28 Mayıs 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 9

İstanbulun çehresi değişiyor Bir kaç ay içinde Belediyecilik bakı- mından mühim terakkiadımları atıldı ii Yukarıda: Taksimde yıktırılan eski helâ ve park haline konulmakta olan Beşiktaşta Abbasağa mezarlığı, aşağıda: Harbiyede yıktırılan helâ ve Taksimde köşe içinde yaptırılan yeni helâ Daha düne kadar İstanbulda bü- | yük bir ihmal ve kayıdsızlık havası göze çarpıyordu. Milyonlar tutan Ş6- | hir bütçesine rağmen, nihayet üç beş bin liraya yapılması mümkün en mübrem ve Jüzü işlere bile el k istenmiyordu. Şikâyet, ten- Belediye o makinesini vasıtalar olmak- sürülr ni ete getirecek çıkmıştı. kaydetmek sor bir kaç ay eri görmeğe alış- memnuniyetle lâzımdır ki İstanbul içinde nelerdet madığı aaliyete şahit oluyor. Vali ve Belediye reisi doktor Lütfi Kırdar İstanbulda alt aydanberi bulun- a müddetin bir kıs- acını anlamak için geçirdiği hastalığa ayırırsak geriye iki üç aylık kısa bir zaman kalır. Buna Tağmen Belediye | mühim işlere şmiş, her tarafta büyük bir çalışma güze çarpmağa başlamıştır Belediyenin yeni yıl bütçesi geçen seneye nisbetle bir buçuk milyon lira fazla varidatla tanzim edilmiştir, Bu- nun dört milyon sekiz yüz elli bin lirası esaslı imar işlerine ayrılmıştır. Bu paranın bir milyon üç yüz bin )- rası yollara, bir yon lirası yeni ya- pılacak hastaneye, altı yüz bin lirasi meklep inşaatına, dokuz bin Jirası stadyorma, bir milyon elli lirası da Taksimde yapılacak tiyatro, gazino ve otel inşasına tahsis edilmiştir, Belediyeler bankasından alınacak m beş milyon lira da şehrin imarı için istimlâk işlerine, otobüs satın alın- masına, süt, ekmek fabrikaları gibi hem imare, hem de varidat getirecek işlere sarfeğileceğine göre büyük ve mühim işlerin yapılabilmesi için bir senede on buçuk milyon lira gibi mu- azzam bir para ayrılmıştır. Doktor Lütfi Kırdar işe başladığı zamandanberi göze çarpan eserler şunlardır: 1 — Bahçeler: Beşiktaşta Abbasağa mezarlığı bahçe haline tahvil edil mektedir, Burasının üst kısmı umu- ma, alt kısmı çocuklara mahsus ola- caktır. Senelerdenberi bakımsız kalan Tak- sim, Tepebaşı bahçelerinin ıslahına başlanmıştır, Taksim bahçesinin tan- zimi yakında bitecektir. Bundan baş- ka Tozkoparan caddesile eski Aşıklar ! mezarlığı arasındaki saha da bahçe haline getirilecek, bir çok çocuk bah- çeleri yapılacaktır. Taksim - Harbiye caddesinin orta- sındaki kısım güzel bir bahçe haline getirilmiş, burada asfalt bir gezinti yeri yapılmıştır. Fatih - Edirnekapı, Aksaray - Lâleli arasında bu tarzda bahçeler yapılacaktır. 2 — Helâlar: İstanbulda seneler- denberi şikâyet edilen Taksim ve har- biyedeki çirkin helâlar yıktırılmıştır. “Taksimde sokak içinde bir helâ yap- tarılmıştır. Harbiyede de yer âltında yeni bir helâ yaplınlmaktadır. Tak- simdeki helânın yeri: bahçe haline konmaktadır, 3 — Yollar: İstanbulun yolları yıl en İ lardanberi tamir görmemişti. Son 3a- manda şehrin ana caddeleri beş yüz bin Jira sarfile asfalta çevrilmesi ka- rarlaştırılmıştı, Doktor Lütfi Kırdar bunu kâfi görmemiş, harap sokak- lann hemen tamir ve inşasını temin etmiştir. Vilâyette 749 kilometrelik yol vardır. Bunun 158 kilometresi bo- zuktur. Bozuk yolların 50 kilometresi hemen tamir edilmiştir. 100 kilomet- resi için yeni bütçeye tahsisat kondu- una göre sene sonunda 8 kilometre- lik bozuk yol kalacaktır. Cihangir gibi şehrin en güzel bir semti senelerdenberi yolsuzdu. Bura- da Anahtar, Yeniyurd, Havyar, Cihan. gir sokakları, Heybelide İşgüzar 80- kağı, Eyüp ile Rami arasındaki yol- lar katranlı olarak yaptırılmıştır. Adaların suyu: Adalara su veril mesi işi senelerdenberi bir türlü halle- dilemiyordu. Doktor Lütfi Kırdar bu Işi de halletmeğe muvaffak olmuş tur. Son günlerde yazdığımız gibi Adaya bu sene şu verilmesi kararlaş- tarılmış, boruların döşenmesine baş- lanmıştır. Bu İşin haziran sonuna ka- dar biteceği ve su verileceği temin edilmektedir. 5 — Şehrin temizliği: Vali ve Bele- diye relsi, şehrin temizlik işine de çok ehemmiyet vermektedir. e Temizlik amelesi çoğaltılmıştır. Sokakların ta- miri bittikten sonra caddeler her sabah yıkattınlacaktır, Bir kaç aylık faaliyetin muhtasar bir bilânçosunu gösteren yukarıdaki satırlar, istikbale emniyetle bakıla- bileceğini gösteriyor. Mustafa Ragıb » Harbiye caddesinin ortasındaki bahçe ve asfalt yol, tanzim edilen Taksim bahçesi, aşağıda: Asfalte çevrilmekte olan Ankara caddesile Cihangirde yol inşasi faaliyeti Izmir mektupları Kültürparkta yeni yeni binalar yaptırılıyor ir balıkçıları alâkadar makamlara bir rapor göndererek temennilerde bulundular | zifesi, Zirant Ve- İ kületi o tarafın- İ dan İzmir ziraat mücadele İstas- yonu müdürü B. Nihad İğriboza verilmiştir. Ve- kâlet, Fuar mü- hendislerile çalı şarak müzeyi is- İzmir balıkçılar he- tenilen zenginlik yeti reisi B. Ali reis ve mükemmeli- yette hazırlamak için B. Nihada iki ay izin de vermiştir. Yalnız Ege mıntakasının değil, bütün Türkiyenin zirai istihsalâ- tını nevi ve mikdar zenginliğini zi- yaretçilere tam mânasile gösterecek şekilde hazırlanack Ziraat müzesi için Belediyede reis B. Dr. Behçet Uzun başkanlığında Fuar mühendislerile birlikte bir toplantı yapılmış, bu top- lantıya ziraat mücadele istasyonu müdürü de işlirak etmiş, müzenin esasları hakkında kararlar alınmış tır, Yurdun her köşesinden müzeye muhtelif mahsul nümüneleri getirti- lecektir. Bunlar yaş ve kuru şekiller- de olacak, ayrıca muhtelif yıllarda mahsullerimizin rekolte, ihraç ve da- İhilide istihlâk mlikdarlarını gösteren istatistik ve grafikler hazırlanacak, müzenin duvarlara talik edilecek- tir. Müzenin ön kısmında Ebedi Şef Atatürkün bir büstü, medhalinde de Cümhurreisimiz İnönünün çok bü- yük kıtada bir fotoğrafileri buluna- caktır. Ziraat müzesinin yanı başında in- kılâb müzesi de mühim ve zengin bir eser olacaktır. Müzenin inşaatı ya- kında tamamlanacaktır, Ondan son- ra tanzimi ve dekorasyon işi başlıya- caktır, Kültürparktaki hayvanat bahçe- sinde tamekânlar içinde bulunan yi- lanlar, mevsim münasebetile kış uy- kusundan kalkmış olduklarından on- ların gıdalanmaları işlerinde çalışan memurlara kalın lâstik eldivenler ve- rilmiştir. Kültürparkta atlı spor klübü için bir bina Inşa edilmektedir, Belediye otobüsleri Belediyenin Almanyadan satın al- dığı 25 otobüs, temmuz ortalarında İzmire getirilecek ve tç muhtelif hat üzerinde yeni otobüs servisleri baş- uyacaktır, İzmir balıkçılarının bir müracaatı İzmir balıkçılar cemiyeti alâkadar makamlara bir rapor göndererek müş- Kil vaziyette bulunan İzmir balıkçı- larının himayesini rica etmiştir. Ce- miyet relsliğinin raporunda hüküme- timizin, müstahsil ve muhtelif iş sa- hiplerini, işçileri koruyan kanunlar kabul ve tatbik ederek onların Tefa- hını istihdaf eden teşekküller vücu- de getirdiği, balıkçıların da himayesi ve balıkçılıktan tam mânasile İstifa de hususu düşünülerek yapılan ted- İikler netieesinide hazırlanan kanun Tâyibasının Büyük Millet Meclisine sevkedildiği, fakat nedense bu pro jenin henüz kanun haline gelmediği bildirilmiş, şimdi Muhabere ve Mü- nakalât Vekâletine geçmesi münâ- sebetile (balıkçılığın ve balıkçıların derd ve ihtiyaçlarına çare bulması, bu işin resmi bir teşekküle bağlan. ması istenmiştir, Raporda esas nok- talar şunlardır: 1 — Mıntakamız balıkçıları, serme yesiz bir kafiledir. Serm: ve it fıkdanı sebebile lüzumu derecede ba- ık istihsal edememektedirler, Av va» sıtaları fenni olmamakla beraber e$- ki ve yıpranmış haldedir. Bu vasitar larla yapılan avcılık, balıkçılı cak kalıksın bir ekmek parası te etmektedir. Hadsiz, hesapsız bir lık kaynağı olan İzmir körfezi şu aşm gıdaki sebepler yüzünden balıkçılık noktasından İstifade edilemez bir ha» le gelmiştir. Mıntakamızda mevcud dalyanlar bakımsız kalmıştır Mü muayyen bir zaman için n dâlyanlardan yalnız lerini düşünmekte, onları imari hiç bir vakit nazarı dikkate almamakta- dırlar. Bu yüzden senelik verimleri - dalyanına göre - yetmiş beş, yüz ve yüz elli bin kiloyu aşan daiyanlar, her yıl tedricen randmanını kaybet- mek suretile az balık istihsal eyle mektedirler. Körfezde türeyen ve gittikçe artan balık neslini kurutan deniz kaplum- bağasile köpek balıklarının imhası için elimizde hiç bir vası Bu hususta şimdiye teşebbüsler alâkadar mak dinde bir semere verme: 2 — İzmirde balık fiati, et fulin. den çok yüksektir. Halk, bu balık yiyememektedir. İ cins balıklar ancak lüks s istihlâk edilebilmektedir, İzmi fusuna nazaran İstihsal çok azüır, Tutulan hesaplara göre mıntakamıs zın Senelik balık istihsalâtı 500 - 550 bin kilo arasındadır. Burun kiyme- ti de 100 - 120 bin liradır. İzmirin nü. fusuna nazaran bu istihsalâtla insan başına senede beş, beş buçuk Kilo ba» lık isabet eder ki, bu mikdarın kayda değmez derecede olduğu âşikârdır. Halbuki İzmirliler balığı çok sever, yiyememelerinin sebebi fiat yüksek» liği ve teşkilâtsızlıktır. 3 — Körfez balıkçılarının müteva- Hi şikâyetlerini mucip olan mühim bir mesele de sattıkları balıklardan resim vesaire hamile yüzde 215 nis- betinde hisse vermeleridir. Hülâsa, bu vaziyet karşısında İz mir halkının ucuz balık yemesine imkân olmadığı gibi istihsalâtın art. ması da mümkün değildir. İzmir ba bkçıları bir teşekküle bağlanıp hi- Mmâye edilmedikçe, çok zengin olan deniz setvetimizden istifade mek beyhudedir. Bu istifadeyi temi için şikâyet sebenlerinin izalesi lâ» zımdır.