12 Kasım 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10
JAKŞAM 12 Teşrinisani 1938 1938 atletizm mevsimind Avrupalı atletlerle hemayar sayılan Balkanlı atletler Avrupalı atletler bir manlalı müsabakalarda 1938 senesi atletizm mevsimi tama- mile sona erdi. Dünyanın her tara- fında atletizm müsabakalarına niha- yet verildi. Bütün yaz birçok müsa- bakalara girerek yorgun düşen at- letler, şimdi haklı olarak dinleniyor- lar. Dünyanın iyi atletleri 'nisan, ma- yıs, haziran, temmuz, ağustos, eylül hattâ Leşrinievvel aylarında sık sık koştular, atladılar, attılar, Böyle altı yedi aylık uzun ve yorucu bir didiş- meden sonra aletlerin hakkettikleri en büyük mükâfat şüphesiz dinlen- mektir. Futbolcüler kışın faal olurlar. Yar zın bol, bok istirahat ederler. Atletler kışın dinlenirler. Yazın sıcak günler- de durmadan, dinlenmeden bir mü- sabakayı bırakıp ötekine koşarlar. Futbolcü olsun, atlet olsun, güreş- çi olsun, Rer sporcunun bir istirahat zamanı vardır. Böyle olması gayet normal ve lüzumludur. Yalnız bu spor hay huyu içinde dinlenmiyen, İstira- hat 'etmiyen, yorulmıyan bir zümre vardır: — Spor yazıcıları. Spor yazıcılarma dinlenmek yok- tur. Spor yazıcısı kışın futbol müsa- bakalarını yazar. Yazın yaz sporlan- mecburiyetindedir. Yaz ve kış her za- man yazmak onun vazifesidir. Mev- zu bulmak, mevzu yatalmak, okuyu- cularına spor havadisi vermek spor yamcısınn ber dakika (fikrini işgal eden düşüncelerdir. Her spor mevsiminin sonunda bü- yük spor memleketlerinde o sporun bir senelik mukayese ve hülâsasını yaparlar. Mukayese cedvelleri tanzim ederler. Bir sene içinde elde edilen dereceleri, neticeleri diğer senelerle kıyas eden bu cedveller her yerde me- vak ile takib edilir. Alâka görür. Bu- günkü mevzuumuzun aslı da böyle bir mukayese cedvelidir. Avrupanın tanınmış spor yazıcıla- rından biri 1938 senesinde en iyi de- rece yapan Avrupalı atletlerin bir lis- besini yapmış ve neşretmiştir. Bu cedvelde 1938 senesinde muhtelif müsabakalarda. en iyi derece yapan ilk (20) atletin ismi vardır. (17) mah- telif müsabakada elde edilen derece- ler nazarı itibara alınarak yapıdan bu cedvelde (340) atlet ismi vardır. (340) atletin isimlerini teker teker burada zikretmekten vazgeçerek bu listeye dahil ve biraz bizi alâkadar eden Balkanlı atletlerin isimlerini bildirmekle iktifa edeceğiz. Her mesâ- fede geçen sene en iyi derece yapan Avrupanın en iyi (20) atletini şöyle tasnif ediyorlar. 100 metre: Birinci Osendarp (Hollanda) 10.3 saniye Yirminci Vogelsang (Alman) 105 >» Diğer atletlerin (7) si Alman (4) ü Hollandalı (2) si İsveç ve (2) si İn- gilizdir. İtalyan, Macar, Finlândiya, Norveç atletlerinden bir süratçi bu listeye dahildir. 200 metre; Listenin başında en iyi derece ya- pan Hollandalı (Osendarp) vardır. Derecesi (21.1) saniyedir, 400 metre: Geçen sene Avrupanın en iyi ko- şucusu İngiliz (Brown) dur, Derece- si (46.9) saniyedir, 800 metre: İngilizler bu koşuda birinciliği ka- zanıyorlar (Wooderson) un geçen se- ne yaptığı (1.484) dakikalık derece- si başta geliyor. Yugoslav (Gorsek) geçen sene (1.53.2) derecesi İle yirmi atlet arasına giriyor, 1500 metre: Birincilik geçen sene bu mesafeyi 3.48.T dakikada koşan İngiliz atleti (Wooderson) dadır, 14.263 dakikadır. 10.000 metrede ge- ne aynı atlet 302 dakika ile birinei- dir. Uzun atlama: 1938 senesinin en iyi atlayıcısı bir Almandır, Lelehum namınkadi bu at- let (7.85) metre atlamıştır. Burada Yunanlı Lambrakio gtçen sene yap- tığı (737) metrelik derecesile listede on birinci mevkii işgal etmektedir. Üç adım: Geçen senenin en iyi atleti Pinlân- diyah Rajasaaridir. Derecesi 1537 metredir. Yunanlı Palamiotis bu me- safede 14.66 metre ile (14) neüdür. Gülle atma: Alman (Wosike) 16.52 metrelik derecesile en baştadır. Disk atma: İtalyan Oberweger geçen sene en iyi dereceyi yapmıştır. Derecesi 51.49 metredir. Yunanlı Syilas (17) neidir. Cirid atma: Birincilik Finlândiyalı (Nikkanen) dedir. Derecesi (7870) metre. Çekiç atma: Birincilik Alman Derecesi 59 metredir. Neticede (340) Avrupalı atletin arasına, (4) de Balkanlı atlet ismi karışmaktadır. Bu da Balkanlı atlet ler için bir ufak teselli olabilir. (4731) metre ile Adil Giray | mıyacağı haber alınmıştır. İstanbul İnhisarlar Başmüdürlüğünden: İkineiteşrinin sonunda bilecek olan müskirat satıcılarınmn ruhsat tezkerelerinin yenileme muamelesine 15/11/9358 gününde başlanarak 5/12/ 938 pazartesi akşamına kadar devam edileteketir. Tezkertlerini tecdit etmek istiyen satıcılarm tayin olunan günlerde eski lezkeresile Kabataştaki İnhisar. lar İstanbul Başmüdürlüğüne müracaat etmeleri ve 5/12/938 tarihinden sonra tezkerelerini yenilemiyerek içki satanlar hakkında kanuni takibat ya- pılcağı ilân olunur. o (#177) BEBEK BAHÇESİ“. yaşalacak olan Salanumuz gece yarısından sonraya " kadar acıktır. Kışın bile size yaz hayatı one) sar | BU hafta lip maçları Avrupa programları Saat 20 de Berlin 20 Macar musikisi (plâkla) Breslav 20 şarkı ve oda musikisi — Ko- lonya 20 solist konseri — Könligsbers (20 - 20,40) plâk neşriyatı — Lalpzig (20 - 2050) mandolin ve gitara ila halk musi- kisi — Ştutigart (2) - 2030) plâk neşei- yatı — Viyana (20 - 2030) (Grlegi in ke- man sonatı — Bükreş 2015 mandolin konseri ve 2040 Polonya şarkıları — Droitwich (20,45 - 2130) piyano ve keman He (Bach) ve (Fwurö) nin sonatiarı Milino 2030 konser — Koma 2030 kon- ser — Sofya 20 mandolin konseri ve 2030 şarkı — Varşora (20,15 - 2195 karışık Konser. Saat 2 de Berlin 2110 hafif musiki 21,10 — Danzig 2110 üç Hamburg 27110 fim Breslav musikisi — Kolonya 2110 karnaval şarki” ları — Könlgsberg 21,10 salon orkestrası tarafından şen musiki — Münih 2110 şar- ki ve orkestra Ştuttgart 21,10 orkestra ve şarkı könseti — Viyana 21,0 bir ope- ret — Bari 2119 Yunanca neşriyat — Belgrad 21 şen saat — Bükreş 21,15 dans musikisi — Droitwleh 2130 2 kadar 80- Hst konserine devam Sofya (21 - 2130) keman konseri ve 2135 konser — Sottens (2130 2200) ola musikisi Varşova 7130 a kadar karışık konsere devam Saat Ede Alman istasyonları saat 21 deki prog- ramlarna devam — Atitlne (22 - 2320) orkestra, konseri — Belgrad: Şon saate devam — Bükreş 2215 dans musikisi — Droltwizh 22 şen saat — Florans 2210 pi- yano konseri ve (2230 - 2430) karışık konser — Londra (Reg) (22,15 - 2315) keman ve orkestra konseri — Milâno 22 (Verdi) nin (Simone Boccaneğra! opera- si — Solya 2235 e kadar konser ve 2245 karışık musik! ve dans musikisi — Sottens: Oda musikisine devam ve (2230 - 2815) (Meldonne) - isimli komedi — Varşova (22 - 2358) şen program — Bordeaux, Iyon ve Paris (Riffel) (2230 - 2430) (Massenet) nin (Werther) operası 1ile ve Toulouse P.* (2230 - 2430) Brouile) isimli Uyatru — Marsilya, Rennes ve Paris P, T. 'T. (2230 - 2430) Konser — Nis ve Strasburr (2230 Orkestra konseri (Seyubert ve Hayda). Saat 23 de Deutachlands (2330 - 2345» küçük ge- (a karışık 1) gen musiki — Diğer Alman istasyon- ları Münihten nakleh (2530 - b musikisi — Athlane (23,20 - 24307 şen program — Belgrad (3315 - 24) orkestra konseri — Budapeşte 23 plâkin marşlar ve 2340 konser — Bükreş (2315 - 23,45) gazinadan naklen konser — Droitwieh 23.40 piyano konseri — Elorans (23.10 - 1) dans — Koprmbag (2030 - M0) hafif musiki — Loudru (Reg.) 20,15 şen musi- ki — Lüksemburg 2315 Tichaikowsky'nin piyano konsertosu ve senfonik konser — deram — Roma 23 vi- yapıya Pazar günü dört stadda yapılacak olan lig maçlarının bu hafta yapıl- uKuş bahçesi. mai KE 8 SARAY ve BABIÂLİNİN İÇ YÜZÜ Yazan: SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM — Tercüme, iktibas hakkı mahfuzdur Telrika No. 236 Sultan Mahmud zamanında spor - Bir dayağa bir mansıp Onları tebaamın en mahirleri ve İyi. leri addederim. Ben o tecrübesizliğim- den bugün muztaribim. O zamanki haksızlıklarm harabi mucip olan tesirlerine şimdi mkün olduğu mertebe çare bulmağı arzu ediyorum. Yolunda sözler söyliyerek Mavroye- niye iftihar nişanı verdi, makamında kaydı hayat ile ipka edildiğini tebşir etti. Bahis umumi siyasete intikal ey: tedi. Sultan Mahmud komşu Avusturya ile ittifak'akdını münasip buluyor, prens Meternihin 'buna İmalesi için Yanko Mavroyeniye güvendiğini söy- lüyordu. Padi, ıslahat hakkında da şu yolda fikir yürütüyordu: * — Eğer müslümanlar daha âz mu- taassıp ve daha müsahalekür olsalar “ümid ediyorum ki daha mükemmel bir talim ve terbiye ile bir gün bu da olacaktır. Sizi büyük elçi tayin eder- dim. Fakat şimdi bu vakitsiz, müfid olmaktan ziyade muzır olur. Meşiyeti ilâhiye ile elbette bu da bir gün ola. caktır. Devletin bütün idare şubelerine it- hal edeceğim ıslahat sayesinde adalet hükmünü icra edecek, idare edenler de, edilenler de yeni bir hayala gire- ceklerdir. Halkın terbiyesi ve teslisi bir anda sihir ve kerametle olmaz. Bunun için gençliğin talim ve terbiyesi esasına müstenid mütemadi mesai lâzımdır. Ancak bundan bir netice umulabi- fir. Bizi bu gayeye isal eçlecek yol açıl- malı, manialar kaldırılmalıdır. Islahatın esası konulduktan sonra ıslahata teşebbüs edenin mülhem ol- duğu fikirler ve hisler ahlâfı tarafın- dan aynen takip edilmelidir.» (1) Sultan Mahmud 25 rebiilahır 1252 de Viyana seflareline tayin ettiği Fet- hi Ahmed paşanın Yanko beyin rizası olmadan siyasi ve hususi hiç bir te şebbüste bulunmuyacağını, sefareti bi. rinci derecede bir heyet halinde gös- termek için hiç bir masraflan çekin- miyeceğini de lemin ve ilâve etti. İkinci sultan Mahmrudun eski tea- müllerin hududunu aşarak bir hiris- tiyan memur ile devletin umumi ah. val ve münasebatı hakkında müstes- na derecede uzun süren bir mükâle. meye tenezzül göstermesi değil eslâfin- ca battâ ahlâfınca takip edilmiyen bir mesleği göz önünde tuttuğuna, mulh- telif Osmanlı unsurları arasında cid- den bir aherik ve imtizaç kurmak iste. diğine dir. biribirine yaklaştırmak, bunlar ara- sında fark gözetmemek istiyordu. Yalnız o buna vasıl olmak için mu- rakan bir zibniyele malik idi. Teşeb- büslerinin çoğunda muvaffak olama- dıysa bunu kendisinin hüsnüniyet. ten mahrumiyetine değil, ulema sıniı- fının tebeddül kabul etmez fikirlerine, taassuba, kendisinin ıslahatci ve teş- kilâtçı sıfatile kifayetsizliğne afet mek lâzımdır. Yanko Mavroyeni bey padişahın ar- zusu veçhile Viyanada bir nümüne se. faret tesis etti. Prens Nikola Ester Hanrinin Hür'deki sarayını (25000) florine ki- raladı. Prens Nikola Estarhazinin Mariya yeni beyin tecrübekâr rehberliğine tev. di eylediği Fethi Ahmed paşa bu muazıam ve mükemmel sarayda ka- Yabalık dairesi halkile yerleşti (2) ve bir seneden fazla Viyana sefaretinde kaldı. Yerine gelen Rifat paşa -Hariciye Nazırı- Sultan Mahmud zamanında iki, Abdülmecid devrinde de daha iki sene bu sefarcti işgal etti. Yanko bey Sultan Mahmudun ken- disine ettiği tavsiyeler dairesinde göl- gede hizmet ifasına ve prens Meternih- le Bâbiâli arasında dalma hüsnü mü- nasebeti'teyide çalıştı, Sultan Mahmud ve spor İkinci Sultan Mahmud sarayında hezârfend adamlar eksik değildi. Me- selâ: Hâs odada Tülbendağası Taşcı. zade Hezarfend Mustafa ağa «müsay- virlikte yekta, idi. Bıçaklı eskilerden hattat hoca İzzet bey talik yazısında pek mahirdi. Hattat Süleyman ağa da hattatlar arasında hatırı sayılırlar. | dandı. H. 1268 tarihinde vefat eden cüce boylu, zarif «Hoş eda ve haşlikas ej- der (!) Mustafa zamanın meşhur bir müzehhib ve mücellidi idi, Fakat Sultan Mahmud'en ziyade üç Türk sporuna meraklı idi: Cündi. lik, kemankeşlik, pehlivanlık. Onun bu merakı bu mesleklerde zamanın. da pek çok adamı yetişmesine medar olmuştur. Meşhrr cündiler: Anapa valisi Hü- seyin paşa oğlu Arif, Nuri pâşa oğlu Cemal, Hazineli Hüsam paşa oğlu Meh- med beyler, Gülşen Nuri bey, Aşkar ağa, Arap Abdullah, Kilerli sağır Na- şid, Darbhor Reşid, Kuril Emin ağalar, Mısırlı Kâşit Ali bey, Mısırlı Emin bey, Aslan Salih, Seferli Hüseyin, Topçu- başızade Salih, Sisi çırağı sarıkcı ya- mağı Mustafa efendiler. En meşhur citidciler; Kato Hasan ağanın attığı ciride yetişen olamazdı. Hasan ağa Çerkeş paşazade Abti beyin metrükesini al. mıştı; saraydan çırak olmadan evlen- mek enderun kanununa muvafık ol. madığından 26 senelik bıçaklı eskisi olduğuna, cündilikte meharetine ba- kıtmıyarak kuru silâhşorlukla çıkarıl. muşta. Silâhtar Ali bey çırağı Kilerli köle İsmail ağa bir defa attığı ciride mükâ. faten donanmış bir at almıştı. Meşhur kemankeşler: Okmeydanında tekke şeyhi bin yüz. cü Haz efendi; şeyhin silbailerinden: iç-ağası binici Kara molla, astarcı İb- rahim ağa, silâhşor Behcet bey (Toz- koparani) tarzında yay çekip ok atar- Tardı. Kato Hasan ağa, binici Meleş- zade İzzet bey, Kuril Emin ağa, Ki. lerli Haydar, Sağır Naşid, Sisli çırağı Mustafa Şemsi Mehmed ağalar, Se- ferlili cündi Hüseyin efendi. Yeniçeriliğin ilgasından sonra «ma- Böyle marifetlerden behresi olm yanlar: - Cirid çifteli oyun idi; kalktığı isabet oldu' dediler. Haremağaları arasındaki cündiler ise pek mükedder olarak: — Dünyada cirid gibi muteber hö- ner var mıydı ki padişahımızı bundan Diye pek çok telehhüflerde bulun- dular. Kazalı nişan! Sultan Mahmud arada, sırada ateşh tüfek talimi yaptırırdı. Bir defa Gül- hanede bir ağaç gölgesine seccade dö. şetti; geçip oturdu. Meydanda ende- run piyadelerinden muallim olanlar meharetlerini gösteriyorlardı. Nöbet ateşine başlandı. Kiler ağalarından Silâhtar ağonın üçüncü çakırsalanı hattat Süleyman ağa, çubuğu içinde kaldığına dikkat başından iki karış yukarı saplanmış. ta. Bu «ham halat» adamın 'htiyatsız- lığından vakıâ bir sakatlık olmadı ise de herkes heyecanlı anlar geçirdi. Sultan Mahmud bundan böyle ba- siret üzere hareket edilmesini tenbih- ten ve hattatı Silâhtar çak'rsalanlığın. dan ihraçtan başka birşey yapmadı! Bir dayağa bir mansıp Sultan Mahmud Müczzinbaşı Şakir efendiyi çırak etmiş, yerine kimseyi tayin eylememişti. Saraydaki müezzinlerin her biri bir gün nöbet tutarlardı. Bir gün öğle namazmı kılmak için (Livaj şerif) konulan kuleye gitti. Nö- betçi müezzin bulunamadı; kümete kimse cesaret edemedi. (Arkası var) (> Blancard: Les Mavroyeni. (2) Blancard: Les Mavroyenli
