17 Nisan 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Iktisadi ve mali hafta B, Roosevelt tarafından gönderilen mesajın ilk tesiri yıkılmak üzere bulunan Avrupa piyasalarının birdenbire kendilerini toparlamaları oldu Âni bir hücumla Arnavutluk devle- tini yokeden malüm hâdiseden sonra ortalık azıcık sakinleşmiş gibidir, her fırtınadan sonra havanın açılması gibi, İnsan nasıl açık havayı görünce fır- tınayı unutuverirse, öyle de nisbi bir huzura kavuşunca evvelki facla hatr- rından siliniyor, Avrupanın hâlen irae ettiği manzara budur. Bu, bir uyu- Şukluk manzarasıdır ve bundan, fır- tınaları kasden kopararak el çabuk- Yağile birkaç marifet daha gösterdik- ten sonra sükün ilân eden, bir iki memleket istifade etmektedir. Geçen senenin eylâlünden beri Av- rupa sahnelerindeki vukuat hep bu suretle cereyan etmiştir. İlhak edilen milletler gibi, mülecavizler ile hem- hudud olan memleketler de, bunun böyle olduğunu ve bir gün gelip ken- dilerinin de tehlikeli anlar geçirecek- lerini bildikleri halde, bu muvakkat (eciairele) ler gene hoşlarına gidiyor; vaidlere kapılıyorlar ve ümidle besle- Diyorlar, Amma denilecek ki böyle yapmayıp ta ne yapsınlar? Orası da doğru. Dünya siyasetini idare edebilecek âdil, sözüne itimad edilir ve kuvvetli bir devletin hâlen mevcud olmaması, insaniyet için cid- den pek yazık! Böyle bir rehberlik rolünü, 'tatlı sözlerinin kuvvel iknaiyesine güvene- rek, Birleşik Amerika devletleri hü- kümetinin muhiçrem Relsileümhuru elyevm üzerine almış görünüyor. Ev- velki günkü, totaliter devletlere sulh yolundaki hitabesi ve otuz devlet hak- kında teminat istemesi çok teşekkü- Te şayan bir teşebbüstür. Fakat mü- eyyidesi bulunmadığı müddetçe tav- #iyelerinin nazarı itibara alınması pek İhtimal dahilinde olmadığını Av- Tupa siyasi gâzeteleri yaziyorlar. Bununla beraber, nutkun ortalığa #erahlık verdiği de gayri kabili in- kârdır. Bunun ilk tesirini, âdeta yı- kılmak üzere bulunan Avrupa piya- salarmın birdenbire kendilerini to- pariamalarında gördük, Paskalya yor- tuları münasebetile, geçen haftanın ilk günleri borsalar kapalı idi. İlk açı- ış günü, Avrupanın hâlen en sağlam piyasası olan Pariste devlet rantları yüzde üç nisbetinde, müteakip gün- lerinde de bir buçuk, iki nisbetinde, yani ceman yüzde beş kadar sukut ettiler. Tabiatile endüstri, banka ve beynelmilel kıymeti haiz kâğıtlar da beraber sürüklendiler, Fakat cumar- tesi günü temayül değişti; bütün kâ- üitlar kayıplarının lâakal yarısını ge- Ti aldılar. Londra borsasının duydu- ğu sadme, 6 kadar kuvvetli olmamak- Ja beraber gene mühimdi. Bu arada İngiliz kambiyosu dolarâ nazaran ufak bir kesir daha feda ederek 4,68 de Kaldı. Avrupa mali gazeteleri, Arnavutluk milli bankasının yeniden mukmelâ- ta iptidar ile Arnavut parası olan (Lek) in İtalyan liretine göre fiatini tesbitte devam ettiğini, bununla be- raber, İtalya hükümetinin, Arnavut Lek'ini yaliretin bir peyki olarak bi- rakacağını veya büsbütün ortadan kaldıracağını yazıyorlar. Ayni güzeteler, bir memlekette hi- mayenin ne süretle tesis edilmek lâ- mgldiğini Berlinin Romaya öğret- tiğini ve buna misal olmak üzere, Al- manyanın, Çekoslovakya milli banka- ENDÜLÜS GECELERİ'nin parlak yıldızı ARGENTINA sına ait altınlardan bir kısmını (yüz- de yirmi nisbetinde) Slovakyaya ve- rerek, yeni bir banka kurduğunu ve bu altınlara mukabil Slovakya milli bankasının eski Çekoslovak kuronla- rıpın paritö'sini haiz yeni Slovakya kuronları mevkii tedavüle çıkaraca- ğını haber veriyorlar, Memleketimizde esham ve tahvilât vaziyeti Avrupa ahvali siyasiyesi icabı ola- rak, bütün dünya piyasalarının kay- dettiği büyük sukutlar karşısında pro- fesyonel ve küçük tasarruf sahipleri Azıcık mütereddid bulunmuşlarsa da haftanın son iki günü zarfında dün- ya umumi vaziyetinin zannedildiği kadar vahim olmadığı anlaşılması Üzerine, alıverelerine devam etmişler ve cüzi surette tenezzül eden esham ve tahvilâtımızın tekrar yükselmesine sebep olmulardır, Ankara borsasında yüzde yedi bu- çuk faizli harici Türk borcu eshamı 1 hafta zarfında 35 kuruş kadar bir tenezzül kaydetmişken cumartesi gü- nü bu kayıbın 20 kuruşunu geri almış ve 19,15 rada kapanmıştır. € Dahilii istikraz kâğıtlarımızda Cüzi bir tenezzülden sonra âyni nis- bet dahilinde yükselmiş ve talepler artmıştır, Son fiatler şunlardır: İkramiyeli Ergani: 19,97 lira, Sıvas - Erzurum bütün tertipler; 19,10 lira, Anadolu grupunda muamele azdır: Hisse senedleri: 21,50 lira, “Tahviller: 36 lira, Mümessiller: 37 lira etmektedir. Merkez bankası 100 liradan sonra 101,50 lirada kaldı. İş bankalarında | (nama muharrer 9,20 lira; hâmiline ait 9,30 lira) yanlnız onar kuruş fark vardır. Endüstriyel kâğıtlar: Aslan Çimento 30 kuruş zararla 8,40 lirada kapandı. Tramvay 6,50 lirada 25 kuruş daha feda etti, Diğer nominal fiatler: Umum sigorta 14 lira; İttihadı mil- Ti 21,50 lira; Terkos 4 lira (geçen haf- tadanberi 90 kuruş noksan); Üskü- dar - Kadıköy Su şirketi 2,55 lira; Bomonti 8,10 lira; İttihad Değirmen- cilik 1245 Hra; Şark Değirmencilik 0,81 lira; İstanbul Yün, pamuk ve sa- ire şirketi 60,50 lira; Telefon 9,35 lira; Şirketi Hayriye 19 lira; Omnlum 0,83 lira; Şark Ecza deposu 2,65 Tira; İs tanbul Kasaplar 12 lira. Türk altını 1025 kuruşta sabittir. Gayrimübadil bonoları 25 para ge- riliyerek 8,50 kuruşta kalmıştır. 1938 senesi yüzde beş faizli yüz H- ralık Hazine bonoları 88 lira etmek- tedir. Misir Kredi fonsiye fiyatleri şun- lardır: 1913 tertibi: 116/50 ra, 1911 tertibi: 105,50 İira, Serseri kedilerin itlâfı Belediye, serseri kedi ve köpeklerin şehrin temizliğine yaptığı muzır te- sirleri nazarı dikkate alarak şehir içindeki serseri kedilerin itlâfına ka- rar vermiştir. Son günlerde Beyoğ- lunda 95 kedi itlâf edilmiştir. Şehrin diğer semtlerindeki serseri kedilerin de itlâfına ehemmiyetle de- vam edilmektedir. Belediye kısa bir zamanda serseri kedi ve köpekleri or- tadan kaldıracaktır, IMPERIO İspanyolca şarkı ve danslariyle Köy kalkınması Bursa #ilüyetinde beş yıllık bir ana program hazırlanıyor Bursa (Akşam) — Köy kalkın sina her yerden evvel başlayan heryerden “iyi neticeler alan timizde, köyler için yeni inkiş birleri alınmaktadır. Büyük bir faaliyet içinde köylüye rehberlik öden vilâyet köy bürosu, köy muhtarlarile muntazam toplan- tılar yaparak işlek bir çalışma ciha- 7 kurmuştur. Vekâletin, köylerden salmayı kal dırmak üzere verdiği direktif üzeri- ne vilâyette bir ana program hâzır af teğ- lanmıştır. Bu programa göre, köyle- rin üç yoldan kuvvetlendirilmesi için beş senelik bir faaliyete ihtiyaç var- dır. Bu tedbirlerle beş yıl içinde her köyün manevi şahsiyeti namma ye- ri gelirler temin edilecek ve bu müd- det bittikten sonra salma kaldınl& caktır. Bunun için her köyün yerine ve kabiliyetine göre şu işleri yapması icab etmektedir: I — Her köyün en az bir hektar tarlası; iki dekar sebze, üç dekar meyva bahçesi, iki dekar nümüne bâ- ğı, meyva ve dut fidanlığı, koruları, söğütlük ve kavaklığı, zeytinliği ola- caktır. 2 — Arıcılık, kozacılık, hayvaner- ık, sütçülük, tavuk ve yumurlacılık, tavşanclık gibi zirai'sanatlar köy namına yaptırılacaktır. 3 — Köylerde kiremit, tuğla, taş ve kireç ocakları işletilecektir. Köy muhtarları bu işleri yaparken zorluğa uğrarlarsa kendilerine köy bürosu tarafından her türlü yardım yapılacağı gibi, bunları mühimsemi- yen ve yapılması mümkün işleri yap- mıyan muhfarlar da tecziye edile- cektir. Bundan başka köylerde çiçek, bil hassa gül yetiştirilmesine ehemmiyet verilmekte ve teşviklerde bulunul- maktadır. Ayrıca köylerde her yeni doğan çocuk için beş kavak ağacı di- kilmesi gibi, memleketi ağaçlandır- ma yolunda bir anane ihdası da faydalı görülmektedir. Bu akşam Nöbetçi eczaneler Beyoğlu mmtakası: “Tünelde Mat- kowiç, Bostanbaşında İtimad, İstiklâ) caddesinde Kemal Rebul, Şişlide Ha- Mskârgazi caddesinde Halk, Kara- köyde Hüseyin Hümü, Fatih: Şehza- debaşında Asaf, Karagümrük: Fuad, Osman: Yenikapıda Sarım, Fener: Balatta Hüsameddin, Kumkapı: Ce- mil, Küçükpazar: Hikmet Cemil, Sa- matya:. Erofilos Çula, Alemdar: An- kara caddesinde Arif Neşet, Şehremi- ni: Ahmed Hamdi, Üsküdar: İmra- hor, Heybellada; Atanaş, Büyükada: Halk. Bakırköy: Hilâl, Sanyer: Aksaray: Ortaköy, Arnavutköy, Bebek, Bey- koz, Paşabahçe, Anadoluhisarı, Ta- rabya, Yeniköy, Emirgân ve Rümeli- hisarındaki eczaneler her gece möbet- eldir. Şafağa Dönüş Çigan Müziklerinden Ateş alan bir Film Yakında; LALE'de Nağmeden ,.. Şiir ve Aşkdan örülmüş eşsiz bir senfoni Şafağa Dönüş Yakında: LALE'de 1939 Diyarbakır Ticaret odası kongresi toplandı Tüccarın esnaf ve halkın dilekleri müzakere ve tesbit edildi Diyarbakır (Akşam) — Ticaret oda. Sı odalar nizamnamesi mucibince sc- nelik onuncu kongresini Halkevi sa- lonunda valimiz Dr. B. Mitat Altıokun huzuru ve bir çok tüccar ve esnafın iştirakile yaptı. Koh ticaret'oda- #i reisi B, Nedim ççloğlu açar- ken Kısa bir nutuk irad ederek mem- Jeketin iktisadi, zira! ve mali hususa- tının istişari mahiyette görüşüleceğin. den ticaret odalarının tüccar fa gördüğü hizmetlerden bah: sonra kongreye şeref veren üccar ve esnafı selâmlyarak açmıştır. Bunu müteakib kongre relisliğine Ziraat banka müdürü B. Osman Er- man, kâtipliklerine de Diyarbakır ban- kası müdürü B, Reşad Üçok ile oda başkâtibi B; Celâl seçildiler. Valimiz Dr. B. Mitat Altiok gayet ve veciz bir hitabede bulunarak üzerleri. | ne mühim vazife almış olanlara teşek. kür ettikten sonra Cümhuriyet idare- sinin mühim esaslarından birinin de Halkçılık esası olduğunu ve Kemalizm rejiminin Halkçılıktan beklediği gaye bütün memleket işlerinin halka doğ- ru yürümek, halkın ihtiyaçlarını ta- İ teklifi ile şimdilik bu iki teşekkül yin ve tesbit etmek, halk irade ve ida- | resini tecelli ettirmek olduğunu sal- l tanat idaresinin sakim yürüyüşile bu- günkü idarenin feyizli semerelerinin gün gibi âşikâr olduğynu tebarüz et- tirmiş ve sözlerine nihayet verirken ticaret odası heyetinin tüccar, esmaf tarafından seçildiğini ye ticarete vec he ve direktif verecek gene tüccar ve esnaf olduğunu ve her suretle serbet istişare edilerek dileklerin açıkça söy lenmesini tavsiye etmiş ve Tuzmameye geçilmiştir. Bilâhare ticaret odasının bir sene- lik faaliyeti ve memleketin ahvali ik- sadiyesi hakkındaki rapor okundu Münakaşa ve müzakereler şöylece hü- lâsa olunabilir, 1 — Ticaret odasına kaydolunacak tüccar ve esnaf haklarının tedkiki 2 - Küçük sanat erbabının teşkilâtlan- dırılması ve himayesi, 3 - Böcekçiliğin inkişafı için ipekböcekçilik mektebi müdürü tarafından verilen uzun boy Yu izahat, 4 - Borsa idaresile ticaret odasının birleştirilmesi hakkındaki ti- caret odası relsi B. Nedim Pirinççioğ- Yunun teklifi okunmuş ve bu tek üzerinde epeyce münakaşa olmuştur. Neticede valimiz Dr. B. Mitat Altıokur. birleştirilmesinden sarfınazar edilmir tir, Ayancıkta güzel bir spor binası yapıldı Ayancak (Akşam) — 1931 yılında Ayancık gençliği hâmisi Zingal şirke- ti Devlet ormanları komiseri merhum bay Bahanın Ayancık gençliğine he- diye bıraktığı spor kurumu binası uzun müddet kurumun nakdi gösterememesi yüzünden harap gelmiş ve hattâ bu seneki yağmurla- rın tesirile cenüp cephesinden bir yi- kıntı dahi göstermişti. Bu hali gören Zingal şirketi yeni orman komiseri bay Tevfik Kagan, meslektaşının gençliğe hediye bıraktığı bu kıymet- tar - gençlik yuvasını harabiyetten” kurtarmak üzere faaliyete geçerek halkın, kurum mensuplarının ve Zin- gal şirketinin maddi ve manevi yar- dımlarından istifade etmek suretile ahşap kurulmuş olan bu binayı kâgir bir hale koymuş ve bugün Halk Partisi, Halkevi, Tayyare cemiyeti, K- nlay ve Çocuk Esirgeme kurumu gi- bi teşekkülleri çatı altına top. Tunmaktadır. Spor kurumunun senelik toplantı- sında heyeti umumiyenin ittifakile kurum başkanlığına Bay Tevfik Kagan gençliğin başına gelmekle yal- nız binayı bugünkü hale koymakla kalmamıştır. Gençliğe her yönden faydalı ve gençliği tahrik ve teşvik ir hale kazalarda değil, bi: zalarımızda emsaline tesadüf ediimi- yecek kadar mükemmel ve muazzam bina ve spor sahasına sahip bulunan | gençliği spor mevsiminin girmiş bu- Tunduğu bu zamanlarda hariçten cel- bedilecek ve harice gidilerek yapıla- Cak olan maçlara hazırlanmağa bir hiz vermiş bulunmaktadır. Sporcu gençler başkanlarından al | dıkları bu ilhamla futbol, voleybol atletizm ve güreşte ekzersizlerine de- vam ediyorlar. Ayancıkta sporun hâmisi olan mer- | hum bay Bahaya her sene ölümünün yal dönümü ihtifali yapılırken onun meslektaşı ve bugünkü sporculuğun hâmiliğini kazanmış bulunan bay Tevfik Kagana ve kendisine her yol- | Ayancık spor binasının cepheden görünüşü gemiyen Halk Partisi başkanı ve Zin- | gal şirketi müdür muavini bay Enver eder hareketlerile de civar vilâyet ve | çok vilâyet ve ka- | i | da maddi ve manevi yardımlarını esir- | Köke yalnız gençlik değil, bütün Ayancık halkı minnet ve şükran his- | derini arzetmektedirler. Uyurken kolunu cama çarpt Beşiktaşta Yeni mahallede fırın sokağında Karnik oğlu Artin evinin penceresi önünde uykuya dalmıştır. Bir müddet sonra Artin uyku arasın da sağdan sola dönerken eli cama çarpmış ve cam kırıkları muhtelif yerlerinden yaralanmasına sebep ol- muştur. Artin tedavi için Beyoğlu hastanesine kaldırılmıştır. TURAN TİYATROSU Bu gece Halk çecesi (MALIN GÖZÜ) ved 3P. AHA Serç ve Mig varyete grupları, Loc& lar 100, heryer 20, pafar di 10 kuruştur. MORENA OLARA İSPANYOLCA SÖZLÜ VE ŞARMILI Filminde sizi yeniden gaşyedecektir. “5 Bu Çarşamba Akşamı Nefis bir Aşk Macerası Müessir bir Fedakârlık Romanı Severt bir kadının meraklı hikâyesi HERBERT MARSHALL SON PUSE Çarşamba akşamı: MELEK'te