27 Nisan 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 11

İngiltere nihayet mecburi askerliği kabul etti (Baştarafı 1 nci sahifede) Şimali İrlanda Başvekili (OLord Cralgavon, İngilterede tatbik oluna- cak macburi askerliğin otomotik ola- rak şimali İrlandada da tatbik edile- eeğini söylemiştir. Başvekil öğleden sonra Avam Ka- marasında, Kabinenin kararını şu su- retle bildirmiştir. — İngiltere, Avrupada sulhün te- © mini için bir takım teahhüdler allı na girmiştir. Hükümet, bu tenhhüd- leri yerine getirmek üzere, askerlik mecburiyetinin kabulüne lüzum gör- müştür. 20 - 21 yaşında bulunan gençler altı ay müddetle askerlik ya- pacaklar, bundan sonra üç buçuk se- ne ihtiyat sınıfına dahil olarak her sene talim göreceklerdir. Hazırlanan kanun lâyihası gelecek hafta Mecli- se verilecektir. Kanun, her hangi ih- tiyat sınıfının her hangi bir zaman- da silâh altına çağırılmasına müsa- ade edecektir. Hükümet, icab eden diğer ihtiyat tedbirleri de alacaktır. Muvakkat mahiyette olan mevzuu bahis kanun ile daha sonra bahsede- cek olduğum diğer bir kanun lâyiha- sının hükümete lüzumunda müstace- len harekete geçmek imkânını vere- cek veçhile gecikmeksizin kabul edi- leceğini ümid ediyorum. Gerçi şimdi harp halinde değiliz. fakat memleketin mücadeleye hazır olmak için bütün menbalarına müra- caat ettiği, barışın muhafazasına olan itimadın baltalanmış bulunduğu ve bir harp vuku bulduğu takdirde bu harbe birkaç hafta zarfında değil, birkaç saat zarfında girmeye mecbur kalacağımızı bütün dünyanın bildi- fi şu zamanda anladığımız mana- da barış halinde olduğumuzu hiçbir kimse iddia edemez. Bu mesele hakkındaki kararımızı değiştirmekliğimizin diğer bir sebebi de kanunun barışın muhafazasında müessir bir rol oynamaya azmetmiş olduğumuzu göstermekteki kıymeti- dir. Arzettiğim kanun lâyihası mucibin- ce, uzun sürebilecek bir sıkıntı dev- resi için kara ordusunun bazı sınıf- larını ve hava müdafan sistemimizi takviye maksadile de mütemmim bir kadronun silâh altına alınması icap edecektir. Almanya ile müzakereye hazırız. Böyle bir müzakereden faydalı neti- celer çıkacağına eminim. B. Roose- yelt'in teklif ettiği konferans akdedi- lirse, silâhların tahdidi, ticaretin in- kişafı hakkında faydalı kararlar ve- rilebitir. Hükümetin istifasını istiyen sesler 'B. Attlee, hükümetin bu suretle ev- velce yaptığı ve bir ay evvel tekrar- ladığı bir taahhüdü nakzettiğini müd- rik olup olmadığını Châmberlainden sorduğu zaman muhalefet sıraların. dan alkış tufanı kopmuş ve hüküme- tin istifasını istiyen sesler işitilmiş- tir. Attlee, bu kanunun memleketi tak- viyeden uzak olduğunu partiler arg- sınga ihtilâflar çıkaracağını ve şid- detli bir muhalefetle karşılaşacağını bildirmiştir. Chamberlain verdiği cevapta vic- danının tamamen müsterih olduğu- nu söylemiş ve bu sözler de mukabil alkışlarla karşılanmıştır. Chamberlain sözlerine devam etmiştir: «İçinde bulunduğumuz vâziyet ve şartlar tedkik edilince bunu bir, ba- nş hali, diye tavsif imkânı olmıya- cağı anlaşılacaktır.» Atilee'nin diğer bazı suallerine ce- vab veren Chamberlain, Meclisin yar rınki celsesinde müzakereye devam imkânını bulacağını bildirmiştir. Sinelair'in Chamberlain taahhüdü- nü değiştirmeden veya ibtal etmeden önce niçin muhalefetle istişarede bu- Tunmadığını sorması üzerine, Başve- kil bunun hiç bir maksatla olmadığı- nı ve fakat son günlerde hâdiselerin çok büyük bir süratle inkişaf etme- sinden ileri geldiğini temin eylemiş- tr, şu suretle Hükümet bir çok meseleleri tedkik mecburiyetinde kalmış ve Atilee ve Tredünyon Konseyi âzasile ancak bu sahah istişare imkânını bulabilmiştir. Londra 28 (A.A) — Loyd Georges, kaç kişinin askerlik hizmeti kanunu şümulüne gireceğini sormuş ve Cham- berlain: «Yılda takriben 310 bin» cevabımı vermiştir. Londra 26 — Gazeteler, mecburi askerlik hakkındaki lâyiha tatbik mevkiine konulduğu zaman İngilte- renin takriben iki milyon askerinin silâh altında bulunacağını yazıyor- lar. Kanunun hükümete vereceği salâhiyet Londra 28 (A.A.) — Yeni kanunun | hükümete vereceği salâhiyet üç sene devam edecektir. Bu müddet zarfın- da hükümet veziyeti uygun gördüğü takdirde, mezkür salâhiyet talik edi- Yebilecektir. Lordlar Kamarasında Londra 26 (A.A) — Stanhope, Lordlar kamarasında, Chamberlain'in Avam kamarasında yaptığı beyanata benzer beyrnatta bulunmuştur. Saell, işçi partisine bu kabil hayati ahvalde lüzumu veçhile ehemmiyet verilmediğini kaydetmiş ve işçilerin her hareketlerinde milletin ihtiyaçla- Tu göz önünde tutacaklarını tasrih eylemiştir. Meclis, müzakere için bir tarih tes- bit etmeden dağılmıştır. Muhalifler mecburi askerliğe muarız Londra 26 (A.A) — Askeri mü- kellefiyet hakkında Avam kamarasın- da bugün yapılacak olan müzakere- ler yarına bırakılmıştır, Amele teşekküllerinin mümessilleri bu. sabah Başvekile, sulh zamanında mecburi askerlik hizmetinin konul- masına muarız olduklarını bildirmiş- lerdir. Halihazırda parlâmentoya böy- le bir teklifte bulunmanın münasip olmuyacağını söylemişlerdir. Londra 26 (A.A.) — Muhalfet reis- leri Atllee ve Greewood saat 13 ten biraz sonra Başvekâlet dairesine git- mişlerdir. İ Saat 13,40 ta Chamberlain'in ya- nından çıkmışlardır. İ Almanya, Fransa ve Amerika hükümetlerine resmen bildirildi Londra 26 (A.A.) Press Assocla- tion, Fransa ve Amerika hükümetle- rinin mecburi askerlik hizmetinin ka- bulü hakkındaki İngiliz hükümeti kararından resmen haberdar edildik- lerini bildiriyor. Romadaki İngiliz maslahatgüzarı da Hariciye Nezaretine giderek tebii. gatta bulunmuştur. Berlin 26 (A.A.) — Henderson bu- çün Hariciye müsteşarile yaptığı gö- rTüşmesinde İngiliz (hükümetinin Roosevelt mesajına tamamen iştirak ettiğini bildirmiş ve Londranın mec- buri askerlik hizmetini kabulü hak- kındaki kararını tebliğ eylemiştir. Almanya neticeden şüpheli Berlin 26 (A.A) — Siyasi mahfil- lerde, İngilterede mecburi askerlik hizmeti tesisi hususunda Londra hü- kümetince verilen karar, totaliter devletlerin dinamizmine karşı bir mu- kavemet teşebbüsü mahiyetinde te- lâkki edilmektedir. Fakat bu mahfiller, İngilterenin bir mücadeleye girmesi ihtimali ve aske- ri mükellefiyetin vereceği neticeler hakkında şüphe izhar etmektedirler. Almanyanın hiçbir şeyle korkutula- mıyacağı ayni mahfillerde söylen- mektedir. İtalyan mahafili ne diyor? Roma 26 (A.A.) — Gazeteler, İngil- tere hükümetinin mecburi askerlik usulünü kabul etmek hususundaki kararını mufassal surette neşrediyor- lar. Karar, burada Almanyayı korkut- mak için boş yere yapılan bir teşeb- büs mahiyetinde telâkki edilmekte. dir, Birkaç aylık talimden sonra bir as- kerin yeni silâhları kullanamıyacağı söylenmekte ve İngilterenin berri bir devlet rolü oynamağa henüz hazır ol- madığı ilâve edilmektedir. Fransız gazetelerinin mütaleaları Paris 26 (A.A) — Matbuat, İngil- terenin mecburi askerlik hizmetini Avrupa güreş şampiyonası başladı Güreşçilerimizin ilk günde aldıkları neticeler Oslo — Avrupa Greko Romen güreş şampiyonasına salı günü büyük me- rasimle başlanmıştır. Müsabakalara Finlândiya, Norveç, Estonya, İsveç, Almanya, Danimarka, Letonya, Tür- kiye, yedişer kişilik tam takımlarla Polonya 5, İtaya 4, Fransa 3, Belçika 3, Macaristan 3 er olmak üzere 74 gü- TEŞÇİ iştirak etmiştir. Müsabakalara iştirak eden millet- lerin bayraklarile süslenmiş olan güreş salonu muazzam bir kalabalık tarafından kuşatılmıştı. Norveç milli federasyonu başkanı, iştirak eden milletlere teşekkür yollu söylediği bir nutku müteakib müsabakaları açtı. Milli marşlar ayakta dinlendik- ten sonra bütün güreşçiler halka tak- dim edildi ve müsabakalara başlandı. Müsabakaların ilk gününde aldığı" mız neticeler sırasile şunlardır: 56 kilo — Kenan Pinlândiyalı raki- bi Kisseli ile 15 dakika çetin bir mü- sabakadan'sonra sayı hesabile mağ- Yüb oldu. 61 kilo — Mustafa (Ankara) Ma- car Tot ile karşılaştı. Çok kuvvetli olan rakibi karşısında muvaffakiyet gösteremiyen kaçak bir güreş yaptı. Hakemden aldığı müteaddid ihtarlar- dan sonra hükmen mağlüb oldu. Mustafa ikinci müsabakasını gece Estonya şampiyonuna karşı yaptı. Bir evvelki mağlübiyetini unuttura- cak derecede hareketli çalıştığından hükmen galib geldi. 66 kilo — Yaşar (Ankara) henüz mübtedi olmasına rağmen çok kuv- | vetli bir vücuda malik olan Yaşar Norveçli rakibini sayı hesabile mağ- 1üb etti. 79 kilo — Sevimli pehlivanımız Mersinli Ahmed Letonya şampiyonu ile 15 dakika zevkle takib edilen bir güreş yaptı. Çok hararetli ve bizim pehlivanın hâkimiyeti altında geçen müsabaka neticesinde hakem heyeti Mersinli Ahmedin galibiyetini ilân etti, Ağır siklet — Çok ümidvar olduğu- muz Çoban Mehmed hakkında gelen telgraflar maalesef menfi çıkmıştır. Çoban 15 dakikalık ağır ve hareketsiz geçen bir güreşten sonra hükmen ağla addeğilmiştr.. İstanbul atletizm bayramı Her sene muntazaman tekrar edil- mekte olan İstanbul atletizm bayra- mının bu sene 28 Mayısta yapılması | tekarrür etmiştir. Kollej sahasında yapılacak olan bu müsabakalara be- den terbiyesi umum müdürlüğü bu sene himayesi altma almakla büyük bir alâka göstermiştir. Müsabakala- rm 14 Mayısta seçmeleri 28 Mayısta finalleri yapılacaktır. aneeranenanessaasanan iğ kabul etmesini müttefikan alkışla- makta ve Ingiltere tarafından sarfe- dilen gayretlerin totaliter devletleri harbe girmenin, kendileri için bir de- lilik olacağına ikna edeceğini kay- detmektedirler. Jour - Echo de Paris diyor ki: «Daha şimdiden Avustralya ile Ce- nubi Afrika, İngiltereyi taklid etmek- tedirler. Bu memleketler, Büyük harpte Fransız cephesine mükemmel kıtalar göndermişlerdi. Petit Perisien şöyle yazıyor: «Po- lonya, Romanya ve Yunanistan, İn- gilterenin kararını kendilerine yapı- lan yardım ve vâdinin makul bir ne- ticesi olarak kabul etmektedirler.» Joumal gazetesi şöyle diyor: «İn- giltere, çıkacak bir harbin ilk günle- rinde Avrupaya Büyük harbin sonun- da gönderdiği miktarda kuvvetler sevkedebildiği takdirde, Orta Avru- pa devletlerinin plânı suya düşer. Te- razinin gözü şimdi kati surette garp devletlerile müttefiklerinden tarafa eğilmiş oldu. Cebelüttarıktan geçen İngiliz kıtaları Cebelüttarık 26 (A.A) — İngiltere “kıtalarını nakleden Doseyshire gemi- si, Southampton'dan buraya gelmiş- tir, Argyll and Welsh alayının efradı taşıyan Somersetshire, bu sabah şark istikametinde hareket etmiştir. İ umum müdürlüğüne sevkine lüzum Yunanistanın programının hedefi Yunan Başvekili Peloponez- yada bir nutuk iradetti | Atina 26 (A.A.) — Başvekil Metak- sas, Peloponezya'da Kalamata'da söy- lediği nutukte, 4 ağustos 1936 rejimi- nin, Yunan milletinin sarsılmaz a7- mine istinad ettiğini kaydettikten ve 1936 intihabatile geçilen parlâmento- nun, partiler arasındaki kavgalar yü- zünden, devemli bir hükümet kurma- ğa muvaffak olamamakla beraber, şimdi tatbik edilmekte olan progra- mın hemen hemen aynini tasvip et- miş olduğunu hatırlattıktan sonra demiştir ki: «Programımızın hedefleri, tahak- | kuk ettirdiğimiz hedefleri, memleke- | timizi harci tehlikelere karşı masun tutmak için mili müdafaamızın kuv- | vetlendirilmesi olmuş ve olmakta bu- Junrauştur. Memleketi silâhlandırdık ve Balkan ittifakını sağlamlaştırmak, menfaatlerimize karşı katiyen ha muslu ve sadık hareket etmek ve di- ğer memleketlerle de dost kalmak su- retile hudutlarımızın tamamlığını te- tan gördüğü coşkun tezahüratı teba- rüz ettirmekte ve bunun, hükümet reisile millet arasındaki fikir ve gaye Asaf Boranın. ölümü Şüpheli görülen bu vaka hak- kında tahkikat yapılıyor Ankara 26 (Telef (Telefonla) — İskende- run limanında tesis olunacak serbes mıntakayı tayin için icab eden etüd- leri yapmak ve projeleri hazırlamak üzere İktisad Vekâleti tarafından Ha- taya gönderilen limanlar umum mü- dürlüğü liman şirketleri müdürü Asaf Bora'nm Ankaraya avdet ettiği gün ansızın öldüğü yazılmıştı, Asaf Bora Ankaraya muvasalat et- tiği sabah vekâlettiki ifade etmiş olduğundan ölümünü mü- teakip alâkalı kiraseler vaziyeti Şüp- keli hissederek keyfiyetten Ankara Cümhuriyet müddelumumiliğini ha- berdar etmişlerdir. C, müddevimu- miliği cesedin hemen nümüne hasta“ nesine kaldırılmasına karar vermiş, adli tabip muayenesinde ölünün mide ve bağırsaklarının İstanbul adli tıp göstermiştir, Adli tıp umum müdür. lüğü verdiği raporla müteveffanın ahşasında pek fazla miktarda şedit ve madeni zehirlerden arsenik bulundu- ğunu tesbit etmiştir. Keyfiyet derhal Cümhuriyet (o müddelumumiliği ve Adiiye Vekâleti tarafından hariciye kanalile Hatay fevkalâde mürahhas- Tığına ve Antakya baş konsolosluğuna bildirilerek mahalli hükümetten tah- kikat taleb edilmiştir. Fevkalâde mü- rahhaslığın ve Antakya baş konsolos. luğunun Hatay hükümeti nezdinde yaptığı ciddi ve âcil teşebbüsler neti- cesinde Hatay zabıtası işe el koymuş ve mücrimlerin bulunması için büyük bir faaliyete başlıyarak ilk hamlede Edirnedeki alay 2:2 sancak verildi. (Baştarafı 1 nci sahifede) merasimle alaylarına teslim ederler- ken halkın sürekli alkışları ortalığı sarıyordu. Bunu alayların büyük geçid resmi takib etti halk neşe içinde şehre döndü. Generaller, umumi müfettiş Kâzm Dirikle birlikte öğleden sonra bazı zi- yaret ve teftişlerde bulunmuşlar ve akşam üzeri -Halkevine giderek yeni yapılan tenis :kortunu o gezmislerdir. Bu sırada Halkevi salonunda yapıl- makta olan serbes güreş antrenman- larında hazir-bulunmuşlardır. Komünist tahrikâtı yapmak- tan suçlu bir Bulgar yakalandı Komünistlik tahrikâtı yapmaktan maznun Bulgar tebaasından Nikola adında bir adam yakalanarak dün adliyeye verilmiştir. Niko dördüncü sorgu hâkimi tarafından yapılan is. ticvap neticesinde levkif edilmiştir. Tahkikat mevkufen devam edecektir. Adliye tebligat müdürü ke- faletle tahliye edildi Zimmetine para geçirmekten maz- nunen ikinci sorgu hâkimi tarafın- dan tevkifine karar verilmiş olan İstanbul adliye tebligat müdürü Mus- lafa kefaletle tahliyesi için müraca- atta bulunmuş, kendisinin beş yüz Jira kefaletle serbes bırakılmasına ka- rar verilmiştir... Tehditle para ara almak davası Orozdibak müessesesinden tehditle para almaktan maznun Ömer Lütfi hakkında asliye dördüncü ceza mah- kemesinin ikinci defa verdiği berset kararı temyiz heyeti umumiyesi ta- rafından bozulmuştu. Dün dördüncü ceza mahkemesin- de bu davanın yeniden rüyetine baş- lanmıştır. Bu celsede müddelumumi, maznunun suçu sabit olduğu cihetle temyizin nakiz kararına uyulmasını istemiş, mahkeme talebi veçhile nak- za ittiba etmiştir. Bundan sonra müddelumumi eski iddiasını tekrarlayarak maznunun ce- zalandırılmasını istemiştir. Maznun Ömer Lütfi ile vekili ise Orozdibak müessesesini vergi kaçakçılığı yap- taklarını ileri sürerek müessesenin bırakmıştır. Üsküdar adliyesi yangını faili beş sene, ll ay, gren mahküm oldu Üsküdar adliye binasını yakmak- tan maznun Nureddinin muhakemesi dün ağır ceza mahkemesinde bitiril. miştir. Muhakeme neticesinde Nured- dinin, yangını çıkardığı sabit oldu- ğundan kendisinin eski mahkümiyeti de gözönünde tutularak beş sene an bir ay altı gün müddetle hapsine ve 41 lira para cezası ödemesine karar verilmiştir. © Ankara 26 (Telefonla) — Cümhu- riyet Halk Partisinin açtığı piyes mü- sabakasına 27eser gelmiştir. heyetinin tedkikatı neticesinde eser- leri beğenilen ve para mükâfatı ka- 1938 < 5 ikramiyeli — Ergani Sivas - Erzurum 1 19475 PARA ve ÇEKLER (Kapanış #intleri) 1 Sterlin s0 Kew-York o 160 Dolar 12866 Pari 100 Prank 33550 Milkno 100 Liret 6025 Cenevre 100 İsviçre Pr. o 204575 Amsterdam © 160 Florin G3 Berlin 100 Rayhışmark (50815 Birtkmel 100 Belge 2139 Atina 160 Drahmi 10825 Betya 100 Leva 156 Madra 100 Pezeta 14635 Yazşova 10 Zioti 20480 Budapeşte 100 Penae .—.... Bükreş 100 Ley 01050 Belgrad 109 Dipar 24825 Yokabama (100 Yen bay Biokbolm 100 İsveş Kr. 30 5425 Moakeva 100 Ruble 238625 zanmalarına karar verilen eserler me er i i i : e ei ki 5 bakin GAL Çarli