2 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

1 Ağustos 1939 , Dün Geceki ve Bu Sabahki Elfaberler Son dakika Fransız sefirinin beyanatı Türk-Fransız itilâfının hü- kümleri, imzası akabinde tatbik edilmeğe başlandı Beynelmilel vaziyet şimdi daha müstakar görünü- yor. Beni bedbinliğe ve yahud ümide sevkedecek hiç bir alâmet görmüyorum Bugünkü vaziyet eylüle kadar sürecek, ancak o zaman şimdi maalesef karışık olan beynelmilel vaziyeti daha vazıh görebileceğiz Şehrimizde bulunan Fransız büyük #içisi B. Massigli Journal 4'Orient mu- harririne şu beyanatta bulunmuştur: — Türkiye ile akdettiğimiz son itilâfın bükümleri, imzası akabinde tabik edil- başlanmıştır. Bu dakikada lar leri normal seyir ve inkişaflarını akip ediyorlar, Bu hususta söylenecek bir şey yoktur. Bütün dünya bilir ki, bu Milâfın akdi, Türkiyenin harareti sulh Arrusunun ve Akdeniz ile Avrupanın ce- Bubu şarkisinde garp devletlerile beraber, Bülhü muhafaza etmek hususundaki Âza- mİ menfaate iştirakinin en parlak bir de- Mildir. Bu itilâf, Fransa için Türkiyede mevcud odan ananevi sempatiyi de gösterir. Biz bu- Bu, lâyık olduğu veçhile takdir ediyoruz. — Ankarayı ziyaret eden Franuz he- yeti askeriyesi hakkında mütalianız? — General Hutzingerin ve miralay Ingiliz hava manevraları Salı günü başlıyacak ve 1000 tayyare iştirak edecek Londra 2 — Salı günü İngilterede büyük hava manevraları başlıyacak- tar, Şimdiye kadar yapılmış olanların en mühimmi olân bu manevralara ge- ce gündüz 1000 den fazla tayyare işti- rak edecek ve bu manevralar esnasın» 'da İngilterede hava hücumlarına kar- pp vücude getirilmiş olan hava ve ka- ra müdafan tesisatı tecrübe edilecek- tir. İngilterede petrol ve zahire stoku Londra 2 — İngilterede muazzam bir petrol stoku vücude getirilmiştir. Nefsi İngilteredeki mahsul rekoltesi hariçten ithalât yapılmaksızın halkın altı aylık ihtiyaçlarına kifayet edecek derecede boldur. Danzig ayanının bir kararı Leh gümrük müfettişlerini tanımamağa karar verdi Varşova 2 — Danzlg âyan meclisi, an- cak Danzig Ayan tarafından tayin edi- iecek Leh gümrük müfettişlerini tanıma» #a karar vermltşir. Ayan meclisince tayin edilmemiş olanlar, ancak bhudud ajanı ginrak tanınacaktır. Varşova siyasi mahafli, Danzig âyanı- mın bu kararını keyf! telâkki etmektedir. Leh hükümeti, bu Kararı tarımıyacaktır. Danzigten 300 mevkuf Berline nakledildi Varşova 1 (A.A.) — Danzigden bil- dirildiğine göre, Danzig polisi birkaç evvel tevkif edilen 300 suçludan r kısmını dün Berline nakletmiş- tir. Bunlardan üçü ve ezcümle Dan- işçi deri Ottoviller idama mah- olmuştur. Telgrafta, Dansig vatandaşlarının Berlin tarafından mahküm edilme- Binin serbes şehir statüsüne açıktan #çığa muhalif oduğunu kaydedil- #nektedir. zelzele Burada sat Erzincand “Ersincan 2 (Ak; Roçus'un İstanbuldan hareketlerinden evvel yaptıkları beyanalı tekrar ile iktifa ederim. Puriste cereyan etmekte olan Türk - Franmz ticaret muahedesi müzakereleri normal bir surette ve İki taraf için mem- nuniyete şayan bir şekilde inkişaf elmek- tedir. On beş güne kadar müzakerelerin neticeleneceğini ve yeni itüâfın bir aylık temdid müddetinin inkızasında mevkii tatbike konulacağını zannediyorum. — Beynelmilel vaziyet hakkındaki fix- rini? — Bu dakikada biraz daba «müsta- karı görüyorum. Beni bedbin düşünmeğe sevk edecekne bir işaret ve ne de bana ümld verecek bir şans görmüyorum. Bu vaziyetin eylüle kadar böyle süreceğini tahmin ediyorum. Ancak © zaman maai- emet şimdi oldukça karışık olan vaziyeti daha vazıh ve açik görebileceğiz. Eski Çek askerleri iBohemya ve Moravyada mah- sulün kaldırılmasında kullanılacak Prag 2 — Alman hükümeti, sabık Çek ordusuna mensup olanların Bo- hemya ve Moravyada mahsulün har- manlardan kaldırılması ameliyatında istihdamına karar vermiştir. 200 Çek tayyarecisi Fransız hizmetine giriyor Londra 2 (Radyo) — Çekyanın Al manlar tarafından işgali zamanında oradan kaçmış olan 200 Çek tayyare sabiti, Fransız ordusunun hizmetine girmek için Fransaya gelmişlerdir. Galiçiyada Alman tahrikâtı 400 şüpheli Ukraynalı tevkif edildi Varşova 2 — Şarki Galiçyada, Al man ajanlarının tahrik ve teşvikile Ukraynalı teröristlerinin faaliyeti ye- niden başlamıştır. Bunun üzerine Le- histan hükümeti, icap eden tedbir. leri almış, Lwovda eski Ukrayna teş- kilâtına mensup 40 kişi tevkif edilmiş. tir. Bütün tevkifat 400 kişi tahmin edilmektedir. Sinir harbi başlamak üzere Sabık İngiliz Hariciye Nazı- rının müntehiplerine bir mektubu Londra 2 — Sabık İngiliz Hariciye Na- rı B. Eden müntehiplerine gönderdiği Dir mektupla diyor ki; «Önümüzdeki haftalar zarfında sinir barbi başlıyacak, totaliter devletler sinir- Yerimizi bozmak için kâh nikbin, kâh bed- bin haberler yayacaklardır. Bir gün harp tehlikesini ortaya atacaklar, erted gün harp tehlikesi katiyen mevend olmadığını işan edeceklerdir. Fakat İngiliz milleti no bu tehdidiere, ne de bu teminata inan- maz, İngiliz milleti katiyen iflliyat ister, İngiliz ricaline terettüp eden vazife, to- taliter zimamdarlarımı İngiliz milletinin kati ve değişmez azim ve kararına inan- dırmaktır. Totaliterler buna Kunaat ge- rü iyı Devlet kinini Memleketin her tarafında satılmasını temin edecek teşkilât yapılacak Ankara, 1 (Telefonla) Devlet kinini mütedavil sermayesi hakkın. daki kanıma tevfikan bir talimatna- me hazırlanmıştır. Bu talimatname- ye göre, Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâletince ihzar ve tedarik edilecek devlet kininleri İnhisarlar idaresi ta- rafından satılacaktır. Devlet kinin. lerinin fiyatları kapları üzerine ya- ulacak ve kininlerin kaplarından çi- karılıp tane ile satilması yasak ola- caktır. İnhisarlar idaresi devlet kininin memleketin her tarafında satılması. nı temin edecek şekilde teşkilât vü- cuda getirecektir. Kinin bayilerine yüzde on nisbetinde beyie verilecek- tir. Devlet kinini satan her bayi İnhi- sarlar idaresinden alacağı (burada devlet kinini satılır) ibaresini havi levhaları dükkânında herkesin göre- bileceği bir yere asmağa mecbur ola- caktır. Idam cezaları İnfazda gazeteciler ve halk bulunmıyacak Ankara, 1 (Telefonla) Adliye Vekili B. Fethi Okyar idam cezala- nnın infaz sureti hakkında adliye teşkilâtına aşağıdaki tamimi gönder- miştir: «Ceza muhakemeleri usulü kanu- nunun 398 inci maddesinde; (ölüm ce- zası mahkeme heyetinden bir zat le cümhuriyet müddelumumisi, tabip, zabıt kâtibi ve hapisaneler idaresi memurlarından biri hazır oldukları halde infaz olunur, Mahkümun men- sup olduğu dinin ruhani sıfatını haiz bir zat ile mahkümun müdafii dahi cezanın infazında hazır bulu- nabilirler) denilmektedir. Mahiyeti icabı bu cezanın; ber türlü heyecan ve gürültüden azade olarak mutlak bir sükün ve itidal içerisinde infazını arzu eden vazı kanunun, İnfaz sırasında kimlerin hazır bulunması lâzım geldiğini ve kimlerin bulunmasına müsaade olu» nabileceğini bu süretle maddede hasren tadat ve tasrih ettiği görül mektedir. Esasen ölüm cezalarının gece ya- rısından sonra fecir vakti infazı hu- susunda müesses teamül de vazı ka- nunun bu maksadını temine matuf- tur, Geçenlerde İstanbulda bir idam hükmü infaz olunurken önceden hükmün infazmdan haber almış olan gazeteciler ile bir halk kütlesi- nin infaz mahallinde hazır bulun- dukları ve gazetecilerin mahkümun son demlerine sit jestlerinin fotoğ- raflarını çektiklerini ve halkın da bu jestleri eğlence vesilesi ittihaz ede- rek güldükleri öğrenilmiştir. Bundan böyle, böyle bir manzara- nın tekerrürüne sed çekmek istiyo. rum. Bu sebeple badema ölüm ceza- larının infazı sırasında yukarda ismi geçenlerden maadasının seyir ve t6- maşa maksadile infaz mahalline gir. melerine müsaade olunmamasını ta- mimen bildiririm; Vergiler Temyiz komisyonu reis vekilliği Ankara 1 (Telefonla) — Maliye Vekâleti, mali tetkik heyeti reisi B. Esad Tekel, yeni teşkil edilen ve bu günden itibaren vazifeye başlayan vergiler temyiz komisyonu reis ve- kâletine tayin edildi. Sıhhiye Müsteşarı geldi Sihhiye Vekâleti müsteşarı B. Asım bu sabahki Ankara ekspresile gehrimize gelmiştir. B, Asım burada Vekâlete ald olan bazı işlerle meşgul olacak, bu meyan- da şehirde sivrisinekle yapılması za- ruri bir hâle gelen mücâdele işini gözden geçirecektir. B. Asım şehri- mizde bir haftı ri (a > E SASACASSIK, | ya İngilterede veyahut Skoçyada ka- Moskova müzakereleri Ingiliz mahafili oldukça geniş bir anlaşma olduğuna kani Londra 1 (A.A.) — Yakında Mosko. vaya bir askeri heyetin gideceğine dair Chamberlain tarafından yapılan be- yanat oldukça geniş mikyasta bir iti- Yâfa varıldığı ve bir pakt aktedilmesi hakkında beslenen ümlidlerin bugün kavileştiği şeklinde tefsir edilmekte. dir. Başvekil Tokyo müzakereleri hak- kındaki beyapatının da emniyet veri- ci olduğu söylenmektedir. Times bu hususta şöyle yazıyor: «Moskova ile askeri görüşmelere baş-| Janması için Fransa ile mutabık kalım. | mış olması keyfiyeti, siyasi müzakere. lerin muvaffakıyetle cereyan ettiğine bir delil teşkil eder. Filhakika mütte- fik olmıyan bir memleketle müşterek bir sevkülceyşin tedkikine imkân yok- tar.» Daily Telegraph diyor ki; «Chamber- Mâinin beyanatından sonra hükümetin | son aylar zarfında mükerreren isah ettiği siyaseti takip etmek hususun- daki azminden şüphe etmek için ma- kul bir sebep bulunamaz. Diğer cihetten uzak şark hakkın. daki beyanat, Tokyo itilâfı formülü- Ingiliz Nazırları İcabında hemen Londraya i gelebilmeleri için tatillerini kendi malikânelerinde geçirecekler londra 1 (A.A) — Her yıl parlâ- mento azasının büyük bir kısmının tatli yabancı memleketlerde geçir- meleri mutad olduğu halde, bu sene on beş gün kadar Antibes'de ikamet | edecek olan Sıhhat Nazır Elliot müs- tesna olmak üzere bütün nâzırların Jacakları kayda değer bir hadisedir. Kabine azasından ekserisi iki aylık | tatil devresini, icabında hemen Lon- draya gelebilmek için, kendi malikâ- nelerinde yeçireceklerdir. Londra 1 (A.A.) — Parlâmentonun tatil devresine girmesi hakkındaki | hükümet takririnden Kabinenin par- | lâmentonun 3 teşrinlevwelde tekrar açılmasına karar verdiği anlaşılmak- tadır, B. Ali Haydar Aktay .. | Yugoslavya Hariciye Na- zırı büyük elçimiz şere- fine ziyafet verdi Belgrad 1 Hariciye Nazırı B. Markoviç le refikası, Moskova bü- yük elçiliğine tayin edilmiş olan TTür- kiye elçisi B. Ali Haydar Aktay ile retikası şerefine bugün bir öğle ziya- feti vermiş ve bu ziyafette bir çok na- sırlar, hariciye yüksek memurları ve Türkiye elçiliği erkânı hazir bulun. muştur. N B. Aktayın Belgradı terketmesi mü- nasebetile bütün Yugoslav gazeteleri Türk diplomatına uzun makaleler tahsis etmekte ve Yugoslavya İle Türkiye arasındaki dostluk münase- betlerinin takviyesi bahsinde yaptığı fanliyetin ehemmiyetini tebarüz et- tirmektedir. Dağa kaldırılan üç Arabın cesedi bulundu Kudüs 1 (AA) — Bir çete tara- f#mdan kaldımlan üç Arabın cesedi Kudüs - Ebron yolu üzerinde bulun- muştur, Arapça Falestin gazetesi, bu kabil şiddet hareketlerini şiddetle takbih ediyor ve hiçbir sebebi olmayan bu- na benzer cinai teşbbüslerin Arap âleminin yabanci memleketlerdeki şöhretini tahrip etmekte olduğunu bildiriyor... azli nün bazı müphem kısımlarının do Kurduğu şüpheleri izale edecektir,» Daily Mali şöyle diyor: «Filiyat, dik- tatörlerin üzerinde sözlerden ziyade tesir yapar. Moskovaya bir askeri he- yetin gnderilmesi, işlerimizi başarma- gin bildiğimizi onlara dahe iyi anla- tacaktır.» Askri heyetler cuma günü gidiyorlar Paris 1 (A.A,) — Havas bildiriyor: Moskovaya müzakerelere gidecek olan İngiliz askeri heyeti çarşamba günü Parise gelecek ve perşembe bü- nü Fransız askeri heyeti İle temasa geçtikten ve bazı ihzari faaliyette bulunduktan sonra iki heyet cuma günü Paristen Moskovaya hareket edeceklerdir. Paris 1 (A.A.) — Başvekil B. Da- ladire, bugün Moskovaya gidecek olan Fransız askeri heyeti relsi ge- neral Doumenc'i kabul etmiştir. Ge- neral Doumence, bilâhare Maskovada görüşülecek meseleler üzerinde mü- him bir teknik müzakereye iştirak eylemiştir. İngiliz - Japon müzakeresi Japonlar Tientsine 30 Japon memur tayin edilmesini istiyorlar Tokyo 1 (A.A.) — Asahi Shimbum gazetesi, (oJaponyanın Tintsindeki imliyazlı İngiliz mınlakasınua İngi- Mzlerle birlikte asayiş ve sükünün muhafazasına iştirak etmek üzere po- Mise ve adliye makamlarına 80 Japo- nun tayin edilmesini taleb etmekte olduğunu Haber vermektedir. Tokyo bükümeti, bundan başka imtiyazlı mıntakadaki Japon aleyh- tarı komünist unsurlar hakkında tedkikat yapılmasını da istemektedir. Romanya kralı Rodosta Rodoş 1 (A.A) — Hususi yatı ile Akdenizde bir istirahat gezisi yap- makta olan Romanya kralı Karol, veliaht Mişel ile birlikte tamamile hususi mahiyette iki gün kalmak Üzere buraya gelmiştir. Yeni köprüler Son senelerde Elâzığda 5, Tunçelinde 10 beton köprü yapıldı Elâziğ 1 — Eliziğ ile Keban arasında yeni yapılan betonarme Çıp köprüsü dördüncü umumi müfet tiş general Alpdoğan tarafından dün açılmıştır. Cümhuriyet hükümeti son 3 yılda Murat ve Firat nehirleri ile çevrili olan Elâzığ vilâyetinde beş ve Tunç eli vilâyetinde on betonarme köprü yaptırmıştır. Almanya, ilânı harp edişinin 25 inci yılını kutlıyacak Berlin 1 (A.A.) — Havas muhabi- ri bildiriyor: Almanyanın ilânı harp edişinin 25 inci yıldönümü yarın Alman or dusu tarafından kutlanacaktır. AK şam bütün Alman şehirlerinde fener alayları olacaktır. Halk bu tezahür” lere iştirake davet edilmektedir. 50 Çek Polonyaya iltica etti Varşova 1 (A.A.) — Polonya gaz telerinin yazdığına göre, dün 50 Çek Bohemyadan Polonyaya iltica etmi$ ve Bohemyada hayat şartları taham* müll imkânsız bir şekil aldığı için | iade eğilmemelerini Polonya makânr barodan Gen ğ