19 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

| Bis ve Ni ilin arasında kuvvet mukayesesi Almanlar baltık denizinde hakimiyeti bu sefer umumi harpte olduğu gibi kolaylıkla elde etmeğe muvaffak olamıyacaklar Karada dünyanın en kuvvetli ordu- larına malik olan Sovyet Rusyası ile *- Almanya harbe tutuştukları takdirde bittabi bu iki devletin donanmaları da kendilerine terettüp eden vazifeleri Maya bütün kuvvetlerile çalışacaklar. dir. Alman donanmasının ©sas vazi- felerinden biri de Baltık denizinde hâ- kimiyet tesis etmektir. Bu hâkimiyet, ona bir taraftan bu denizin şarkında- ki Kçük hükümetleri kazandıracağı gi” bi diğer taraftan İsveç ve Norveç ile ticari münasebatını da idame etmeği temin edecektir. Rus donânması İse Almanlarin Baltıktaki askeri harekâ- tına mani olmak ve bitaraf Baltık memleketlerinden yapacağı her nevi eşya ve malzeme nakliyatını Kesmek va- zifesini üstüne alacaktır. Acaba Al. manya Rusya ile harbe tutuştuğu za- man Baltık denizinde hâkimiyeti tesis edebilir mi? Bunun cevabını evel. &mirde donanma kuvvetinin kifayetin- de aramak itâp eder. Çünkü bir de- nizde hâkimiyeti tesis eden kuvvet ancak donanmadır, Almanyanın Bal- tık denizi hâkimyetine verdiği ehem- miyet Versay muahedesinin feshinden sonra alelâcele ve bütün gayretile do. nanma yapmak suretile tezahür etti, Eski imparatorluğun donanma inşaa- tında hedefi İngiltereye yetişmekti. Yeni Alman devletinin siyaseti bah- riyesi ise evvelemirde Baltık denizine hükim olmağı istihdaf etti. nlar umumi harbin sonunda k donanmalarını kendi ellerile batırdıktan sonra birkaç eski zırhlı ile âdeta donanmasız kal- dılar, Versay muahedesinin vazettiği mecburiyetlere tâbi olârak nihayet 932 ve 935 senelerinde Cep zırhlısi nğs mlie her biri 10,000 tonluk üç küçük zarhlı meydana getirdiler ve bu meyan. da 6000 tonluk altı hafif kruvazör yaptıjar. Yeni Alman donanmasının temelini işte bu üç zırhlı ile altı hafif kruvazör teşkil etti. Hitler mevki ik- tidara geldikten sonra donanmanın ehemmiyetini takdir ederek mevcud tersaneleri faaliyete getirdi. 937 sene- si sonlarında Gneisenau ve Scharn- horst adlarında beheri 28,000 tonluk iki dritnot donanmaya fihak etti, Bun- Jarı 10,000 tonluk üç ağır kruvazör (Admiral Hipper, Blücher, Prinz Eu- gen) takip etti, Mevcüd 12 torpldobot 22 tane açık deniz muhribi ilâve edil. di. Gene 935 senesinden yani Versayın feshinden bugüne kadar 60 denizaltı gemisi meydana getirildi. Alman bahriyesi, gerek Cep sınıfı zırhlıların ve gerek 26,000 tonluk Iki dritnotun inşasında büyük hatalara maruz kaldı, Dilnyada ilk defa olarak Cep zırhhları, dahili iştialli Dizel mo- | İörerile techiz edildi ve bu gemilerin | tekneleri kısmen perçinsiz olarak kay- nâk usulile yapıldı. Dizel motörleri- nin bilhassa tebrid tulumbaları birçok defa tadilâta uğradı. Bu üç zırhlı 26 mil sürat üzerine dizayn edilmişti, fa- kat 16 milden sonra teknenin makine ibtizazından fevkalâde müteessir oldu- ğu görüldü. Bu ihtizazın tahfifine ça- Jışıldıysa da tamamen muvaffak olu- namadı. Halihazırda bu gemiler yük- sek süratlerde toplarile isabetli atış yapamamak gibi bir derde müptelâdır- Jar, Kezalik 26,000 tonluk dritnotların sürat tecrübelerinde gemilerin Al str. âtte baş taraflarının suya pek fazla *gömüldükleri ve bu sebepten makine beygir kuvvetile mütenazir olan süra- iktisap edemedikleri tesbit edildi. Buna karşı da gemilerin baş tarafla- Eli Almanların Gnecisenau dritnotu rm mümkün mertebe yeniden uzat. mak suretile tedbir almak lüzumu his- sedildi. Ağır kruvazörlerde ne gibi âr- zalar çıktığı henüz malüm değildir. Maamafih Almanların büyük şantiye. lerinde maruf gemi inşalye mühendis- lerinin Yahudi olmaları hâsebile bun. ları memleketten çıkarmış olmaları- nın donanma inşmatında vukubulan mühim hata ve kusurlarda âmil ol. duğu rivayet edilmektedir. Şimdi Rus donânmasını gözden gö çifelim, Ruslar biri Baltıkta diğeri Ka- radenizde olmak üzere esas itibarile iki donanmaya maliktirler. Bundan başka Uzak Şarkta muhrip ve deniz- Skapuflov'da | giti gemilerle hücumbotlarından mü. | rekkep filotillâları bulunmaktadır. (Be- yaz denizle Hazer denizindeki küçük | Rusların Morat dritnotu sefain mevzuumuzun haricindedir.) Rusyanın Almanya ile çarpışması. | da Karadeniz donanmasının ve yö- hud Uzak Şarktaki filotillâlarının Bal. tağa geçmesine imkân yoktur. Bina- enâleyh Alman donanmasının karşı. sına çıkacak kuvvet o anda Baltık de- nizinde bulunan donanmadır. Bu do- nanma son senelerde büyük tamir gö- terek yepyeni hale gelmiş beheri 23,600 tonluk iki dritnot (Oktjabskaja Revo- Tuziâ, Marat) ile iki ağır kruvazördür, iki hafif kruvazör, üç torpido kruva- gör, on İki muhrip, on yedi torpidobot, ytemiş iki denizaltı gemisinden iba- | rettir. Her iki tarafın donanma mevcudu. nu bir cedvel halinde hülâsa edelim. (Bu cedveldeki Rus donanması yalnız Baltık denizinde bulunan donânma- 1 N Ağır kruvazör Ji 2 ını 2 ği 3 6 — 22 12 © Rus dritnotlarının beherinde 52 çap tulünde 12 tane 305 santimetrelik ağır top bulunmaktadır. Bu gemilerin süratleri 24 mildiz. Ağır kruvazörler 4 tane 18 lik ve # tane 10,2 lık taşı. maktadır. Süratleri 33 mildir. Rusla. rm muhripleri harbi ufnumi mahbsu. Tü olup süratleri 30 milden yukarı de- ğildir. Yalnız 2800 tonluk üç torpido kruvazör yeni olup filotillâ lideri ola- rük kullanılmaktadır, süratleri 42 mil. dir. Bunlar 6 tane 13 dük top ve üçüzlü 9 torpido kuvanile mücehhezdirler. Rus denizaltı gemileri harb kifayeti itibarile Avrupa bahriyelerinin bu si- | nıf silâhile hem ayardır. Alman dritnotlarının beher 9 tane 28 santimetrelik ağır topla techiz edii. | miştir. Bu gemilerin süratleri 27 mil. dir. Cep zırhlılarında altışar 28 lik bu- lunmaktadır. Ağır kruvazörlerin 8 ta- ne 20,3 lük topları vardır. Bunların süratleri 32 mlidir. Hafif kruyazörler 9 tane 15 likle mücehhezdirler. 22 muh-| ripten altısı 1800 tonluk ve 16 tanesi 1600 tonluktur ve bunların hepsi ye- nidir, Muhripler 5tane I2.7lik top | ve 8 tofpido kovanı taşımaktadırlar. Alman denizaltı gemileri umumi harp- ten alınan derslere göre inşa edildiğin. den hiç şüphe yök ki, en mütekâmil silâhtar. Şu halde Alman donanmasının 36 tane 28 lik ve 24 tane 203 lük ağır topuna Rus donanması 24 tane 30,5 lük ve 8 tane 18 lik topla mukabele et- mesi lâzımgelmektedir. Her iki tara. | Dn yalnız dritnotları karşılaştıkları | takdirde 24 tane 30,5 luk Rus topunun 18 tane 28 lik Krup topile faik bir su- retie boy ölçüşeceğine hükmedilebilir. Alman dritnotlarına Cep zırhlıları ik tihak ederse Alman donanmasının ağır basacağı şüphesizdir. Müstakbel harpte Baltık denizinde bu iki donanma arasında kati neticeji bir meydan muharebesi vukubulacağı. na ihtimal verilemez. Rus donanması Myecektir. Kronştad üssü bahrisine is tinad eden Rus dritnotları ya müftrez bir Alman filosunu gafil avlıyacak bir 8on ve hayati bir mecburiyet hasıl ol. duğu takdirde kendilerini ortaya ata- caklardır, Binaenaleyh Rüsların Bal tıkta kullanacakları harp sevk ve ida- resi büyük harpte olduğu gibi küçük vesaitle ve mayin harekâtile Alman «devamı 13 ncil sahifede) | akşamına kadar uzar. | rak tayin edilmiş olan temyiz müd- | güne inmiştir. İVergilere itiraz ve temyiz usullerine dair olan kanunun izahnâmesi İtiraz müddeti 15 günden 30 güne çıka- rıldı, temyiz müddeti de 15 gündür Ankara 18 (Akşam) — Maliye Ve- kâleti, vergilerde ihbarnamelerin teb. Yiğine, itiraz ve temyiz usullerine ve itiraz komisyonları teğkiline dair olan kanunun tatbik suretini o göstermek Üzere bir izahname hazırlamıştır. | Bu izahnamenin mükellefleri slâka- dar eden kısımlarını bildiriyorum: Mevzu kanunun ön sekizinci maddesi ile kabul edilmiş olan itiraz müddeti (30) ve on dokuzuncu mad- desi mucibince tayin edilen temyiz | müddeti de (15) gündür. Bu suretle itiraz ve temyiz müddetlerinin birleş- tirilmesile muhtelif vergilerde itiraz ve temyiz müddetlerinde şu değişik- likler husule gelmiş bulunmaktadır: 1 — Kazanç vergisi kanununun 81 inci maddesi mucibince gündelik gayri safi kazanca ald cedveller mün- derecalına dairesince yapılacak iti- razın müddeti 15 gün iken biraya çıkmıştır. 2 — Ayni madde mucibince gün- delik gayri safi kazancın sınıf ve de- recelerine karşı mükelleflerce yapıla- cak itirazın müddeti 15 günden 30 güne çıkmıştır. 3 — Veraset ve intikal vergisi ka nununun yirmi dördüncü maddesi mucibince resmi tatil günleri hariç olmak üzere (159) gün olarak tayin edilmiş olan itiraz müddeti resmi ta. til günleri dahil olmak üzers 30 güne çıkmıştır, Yalnız son gün resmi tatile tesadüf ederse yukarki izahat veçi müddet, tatili takib eden ilk iş günü 4 — Ayni kanunun muaddel mad- | desi mucibince bir ay olan temyiz müddeti (15) güne inmiştir. 5 — Hayvanlar vergisi kanununun 21 inci maddesi mucibince bir ay ola- deti (15) güne inmiştir. 6 — 2430 numaralı muamele ver- gisi kanununun 14 üncü maddesinde yazılı (10) günlük itiraz müddeti (30) güne çıkmıştır, İtiraz ve temyiz muameleleri bakı- mından 2430 numaralı kanun hü- 'kümlerine tâbi olan buğdayı koruma, dahili istihlâk (şeker, gilkoz, ham petrol ve müştekatı) muhtelif mad- deler istihlâk verigilerinde itiraz müd- deti ayni suretle ön günden otuz gü- ne çıkmıştır. 7 — 1833 numaralı arazi vergisi ka- nununun 18 inci maddesinde tağilât komisyonu kararlarına Karşı verilmiş olan bir aylık temyiz müddeti on beş 8 — 2901 sayılı arazi lahrir-kanu- nunun sekizinci mâddesinde yazılı itiraz müddeti 30 .gün olarak değiş- miştir. 9 — 1937 numaralı bina vergisi kanu- nunun on sekizinci maddesi mucibin- ce tahrir komisyonu kararlarına karşı verilmiş olan bir aylık itiraz müddeti 30 gün kabul edilmiştir, 10 — Ayni kanunun 23 üncü mu. addel maddesinde yazılı temyiz müd- deti otuz günden (15) güne inmiştir. Yeni kanun, itiraz ve temyiz müd- detlerini birleştirmiş ise de vergi ka. nünlarında yazılı itiraz haklarına bir yenisini ilâve etmiş değildir. Vergi kanunlarında mükellef ve idare için ne gibi hususlarda itiraz hakkı veril- miş ise yine 6 hususlar için itiraz edi- lebilecektir. Ancak temyiz hususla. rında bazı değişiklikler vücuda geti- rilmiştir. Bunlardan biri, bu kanunun şi mulüne giren ve vergilerde muayyen bir miktar kadar tarhiyat için temyiz. hakkının kaldırılmış olmasıdır. Yeni kanunun meriyetine kadar muamele, buğdayı koruma ve istihlâk vergisinde yüz liraya kadar olan tar- hiyata ald komisyon kararlarile gün- delik gayri safi kazanç miktarları Üzerinden vergiye tâbi mükellefler tarafından, gündelik gayri sali ka- zanç miktarlarile Sınıf ve derecelerine We, veridat dairesi tarafından da | iü gündelik gayri safi kazanç miktar na karşı yapılan itirazlara ait “ko- misyon : kararları kati, yani gayri kabili temyiz idi, Yeni kanun bu usulü hayvanlar ver- gisi hariç olmak üzere diğer de teşmil etmiştir. Kanunun. 29 u maddesi, bu kabilden gay bili tem- yiz olan itiraz Komisi u kararlarını beyan etmektedir. Bu madde hükmüne göre, w yazılı tarhiyata ald itiraz komisyon kürari kati olup temyiz edilemez: 1 — Gündelik gayri safi kazançları üzerinden kazanç vergisine, mükel- Jefler ve varidat dairesi taraflarından gündelik gayri safi kazanç miktarla. rma ve kazanç vergisi sınıf ve dere- celerine yapılacak itirazlar 2 — Bina ve arazi vergilerinde (25) lira ve daha aşağı miktardaki, gayri safi irad veya kıymete karşı yapılan itirazlar, 3 — Muamele, dahili istiblâk, uh- telif maddelerden alınan is'thlâk ve buğdayı koruma karşılığı vergilerin- de asli miktarı (100) lirayı geçmiyen tarhiyata karşı vaki itirazlar, İtiraz komisyonu kararlarının kati olup olmaması noktasmdan Kazanç vergisi İki ayrı hükme tâbi olmaktadır. Seyyar mükellefler için yalnız gün- delik gayri safi kazanç mik sıhıf ve derecelere vaki ğer kazanç mükellefleri rayi geçmiyen tarhi lar katidi &asen bunlar haricinde bir ikiz hakkı da yoktur, Vergirin asil mik- tarı tabirile, (25) ve (100) lira kay- dından misil ve yüzde cezalarının ha- riç olduğu Made edilmiştir. Bazı hâllerde bir mükellefe iki, üç verginin birden tarhı icab etmektedir. Bu hallerde tarhiyatın kabili temyiz olup olmadığının tayini hususunda her verginin asli miktarı (25) veya (100) liradan fazla olsa bile her birl ayrı ayrı bu hadlerden aşağı olduğu takdirde, temyizi kabil değildir. Yeni kanunun temyiz hakkında vücuda getirdiği değişikliklerden ikin- cisi; hususi kanunda temyiz hakkı verilmiş olsun “olmasın, taraflardan biri itiraz komisyonu Kararını temyiz ettiği tekdirde, diğer taraf müddetin- de temyiz etmemiş olsa bile, temyiz komisyonunça İlk defa Karar verilin- ceye kadar, temyiz talebinde bulun- mak hakkını haiz olmasıdır. Şimdiye r, di Ii kadar taraflardan her biri kanun! müddet içinde temyiz hakkını kullan- madığı takdirde, bu hakkı sukut et- mekte idi. Temyiz hususundaki değişiklikler- den üçüncüsü, hususi kanunda tem- yiz hakkı verilmiş olsun olmasın, iti- raz komisyonu kararlarının - yuka- rıda bahsedilen kati kararlar müstes- na olmak üzere - kâffesinin kabili temyiz olmasıdır. Bu hususta dördüncü bir değişiklik fe kanunun otuzuncu riaddesile vü- cuda getirilmiştir. Bu madde ile tem- yiz talebi, evvelce itiraz komisyonu- na karşı dermeyan edilmiş olan nok» talara hasredilmekte ve itiraz komis- yonuna dermeyan edilmiyen husus- ların temyiz komisyonuns dermeyan olunamaması esası kabul edilmekte- dir. Ev, Apartıman kiralamak için «Akşam»ın KÜÇÜK İLANLARI En süratli ve en ucuz vasıtadır.