26 Mayıs 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

I AKŞAMDAN AKŞAMA Son senelerin dünya tarihine kuşbakışı * Bilmem arada sırada mahkeme lere gider misiniz? Hükümler okunur- ken müdafaadaki maddeler zikredilir: *Ha kurtuldu, ha kurtulacak.» diye düşünürsünüz. Sonra araya bir «ise de...» gelir; vaziyet tersine döner... Bu wise de..vler hayattada pek gok... Son zamanlarda Wellis'in tarih hü- Nâsasına şöyle bir göz gezdiriyordum. 'Tâ dünyanın yaradılışmdan başla- mış; daha doğrusu kürel arzın değil, tekmil cihanın tekevvününden... Bi- im milli mücadelenin tahakkukuna kadar gelip dayanıyor. Koca Welss!,. Âlemin mühim hâ- diselerini habbeleştirmeği, zübdeleştir- meği, öyle bilmiş ki... Beşeri hareket- leri bir cümleciğin içine sıkıştırıver. miş, Birdenbire «Şu yaşadığımız güne kadar vekayii ayni usulde tamamlıya- yım!» hevesine kapıldım. Tekniği en ileri memleketlerden baş- yalım: Amerika, İngiltere, Fransa... Evvelâ insân: — Bunlara dair neler yazılmaz!... - diye düşünüyor. Fakat haydi hülâsa edin bakalım... Son on on beş senede neler oldu?... Hiç!... Eski hamam, eski tas... On do- kuzuncu asırdanberi obaşladıklarına ve harpten evvel devam ettiklerine ge- he ayni karakterler dahilinde berde- vamlar... Belki sadece şunları kaydetmek lâ- Zzım: «Tayyareyle Okyanus geçildi, sesli filim ve radyo teammüm etti Sonra iki tabii hâdise: «Kanadada bir batında beş çocuk doğdun, «Cenubi Amerikada beş ya- şında bir kız, doğurdu.» Başka?... Bulamıyorum... Evet, Sovyet Rusyadan bahsedile- bilir. Lâkin Welis bu içtimai tecrübe- ye dair bir bahis ayırmış zaten... Şar- kı, garbı, şimali, cenubu araştırın... Başka ne var?... Avusturya impara- torluğu harbi müteakip zaten parça Tandığı için bu sefer büsbütün orta- dan kalktığını anlatmak değer mi? Silâh yarışı demeyin; zaten vardı. Harp tehlikesi demeyin; böyle hülâ- Sa bir tarihte küçük harpler bile kale alınmaz... Ana hat olarak ne var?.. Bulabiliyor musunuz? Bir yarım cümle daha ilâve edebi. erkezi Avrupada iki devlet, da- hülterindeki sınıf mücadelesini kaldı. rip ve el ele verip Avrupada hâkimi. yetlerini tesis etmek istediler ise de...» | rihi hâdise henüz tamamlanma. dı ki, cümleyi bitirelim... Bakınız: Mühim vakalar diye sene. | lerdir bizi oyalıyan, uğraştıran şeyler yarım cümlelik bile değil... Fakat bir de bizim tarihi göz önün- de bulundurun: Bütün şarka model Olan içtimai inkılâplarımızdan her bi. vi lânkal birer cümleyle ifade edilmek mecburiyetindedir. Binlerce yıldır şarkta devam eden tanaddüdü zevcatın bir kanunla bu top- raklardan kaldırılmasından, milyon- larca kadının örtü ve kafes esaretin- den kurtulmasından nası) bahsedil- mez?... Fakat bu da yalnız bir tek mi- Sal... Tarih bülâsasında hangisini Anlatmazsanız noksan yazmış olur. #unuz... Bunları başaran şeflerimizin — Kermes rekorunu bu yıl Berga- Ma kırdı bay Amca!., Anadolu ajansı Üçüncü Bergama kermesinin başla» diğını haber veriyor; İ İ i Asfalt yol Babıdli caddesinin 3 aydan evvel biti- rilmesi muhtemel Ankara ve Babıâli caddelerinin as- falta çevrilmesi için Belediye ile mü- teahhid arasında yapılan mukavele mucibince, altı aylık bir müddet kon- müştu, Fakat müteahhid, Belediyenin müracaati üzerine bu müddeti üç aya indirmiştir. İnşaat amelesi arttırıldı- ğından, inşaatın bu müddetten evvel bitirilmesine de çalışılmaktadır. Bundan başka Vilâyet dairesinden Defterdarlık binasına kadar uzanan sahada asfalta tahvil edilecek Vilâyet dairesinin önündeki istinad duvarları yenilenecektir. Ankara ve Babıâli caddelerinden çıkarılacak taşlarla yapılacak yollar da tesbit edilmiştir. Bunlar Aksaray- da Valide camisinden karakol önüne kadar uzanan kısım, geçen Sene kıs- men yapılan Sirkecideki o Ebüssuud caddesinin Soğukçeşmeye kadar uza nan kısmı, Tünelden Azapkapıya doğ- ru uzanan Tersane caddesi, Şişhane yokuşundan itibaren Meyyit yokuşu. Bu yollar 15 bin liraya inşa edilecek- tir, Tozkoparanda Belediye güzel bir gazino yapmayı kararlaştırdı Şişhane yokuşunda Şen bahçe ile bir mobilye fabrikası arasındaki sedii saha Belediyeye aittir, Belediye ile Evkaf arasındaki anlaşmaya göre, bu saha Evkafa terkedilecek, Evkaf ta otuz altı küsur bin lira ile Tokopa- ran caddesi üzerinde bulunan Jale bahçesini Belediyeye verecektir. Bu rTadaki salaş gazino ile garaj Beledi. yeye geçtikten sonra yıktırılacak, ye- rine güzel bir gazino yapılacak, Ev- kaf ta kendisine terkedilecek yerde bir apartıman inşa ettirecektir. Evkaftan Belediyeye terkedilecek İ bu saha üzerinde büyük Türk müte- fekkirlerinden Kâtip Çelebinin mezarı vardır. Bu büyük adamın mezarı çok bakımsız bir haldedir, Türk fikir ta- rihinde kiymetli bir mevkii olan KÂ- tip Çelebinin şanile mütenasip bir surette bu mezarın tamir ve ihya edil- mesini Belediyenin himmetinden bek- leriz. Seyyahlar için ingilizce bir broşür bastırıldı Istanbulun renkli bir haritasını göz- teren İngilizce bir seyyah broşürü Belediye Turizm şubesi tarafından bastırılmıştır. Bunlar şehrimize gelen ingilizce bilen seyyahlara verilecek» tir. Haritada bilhasa tarihi âbideler ve seyyahları alâkadar eden yerler gösterilmiştir. Böylece, milletlerin on beş yirmi s6- nedir dünya tarihinde katetlikleri mesafe ve oynadıkları rol belli oluyor... Geçen gün Amerikada söyledikleri bi hakikaten sürat şampiyonu biziz! (Vâ-Nü) . «Vali vekilinin açış mutkunu parti başkanının hitabesi arkaladı...» Karilerimizin | mektupları Berbad bir yol Beyoğlunda, Aynaliçeşmede, eski polis karakolu, yani Cümhuriyot gazi- nosu sağ tarafında Kasmpaşaya inen yol molozlarla toz, toprak içindedir. Geçilmez bir halde bulunuyor. Dikka- 4 celbedinir. H.E.B. Bakirköy “arabağıları Bir muharririmize müracaat eden Bakırköy arabacıları, bu sütunda in- tişar eden bir yayıyı nazarı itibara alarak, kendilerine istasyon yakının- da bekleme yeri gösterdiği için, Ba- kırköy kaymakamına teşekkür ediyor- lar. — Ancak, - diyorlar - Timbalar yan- dıktan sonra yakın noktada bekleme- mize müsaade edildi. Gündüzleri gene tarla içinde kalıyoruz. Müşterilere de, bise de güçlük olduğunu tahkik eder- se, kaymakamımız her halda gündüz beklemek müsaadesini de verecektir. Tarlada siper olmadığı için, hayvan- larımızm ohastalandığı da dikkate alınmalıdır. Parayı tehditle mi aldı ? Dün bir polis memurunun muhakemesine başlandı Şüayp adında birini tehdid ederek para almağa kalkışmaktan maznun Fehmi adında bir polis memurunun muhâkemesine ağırceza mahkemesin- de başlanmıştır. Yapılan tahkikata göre, Fehmi bir gün karakolda otururken, içeri giren Yakup isminde birinin elinde bir re- sim görmüş. Yakupla Şuaybin bir kızla beraber çektirdikleri bu resmi alarak; #Ben bu kızı tanıyorum. Sizin hakkınızda takibat yapacağım; de- miş ve sonra Şuaybi çağırtıp: «Ben bu resmi 4,5 liraya aldım, Beş lira ve- rirsen resmi sana verir ve işi kapatı- rım$ tarzında bazı sözler söylemiştir. Şuayp beş lirayı tedarike gitmiş ve 9 sirada karakol komiseri işten ha- berdar ettirildiğinden, cürmümeşhud yapılarak, polis Fehmi o mahkemeys verilmiştir. Dün ağırcezada dinlenen Yakup ve Şuayp, vakayı yukarıda yazdığımız gibi anlatmışlar, mazmun Fehmi ise iddiaları reddederek: «Ben dört bu- çuk liraya aldığım resmi 5 liraya sat- tım» demiştir. 7 Muhakeme, diğer şahidlerin çağı- rılması için, başka güne birakılmıştır. Yenicami kemeri tamamile meydana çıkarılıyor Eminönü istimlâk sahasındaki Mehmed Kâzım eczanesi ile yanında- ki dükkân da yakında yıktınlacak, bu suretle Yenicami kemeri tamamile meydana çıkarılacaktır. Fakat keme rin caddeye uzanan duvarı, yaya kal. « dırımı “ortadan bölecektir. o Duvarın arka kısmındaki binalar da istimlâk edilip yıktırıldıktan sonra, yayaların trobuardan “caddeye çıkmalarına im- kân bırakmamak üzere, duvarda bir medhal açılacaktır. Bay Amcaya göre! . «Muzika ve davul sesleri ara- smda mor, kırmızı çepkenli efeler çıktılar... |, heroln parası bulamayınca, ŞAR Aa Heroin iptilâsı Heroin yüzünden kahvelerden palto çalmış Heroine müptelâ olduğu için işin- | den çıkarılan ve açıkta kaldığı zaman kahve lerden palto çalıp satarken yakalanan Kemalin muhakemesi dün Sultanah- med birinci sulh ceza mahkemesinde bitirilmiştir. Kemal cürmünü itirat | ettiği gibi, tahkikat evrakile de suç sabit olduğundan, kendisinin dokuz ay hapsine karar verilmiş, ancak, sa- bıkası olmadığından, cezası yetmiş beş gün hapse indirilmiştir. Okmeydanındaki köy yatı mektebi lâğvediliyor Yeni sene bütçesile Okmeydanın- | daki köy yatı mektebi lâğvedilecektir. Bu mektebin talebesi Büyükçekmece- deki yatı mektebi binasına nakledile- cektir. Ancak bu bina yeni gelecek ta- lebeyi almıyacağından, nahiye mü- dürlüğü ve dispanser binaları da mek- tebe tahsis edilecek, nahiye müdür- lüğü ile dispanser de hükümet kona- ğına nakledileceklerdir. Belediye kadrosu Bazı memurlar kendilikle- rinden tekaüdlüklerini istediler 039 Belediye bütçesile tatbik edi- lecek yeni kadro münasebetile bir ta- kım memurların tekâüde sevkedilece- ğini yazmıştık. Bazı memurlar da ken diliklerinden tekâüdlüklerini istemiş- lerdir. Bunlar on bir kişidir. İktisad müdürlüğü kadrosu da yeni bütçe ile esaslı surette değiştirilmiş- tir, Evvelki kadroda müdür muavini, Turizm, Müessesat ve Müstahdemin müdürlüklerile İktisad bürosu ve mü- rakipler vardı. Yeni kadro ile müdür- den başka Turizm, Müstahdemin, İk- tisadi bürolar bulunacaktır, İktisadi büroda Mahrukat, Gida madrieleri ve Tarifeler kısımları bulunacaktır, Turizmde 3, Müstahdeminde beş, İk- tisadi büroda beş memür ve iki d& mü rakip bulunacaktır, İktisad o müdü lar maaş yerine ücret alacaklarından, ücrete tahvili kabul etmiyenler, Bele- diyenin diğer şubelerindeki memuri- | yetlere tayin edileceklerdir, Gazi köprüsü dubaları tekrar boyanacak Gazi köprüsüne konacak dubaların montaji bitmiştir. Dubalar üç ay ev- vel boyandığı halde boyaları bozul- | muştur. Belediye, bunun sebebini köprüyü yapan Alman firmasından sormuştur, Firma, boyanın fena cins- ten olmadığını, Haliçte yüzen bir ta- kım maddelerden dolayı bozulduğu- nu bildirmiştir. Hattâ bu iddiasını te- yid için kimyager B, Nureddin Münşi- den de bu hususta bir rapor alındı- gmı ilâve etmiştir. Belediye, firmanın bu iddiasını yersiz bulmuş ve dubala- rın tekrar boyanması için firmaya teb- e i . «Meydan, efelerin saf ve temiz yüzlerini görmeğe gelen şehir halkı ile dolu idi...» İih.. ğünde bulunan- | Mardinde bu yıl neler yapılacak ? Vilâyet bütçe: 283,016 lira olarak kabul edildi Mardin (Akaşam) — 283,016 lira olarak tesbit edilen vilâyet umumi bütçesinden 94,075 lirası hususi mu- hasebeye, 49,106 lirasi n a, 91,048 lirası maarife, 13,300 lirası ziraat ve baytarlık işlerine, 29,486 lirasıda sıhhat ve hayır işlerine ayrılmışlır. Hususi muhasebe tahsisatında 29,810 Ura hisselerle hayır müessesatına ve Halkevlerine verilecektir. Nafia kısmının 38,416 lirası yol- lara ayrılmıştır. Bu para ve köy kanununun tatbiki suretile ve umumi müvâzeneden temin edilecek yardım- la geniş ve zengin bir yol İsaliyetine girişilecektir. Gene bu yıl içinde mü- | temadi tamirat amelesi için bir kulübe | inşa edilecektir. Şehrin Savurkapı medhalinde inşasına başlanan yeni memleket hastanesi binası ja bu se ne tamamlanmış olacaktır. Maarif bütçesine bu sene 18,550 li- ralık fevkalâde tahsisat konmuştur. Bu para İle birisi merkezde ve sekizi köylerde olmak üzere dokuz mektep binası inşa edilecek ve merkezde mevcud okul kuraklarında lüzumlu tamirat yapılacaktır. Ziraat ve baytarlık kısmına ilâ olunan dört binlira faz vilâyet merkezinde bir ve nümune fidanlığında bir kulübe | inşa edilecektir, Sıhhat ve hayır işlerine ayrılan tahsisatın on iki bin lirasi inşaatı devam eyliyen memleket hastanesine bin lirasi bataklıkları kurutmaya, bin lirası da mecçanen (evzi olunacak ilâçlara harcanacaktır, İçme su tesisatının projeleri bir Türk mühendise ihale olunmuştur. Ptoje- lerin ihzar ve tasdikini müteakib Be- lediyeler bankasından akdolunacak istikrazla hemen tesisata başlanacak- sl lkkze me ila sü ilirmenlin Belediye, bozuk yollar için 180 bin liralık tahsisat ayırdı Vali ve Belediye Reisi Dr. Lütfi Kır- dar, iş başına gelir gelmez, şehrimiz- deki harap sokakların hemen tamiri için yüz bin liralık bir tahsisat ayır miş ve bu para ile birçok sokaklar ta- mir edilmişti, Belediye, bu sene yapacağı geniş İ mikyastaki yol inşaatından başka ma» halle aralarındaki sökaklar için de ge- çen seneki bütçedeki tahsisata kıya- sen 180 bin liralık bir tahsisat ayır- mıştır, Bu parayı Belediye şubelerine taksim etmek üzere, Belediye şubele- rinden istenen program, dün Beledi- ye Reisliğine gelmiştir. Belediye, büt- çenin tasdik edillip gelmesini bekle- meden bu parayı hemen Belediye şu- belerine taksim edecek ve hemen inşa- | ata başlanacaktır. Bu yüz seksen bin liradan sonra ikin- ci bir parti daha tahsisat ayrılacaktır. Bu suretle birçok bözük sokaklar ta- mir ettirilecektir. Çubukludaki köşk tamir ediliyor Çubukludaki Hıdiv köşkünün ne Suretle kullanılacağı henüz belli olma» makla beraber, ileride esaslı tamir ya- pılmak üzere, şimdilik çok harap olan yerlerinin tamiri işi 1800 liraya bir müteahhide ihale edilmiştir. sim | B.A, — Güzel, fakat acı bir itiraf!.. — Nasıl itiraf?.. B.A — Şehirlerde saf ve temiz yüz görmeğe imkân kalmadı, demek gibi bir şeyi. “Bane 9