16 Mart 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

16 Mart 1939 Dün Geceki ve Bu Sabahki Elaberler | Son dakika Memel Almanları B. Hitlerden ımdad taleb ettiler Memel diyeti 25 martta içtimaa çağırıldı o gün Memelin Almanyaya ilhakını ilân etmesi muhtemel Varşova 16 — Memel Almanları şe- fi doktor Noyman B. Hitlere bir telg- | raf çekerek Memeli Almanlarının uğ” radıkları fedi muamelelere bir nihayet vermek üzere müdahalesini talep et- miştir, Memel 16 — Almanların şefi dok- tor Noyman, dün Lituanya hükümeti aleyhinde şimdiye kadar misli görül. memiş şiddette bir nutuk irad etmiş, diyet meclisinin Memel Almanlarının tahammülüfersa hayat şartlarını de- | göştirecek mühim kararlar vermek için İ 25 martta fevkalâde içtimaa davet İ edildiğini haber vermiştir. İ Memel diyetinin o içtimada memle- | ketin Almanyaya ilhakına karar ver. | mesi pek muhtemel addetmekledir. B. Benes Çekoslovaklara “Mücadele bitmedi,, diyor Eski Cümhurreisi Amerikada bir beyanname neşretti Nevyork 16 — Şikagoda bulunan eski Çekoslovakya cümhurreisi B. Be- neş gazetelerle bir beyanname neşret- miştir. Bu beyannamede deniliyor ki; «Çekoslovakyaya karşı yapılan ha- reket yeni bir beynelmilel cinayettir, Münihte Çekoslovak arazisinin tama- miyetini tekeffül etmiş olan dört dev- etten biri Çekoslovak arazisini işgal etmiştir. Bu işgal Avrupada sulhü teh- likeye koymakta ve Çekoslovak mille- tinin inkişafını tehdid etmektedir. Harp esnasında ve harpten sonra mes sud ve demokratik bir idare altında geçen 20 sene zarfında Mazarik'in ri- yaseti altında hürriyeti için çalışan Çekoslovakyada mücâdele devam edö- cektir. Bu mücadele şahsi şekillerle olacaktır. Tarih gösteriyor ki, şahsi hürriyet mücadelesi daima haşin kuv- vete galip gelmiştir. B. Benes bütün Çekoslovaklara hi- tap ederek Çekoslovak hürriyeti için mücadelenin bitmediğini bildirmekte- dir. Prağdan Londraya iltica edenler Başvekili Beran, Harbiye Nazırı gene- ral Sirovy ve Şkoda fabrikası erkânın- dan 9 kişi bir tayyare ile Prağdan ha» reket etmişler ve buraya gelmişlerdir. Karpatlar Ukraynasında Macarlarla harb oluyor Chust şehri kumandanı Macar ordusuna teslim olmağı reddetti Karpat Ukraynasında üç sınıf asker celbedilerek Macarlara karşı sevkedildi Berlin 16 — Karpat Ukraynasının merkezi olan Chusttan gelen haberlere göre Chust şehri mevki kumandanı $i- Jahlarını teslim etmekten imtina et- miş ve Macar askerlerile muharebeye tutuşmuştur. Karpat Ukraynası Başvekili B. Vo- losin, memleketini Macarlara teslim etmekten imtina emiş ve üç sınıf âs- keri silâh altınatçağırmıştır. Karpat Ukraynasında bulunan Çek askerleri. nin silâhları almarak seferber edilen Karpat Ukraynası ordusuna verilmek- tedir. Silâh altına çağrılan askerler, Macarlar ile çarpışmak için derhal cepheye sevkediliyor. Macar tebliği Budapeşte 16 — Macar kumandan» lığı din gece şu tebliği neşretmiştir: Macar askerleri havanın muhalefeti- ne rağmen Karpat Ukraynasında ileri hareketlerine devam ediyorlar. Dün gece saat 20 de Macar askerleri şu hattı işgal etmişti: Tiza nehri vadisinde Voresk, Bozava nehri vadisinde Ksaralon, Norka neh- ri vadisinde Zoliva, Ong nehri vadi. sinde Okumeniks kasabalarına o var- mışlardır. Şimdiye kadar 100 nahiye işgal edilmiştir. Halk Macar askerle. rini sevinçle karşılıyor. Prag 15 — Macar ordusu Karpat- Jaraltı Ukraynasına girmiş ve ilerle- meğe başlamıştır. Çek kıtaları çekil. mektedir. Bunların, silâhları almarak Slovakyadan geçmesi için üzakere- ler oluyor. Slovakşı a, şimdi Macar hu- dudu olan Ukrayna hududuna sevk- edilmek üzere Hlinka muhafızların- dan beş sınıfı silâh altına almıştır. Macaristan Karpatlaraltı Ukrayna» sının kendi tarafından ilhak edilen kısmının muhtariyetine riayet edece- gini bildirmiştir. Bir Ukrayna ordusu vücuda getirilmiş Berlin 15 (A.A.) — «Havas»: Berlin- deki Ukrayna mahililerinde söylendi- ğine göre Karpatlaraltı Ukraynası şimdi müstakil bir devlettir ve yeni. devlet istiklâlinin. temini için Al manyanın derhal müdahelesini istiye- cektir. Ayni mahfiller, Çek ordusun- daki Ukraynalı askerler ve Siteh te- şekkülünün Azası ile bir Ukrayna or- dusu vücüde getirdiğini ilâve etmek- tedirler, Bu ordu, Macar müstevlileri ile mücadele etmektedir. Çeklerin bir Nazırı kayboldu Chust 15 (AA) — Çeklerin Kar- patlaraltı Ukraynası Dahiliye Nazır- ığına tayin etmiş olduğu General Prchala, kayıptır. Kendisinin Ro- manyaya iltica ettiği sanılmaktadır. Semplon ekspi ekspresi Bu sabah şehrimize gelen Avrupa ekspresinde Berlin ve Prag vagonları yoktu. Bunun, son Alman - Çekoslovak hâ- diselerinden mütevelild olduğu ânla- şılmıştır. Iran veliahdının nikâh resmi Abdin sarayında büyük bir ziyafet verildi, -halk şenlik yapıyor Kahire, 15 — İran veliahtı prens Şapur Muhammed ile Mısır kralının hemşiresi prenses Fevziyenin nikâh merasimi bugün Abidin sârayında yapılmıştır. Bu münasebetle şehir baştan başa donanmıştır. Sokaklarda çiçeklerle süslenmiş arabaların dolaş- tığı görülüyor. Tayyareler uçmakta ve şenlik yapan halkın üstüne bu tayyarelerden çiçekler serpilmektedir. Gece sarayda büyük bir ziyafet ve» rilmiştir. Mehusluk mu, idare meclisi âzâlığı mı? Hem mebus, hem idare mec- lisi azası olanlara da hangi- sini tercih edecekleri soruldu Yeni seçim münasebetile, Üniver- sitede profesörlük yapan mebuslara profesörlüğü mü, yoksa mebusluğu mu terçih edecekleri Partice sorul- muştu. Öğrendiğimize göre, son Büyük Millet Meclisinde âza olup ta şirket veya bankaların idare meclislerinde de vazifeleri olan raebuslardan idare meclisi âzalığı veya mebusluktan hangisini tercih edecekleri sorulmuş- tar. “Türkiyeye iltihakımızı İstiyoruz, Lâzkiyede sokaklara böyle beyannameler asıldı Adana 15 (Telefonla) — Lâzkıye- den gelen en, yeni haberlere göre, İs- yan hareket: gitlikçe büyümektedir, Duvarlara «Fransa bizi muaheğe ko- medisile aldattı. Artık inanmıyoruz. 'Türkiyeye iltihakı istiyoruz: yazılı beyannameler asılmıştır. Suriye - Türkiye komşuluk ve hu- dud muahedeleri konuşmalarının ya- kında başlıyaceğı bildirilmektedir. ye mide Ankara 15 (Telefonla) — Şürası başmuavinlerinden Bl ile hirinel sınıf muavinlerden B. Arifin Şüra müddelumumiliklerine ve hukuk doktoru B. Atalayın Devlet Şürası birinci sınıf mülâzimliğine ta- yinleri yüksek tasdike iktiran etmiş- tir, Müruru zamana uğrayan Ergani tahvilleri Ankara 15 (Telefonla) — İkrami- yeli ve yüzde beş faizli 1933 Ergani: tahvillerinin İ numaralı kuponları nisanın 15 inde müruru zamana uğ- rıyacaktır, Maliye Vekâleti alâkadar. lara gönderdiği bir tamimde mezkür kuponların 15 nisandan sonra tediye edilmemesini bildirmiştir. İngilterede bir milli birli Kabinesi kurulacak Yeni Kabineye B. Eden ile B. Duff Cooperin gireceği söyleniyor Lendra 16 — İngiliz siyasi mahafilinde yeni Alman darbesi ümerine Oham- berlayn Kabinesinde tadilât yapılması beklenmektedir, Yeni Kabineye bilhas- sa B. Eden ve Duff Cooper gireceklerdir. B, Chamberlayn, şimdiye kadar ta- Yöndra 18 — Başvekil B. Chamber- Jayn dün Avam kamarasında Çek memleketinin Almanyaya ilhakı mü- nasebetile muhalefet partisinin şid- detli tenkidlerine uğramıştır. Amele partisinden B, Granvil, son vakaların İngiltereyi daha zelil bir vâ- ziyete düşürdüğünü ve B. Chamberlay- nın anlamadığı işlerle meşgul basit bir adam olduğunu iddia etmiştir. Liberallerden B. Sinclair de başve- kili tenkid etmiş ve Almanlann B. Chamberlaynı aldattıklarını ve bü Sü- retle Çekoslovakyayı aldıklarını ileri sürmüştür. 'B. Bover Almanyanın müstakbel şi- kârı İsviçre olup olmıyacağını sormuş, mebus Nikolson da bunun pekâlâ Hol- landa olabileceğini söylemiştir. Mebus Dalton bütün sulhperver milletleri toplıyarak müthiş bir kuv- vet vücude getirmelidir. Ancak böyle bir kuvvet Almanyayı düşündürebilir dedi. Müteakiben sabık İngiliz Hariciye Nazırı B. Eden söz alarak demiştir ki: « — Almanyanın son hareketini haklı gösterecek hiç bir sebeb yoktur. Yakında Almanyanın Yeni taleblerle ortaya çıka- cağına şüphe etmemeliyiz. Vaziyet böyle devam ederso neticesi anarşl ve cihanşümul bir facia olacaktır. Bu vaziyet karşısında milli birtiğimizi muhafaza etmeli, bizim gibi düşünen mil- letlerle toplanarak takib edilecek siyaseti kararlaştırmalı ve verilecek kararlar da- iresinde askeri ve siyasi tedbirler almah- ör» Hazine nazırı sir John Simon Baş- vekilin siyasetini müd£faa etti. B. Ede- nin sulhperver milletlerden mürekkep kip ettiği uzlaşma siyasetini terkedecek ve bir milli birlik Kabinesi kuracaktır, Çek meselesi Avam Kamarasında Birçok mebuslar başve- kile şiddetle hücum ettiler B. Gemberlain, bu neticeyi kestiremedim, fakal sulh siyasetimize devam edeceğiz, diyor bir konferans akdi teklifini reddetti ve İngilterenin harici siyaseti başka mil- letlerin tedkikine arzedilemiyeceğini söyledi. Başvekil B. Chamberlayn, bu ten- Kidlere cevap vererek ve takip ettiği siyaseti müdafaa ederek demiştir ki: « — Münih “ilânı imzalayanlardan hiç biri bu yeni hadiseleri tahmin edeme- | mişti, Almanya, Münible çizilen budud- dan çok ileri gitmiştir. Almanların takib ettikleri hattı hareket, Münih anlaşması ruhuna, muheliftir. Almanya şimdiye &: emmiş yet ve itimad temellerini sarsabiir. Fakat siyasetimizin tesbit ettiğimiz şekide cereyanmı terketmiyelim. Mülletler sulh isterler. Bukadar defa reddedilmiş olan hüsnü niyet ve karşılıklı anlayış avdet edecektir. Hükümet sulhperver metodlara taraftar olarak kalıyor. Vakıa zaman man.bayal inkisârlarına, uğriyoruz. düşündüğümüz gaye ayni olarak Jor. Bu hadiselerin vukuundan müteessirim.> Fransız Hariciye Nazırının verdiği izahat Paris 16 — Hariciye Nazırı B. Bon- net dün mebusan hariciye encümenin- de Çekoslovak meselesi hakkında sorü- Jan suallere cevap vererek demiştir ki: — Ne Fransa ve ne de İngiltere, Çekos- lovakyanın tamamiyetini müdafaa mekle mükellef değildillerdir. Zira cidden fından garanti altına alınmamıştır. Diğer taraftan Çekoslovak hükümeti giltere ve Fransaya müracaatta bulun- mamıştır. Binaenaleyh bu iki hükümet için müdahele sebebi yoktur. Alman kıtaatı Slovak arazisinede girdi Buna Gek arazisinde ilerliyen kuvvetlerin cenahlarının himayesi İçi Bratislava 15 (A.A.) — Havas ajan - sından: Alman ordusu, Slovakya Ha- riciye Nezaretinden, Moravyayı işgal etmekte olan Alman ordusu cenah- larmın himayesini temin etmek için Moravya - Slovakya hududunun işgar Tine müsaade edilmesini taleb etmiş- tir, Slovakya matbuat ajansına göre, Alman kıtaatı Slovak hükümetinin cevabını beklememişler ve Bratisla- vanın cenubu garbisinde kâin Navâa- ves - Kralovskada Slovak hududunu. Prag ile Bratislava arasındaki tele- fon muhaberatı kesilmiştir. İyi bir membadan bildirildiğine göre B, Sidorun monsenyör Tissonun B. Hacha tarafından azledilmesin- den sonra kendisinin Başvekâlete gel- mesinin Almanyada müsaid telâkki edilmemiş olmasına binaen bugün istifa etmesi muhtemeldir. Böyle bir hal vukuunda şimdi neza- retsiz nazır olan B, Tukanm B. Sido- rün yerine Dahiliye Nezaretini der. uhte edeceği söylenmektedir. için lüzum görüldü Pratislava 16 (A.A.) — Havas ajan- sından: Karpatlaraltı istikametine sevkedilmiş olan Alman kıtaatı, ileri hareketlerini tevkif etmişlerdir. Bu kıtaat, şimali Slovakyada kâin Zilns- ya çağnlmışlardır. Almanlar, garbi Slovakyayı Vah vadisine kadar tama- mile işgal etmişlerdir. Bu mıntakanın sanayi ve sevkülceyş bakımından ehemmiyeti vardır ve Almanyanın bu işgeli idame etmesi muhtemeldir. Polonya, şimali Slovakyada ve hu- duda 10 kilometre mesafede kâin Li- 'ubvna kommününü işgal etmiştir. Bu tadilât haricinde Slovakya, komşuları tarafından müstakil olarak tanınmış- tar. Polonya, Slovakyayı tanıdı Varşova 15 (A.A.) — Hükümet Slovakyayı resmen tanımıştır. Askeri şüranın mesaisi Ankara 15 (Telefonla) — Mareşal Fevzi Çakmağın riyasetinde senelik toplantılarını yapan Askeri Şüra, me #aisini bu ayın 20 sinde bitirecektir. gil tir ye tes uy ni! di faf dü Mü mi Fa rin mi