Sahife 9 AKŞAM YI Kânunuevvel 1939 Dün Geceki ve Bu Sakhahki Efaberler Son dakika “Fin tebliğine göre 23 Rus tayyaresi düşürüldü Şimalde hararet sıfırdan aşağı 40 derecedir Sovyet tebliği keşif faaliyeti bildiriyor Paris 27 — Finlândiyadan gelen haberlere göre aksâyi şimal cephesinde Rus kıtaatının vaziyeti günden güne nezaket kesbediyor. Kardan iaşede bü- yük müşkülât vardır. Bu havalide, hararet sıfırdan aşağı 40 derecedir. Fin- Yândiya tebliğine göre 25 kânunuevvel günü Finlândiyalılar 23 Rus tayyaresi düşürmüşlerdir. Gene Fin tebliğine göre Sovyetlerin piyade, topçu ve tayyare kuvvetlerile Kareli cephesinde yaptıkları hücumlar, kendilerine büyük zayiat verdirilerek püskürtülmüştür. Ruslardan 5 sahra, 5 seri ateşli top 16 mitral- yön, 50 esir alınmıştır. Ruslar Suvanto gölünde 700 cesed bırakmışlardır. Sovyet resmi tebliği Finlândiya cephelerinde dün ancak keşif kuvvetleri arasında temaslar vuku bulduğunu bildiriyor. isveç ile Norveç Finlere fiili yardımda bulunacaklar Bem 27 — Nasyonal Çaytung gazetesine göre Pinlândiyanın kahraman- ca müdafaası küçük devletlere ümid ve cesaret vermiştir. İsveç ile Norveç, Finlândiyaya artık fili yardımda bulunacaklardır. Papa Finlândiyaya para gönderdi Roma 27 — Papa, katolik Finlârkliyalılara yardım maksadile, Finlândiya- ya nakdi yardımda bulunmuştur. Papa kont Cianoya nişan verdi Paris 27 — Papa, İtalya Hariciye Nazırı kont Cianoya sulh uğrunda ve papalık İle İtalya hükümeti arasındaki münasebetleri sıkılaştırmak hususun- da sarfettiği mesaiden dolayı en yüksek nişanı olan Altın mahmuz nişanını vermiştir. B. Roosevelt Reisicümhur namzedi Paris 21 — Vaşingtondan gelen haberlere göre B. Roosevelt üçüncü defa reisicümhurluğa namzedliğini koymağı karar vermiştir. Isviçre yabancı tayyarelere aleş açacak Xondra 27 — İsviçre ordusu erkânı harbiyesi bugün bir tebliğ neşretmiş- tir. Bu tebliğde bildirildiğine göre, bundan böyle İsviçre havalarında uçacak olan ,yâbancı tâyyarelere haber vermeden ateş açılacaktır, Berlin Sovyet sefareti müşaviri azledildi Londra 27 — Berlindeki Sovyet sefaretinin müşaviri B, Artakof, vazife- sinden azledilmiştir. B. Artakof 28 teşrinlevvelde azledildiği halde bugüne ka- dar gizli tutulmuş ve keyfiyet ancak bugün Moskovada neşredilmiştir. B. Ar- takof Alman - Rus müzakeresinde büyük bir rol oynamıştı. Avustralya hava kuvvetleri İlk kafile İngilterede kara- -ya çıktı. Londra 26 (A.A.) Avustralya, hava kuvvetlerinin ilk kısmı bu se- bah İngilterenin cenubunda bir Ii manda karaya çıkarılmıştır. Bu ilk kafileyi pilotlar, rasıdlar, makinist- ler ve hava limanları personeli teşkil etmektedir. Avustralyalı tayyareciler derhal hizmete gireceklerdri. Kız muallim mekteplerinin askerlik dersleri Ankara 26 (Telefonla) — Kız lise- lerinde olduğu gibi kız muallim mek- teplerinde de askerlik dersleri, hatta da bir saatten iki saate çıkarılmıştır. Karadenizde bir Yunan vapuru battı Bon fırtına esnasında Karadenizde 800 tonluk Astrea nâmındaki Yunan vapuru 14 kişilik mürettebatile bera- ber batmıştır. Zeytinyağı fabrikalarının muamele vergisinden istisnaları için Ankara 26 (Telefonla) — Sıvas mebusu B. Naci Demirağ zeytinyağı tasfiye eden fabrikaların muamele vergisinden istisna edilmeleri için mezkür kanuna bir fıkra eğlenmesini Meclisten istemiştir. Harp Almanyaya ayda kaça maloluyor Bern 26 (A.A.) — Neve Zurcher Zeltüng gazetesinin Berlin muhabiri ne göre, harb Almanyaya ayda üç buçuk milyar marklık bir maarafa mal olmaktadır. Japon imparato- runun nutku Uzak Şarkta istikrar temini lüzumundan bahsetti Tokyo 26 (A.A.) — Diet'in 75 inci içtima devresinin açılışı münasebeti- le Japonya imparatoru, söylediği nu- tukta Şarki Asyada vaziyetin istik- rar bulması lâzımgeldiği noktasında wrar etmiş ve Japonya İle bu mem- Jeketin muahedelerie bağlı bulundu- ğu devletler arasındaki münasebetle- rin gittikçe samimileştiğini ilâve et- miştir, Avrupa ihtilâfından bahseden im- parator, beynelmilel vaziyetin karı- şıklığına işaret ederek Şarki Asyada İ vaziyetin istikrarını temin için müm. kün olan her şeyin yapılması lüzu- munu tebarüz ettirmiştir. iş Eski Polony cümhurreisi Hastalandığından Roman- yadan İsviçreye hareket etti Bükreş 26 (A.A) — Eski Polonya cümhürreisi Mosciki'nin doktorlar arasında yapılan konsultasyon muci- bince, Romanyayı terkederek yüksek dağlarda bir sanatoryornda tedavi © dilmek özere İsviçreye gitmesine mü- saade edilmiştir. Dün, eski Polonya cümhurreisi re- fakatinde zevcesi ve kızı olduğu halde hususi bir vagonla İsviçröye hareket etmiştir. Mosciki'nin hareketi yola çıkan sa- tın Hariciye Nazırı Gafenco olduğuna na sebep olmuş ise de bu haber, bu sa- bah katiyetle tekzip edilmiştir. Türk - Italyan #caret anlaşması İki memleket arasında ticari münasebetler genişletilecek İzmir 26 (Akşam) — Türk - İtal yan tcaret anlaşmasının tevsii ka- rarlaştarılmıştır. Bu münasebetle, Vekâletin işarı üzerine, İzmir ithalâ ve ihracat tacirleri bugün Ticaret odasında toplanarak dileklerini ve mütalâalarını tesbit etmişler ve Ve- kâlete bildirmişlerdir. Müzakere için Romaya o gidecek heyete Cümhuriyet Merkz bankası İzmir şubesi müdürü Nazif İnan iş- tirak edecektir. İtalyaya fazla ihra- cat yapılacak, oradan da fazla mal almacaktır. İtalyanın kliring hesabı Dün bir gazete, İtalyanın bize ma- nifatura eşyasını göndermesine im- kân olmadığını, çünkü kliring he- saplarında alacaklı vaziyette bulun. duğunu yazıyordu. İtalya, kliring hesaplarında 6000 lira kadar alacaklı vaziyette idi. Bir müddettenberi, İtalyaya külliyetli miktarda mal ihraç ettiğimiz için bu hesap kapanmak üzeredir. Vekiller Heyeti içtima Ankara 28 (A.A.) — İcra Vekilleri Heyeti bugün saat il de Başvekâlet dairesinde (Başvekil doktor Refik Saydamın riyasetinde (toplanarak müzakerede bulunmuştur. LA Ihtikâra karşı Ticaret Vekâletinin banka- lara bir tavsiyesi Ankara 26 (Telefonla) — Öğren- diğime göre Ticaret Vekâleti, ihtikâr maksadile mal ithalini önliyecek ted. birler cümlesinden olinak üzere pa» muklu ve yünlü mensucat İçin avans #ürmarşandiz muamele - yapılmama- sını bankalara tavsiye etmiştir. Bankalar bu emtia üzerine açılmış olan avans sürmarşandiz hesaplarını da en kısa bir zamanda tasfiye ede- ceklerdir. Dünkü konuşmalar Ankara 26 (Telefonla) — Ticaret | Vekili B. Nazmi Topçuoğlu bügün öğleden evvel İngiliz ticaret ataşesi- ni, öğleden sonra da Yunan büyük | elçisini kabul etmiştir. Ankaraya giden valilerden bir kısmı vilâyetlerine döndü Ankara 26 (Telefonla) — Vilâyet- | lerine ait işler hakkında allikadar | Tai$tir. makamlarla temas etmek üzere bu- raya gelmiş olan velilerden Manisa valisi B. Falk, Urfa valisi B. Kâzım, Gaziantep valisi B. Cavid temasları. nı bitirerek dönmüşlerdir. Balıkesir valisi Recai, Bursa valisi B. Refik, Erzurum valisi B. Haşim temasları na devam etmektedirler, iktisadi korunma (Baştarafı 1 inci sahifede) Ruznamenin birinci maddesine ta- alluk eden mevzua dalr evvelce teş- kil edilmiş grup encümeninin hâzır- ladığı rapor Üzerine müzakere açıldı, Birçok hatipler bu mevzu üzerinde fikir ve mütalân beyan ettikten ve sorulan susllere alâkadar Vekil ve raportör tarafından cevaplar veril dikten sonra ikinci maddeye geçildi. Bu mevzu üzerinde Gümrük ve İn- hisarlar Vekilinin verdiği cevap ve mufassal izahattan ve söz alan hatip- lerin mütalâalarından sonra üçüncü maddenin müzakeresine başlandı. Bu madde hakkında Sıhhat ve İç- timal Muavenet Vekili Dr, Hulüsi Alataşın mahallinde yaptığı tedkik ve müşahedelerine müstenit izahatı gerek hükümet ve gerek Kızılay ce- miyeti tarafından hâdiseyi müteakip yapılmış olan ani ve müstacel yar dımlarla bundan sonra alınacak ted- birleri bildiren vamlı cevapları ve bu mevzu Üzerinde takrir sahibinin ba- zi temenniyat ve beyanatı dinlendik- ten sonra saat 18,30 da celseye niha- i Kral Karolun sözleri mühim akisler yaptı Fransız gazeteleri: “Romanya hiç kimseye boyun eğmiyecek,, diyorlar Paris 26 — İntransigeant gazetesi İ Romanya kralı Karolun «Romanya sulh istiyor. Başkalarının toprakla” rmda gözümüz yoktur. Fakat bize ait toprakları da icabında müdafaaya | azmetmişlir.» tarzındaki beyanatını | naklederek diyor ki: «Anlaşılıyor ki Romanya icabında âilâha sarılmağa hazırdır ve hiç kim- seye boyun eğmiyeceklir. Almanya İle yapılan yeni ticaret anlaşması mübadele esasma istinat etmektedir. Almanyanın bütün istekleri kabul edilmemiştir.» Paris - Soir gazetesi de Romanya Hariciye Nazırı B. Gafenco'nun be- yanatını neşretmektedir. Romanya Hariciye Nazırı demiştir ki: «Bizim için, bütün Avrupa için olduğu gibi, hedef geriye değil, ileriye gitmektir. Romanya bunu yapmağa (hazırdır, Ekalliyetler komşulara anlaşmaya mani olmak şöyle dursun vasledi- ci bir hat teşkil edeceklerdir; Rumen Başvekili Rus hududunda Bükreş 26 (A.A.) — Başvekil B. 'Ta- taresko, beraberinde kralın askeri maf- yeti kumandanı general İlinslevici ile erkânı harbiye reisi general Teneseo olduğu halde Romanya < Sovyet Rus- ya hududunda kâln Akgerman şehri. ne vasıl olmuştur. Bu münasebetle başvekil ile refaku- tindeki zevat, Alman, Ukraynah, Er- meni ve Yahudi ekalliyetlerinin mü- messillerini kabul etmişlerdir, Bu mü- messiller. krala, hükümete ve orduya olan sadakatlerini beyan etmişlerdir. Sulh teşebbüsleri İrlanda başvekili de radyoda bir konferans akdini teklif etti Dublin 26 (A.A.) — Irlanda başve- | kili de Valera Amerikaya hitaben rad- yoda bir nutuk söylemiş ve harbe ni- hayet verecek bir anlaşmaya vasi ol- mak için harbi idare edenlerin bir könferans akdetmelerini teklif etmiş- tir. Hatib, Amerika ile Irlandanın harp fecayilne maruz milletlere karşı bir sempati hissettiklerini söylemiş ve şimdiki modem harpte galiblerle raağ- lâpların harp bittikten sonra da se- nelerce mahrumiyete katlanacaklarını ilâve etmiştir, Irlanda başvekili, bu Batan vapurlar | Bir Norveç, iki İsveç, 1 İngiliz vapuru battı Oslo 26 (A.A.) — Oslo'dan İngilte- reye gitmekte olân Lappen adındaki | ve 500 ton hacınindeki Norveç bayra- ğını hamil vapur, Şimal denizinde Bergen açıklarında bir infilâk netice- sinde batmıştır. 15 kişiden ibaret olan mürettebatının kâffesi tahlis edik Amsterdam 26 (A.A) — Maasve Karl adındaki iki İsveç vüpuru İsveçe kömür kötürürken maynlere çarpa- rak batmıştır. Bu iki geminin 36 ki- şilik mürettebatından ancak” sekizi bir Norveç vapuru tarafından kurta- nlabilmiştir. Bir Alman tahtelbahiri torpil- lediği vapurun mürettebatının kurtarılmasına mâni olmuş Londra 26 (A.A.) — İtimada şayan bir membadan bildirildiğine göre 2,400 ton hacmindeki Danimarka bayrağını hamili Sootia vapurunun 7 ülkkânun tarihinde bir Alman tah- telbahiri tarafından torpillendiği €s- nada Halnia adındaki diğer bir De- nimarka kargosunun mürettebatı, torpillenmiş vapur mürettebatının imdadına koşmak istemişlerse de tah- telbahir, tekrar suyun yüzüne çıkmış ve kendilerini felâketzedeleri almak- tan menederek aksi takdirde kendi- lerini de torpilliyeceği tehdidini sa- vurmuştur. Bu yüzden Scotia'nın tayfasından 20 kişi telef olmuştur. Londra 26 (AA) — Stanholm adındaki ve 2473 ton hacmindeki İn. giliz vapuru garbi İngiltere sahil- leri açıklarında bir Alman tahtelba- hiri tarafından batırılmıştır. Gemide bulunan 25 kişiden 14 fi telef olmuş- tur. İLe Mısır kabinesi tadil ediliyor Kahire 26 (A.A.) — Başvekil kabi. nenin tadiline tevessül etmiştir. Mil Ni Müdafaa ve Adliye Nazırları bir hal, bir sureti tesviye bulunmasına saik olmahdır.» demiştir. Papanın nutkunun akisleri Nevyork 26 (A.A) — Gazeteler, ilk sahifelerinde Papanm nutkunu büyük manşetler altında iktibas ve bilhassa * sulh için esas olarak ileri sürmüş ol- duğu 5 noktaya ehemmiyetle işaret et- mektedirler. Henüz hiç bir mütalâa neşredilmemiştir. Birçok gazete başmakaleleri, B. Tay- Jorün reisicümhur Roosevelti Papa nezdinde temsile memur edilmesini tasvip etmektedirler. Ingiliz tayyareleri Heligoland üzerinde uçtu, Alman gemilerine bomba atti Berlin 26 (A.A.) — Alman umumi karargâhı bildiriyor: Evvelki gün ol- duğu gibi dün de İngiliz tayyareleri Heligoland körfezinde karakol gemi- lerine taarruza teşebbüs etmişlerdir. Hava müdafaa bataryalarının mit- ralyöz ateşi düşmanım hücumlarını akim bırakmıştır. Noel günü muha- rebe cereyan etmemiştir, Fransız tebliği Pariş 26 (A.A) — Umumi karar. gâhın tebliği: Moselle'in şarkında düşmanın yaptığı baskın ateşlerimiz. le tardedilmiştir. Paris 26 (A.A.) — 26 kânunueyvel akşam tebliği: İleri müfrezelerimizin (faaliyeti kaydedilmiştir. 3 aylık İngiliz ve Fransız . zayiatı Paris 26 (A.A.) — Fransız kuvvet- leri, 30 İkinciteşrin tarihine kadar 1434 kişi kaybetmiş oldukları halde ayni devirde de İngilizlerin zayiatı 2511 e baliğ olmuştur. Bu rakam hakkında mütalâalar serdeden Fransız büyük umumi ka. rargâhı erkânından bir zat, bu ra kamların Alman propagandasının şimdiki harbin bütün yükünü Fran- sanın yüklenmiş olduğu suretindeki iddialarına karşı çok iyi bir cevap teşkil etmekte bulunduğunu beyan etmiştir. İngilizlerin zayiatı, muhtelif kuv vetler arasında: Ordu 8 telef, kaza eseri olarak, donanma 2070, tayyara 438. l Fransanın zayisti şudur: Kara Or dusunda 1136, donanmada 256, hava ordusunda 42 ölü, Rumen ve Danimarka elçileri Ankara 26 (Telefonla) — Romans ya büyük elçisi ile Danimarka orta elçisi bu akşamki ekspresle İstanbula yet verilmiştir. kararname ile tekaüde sevkedilmiştir. i hareket etti,