14 Temmuz 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10

kek yiminednilinii Sahife 10 AKŞAM amaaan 14 Temmuz 1939 — - Almanya Triyestede doklar bir hava üssü yapacak (Baş tarafı 1 inci sahifede) mahvolmuştur. 'Triyeste limanı, Viya- na - Triyeste şimendifer hattının nak- kettiği Avusturya ticaret mallarile yâ- şiyordu. Avusturyanın ilhakından #onra Avusturyanın bütün ticareti, Hamburg limanına intikal elmiş ve “Triyeste limanı ticaretinden 1 milyon 200,000 tonluk bir miktar kaybetmiş. tir. Bilinmesi lâzımgelen bir mesele varsa, Almanyanın elyevm bir Akde- niz devleti olup olmadığıdır. Cenubi Tirol Almanları mukavemete hazırlanıyorlar Londra 13 (A.A.) — İngiliz matbu- atı, bu sabah Cenubi 'Tirolde Alman hududundaki Bolzano eyâletinde bu- lunan ecnebilerin ihracı meselesile uğraşmağa devam etmektedir. Bu tedbiri intaç eden sebepler hakkında sarih malümat elde edilememesi ve iki gündenberi biribirini nakzeden ha- berlerin dolaşması, matbuatın edişe. sini çoğaltmaktadır. Times gazetesi, bu hususta şöyle yazıyor: wLisanı almanca olan hâlkın Al manyaya veya hududdan uzuk bulu- nan İtalyan eyaletlerine nakledilmesi hususunda Berlin ile Roma arasında bir itilâf hasıl olduğu muhakkaktır. Bu hususta niçin resmi tebligatta bu- Tunulmadığını anlamak mümkün ola- mamıştır. Adige'de asırlardanberi ya- şıyan Alman cemaatinin dağıtılması, Alman milli hissi için acı bir darbe teşkil edecektir. Almanya hükümetinin bu elim ame- liyenin sessizce yapılmasını ve bunun için de bütün ecnebi müşahidlerin ev- velden uzaklaşlırılmasını istemiş ol- ması mümkündür.» Daily Herald gazetesinin diploma- tik muharriri ayni kanaati izhar et- Antalyada kanal | Şimali Irlanda ve fidanlık Açılma merasiminde bulunacak heyet ayın 17 sinde gidecek Ankara 13 (Telefonla) — Vakıflar umum müdürlüğünün Antalyada vü- cuda getirdiği büyük kanal ve kur- duğu büyük fidanlık diğer tesislerin açılma töreninde bulunacak heyet bu ayın on yedisinde şehrimizden hare- ket edecektir. Açılma resmini Başve- kilimiz Dr, Refi ydam adına Zira- at Vekili B. Muhlis Erkmen yapacak- lardır. Törende şehrimiz ileri gelen- lerinden bazı zevat ile vakıflar umum müdür ıflar umum müdürlü- ğü erkânı bulunacaktır, Antalyada Mahmutps tarlık bir a vakıflar İdaresine ait ndan 10700 hek- azi vardır. İki seneden- üzerindeki taş tabaka- #lenmekte, ara zi üzerin bulunan haruz, yabani zeytin ve fıstık ağaçları işlenilme dir. Vakıflar idâresi bu arazide sebze. portakal, mandalina, limon, muz gibi narenciye fasilesinden yvaj tiştirilmesine yarayan yerleri tesbit etmiş ve bunun için de araziye 28 ki- )ometre mesafede bulunan Kırkgöz de- nilen membalardan su getirmek üze- | Te kanallar açmağa başlamış ve bu- gün bu kanalları ikmal etmiştir. Ka- | nalların vaktile Rom mış iken zulmuş ve dolmuş olduğu için bu ön kilometr üst tarafı da yeniden Kanal sularının şütyerinde 3000 beygir kuvveti kadar tahmin edilen elektrik enerjisi elde edileceği üumul- maktadır, Çin sularındaki İngiliz gemileri Londra 13 (A.A.) — Avam kama. rasında beyanatta bulunan amiral. lık makamının parlâmento ve mali- ye müsteşarı Shakespere, Çin sula- rında bulunan İngiliz zırhlılarının her sene şarki Hollanda Hindistanı. nın limanlarını ziyaret edeceklerini kilometrelik kısmı hlar zamanındu — açu- sonraları © bildirmiştir. « beze men bo. ! yi | dimei tayyare fabrikası civarında bu- kısım yeniden açılmış ve İ yapılmıştır. vE mekte ve İtalya hükümeti tarafın dan verilen kararın tatbiki esnasında bazı acıklı sahneler cereyan edeceğini, belki de Kan döküleceğini tahmin ey- lemektedir. Dünkü İtalyan tebliğinde bu mmta kada oturan ecnebilerin casusluk yap» tıkları zikredilmekte idi. «Daily He- rald» gazetesi, tebliğde mevzuubahis olan İtalyan gizli polis teşkilâtının isnadlarını muhik gösterecek mahi- yette, bu mıntakada bir tevkif bâdise- si veya diğer bir vaka cereyan ettij ne dair İngiliz makamlarına şimdiye kadar bir haber gelmediğini kaydey- lemektedir. News Chronicle gazelesinin Bolza- nodaki hususi muhabiri, İtalya hükü- | tarafından verilen mıntakada büyük bir memnuniyetsiz. lik tevlid ettiğini haber vermekte ve şöyle yazmaktadır: «Şehirlerde bu plân bir dereceye ka- dar tatbik edilebilirse de dağlardaki Alman köylüleri mukavemete hazır. lanmaktadırlar.» İtalyan topraklarında Alman askerleri Paris 13 (A.A.) — Yukarı Adige me- selesi hakkında tefsirlerde bulunan Humanitö gazetesi diyor ki: «Almanya bizzat Brenner'in işgali- ni temin etmek istiyor. Alman kıta- ları ve malzemesi daha şimdiden gön- derilmeğe başlanmıştır. Roma ve Ber- lin zimamdarlarının hiddeline rağ- men, bu hakikatleri ecnebiler meyda. na çıkarmışlardır.» Komünist gazetesi, geçen haziran- da İki Alman fırkasının İtalyan top- raklarına gönderildiğini tasrih etmek- tedir, Başvekil: «Bir harp çıkarsa bütün membalarımız İngilte- re imparatorluğunun emrine amadedir» diyor Londra 13 (A.A.) — Şimali İrlan- da Başvekili Lord Cralgavon dün Uister'in siyasi katolik bir teşekkkülü olan «Orabgement> nın senelik bay- ramı münasebetile Down koutluğun- da kâin Bangor'da bir nutuk söyle. miş ve demiştir ki: *Ulstere dokunmayınız. İngiliz bay- rağının daima Ulster üzerinde dal- galanması için son nefesimize kadar mücadele edeceğiz. Biz daima men- sub olmakla iftihar ettiğimiz büyük İmparatorluğun 'vatandaşy olarak kalmak istiyoruz» Beynelmilel vaziyetten bahseden Başvekil, şöyle demiştir; «Beynelmilel okabadayıların mu- hay lesinden çıkan talebler önün- de dalma boyun mu eğeceğiz? İngi- liz milleti bu suale bugün alenen, hayır, diye cevab vermiştir. Harb, ber an çıkabilir, Diktatörler eğer İn- gülterenin kati kararını anlamamış- lar ise uykularından acı bir şekil uyanacaklardır. Harb zuhurunda Ulster'in bütün menbaları İmparatorluğun emrine İ Amade bulundurulacaktır, Bir İngiliz hava meydanında yangın Londra 13 (A.A.) — Liverpool ci. vanda kâin Speke'de «Royal Air Forter hava meydanı karargâhında dün gece bir yangın çıkmışlır. Yan- gının çıktığı mahal, mühim bir yar. lunmaktadır, Royal Air Force idaresinin talim tayyarelerinden biri yangın netice- sinde hemen kâmilen harab olmuş, bir diğeri de ciddi hasara uğramış- tır. Vaka mahalline çağırılan Liver. pool polisi derhal tahkikata başla- mıştır. Hava meydanının itfaiye ser. visi aleşin tayyare fabrikasına sira- yel etmemesine uğraşmaktadır. Adana Parti riyaseti Adana 13 (A.A) — Cümhuriyet Halk Partisinin aldığı karar üzerine Adana valisi Rıza Çevrik, Parti riya- set vazifesini ilyönkurul azasından Nevzad Güvene birakmış ve Nevzad eni vazife başl : İç ve dış ahengi (Baştarafı 1 inci sahijede) malüm bulunuyor. Bizim kanaatimiz- ce irfan ve vicdan bürriyetinin mü. nerver ve kuvvetli taraftarı olan (lâik kafa) bu umdelerinilk safındadır. Yeni Türkiye hürafe yıkmak! dı. Zannetmemeli ki, hüra! dan (rasyonel) bir mefhum çıkar. Hayır çıkmazi adaleti, derletçi- lik ve bül ve ileri bir zibn yiz. Bu mecburiyetin -bize ilk emretti- ği şey, şu yüksek vazifeleri hergün da- ha muvaâffakiyetle başarmağa kadir gürbüz irfan ve fedakâr vicdan yeliş- tirmek olduğuna şüphe edilmesin. Unutmıyalım; bir memleketi dış kavgalardan kurtaracak başlıca bir sebep de iç barıştır. İç barıştan ilk an- ladığımız mâna ise hükümetin içtimai adaleti teminde birinci âmil olması- dır, Gerçek adalet ve her işte dürüst e tatbik mecburiyetinde. sini yapmıyan, yapamıya yapamadığını saklıyarak Öğ himmet etmiyen bir memuru bu re jim bir belâ, bir mikrop saymak mec- buriyetindedir. Devlete vergisini memek için otuz türlü dolap çeviren namus düşkünü, nasıl millet hazine. sine tecavüz eden bir hırsızsa, maliye tahsil şubesinde lüzumsuz müşkül- ler çıkaran, doğru hesap tutmıyan, bir alınmış parayı birkaç defa daha is- temekten çekinmiyen bir momur da öylece memleket üzerine abanmış bir haysiyet, zaman ve şeref haydudu sa- yılabilir. Ve yakasından tutulunca lâyık olduğu yere gönderilmeğe müs- tahak olur. Makalemizin başında ne demiştik? Bir milletin en büyük kurtayıcısı ipti- da kendisidir. Hükümetler için de va- ziyetin başka türlü olmadığını söyliye- biliriz. En gerçek dost veya düşmanı, bir hükümetin herkesten evvel kendi icraatında bulacağı şüphe götürmek- ten çıkmıştır. Ve bugün iktidar mev. kiinde olan şahsiyetleri bu kanaatte bilmekle mesuduz. Şu satırları yazdığımız sırada bü. tün gazeteler birçok acaip neşriyat yapmaktadır. Rus - İngiliz müzake- relerinin içinde bu! ığu dolaşıklar, Uzak Şarktaki vaziyet, bilhassa Dan- zig etrafındaki gergin asabilik ve ni- hâyet Akdenizin şu ve bu adaların. daki İtalyan faaliyetleri bu meyan- dadır... Bütün bu hâdiseleri şimdiye kadar bu sütunlarda müdaafa ettiğimiz prensiplerin adesesi arkasından ve mu- kadderatını açık alın, ve gönülle kar- şılayan kimseler gibi takip etmekte yiz. Hakkımızdan, kuvvetimizden ve dostluklarımızla kendi 8öz tutarlığı. mızdan şüphemiz yoktur. Ancak yu. karıda söylediğimizi burada da tek- rarlarız. Kuvvetin en büyük kaynağı içtedir. Bir milletin dahili enerjisini her türlü ziyandan kurtarmanın ilk metodu ise ferdie hükümet ara. sındaki mü betlere hergün daha ziyade ciddiyet ve samimiyet vermek olduğuna inanıyor! Bu ciddiyet ve samimiyetin kuvveti, mili müdafaa- nın da en kıymetli güvenlerinden biri olacaktır. Fazıl Ahmed Aykaç Bir Amerika tayyare gemi- sinde yangın çıktı Norfolk -Virjini. 13 (A.A.) — <Ran- ger» tayyare gemisinde bugün bir in. filâk vukubulmuştur, İnfilâk netice- sinde çıkan yangın 3 saat uğraşıldık- tan sonra söndürü! tür. İngilterede Irlandalı tedhi çilere karşı tedbirler Londra 13 (A.A.) — Öğrenildiğine göre Dahiliye Nazırı sir Samuel Hoa- re, sulkasdler tertib eden Irlandalı tedhişçilerin tenkilini kolaylaştırmak için polise hususi salâhiyetler veril. mesine dair gelecek hafta parlâmen. toya bir kanun lâyihası tevdi ödecek- tir. Mısırın İngiltereden istikraz yapacağı doğru değil Kahire 18 (A.A.) — Alâkadar mah- filler, Mısır hükümetinin İngiltere den bir istikraz akdetmek fstediğine dair verilen haberi tekzib etmekte dirler, Mısırın sadece İngiltere tarafından verilen silâhlar bedelinin birkaç se- nede ödeneceğine dair bir itilâf imza ettiği tasrih olunmaktadır. 18 Ingiliz hava filosu Akdenizde uçuş yapacak (Baştarafı 1 inci sahifede) Fransız hava kuvvetlerinin de İn- giltere üzerinde uçuşlar yapması için ojeler hazırlanmaktadır... Fransız yyareleri, İngiltere üzerinde evvelâ gündüz, bilâhare de gece uçuşları yâ- pacaklardır, İngiliz tayyare filoları, Fransa üze- rinde yapacakları uçuşlarda, hiç yere inmeden muhtelif istikametlere doğ» ru seferler yapaca Londra 13 (A.A.) — «Star, gazete- İ sinin bildir diğine görs, 18 İngiliz hava filosunun Fransa ve Akdeniz üzerinde bir uçuş yapması için bir plân hazır- lanmaktadır. Birkaç gün içinde yapılacak olan bu Uçuş esnasında katedilecek mesafenin yekünu 3,200 kilometredir. pilot ve sair mürettebat cektir, İngilterede silâh ve mühim- mât imali çok arttı Lotidra 13 — İngiltere üç aylık ip- lidai madde depo etmiştir. Silâh ve mü- himmat imali çok artmış, azlık kal- mamıştır. Yeniden 30 silâh ve mühim- mat fabrikası yapılmıştır. Daha 30 fabrika açılacaktır. Hava kuvvetleri tahsisatı 260 milyon Londra 13 (A.A) — Bu sabah iki munzam bütçe tahmini neşreğilı tir. Bu tahmilere nazaran Mühimmat Nezaretine 144 milyon, hava kuvvet. lerine 40 milyon sterlin ayrılmak dır. Mühimmat Nezaretine ayrılan 144 milyondan 30 u bir istikraz akdi sure- tile elde edilecektir. Hava kuvvetlerine ayrılan 40 mil- yondan 39 u gene bir istikraz İle te- min edilecektir. Bu yeni tahsisat ile bu sene hava kuvvetleri için ayrılan paranın yekü- nu 260) milyon sterline baliğ olmukta- dır, İngiliz dominyonlarında mecburi askerlik Paris 13 (A.A) irak ede- Danzigde bir hâdise Brezilya sinsii bateri po- lis tarafından tevkif edildi Varşova 13 — Brezilyanın Varşova maslahatgüzarı Danzig polisi tara- fından yakalanarak iki saat mevkuf tutulmuştur, Maslahatgüzar, bir Leh vapurile Brezilyadan gelen zevcesini karşıla- mak için Gdyniaya gitmiş, öğleden sonra zevcesile beraber o Danzigdeki Brezilya konsolosunu ziyaret etmiş- tir, Brezilyalı diplomat, Danzig âbide- lerinin fotoğrafilerini çekerken, Dan zig polisi tarafından yakalanmış, ve konsolocun şiddetli estoları ücrine iki saat sonra serbes 1 mıştır. Danzig polisi, bu hâdiseden dolayı tarziye vermiş ve zara fotoğraf makinesini miştir. pi aslahatgü- de etme- Forster - Hitler mülâkatı Berlin 13 (A.A.) — Forster, bugün Hitlerle Berchtesgaden'de oldukça Uzun bir mükâleme yapmıştır. Danziger Vorposten bu hususta aşa- ğıdaki tebliği neşretmektedir; Golayter Forsler, yanında şeflerden | Ganamt Zarske ve Hess olduğu hal- de, perşembe günü Führerin misafiri olarak Berohtesgadende kalmış ve Führerle oldukça uzun 'bir mülâkat- ta bulunmuştur, Hitler, Golayter'i Danzig halkına candan selâmlarını bildirmeğe memur etmiştir. Kral Zogu Londraya gidiyor Varşova 13 (A.A.) — Kral Zogu, kraliçe Jeraldin ve küçük prens, bu gün Varşovadan Rigaya hareket ot- işlerdir. Buradan İsveçe gitmek üzere vapura bineceklerdir. Kral Zo- gu, İsveçte yalnız bir gün kalacak, diğer bir vapurla Londraya hareket edecektir. Kral Zogunun Londrada birkaç gün kalacağı ve müteakiben sanılmaktadır, Uçuşa 1000| asi Fransız * İ mahfülerinde söylendiğine göre, Lon- dra hükümeti, dominyonlara müra at ederek bu memleketlerdeki beyaz ırka mensup halkın İngilterede oldu- ğu gibi, mecburi askerlik hizmetine tâbi tutulmasını istiyecektir. İngiliz Büyük Erkânıharbiye reisi Pariste Paris 13 (A.A) — İngiliz ordu kânıharbiye reisi general Gort, dün akşam tayyare ile Parise gelmiştir. Mumaileyh yarın 14 Temmuz bayra- mu münasebetile yapılacak olan aske- ri geçid resminde hazır bulunacaktır. General resmen Fransa hükümeti ta- rafından kabul edilecektir. 500 İngiliz askeri dün öğleden ra Dieppe'de karaya çıkarak saat 18,15 te Parise gelmiş ve Parisin as- keri kumandanı tarafından karşılan- mıştır. Bu askerler, yarın Fransız ki- talarile birlikte geçid resmine iştirak edeceklerdir. Paris 13 (A.A) — İngiltere Harbi- ye Nazırı B, Hoare Belisha ve İn. Havacılık, Genel Kurmay başkanı ge- neral Newall, 14 Temmuz bayramin. da hazır bulunmak üzere öğle vakti tayyare ile Londradan buraya gelmiş- lerdir. ri Er İngiliz Başvekilinin beyanatı Londra 13 (A.A.) — Başv bugün öğleden sora Avam Kamarasında yaptığı beyanatta deniz ve tayyare #ilolarının Ağustos ve Eylül ayların- daki kombine manevralarından âza. mi istifade temin etmek ve filonun müessirliği derecesini arttırmak için ihtiyat gemilerin de bu manevralara iştirak edeceğini bildirmiştir. Manev- ralar şimdiden bütün Akdeniz filosu- nu ihtiva etmektedir. Başvekil ihtiyat filo gemilerinin 9/8 tarihinde Weymouth'd'a kralın önünde geçit yapacaklarını ilâve ey- Temiştir. Iondra 13 (A.A) — İyi malümat alan mahfiller ihtiyat filodan yalnız 50 kadar geminni yaz manevralarına iştirak edeceğini tasrih ediyorlar, Bratislava'da 8 konsolos- luk kapanıyor Bratislata 13 (A.A) — Hükümet, Slovakyanın istiklâlini ne hukukan ve ne de fiilen tanımıyan memleket- lerin diplomatik mümessilliklerinden haricez memleket hukukunu refetti- inden, 15 temmuz tarihinden itiba- ren Bretislava'da sekiz konsolostuk kapanacaktır. Bu konsolosluklar, Fransanın konsolosluğu ile Belçika, Romanya, İsveç, Norveç, Türkiye, Bulgaristan ve Lituanya fabri kon- solosluklarıdır. Halen Slovakya ile Yugoslavyı arasında ekonomik müzakereler ce- rTeyan etmekte olduğundan, Yugos- nın resmen Sloyakyayı tanıma- sina rağmen, Yugoslav konsalos- luğu müzakereler neticesine intiza- sakta devam eyliyecektir. Fasta bir yangın Tanca 13 (A.A.) — Meknes civa- rında bir kaç gün evvel çalılar ateş almış ve yangın 10 kilometre uzut- luğunda bir mesafeyi kaplıyarak ye aid mühim mikdarda hububatı rib etmiştir. Yangın esnasında 12 si kadın ol. mak üzere 17 kişi ölmüştür, Bu gece Nöbetçi eczaneler Beyoğlu ciheti: Kalyoncukullukta Zatiropulas, Şalrziyapaja caddesinde Tav, 'Taksimide Taksi enddesinde Nocdet Ekrem, daçka, a Mustafa Nall, Sarıyer: Nuri İstanbul tarafı; Fatih: Saraçi İbrahim Hajil, Karagümrük Eminönü: o Balıkpazarında Hüsmü, Bakırköy: Merkez, Yenikapıda Sarım, Fener! Berk, Kumkapı: , Küçükpazar Bensasın, Samatya: Yedikulede Teo- filos, Alemdar: Cağaloğlunda Abdül- kadir, Şehremini: Ahmed Hamdi Kadı Muüvakkithane caddesinde Rifat, Söğütlüçeşmede Hulüsi Osman, Üsküdar; Çarşıbuyunda İttihad, Hey- belinda: Atanaş, Büyükada: Halk, Ortaköy, Arnavutköy, Bebek, Bey- koz, Paşabahçe, Anadoluhisarı, Ta- rabya, Yeniköy, Emirgân- ve Rumeli- hisarındaki eczaneler her gece açıktır. *de Fuat, Hüseyin Aksaray Hay