakib Kadıköy Osman ağa Camiinde Mevlüdu şerif ookunacak- 11.006 1939 1930 | far, Arzu edenlerin teşrifleri rica olu- İ nur. Ailesi namına oğlu İhsan Günaltay Haydarpaşa askeri hastane. sine hastabakıcı hemşire alınıyor Haydarpaşa hastanesi baştabipliğin- den: (Haydarpaşa askeri hastanesi için hastabakıcı, hemşire alınacaktır. İş- | teklilerin Selimiye kışlasındaki hasta- hane baş tabipliğine müracaatları. Apartıman sahipleri Boş dairelerinize hemen iyi kiracı bulmak İçin «Akşamı ın KÜÇÜK İLÂNLARI'ndan isti fade ediniz. ac DONALD AYRES Sinema dünyasının bugüne kadar yarattığı en muhteşem - En nefis « gin ve harikalar filminde Pek e yakında MELEK ve SARAY sinemalarında m KADIKÖY Büyük OPERA sineması Jeanette MacDonald - Nelson Eddy'nin temsili munzzamı ve tamamen renkli Seviştiğimiz günler Aynca: Renkli MİKİ ve FOKS JURNAL en son dünya ve harp havadisleri Seanslar: 2,30 - 4,30 - 6,30 gece 9 da başlar, Tel: 60.821 Bugün matinelerden itibaren SAKARYA SINEMASINDA İstanbulda ilk defa güzel bir Fransız filmi SAHRA YIL IZI GERMAİNE ROUER - JEAN SERVAİS ve MAXUDİAN tarafından oynanmış Ayrıca : kuvvetli ihtiraslı ve büyük Aşk Filmi ÇILGIN BAKIRE İRENE DUNNE ve MELWİN DOUGLAS tarafından #Fransizea sözlü gayet güzel bir komedi İlâveten: FOKS JURNAL dünya ve harp haberleri Beşiktaş SUAT PARK Sinemasında smuzu, LOREL - HARDY İSVİÇREDE Türkçe sözlü eş YANIK GÖNÜLLER GABİN MİRELLE BALİN Beanslar: 2.30 « 7 de Lorel Hardy - 8.30 da Yanık Gönüller 8.50 de Lorel Hardy EBEDİ HAYATA Mazhar olanlar Bazi insanlar vardır ki, dünya Üzerinde bulunmaları bükün memleketler için bir şeref ve saadet kaynağı olmuştur. Bu gö- pülleris ebedi hayata mazhar olanlardan kimi medeniyete bir nur, kimi harp mey- danlarında bir zafer, bazıları da imde — devir, fende bir üğllp. genler. adamlardan biri tip Alemin- or. Bu büyük de en büyük inkılâbı yapan, beşeriyeti en | amansız düşmanları olan mikroplardan kurtaran dahi dLul Pastördür> Bugün her yaşıyan, mevcudiyetinde onun kud- retini, şifa veren elini duyabilir. «Lei Pastör», yalnız bir alim değil, ikin- | göstermek için «Wamer Brow Birketinin hazırladığı «Pol | Münis nin canlandırdığı «LÜİ OPASTÖRÜN HAYATI (.Fümi Beynelmilel filim müsabakasmda hakika- | te yakin ilmi bir vesika olarak kabul edil- miş ve altın san'at madalyası kazanmış- tar. Bütün meden! memleketler gibi biz de bu âlimin hatırasını hürmetle selâm- yalım. İstanbul mektepleri Ug heyetinden: Taksim stadı: gişli - Terak- Ki - Ticaret lisesi saat 14 hakem 'T. Özeren- gin, Galatasaray - Messi saat 18,10 hakem T. Özerengin, Şeref stadı: Takatm - | Yüce Ülkü sesi sani M4 hakem Ahmet Adem, Işık lisesi - Kabataş Isasi saat 18,10 hakem Ahmet Adem, Sahu komiseri: H. Sa ver. 2/3/940 ia yapdacak voleybol maçları: Pertevniyal lisesi - Darlişşafaka llesi saat MM hakem T. Kenber, Vfa lisesi - Haydar- paşa Hsosi saat 14,30 hakem 7. Kenber, Ba- nat mektebi - İstanbul İlsesi saat 15 hakem T. Kenber, voleybol ve futbol | En son tekâmül- lerle yeni inşa edilen 2 MARMARA) sineması Beyazıttan inen MARMARAYA mma İstanbulun sinema umu idealine kavuştu- MEZE ğunu ilân eden ws muhteşem bir ŞAHESERDİR.. işe Se Halka açılıyor m? —. peel seir TİYATROSU TİYATROSU pebaşı Dram İusmu ONE snat 20,30 da O KADIN İstiklâl cad. Komedi kisim Gece saat 20,30 da HERKES KENDİ YERİNE. Tepebaşı ŞEHİR TIYATROSUNDA O KADIN Son Temsilleri Bitiyor. GÜZELLİK — ZEVK — AŞK Boğaziçi Şarkısı Türkçe sözlü ve Şarkılı Genç bir kadınım aşk macerası - Bir genç kisin tehassürü - Boğasiçinin herikulâde güzellikleri - Dillerde dolaşa- cak nefis şarkılar - Besteler. BestekârıFERRUH ARSUNAR — Muganniye: MENŞURE Misiki heyeti: Viyolonsel Şeref - Kemani Demir Ali - Kemani Kemal - Kemani A. Kemal - Piyanist Feyzi - Kontr. bes Klayzen - Kanuni Ahmet - Kismet Şükrü - Udi Kadri - Darbuka Hasan Tahsin, Bugün matinelerden itibaren TAK Ss İM Sinemasında
