11 Şubat 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 1 Şubat 1939 Dün Geceki ve Bu Sahahki Efaberler Japonlar Çinin Hainan adasını işgal ettiler Burasının İşgali, ingilterenin Hong - Kong müstemlekesini ve Hindi Çiniyi tehdid etmektedir Tokyo 10 (A.A.) — Japon kıtaatı, Çinin cenubunda kâin Hainan ada- anda karaya çıkmıştır. Tokyo 10 (A.A) — Japon askerle- minin Hainân adasında karaya çıklı- Ğ( haberi büyük bir heyecan uyan- dırmıştır. Bahriye mahafili, pek memnundur. Bu mabafil, bu adanın sevkulceyş ghemmiyetine işaret etmektedir. Ada, Japonya, Fransa ve İngiltereye ald memleketler arasında bahri harekâ- ta çok elverişli bir noktada kâin ve kolaylıkla üssü bahri haline getiri mesi mümkündür. Adada fevkalâde tabii bir liman olan Yulin limanı var- dır ve bu limanda 10,000 ton hacmin- de on kadar kruvazör barınabilir, Hainan'ın daimi surette işgali Ja- pon donanmasına Hindi Çini'nin kar- gasında ileri bir mevzi bahşedecek, Japon tayyarelerini Tonkin'in payi- tahtı olan Hanci'ye 450 kilometre | Selânikte Atatürk! sokağı Levha yakında merasimle sokak başına asılacak Selânik 10 (A.A.) — Anadolu ajan- sının hususi muhabiri bildiriyor; Ebedi Şef Atatürkün elim ziyaı dola- yısiyle Türklük âleminin geçirmiş olduğu kara günde, Selânik belediye meclisinin toplanarak Atatürk evinin kâln bulunduğu Apostolopavlo soka- gının 450 metre uzunluğundaki kıs- mına Atatürk sokağı isminin veril mesi hakkında bir karar almış oldu- gunu evvelce bildirmiştim. Atatürk adını taşıyan levha yakın- da sokak başına asılacak ve levhanın konması münasebetiyle merasim ya- pılacaktır. Romanyada iki idam kararı Demir muhafızlardan bir çoğu muhtelif cezalara | mahküm oldu Bükreş 10 (A.A) — Cluj mahke- mesi iki talebeyi idama mahküm et- miştir. Bunlar bir polis memurunu öldürmüşler ve üniversite rektörü Goangoya karşı olan faaruzu hâzir- Jamışlardı. Bu iki talebeden başka ayni işten ! dolayı mevkuf olan ve Demir muha- fırlar teşkilâtına mensup bulunan diğer maznunlar hakkında şu hüküm verilmiştir: Bir kişi müebbed hapse, bir kişi 7 sene küreğe, 10 kişi muhte- Mf hapis cezalarına mahküm eğilmiş- tir, 938 şubalındanberi Romanyada idam cezası ilk olarak tatbik edils- cektir. Mahkümlar kurşuna dizile- ceklerdir. İzmirde bir çocuk prevantor- yomu açılıyor İzmir (Akşam) — Vilâyetçe Buca nahiyesinde bir çocuk prevantoryomu açılacaktır, Bunun için Bucanın en güzel bir yerinde B. Hasanın bahçesi, içindeki binalarla 18,000 liraya istim- lâk edilmiştir. Mekteplerdeki zayıf, çelimsiz çocuklar bu prevantoryoma nakledilecek, orada hem öğretmen ne- zar # derslerine devam etmeleri, bem de sıkhatlerini düzeltmeleri te- olunacaktır. e Prevantoryomda r. ço0ukların sıhhatlerile alâ- «lardır. ıhatleri düzelen , tekrar kendi. mekteplerine mesafeye getirecektir. İngiltereye gelince, Kanton'a Japon askerlerinin çıkarılmasından üç ay sonra Ha'nan'ın işgali (İngilterenin Uzak Şarktaki sevkülceyş sisteminin merkezine yeni bir darbe indirmek» tedir. Adanın 300 kilometre şimali şarki- sinde bulunan Hong - Kong İngiliz müstemlekesinin arkası alınmış olu- Tl donanması, ilk defa olarak Çin erazisinde - Hainan, Kunntung eyaleti eczasındandır. - Singapour deniz yolu üzerinde ileri bir mevzi elde etmiş oluyor. Tokyo 10 (A.A.) — Hariciye Bakan- lığının salâhiyettar memuru Hainan adasının işgali hâkkındi matbuata bir tebliğ okumuştur. Tebliğde, işgalin 1907 tarihli Fran“ sız - Japon anlaşmasını ihlâl etme- diği bildirilmektedir. Halep ve Lâzkiyede anarşi büyüdü Halkla asker sase şid- detli çarpışmalar oldu Adana 10 (Telefonla) — Halep ve Lâzkiyeden gelen en son haberlere göre bu iki yerde anarşi çok büyü- müştür. Halebe giden Suriye komiserine karşı isyan edilmiştir. Çarşılar kapan: | miş ve halk askerin müdahelesi ile dağıtılmak istenmiş ise de bu teşeb- büs büyük bir karışıklığa sebep ol." muştur, Halkla asker arasında şid- detli çarpışmalar olmuştur. Lâzkiye ile Suriye arasında muha- bere kesilmiştir. Adüna 10 (Telefonla) — Halepte otoriteye Fransızlar memur edilmiş. tir. Üniversitelileri- miz Atinada Yunan üniversitesi gençleri- mizi hararetle kaşıladı Atina 10 — İstanbul üniversilesine mensup 34 talebe dün profesör B. Hıfzı Veldetin riyasetinde, Selânik tarikile buraya gelmişler ve istasyon- da Yunan üniversitesi ve Yunan genç lik teşkilâtı mümessilleri tarafından karşılanmışlardır. Türk üniversitelileri burada kaldıkları müddetçe Atina Üniversitesinin misafiri olacaklardır. Saat onda Atina üniversitesi rek- törü, misafirleri kabul etmiş ve ha- raretli nutuklar teati edilmiştir. Müteakiben misafirler Yunan genç- Uk teşkilâtı hükümet komiserini zi- yaret etmişlerdir. Atina üniversitesi klübünde misafirler şerefine bir öğle ziyafeti verilmiştir. "Türk üniversitelileri, Selânikten ge- çerlerken, Atatürkün doğduğu eri zi- yaret etmişlerdir. Selânik üniversite- sinde şereflerine bir kabul resmi ter- tip edilmiştir. .. . Bükreş seyahati B. Şükrü Saraçoğlu salı veya çarşambaya Ankaradan reket edecek Ankara 10 (Telefonla) — Hariciye B. Şükrü Saracoğlu, şubatın yirmisinde Bükreşte toplânacak olan Balkan antantı Hariciye Nazuları konferansına iştirak etmek üzere önü- müzdeki salı veya çarşamba günü buradan İstanbula hareket edecek- tir. Hariciye Vekilimizin Bükreşe gider- ken hangi yolu takip edeceği henüz belli değildir. Bükreş 10 (A.A.) tebliğ ediyor: Balkan antantı daimi konseyi 20 şubatta toplanacağından, Balkan an- tantının nizamnamesi mucibince Ro- manya Hariciye Nazırı 9 şuballan iti- baren konsey reisliğini ifaya obaşla- mıştır, Bu münasebetle eski reis Metaksas ile Romanya Hariciye Nazirı Gafenko arasında telgraflar teati olunmuştur. Metaksas gönderdiği tegrafta, Bal- kan antantının, Gafenkonun riyaseti altında, sulha hizmet etmek üzere da- ha ziyade inkişaf edeceği kanaatini izhar eylemiştir. Gafenko verdiği cevapta, teşekkür etmiş ve müşterek eseri inkişafa bü. tün kuvvetile çalışacağını temin eyle. miştir. Karadenizde fırtına Yollarda bulunan gemilerin vaziyetlerinden endişe ediliyor Sinop 10 (Akşam) — Batı rüzgârı He başlıyan fırtına her an şiddetini arttırmıştır. Yollarda bulunan va- purların vaziyetlerinden endişe edil mektedir. Deniz çok dalgalıdır. - Rador ajansı Son dakika Arapların müşte- rek beyannamesi Filistin üzerinde Arap haklarını teyid ediyorlar Londra 1! — Filistin konferansın- da bulunan müfrit ve mutedil Arap murahhasları, müşterek bir beyanna- me neşretmişlerdir. Bu beyannamenin muhteviyatı şudur: 1 — Arapların Fi- listin üzerindeki hakları binlerce 48- ne evvelinden başlar, 2 — Şimdiki Arap istiklâli hareketinin hedefi, Yabudi aleyhtarlığı değildir, 3 — İtlât dev. letleri de ümumi harp zamanında Arapların bu haklarını resmen tanı- mışlardır, Franko hükümeti salı günü tanınacak Berlin 11 — Buraya gelen haberls- re göre İngiltere ile Fransanın salı ve yahud çarşamba günü Franko hükü. metini tanımaları bekleniyor. Fakat Fransız radikallerinden bazıları, Mad- rid mukavemet ettikçe, Frankonun tâ- nınması aleyhinde bulunuyorlar, “Türkiye eciçisi B, Ruşen Eşref ile refikası sefarethanede Türk talebesi şerefine bir ziyafet vermişlerdir. Bu ziyafette Atina üniversitesi erkânı da hazir bulunmuşlardır. Halk ve gazeteler, Türk üniversitesi talebesine çok samimi ve candan bir hüsnü kabul göstermektedir. Başvekil ile Balkan antantı ve Saadabad paktı hükümet reisleri arasında telgraflar Ankara 10 — Doktor B. Refik Say- dam hükümetinin teşekkülü münase- betile Başvekil ile Balkan antantı ve Saadabad paktı hükümet reisleri arasında samimi telgraflar teati Katalonyada harp bitti Devonshire İngiliz kruvazö- rüne bomba atıldı Burgos 11 — Resmi tebliğe göre Katalonyada barp ve askeri harekât bitmiş, Franko kuvvetleri, bütün nok- talarda Fransız hududuna varmış. lardır. Londra 11 — Devonshire İngiliz kru- vazörü Minorka adasındaki meçhul tay. yarelerin bombalar ile hücumuna uğ- ,ramıştır. Bu hâdisenin yâhim akisle- ri © ndan korkulmaktadır,. Hariciye Vekilinir, Bayan Mefküre, Ekrem , König ile beraber mi? | zar | l j “Bu hususta yazılanlar biribirini nakzediyor, B.Emin Kemal, Mefküreyi Parise götürmediğini söylüyor Bayan Mefkürenin tayyare kaçakçılığı faili Ekrem Königle berabet bulunup bü- Tünmadığı meselesi henüz tevazruh ede- memiştir. Bu hususta sabah arkadaşları- mızda görüle malümat birbirini nakze- diyor. «Yeni Sabah» bayan Mefkürenin Ame- Fiknda tahsilde bulunduğu noktasında 1 ediyor, fakat kendisini Arerikadu görenlerden orada bulunduğunu kimseye #öylememelerini rica ettiğini Hüve ediy, «Tan» ise, bayan Mefkürenin aji den aldığı bazı malimatı neşrediyor. Bu malümata göre, bayan Mefküre iki sene evvel kocasile beraber, Parise gitmeğe ha- gırlanirken, Ekrem König de öre gelerek kendisinin de Avrupaya gideceğini söyle- miş ve bu teklifi kabul edilerek yola çi- | kılmıştır. Avrupadaki tanışıklık, Ekrem | Königin karısı ile bayan Mefkürenin validesinin yakin akraba olmalarından | #barettir. | Tan refikimize verilen malümala gö İ re bayan Mefküre, Pariste iken tahsilini ikmal için den kotası miigtir. Bayan Mefkürenin ailesi kaçakçılık me- selesindes haberdar olmadıklarını, ken- dilerinden zabıtaca istenip verilen mek- tupların Ekrem Köniğe ald iki mektup o)- duğu, bunlardan biri 1938 senesi kânu- nuevvel tarihi! olup, bununla Ekrem Kö- ig çocuklarının Parise gönderilmesini istediğini, ikincisi de çocukların Parise vardıklarını bildiren bir teşekkür mek- tubu olduğunu söylemiştir. Vakit refikimizde İse, bayan Mefkürenin kocası B, Emin Kemal şu beyanatta bu- Tunmuştur: «— Gazetelerde Mefküre hakkinda inli- şar eden beyanat tamamile yalandır. Mefküre ile birlikte hiç bir zaman Parise gitmedim. Mefküre ile iki senedenberi aikam da yoktur. Mefkürenin elyevm nerede bulunduğunu bilmiyorum. Hak- kımda yazılan masalları tekzip edebilirsi- niş. Şimdilik bu kadar» Amerikaya gitmek istediğ tarafından ya göndi Yugoslavyada yeni kabine iyi Belgrad 10 (A.A.) — Avala ajan. sından: Yugoslavya efkânumumiyesi Svet- koviç Kabinesinin teşekküllünden sonraki siyasi vakayii büyük bir alâ- ka ile takip etmektedir. Gazeteler, Hırvatlarla anlaşma hu- susunda yeni imkânlar hasıl olması- na binaen siyasi havada bir miktar sükünet hasıl olduğunu kaydetmekte» dirler. | Matchek, Konochetz ve Spaho'nun | fikirlerine tercüman olan gazeteler, İ zihinlerde hasıl olan sükünun yeni vaziyette esaslı bir şey olduğunu kay- detmektedir. Bütün Hırvat ve Sloven gazeteleri, yeni Kabinenin efkânumumiye tara- fından iyi bir sürette karşılanmış ol- masını ehemmiyetle kaydetmektedir. ler, , . Mebus seçimi Yozgad vilâyetinden yedi mebus çıkacağı anlaşıldı Ankara 10 (Telefonla) — Mebus | seçimi dolayısiyle hazırlanan esas | defterlerin teftiş heyetlerince tedkiki bugün bitmiştir. Defterler yarn memleketin her tarafında asılacak ve beş gün müddetle asılı kalacaktır. Her vilâyette kaç mebus çıkacağı kafi surette yarından sonra belli olacaktır. Yozgad 10 (A.A.) — Bugün Yozgad valisinin başkanlığında idare heyeti ile teftiş heyeti birleşerek memleketin umumi nüfusunu ve buna göre seçi- lecek mebus mikdarını tesbit etmiştir, Yozgad vilâyetinin 267867 nufusu | malik olduğu anlaşılarak yedi mebus l seçileceği kararlaştırılmış ve bu ka- rar vilâyetçe ilân edilmiştir. Eksiltme ve artırma kanunu değişecek Komisyonculuğun ilgası ka- rarına uygun bir şekil alacak Ankara 10 (Telefonla) — Maliye Vekâleti eksiltme ve arttırma kanu- | nunun, devlet dairelerinde komisyon- culuğun ilgası hakkındaki Vekiller | heyeti kararına uygun bir şekilde ta- | dilini istihdaf eden yeni bir kanun projesi hazırlamaktadır. Yeni proje hâzirlanırken arttırma ve eksiltme kanununun öliğer hü- kümleri de gözden geçirilmektedir Yapılan ilk tedkikler, adı geçen ka- nunun esaslı bir surette tağile muh- taç olduğunu göstermiştir. iye Vekâleti bu hususta diğer Vekâletlerin de mutalâalarını sor- muştur. Bu mutalâalar alındıktan gonra arttırma ve eksiltme kanununa i di karşılandı Diğer taraftan Zagrepte çıkan No- vosti ve Yutamnjilist gazeteleri, yeni hükümetin pazar günü mecliste bü- yük bir ekseriyet kazanacağını yaz- maktadırlar. Muhalifler de hükümete yardım edecekler Belgrad 10 (A.A) Belgrad'da toplanmış olan muhalefet rüesası Sırb ve Hırvat muhaliflerin Hırvat meselesinin halini ihzar için Svetko- viç hükümi » müzaheret. etmeğe B. Svetkoviç, Saraybosna idari ma- karar vermişlerdir. | kamatına bir telgraf çekerek 11/12/38 intihabımda Matchek Jistesine rey vermiş olduklarından dolayı azil ve- ya tebdil edilmiş memurların derhal memuriyetlerinin iade edilmesini em- retimiştir. Bir haftada kaçakçılık Suriye, İran, akil! hudutla- rında ve Ege denizi ile İstan- 'y, bulda yakalananlar Ankara 10 (A. A.) — Geçen bir haf- a içinde, Suriye hududunda: Doksan kaçakçı, bir beş yüz kilo gümrük ve inhisar kaçak malı ile 236 Türk lir&- sı, iki altın lira, iki silâh, beş mermi, yedi kaçakçı hayvanı, 349 kesim hay- vanı, İran hududunda: Yedi kaçakçı, üÇ Jay yüz doksan kilo gümrük ve inhisar kaçak malı ile dört kaçak hayvanı, İstanbulda: On bir kaçakçı, dokuz kilo on beş gram uyuşturucu madde ile yüz yedi şişe muhtelif içki. Yunan hududunda: Dört kaçakçı, dokuz kilo on dört parça gümrük kaçağı ile dört at. Ege denizinde: Kara sularımızda avlanan ecnebi iki kaçakçı ile bir ba lıkçı kayığı ele geçirilmiştir. Havza civarında bir kamyon devrildi Bir ölü, beş ağır yaral var Havza 10 (Akşam) — Şoför Falkifi idaresindeki Vezirköprü posta kan” yonu Havzadan Köprüye giderkep Gövembeli mevkiinde devrilmiştir. ölü, beş ağır yaralı vardır. Şoför tey” kif edilmiş ve tahkikata başlanmıştı” Muğla defterdarlığı Ankara 10 (Telefonla) — Açık b2X lunan Muğla defterdarlığına Majiy$ Vekileti tahsilât müdürlüğü muavi