1 Mart 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

AKŞAMDAN AKŞ/ Yenicami avlusunda bir hayat faciası Yenicami divarından geçen İstan- buranın bozuk santine dikkat edip: vah vah. Muvakkitbane niçin böyle âtıl bırakılmış?» diye eseflenir. ler. Refik Halid yazdı; biz dık; hemşerilerimiz yine tatmin edii- medi. Kaç kişi: «Yine kurcala kuzum Şu bahsi!» diye ısrarda bulunmuştur. — keza, Yenicami bizler için, çarpık ve hünerli kemer geşidiyle; hünkâr mahfili medhalile bir şaheserdir. © ” kiden buraya padişah kayıkla di şırmış; deniz şu Mi ie. gelirmişi» diye konuşuruz. Arka Sa rafta kuşçular olduğunu biliriz. girilmesi memnu parmaklıklı NE nin etrafında, seyyar pilâvcdarın tış yaptığını da görürler. Ck Yenicamiin en enteresan hususiyetini, bu pilâvların. ve | yiyeceklerle melbüsatın müşterileri teşkil eder, . «Falanca şehre gittim!» diyebil. Sai e insanın behemehal o camiin avlusunda oturması; seyre, SEyrana dalması icab eder. Orta ve fakir taba- ka taşralı vatandaşlarımız İstanbula ilk geldikleri vakit, tabiatile bu koca sehrin merkezini ararlar ve Yenicami karşısında dururlar, Tatil günlerini geçiren acemi neferlere dikkat ediniz; hep orada birikirler. İşte ucuz mağ deler çarşısı da, bu sebeble buracıkta hasıl oluyermiştir, Temaşa eğilecek bahçe var, kuşlar var; bir taraftan bak Köprü; öteyanda yaman bir mi- | mari; solda pazar, geride çarşı; önün- de sıra Sıra otomobiller... Bütün bun- lar, Anadoluluda: «Yanılmamışım! En civelvli yerdeyim!» kanaatini ha- sıl eder, Tekmil gününü avluda ge çirse, yine doya doya dalıcağı bir hayat parçası kalır, eibim tutuyordu. Herkes gelip bir köre mü ayena ettiğinden anladım: Satıyor, — Kaçı? Dokuz kâğıda vereceğim. — Amma yaptın ha.. Vallahi iki ay evvel otuz iki liraya 15- marlama yaptırdım. — Niçin satıyorsun öyleyse? — Deve bir akçeye, deve bin akçeye der- iler ya, O mesele... Görmüyor musun? Ka- za geçirdim... Sıvacılık li düştüm... Gazeteler de binadan kaldırıma in paçmekri Elimde, avucumda nem varaa yedim... m Janabildiğim kadar borçlandım.. Le ui yabanlığımı satacağım... Iş elbisesile dola Jr elki şü dokuz lirayı ç0- inciye kadar bacağım düze- n işe başlarız... Allah kerim. düpedüz bakan göeleri, ti- rapin titrtiyen kalın ve mânidar bir sm yardı, Doğru söylediği muhakkak #ihi dinliyenler, malın kelepir olduğ a anladılar, Elbise, vur aşağı, büt YOL kiz küğıda gitti, Ve üstü kireç eğ a ei bir lirayı derhal bozdurup beğer Kiri > iki tabak pilâvı büyük bir iştihâ pri ten sonra, bastonund em dayana, BY ğin sürüye sürüye uza ” Bu hakiki hayat salmesini, hee gibi kâydedince, akla zaten: * çare ve mesleki teşkilât» meselesi v değil mi? Uzun ve romantik a; lerle «Şunu yapmalı! Bunu sim Er diye sütunlar doldurmuyacağım. nız kısaca şunu demek isterim: “8 sonra, meselâ şehirciliğin bir mi hassıs işi olduğunu idrak ettik Garp- ten ehlini getirip bu işi ona tevdi ettik. yazdıydı... turnesine — çıkıyorlarnnış. arada bize de geleceklermiğ- safa geldiler. Hoş geldiler, yaparken, dört kat | ŞEHİR H ABERLERİ Halk hamamları yakında açılacak Umumi meclis dün bu husustaki talimatnameyi ve birçok mzbataları kabul etti Umumi meçlis dün B, Faruk Derelinin relsliği altında toplandı. Meclise gelen baza teklifler alikadar encümenlere havale olundu. Beden terbiyesi genel direktörlüğü için istimlâk edilecek yerlere kıymet tak- dir edecek komisyona, B, Celâl Giray, B, Se- lâmi Sedes, B. Mustafa Aşkın ve general Hazımın seçilmeleri kabul edildi. Halk hamamları hakkında Mülkiye en- cümeni mazbatasile hasırlanan talimatna- me okundu. Talimatnameye göre, halkın az bir para İle yıkanmasını temin etmek Üzere kadın ve erkeklere mahsus açılacak halk hamamları, Sari hastalıklar mücade 1e merkezi tababetine tabi olacaktır. Ha- mamlarda 19 kuruşu tecavüz etmemek Üz- re Ücret alınacak, fakirlerden hiçbir para alınmıyacaktır. Meccanl yıkanacak fakir. ler, Mücadele heyetinin puzulasile hamam- lara gönderilecektir. Gerek teretli, gerek ücretsislere sabun, poştemal ve saire veri- lecektir, Parasiz yıkananların elbisş ve eşyaları mutluka etüyden geçirilecek ve ha Yalnız çarşamba günleri kapalı bulunacaktır. Hamamlarda âzami bir ag- atten fazla yıkanılımıyacaktır, Tallmatna- me münakaşasız kabul ir. Bundan sonra Beyazıt yangın kulesi baş- nöbetçisi Mehmed Erdebil'e verilecek te- kaldiye ücreti hakkında Bütçe encümeni Yeni tiyatro Şişhane yokuşundaki cadde de genişletilecek Tepebaşı bahçesinde tiyatro inşasından vazgeçilmesi üzerine Şişhane yokuşunda eski Lunapark gazinosu bahçesinde bir ti- yatro inşa edilmesine kârar verildiğini yaz- mıştık, Bu arsanın mühim bir kısmi Bele- diyenin, üst tarafi Evkafindır. Evka? da kendisine alt olan kısmı Belediyeye devre- decektir. Tiyatronun inşası için Şişhane yokuşundak! kavisten Beyoğlu Belediye da- iresi önüne kadar uzanan cadde, bahçeden bir kısmı ilâve edilmek suretile genipleti- lecek ve tiyatro içeriye doğru inşa edilcektir, Bunun için Belediye dairesinin karşısında ve Psnjti mefruşat fabrikası ya- nında bulunan köşe başındaki bina da is- timlk edilecektir. Bu suretle cadde, Bele- diye binasinin cephesi genişliğinde olacak- tır. Belediye, caddeyi bu suretle geniştetiik- ten sonra tiyatroyu Inşaya başlıyacaktar. Yeni tiyatro binasının plânı hazırladığın dan, mayıs içinde münakasaya Konması mümkün olacaktır, Bu yol, daha geniş bir meydan haline ge- #irildikten sonra Şişhane yokuşundan çıkar zak Beyoğluna giden otomobillerin Bele- diye binası arkasından Tüncibaşma çıkma- Jarmdaki güçlüğü ortadan kaldırmak üzere Şişhane meydanından Kulebaşına gideni ve son günlerde asfalta tahvil edilen cadde- İ nin de genişletilmesi kararlaştırılmıştır. İ Bu itibarla tiyatro binası yapılacak saha- | nin altındaki sıra binalar istimlâk edile- j cektir, Ereğli kömürleri satış birliği Ereğii kömürleri satış birliği teşkilâtı hakkındaki kararnamenin 11 inei maddesi mucibince, kömür üzerinde yapılmış akid ve mukavelelerin evrakı sübutiyelerinin üç gün zarfında Vekâlete gönderilmek üzere İstanbul Iktisad müdürlüğüne ve- rilmesi lâzımdır. Bu müddet dün akşam bitmiştir. Dün akşam bir çok akidlerin ik- tad müdürlüğüne verildiği anlaşılmıştır. Bildirmiyeriler, kurulacak olan satış bir- liği kömürlerinden istifade odemiyecekler« dir. ma a Modern cemiyetlerin istinad ettikleri © muazzam İçtimai basiret ve karşı. lıklı yardım işleri 'de tıpkı şehircilik, bankacılık vesaire gibi bir teknik, bir / Sen işidir. Böyle sefaletlerin önüne : geçmek, ustaca bir teşkilâtla pekâlâ İ mümkündür. Ve her geçen gün zi yandır, (Vâ-N0) .. Propaganda için bile olsa gelen bir sanat heyeti! Buyürsunlar, başımızın üştünde yerleri vari. mazbatası okundu. Mazbatada, elli seneyi mütecaviz uzun bir müddet hizmeti olsn ve yaşı doksana yaklaştığı için merdiven- leri çıkamıyan bu emektar möbetçiye kay- dı hayat şartile kırk lira verilmesi muvafık görülüyordu. Meclis, mazbata muhteviya- tını kabul etti, Sovyet Neft Eksport bütün hu- kuk ve vecalbils Türk petrol şirketine dev- ri ile eski şirketin ibram hakkındaki Ka- vanin encümeni mazbatası okundu. Encü- men namına B. Muharrem Naili, mazbata» yı İzah ederek yeni şirketin de eski girke- tin Saahhüdlerini aynen ifa edeceğini an- laftı ve mazabata kabul edildi. Şenlik mahallesinde Isimals sokaklara Mülkiye Karilerimizin mektupları Kodaman sokağı tamir edilmeli Nişantaşında Kodoman sokağı, bir taraftan Nişantaşına, diğer taraftan Şişliye wmüntehi olur. Bu sokağın ber iki başındaki kaldırımlar, oldukça, munlazam ve çamursuzdur. Ancak sokağın orta kısımları yaya bile ge- çilemiyecek kadar berbad ve perişan- dır. Her iki medhali mamür, ortam harab olan bu sokak, çok işlek ve bütün nakliye vasıtalarının &k sık çeçtiği yegine mürakale yoludar. Belediye. bu civarda bir çok kaldı- rımaz sokakları yaptırdı ve hayır dua rösterilirse bu gör rib vaziyetli sokağa da yapılacak kal» dırımla, çeki düzen verilir. Tahir KÜÇÜK HABERLER: A Tifük ve yapağı tacirlerinden mü- rekkep bir heyet dün akşam Ankaraya gitmiştir. Bu heyet Azası, Ankarada hu- dilli yeni teahhüdlere girmemeğe karar vermişlerdir. # Samsun fındık ihraca birliği icra komitesi relsi B. Şükrü şehrimize gölmiş ve dün İstanbul icra komitesi ilo temas- larına başlamıştır. Dün, yapılan bir top- Jantıda fındık flatleri etrafında bazı kan varlar alınmıştır. X Teşviki sanayi kanunundan istifade eden müesseselerin. kanun mucibince, 69- nede bir defa muntaka iktimmd müdürlük- lerine birer iş cedveli vermeleri icab ei- mektedir. Bu hususta verilen mühlet dün akşam bitmiştir. Öğrendiğimize göre şeb- rimiydeki mükelleflerin ekserisi iş oadvel lerini muntaka iktisad müdürlüğüne ver mişlerdir, k Üniversite İle yüksek mekteplerin kış sömestr tatilleri bitmiş ve dünden itibaren tedrisat başlamıştır. Bir sanedenberi rahat- sz bulunan Hukuk fakültesi profesörlerin» den B, Sıddık Sam! iyileşerek dünden iti- baren yeniden derslerine başlamıştır. Yeni Bulgar sefiri Ankaraya gitti Bulzaristanın yeni Ankara elçiliğine tayin edilen B. Savakirof dün akşamki eksprese Ankaraya gitmiştir. Bay Amcaya göre se .. Amma bunlar İstanbulun hangi sah- neslinde ağırlanacaklar?.. ro, gazino, konservatuar ve otel inşasına tahsis edilmesi muvafık olduğuna dair Büt- çe encümeni mazbatası okundu. Bu maz- bataya göre, Taksim bahçesindeki gazino- nun idaresi için teşk!) edilen şirketin çika- racağı teahhüd senedlerinin mübayaasına bu paranın 47 bin llrasile iştirak edilmesi kanalizasyonunu yapmak ve yahut evvelos tefrik edilen 3,5 milyon liralık sermayeli mü todavileye ilâve etmek suretile istimlâk İşlerine hasreylemek mütalâasında bu- tandu. Veli ve Belediye Reisi B, Lâ Kırdar osvap vererek, kanalisaşyonun ehemmiye- tini inkâr etmemekle beraber, varidat ge- ren işlere tahsis etmek zarureti olduğun- dan ve mütedavli sermayeye ayrılan 35 imllyon liranın, yapılacak istimlik işlerine Bu İzahattan sonra mazbata kabul edi- di. Meclis bugün şubat içtima devresinin son toplantısını yapacaktır. Taksim kışlası Bir kısmının yıktırılması martta talibine ihale edildikten sonra kış- lanın bu kısmı hemen yıktırılmağa başlar nacaktır. 'Takstm Kışlası arsasında Emlâk banka- smın inşa edeceği binalar hakkında ban- ka ile Belediye arasmda müzakere cereyan ediyordu. Burada yapılacak binaların İn- şa masrafı İle faizi ödendikten muayyen bir müddet sonra bu binalar Belediyeye ka- lacaktı. Banka, Belediyeden yüzde yedi faiz istediğinden, henüz bir anlaşma yapı- lamamıştır. Afyon saliş Yugoslavya ile bu ay içinde temaslara başlanacak Türk - Yugoslav afyon satış birliği mu- kavele müddeti bitmiş, üç ay temdid odil- mişti. Bu müddet de mari nihayetinde bi- teceğinden bu ay zarfında Yuzoslaryadan şehrimize bir heyet gelerek ihzari mahi- yelteki temaslarına başlıyacaktır. Memleketimize eld fik hazırlıklara bap- lanmıştır. Bu cümleden olarak mahsulleri ofisi umum müdür muavini B, Şakir Turalı şehrimize gelmiştir. Dün, B, Şakirin riyaseti altında Uk *oplanı yapıl- muştar, Buğday fiatleri Payas, Mersin ve İskenderundan Filistin ve Surlyeye külliyoldi miktarda buğday ih- raş edildiğinden, sert buğday flatlerinde kilo başına 10 - 15 para kadar bir yükselme olmuştur. Yumuşak buğday fiatleri eskisi gibidir. Diğer taraftan, İstanbul Toprak mahsul- leri oflsi, piyasaya bir ay zarfında 9000 ton buğday vermektedir. Ofis, bu 9000 tonu ta- mamlamak maksadile dün piyasaya 000 ton buğday birden sevketmiştir. Şehrimiz piyasasında buğday sıkıntısı yoktur. Bun- ÖNÜNÜZE ĞAZASI, DEKORASYON MA: — Tepebaşında mı, Fransız Tiyatrosunda | mı, yoksa Şehzndebaşında mı?... ÇIKAN FIRSATI ÇALARI ie yalnız yüzü mütecaviz muhtelif biblo, vazo, porselen eşya, bebek, masa Mimbası ve abajurlardan mürekkeb bir stoku, harikulâde bir gelinlik yatak taktmmi, yüzde ondan elliye kadar tenzilâtla satmaktadır. Satış 12 Marta kadar devam edecektir İ gün fıstık satışı yasak edilse misafir oyune | Sular gene izaz sdilmiş olur!... Kömür havzasındaki tedbirler Hükümetimizin Zonguldak kömür havzasında aldığı isabetli tedbirler den bahsetmiştik. Bu tedbirlerin ba- şında daimi ve mütehassıs amele me- selesi gelir ki, bu da, mükellefiyet usu- lile tatbik edilecektir. Esasen mükelle- #iyet usulü, havra için fethi kolaz olmuyan bir usul değildir. Ereğli kö- mür havzasında amele işini ilk defa olarak organize eden Dilâver paşa da, bu usulü tathik etmişti. Bu hususta yapılan bir nizamnameye göre, Kas- tamonu köylüleri on beş gün tarlada, on beş gün de ocaklarda çulışmakla mükellefti. Meşrutiyet senelerinde bu mükellefiyet usulü kaldırıldığı hal de, teamül halinde bugüne kadar de- vam ediyordu. Nitekim Zonguldak havzasının en muktedir amelesi de bu teamüle riayet eden köylülerdir. Bu köylerin ekserisi Devrek kazası dahilindeki köylerdendir. Senelerden- beri babadan oğula ameledirler. Te- amül mucibince, on beş gün tarlada, on beş gün de ocakta çalışırlar. Şimdiye kadar teamül halinde de- vam eden bu çalışma münasebetleri- nin bundan sonra da devlet elile ida- re etmekte hiç bir güçlüğe tesadüf edilmiyecektir. Teamüllerin mevcudi. yeti, mükellefiyet usulünün tahakkuk etmesine müsald bir zemin hazırla- maktadır. Zanguldakta kömür meselesini halletmek için amele meselesinden başka, vapur navlunları meselesi de büyük bir yer tutmaktadır. Hüküme. timizin Zonguldak havzası hakkında verdiği kararlardan birinde, navlun. lar 225 kuruşa indirilmiştir. Halbuki daha evvelce 300 - 350 kuruş ara sındaydı. Fakat navlunu normal ola. rak bu seviyede tutmak için, İstan. bul - Zonguldak arasında kömlüş hattına ihtiyaç nisbetinde vapar ayırmak lâzımdır. Vakıa armaförler bu fikre muhalefet ederek, vapurları» mızın diş seferlere gitmesine taraf tardırlar, Armatörlerimiz bu fikirde olabilir. Fakat biz herşeyden evvel, dahili servislerimizi kolaylıkla temini etmek mecburiyetindeyiz. .”— kilde yaralanmış, berayi tedavi Beyoğlu hastanesine yatırılmıştır. 4 — Kasımpaşada Kulaksızdn otürai bayan Cemile de dün evinin merdivenle» rinden düşmek suretile ağır şeklide yara- lanmış, zabıta tarafından Beyoğlu hasta- nesine kaldırılmıştır. miyeli reisi B, Ahmed Riza, dün bir muhar- ririmize şunları söylemiştir: «— Bu şirketleri ileride birli ve Belediye, ekmek fabrikası kurduğu tak- dirde biz de bir fabrika tesis edeceğiz. PERDELİK KUMAŞ ve TÜL PAR- B. A, — Dahâ belli deği, fakat bir kaş