6 Eylül 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

POLİTİK devletler de vaziyetlerini tayin etmek mecburiyetinde kalmışlardır. imparatorluğunu teşkil eden Dominyonlardan Avwstralya müttehid hükü- metleri devleti ile Yeni Zelând hükümeti geçen umumi harpte olduğu gibi Hayvanlar için sığınaklar Londrada yalnız kadın, erkek ve çocuk yani bütün insanlar için sığı- naklar yapmakla kalmayıp hayvanat bahçesi müdüriyetinin talebi üzeri- ne aslan, kaplan ve maymun ve em. sali vahşi hayvanlar için de Layyare an ve zebirli gazdan mah. fuz hususi sığınaklar hazırlanmak- tadır, En ziyade filleri muhafaza edecek sığınaklar büyük zorluklara sebep olmuştur. Çünkü bu iri cüsseli hay- vanlar için çok yüksek ve geniş yer- ler lâzım gelmiştir. Dahası var: Zürafaları yerleştir. meğe müsait yükseklikte sığınak yapmağa imkân olmadığından bo- yunları çok uzün olan bu hayvanla- rın başlarını sokmak için yer altın. daki sığınakların üzerinde birer zırhlı kule yapılmıştır, Kaba şaka Almanyada Koblenz'de genç bir kiza arkadaşlarından bir erkeğin yap- tağı şaka çok feci bir netice vermiş- tir. Kız bu erkeğe vaktile beş marklık gümüş bir parayı ikraz etmişti, Er- kek bu parayı şaka olarak garip bir surette lade etmek istemiştir. Para- Yı bir sandviçin içine koymuş ve bu- nu da yemek için kıza vermiştir. Bir şeyden haberi olmayan kız sandvici yerken parayı da yutmuş, lâkin para büyük olduğundan boğa- zında tıkılıp kalmıştır. Kız teneffüs edemediğinden ölecek dereceye geldiğini gören arkadaşları parmakla zorlayarak parayı kızın midesine indirmişlerdir, Daha sonra midesinde ameliyat yapılmak üzere kız hastaneye yatırılmıştır. Operatör parayı mideden çıkarıp kıza vermiş- tir. Bu kaba şakayı yapan erkek de ölüm tehlikesine sebep olduğundan mahkemeye verilmiştir. Seylân adasında malarya Hindistanın cenubundaki Seylân adası İngilizlerin en mükemmel sıh- hi mücadele teşkilâlıni haiz bulun- duğu halde Malaryanın en büyük kaynağı olmuştur. Adanın her vilâ- yetinde hükmünü süren hastalık yüz binlerce insanın ölmesine sebep olmuştur. Kegolle vilâyetinde son hafta zar- fında 22779 kişi Malaryaya tutul. içinde Malaryaya tutulanların mik. tarı 116506 kişiyi bulmuştur. Seylân hükümeti milyonlarca tah- sisat vererek temin ettiği ilâçları bedava ahaliye tevzi etmektedir. Bü- tün çeşmeler ve su yolları kontrol altına alınmıştır. Fakat alınan ©5a$- lı tedbirlere rağmen hastalık azal mayıp bilâkis şiddetini artırmakta. dır, Her gün on binlerce insan bu müthiş hastalığa kurban olmakla. muştur. Burada geçen yedi hafta | dır. Akıl hastanesinde yapılan ihtira Fransada Citrocm fabrikası mü- hendislerinden otuz yaşlarında muk- tedir bir genç delirmiştir. Bu genç kendisinin daima takip edildiğini ve hastalıklarını tedaviye mahsus bir hastaneye yatırmışlır, Mühendis aklı başına geldiği za- marilar boş durmayıp'eskiden uğraş- tağı mevzuları takibe devam etmiş- üm EE A SN EB ram Maverayı Erdün emiri İngil- | tereye sadik kalacağını bildirdi Londra 5 (A.A) — Maverayi Erdün emiri, hükümete, İngiltereye tamami- le sadık kalacağ bildirmiştir. Meksika bitaraf Meksiko 5 (A.A.) — Reisicümhur Cardenas, Meksikanın bitaraflığını İlân etmiştir. Meksika, harbi insani- İeştirmeğe matuf her teşebbüse işti- Tak edecektir, | l tir. En ziyade olomobillerin süratini bir kat daha artıracak bir vasıta bul- mağa çalışmıştır. Nihayet yarı deli olduğu halde tasarladığı âleti bul- mağa muvaffak olmuştur, Kumpanya bunu kabul etmiş, ih- tira beratını mühendis henüz ta- mamen akıl hastalığından ifakat bulmamış olduğundan mahkeme ta- rafından kendisine tayin edilmiş olan vasi almıştır, Şirket ile muka- veleyi de vasi imzalamıştır. Japonyada araştırma komitesi Tokyo 5 (A.A.) — Kabine, Avrupa harbi yüzünden tahaddüs etmiş olan vaziyete karşı koymağa ve bir «araş- tırma komitesi> ihdas etmeğe matuf plân projeyi tasvip etmiştir, Bu komite, ticaret, kambiyo ve bahri ticaret sahalarında takib edi- lecek siyasete müteallik mühim di. rektifler tanzimine memur edilecek- tir, 296 sene zarfında 1704 harp! Yapılan bir istatistiğe göre yer yüzünde senede beş muharebe oluyormuş Altı gündenberi Avrupada yeni bir harp başlamışlar. Harp iptida Alman. ya ile Polonya arasında idi. Sonra İn- gütere ve Fransa da işe karıştılar. Bu suretle muharebe sahasi çok büyü- dü. Acaba harb ne kadar sürecektir? Başka devletler de muharebeye karı- şacaklar mıdır?... Şimdilik bu suallere cevap vermek kabil değildir. Yeryüzündeki harplere dair geçen- lerde bir istatistik çıkmıştır. Bu İsta- tistiğe nazaran 1618 den umumi har- be kadar 296 sene zarfında 1704 harp ilân edilmiştir. Bu suretle senede 5-6 muharebe olmuş demektir. Bunlardan bir kısmı küçük devletler arasındadır. Bir kısmı ise çok büyük akisler yap- muştır. İstatistiğe nazaran Fransa bu mu- harebelere yüzde 63 nisbetinde iştirak etmiştir. Arkasından Avusturya gelir. Avusturya muharebelerin yüzde kırk altısına iştirak etmiştir ki aşağı yu- karı 800 muharebe demektir. Bundan sonra diğer devletler sıra İle şöyle ge- Wir İngiltere yüzde 30, Rusya yüzde 19, Almanya yüzde 18, İspanya yüzde 16, Türkiye yüzde 12, Hotlanda yüzde 10, İsveç yüzde altı. Fransa Avusturya ile 14, İngütere İle 10 defa harp etmiştir. İspanya ile Por- tekiz de 44 sene zarfında 6 defa kar- şılaşmışlardır. En Uzun süren muharebenin 30 se- ne muharebesi olduğu zannedilirdi. Bunun doğru olmadığı anlaşılmıştır. En uzun muharebe Türkiye - Venedik harbidir, Bu harp 1644 den 1699 tari- hine kadar, yani 55 sene sürmüştür, Buna mukabid en kısa barpler on dokunzuncu asırdadır. Bu asırda 16 muharebe bir seneden az sürmüştür. Avusturya ile Sardenya arasındaki muharebe ancak 6 gün sürmüştür. 1897 Türkiye - Yunanistan harbi bir ay, 1866 Avusturya - Prusya harbi.de bir ay altı gün sürmüştür. Bu harp seneleri içinde uzun müd- det dayanan birçok şehirler, istihkâm. lar görülmüştür. Fakat mukavemet şampiyonu Cebelüttarıklır, Cebelütta- rıkta İngilizler, İspanyolların muha- Sarâsına karşı ö kadar uzun müddet mukavemet etmişlerdir ki, nihayet İs- panyollar usanarak muhasarayı birak» mış ve çekilmişlerdir. Burada harp 9 ağustos 1779 dan 21 birinciteşrin 1782 tarihine kadar, yani üç seneden faz- las ürmüştür. Cadix'de birleşen İngiliz ve İspanyol orduları Napoleona karşı 1810 şubatan- dan 1812 ağustosuna kadar mukave- met etmişlerdir. Bülün muharebelerde ölüm nisbeti yaralılara nazaran yüzde 10,35 dir Muhasara ve deniz muharebelerinde .bu nisbet artar, Yapılan tedkiklere göre harpte stra- teji miktardan ziyade tol oynamakta- dır. Dünyanın en büyük strateji üstad- larmdan olan Napolyon, düşmanın adeden kendisine faik olduğu 20 mu- harebeyi kazanmıştır. Büyük Fredrik de ayni vaziyetle 7 harp kazanmıştır. Yugoslavyada Bugün genç kralın yıldönümü kutlanıyor GÜNÜN ANSİKLOPEDİSİ İngilizlerin taarruzları münasebetile ismi geçen KİEL Kral ikinci Piyer otomobil kullanırken Bugün Yügoslarya, genç Kralı İkinci Piyer'in on altıncı yıldönümü- nü kutluyacaktır. Kral, 934 Eylülünde İngilterede tahsile başlamıştı. Fakat bir kaç hafta sonra Marsilya faclası olduğundan Belgrada dönmeğe mec- bur kalmıştı. O zamandan beri Yu- goslavyada tahsiline devam etmek- tedir. 28 Haziran 935 de lisenin ikin- ci sınıf imtihanlarını vermiş ve bu sene bakaloryasını yapmıştır. Kral nümune olacak bir talebe hayatı geçirmiştir. Ders, çalışma, te- neffüs, spor ve merasim saatleri mun- tazam bir programa tâbidir, Kral Mse tahsili esnasında Sınıf arkadaş- larile dalmi surette temasta bulun- muştur. Şimdi Bled'de gene arkadâş- larile sporlar yapmaktadır. Kral ikinci piyer İYİ bir sporcudur. Hafızası çök mükemmeldir. Fenni meseleleri çok çabuk kavramaktadır. Sırpçadan başka İngilizce, Fransız- ca, Almanca ve Rusça biliyor. Kral tatil müddetini müteakip üni- versite tahsiline başlıyacaktır. Genç kral iki sene sonra, on sekiz yaşına girince Yugoslavya tahtına çıka caktır. Kadın meselesi Bir genç diğer birini yaraladı Tahtakalede Mehmed ve Mustafa adlarında iki genç bir kadın mesele- sinden kavga etmişler, bunlardan Mehmed bıçakla Mustafayı kolundan yaralamıştır. Yapılan muayene neti- cesinde bu yaranın, Mustafanın sol kolunda devamlı zafiyet intaç ettiği tesbit edilmiştir. Mehmed, hakkında zabıta tahki- katı ikmal edilerek dün ad liyeye verilmiştir. Sorgu hâkimi ta- rafından isticvap olunan Mehmed hakkında tahkikatın mevkufen de. vamına karar verilerek tevkifhaneya gönderilmiştir. İki Alman harp gemisinin, Kiel kanalına girdikleri srada, İngiliz tayyareleri tarafından taarruza uğ- radıkları, birisine isabet vaki olduğu bildiriliyor. «Kil diye telâffuz olunan Kisi, Prusyanın Schleswing - Holstein kıs- mında, Baltık üzerinde 213000 nü- fuslu bir şehirdir. (o (On dokuzuncu aşrın başında burada ancak 1000 kişi yaşardı.) Ticareti hububat ve yağ üzerinedir, Çok ehemmiyetli gemi tezgâhları vardır, . Kiel, inkişafını mükemmel limanına ve kanalına medyundur. Almanyanın başlıca askeri limanı burasıdır. Londradaki çocukların > tahliyesi bitti Londra 5 (A.A) — Tondra Beledi. yesi tahliye komitesi reisi Herbert Morrison, sona kalmış olan çocuklar. la anneler ve âmaların dün akşam sart 20 de Londra'dan çıkarılmış ol- duğunu beyan etmiştir, Cumadanbe- ri 600,000 kişiden fazla insan tahliye edilmiştir. Londra hastanelerinde bulunan 6,000 hastanın tahliyesi Işi de ikmal edilmiştir. Sihhiye Nazırı da Kent dahilinde kâin Betley, Darford ve Crayford'un bazı aksamının bugün tahliye edileceğini beyan etmiştir. Athenia vapurundan kurtulanlar Londra 5 (A.A.) — sAthenim va purunun yolcularından kadınlar ve çocuklar da dahil olmak üzere bir kaç yüz kişiyi hamil olan iki vapur Ciyde'e gelmiştir. Bunlaon içinde yaralı olanlar sıhhiye arabalarile der- hal hastaneye nâkledilmişlerdir, Di. Kiel şehri ve civarı Bu şehir on birinci asırda tees- süs etti 1773 de Danimarka kral. lığına tabi oldu. 30 teşrinievvel 1918 de bahriyelilerin isyanile burada in- kulâp zuhur etmiştir. * “ Kiel kanalının bir adı da Kaiser - Wilhelm kanalıdır. Jutland yarımada sını Kiel'den Elbe nehrinin mânsabi. na kadar kesip Baltığı Şimal denizine bağlar. 99 kilometre uzunluğunda, 103 metre genişliğindedir. 1887 ile 1895 arasında kazıldı. Derinliği 11 metredir, 1919 Versay muahedesi Kiel kanalını Almanya İle muharebe ha- linde bulunmıyan bütün milletlerin harp ve ticaret gemilerine açmıştır. Bu Kanaldan 8,5 saatte geçilir. Almanyada yeni bir kararname Brüksel 5 (A.A) — Berlinden Bel. ga ajansına bildiriliyor: Gazeteler, bilhassa tütün ve alkol- lü maddeler üzerinden kazanç vergi- si alınmasına dair yeni bir harp ka- rarnamesinin metnini dercetmekie- dirler, Kararnamede harp yevmiyelerine bir fasıl ayrılmaktadır. Pazar ve diğer tatil günleri için ka- bul edilmiş olan munzam ücretler kaldırılmıştır. Budapeşte sefirimiz Macar Başvekili ile görüştü Budapeşte 5 (A A.) — Macar Baş- vekili, bugün Türkiye orta elçisini | kabul etmiş ve B. Csaky İle de uzun uzadıya görüşmüş! Macaristanda örfi idare ilân edilmemiş Budapeşte 5 (A.A.) — Macar tek graf ajansı, salâhiyettar Macar ma- kamlarının macaristan'nın örü idare ilân dair verilen