26 Eylül 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Avrupada bir intizar ürat haftası başlamış İtalyan Başvekili dün de bir nutuk irad ederek Çek meselesine temas etti Vicence 25 (A.A.) — Mussolini bu- rada siyah gömlekillere hitaben söy- lediği nutukta demiştir ki: «Eğer söylemekte olduğum nutuk- ler, bu kelimenin mutad manasında olsaydı, sizin şehrinizde söz söylemek- ten içtinab ederdim. Benim bu nm tuklarım, daha ziyade milletin ruhu ile doğrudan doğruya bir temas tesi- sinden başka bir şey değildir. Fliha- kikâ dündenberi Avrupanın «intizar « haftası başlamış denebilir. Bugün bü- tün cihan 1919 sulh muahedelerinde bir takım hatalar yapılmış olduğunu anlamıştır. Ben bunu 1921 de anla- mıştım. Bu hatalar karşısında ne yap- mak lâzımdır? Tamir etmek mi? «Halk, tamir etmek lâzımdır» diye bağırmış- tır. Mussolinn sözlerine şöyle devam et- miştir: Evet, Fakat Çekoslovakyayı Jca- bından fazla şişirmiş olan bu hata, tamir edilmek istenmiyor. Bilâkis bu hata idame edilmek İsteniyor ve bunun için de Avrupa milletleri biri- birlerinin üzerine saldıracaklar öyle mi? Fakat biz aksi sabit oluncıya ka- dar beşeriyet tarihinin en feci bir hâdisesinin vukubulacağını hâlâ zan- netmek istemiyoruz, Bugüne kadar İtalya, askeri mahi. yette denebilecek hiçbir tedbire te vessül etmemiştir. Ancak diğerleri ihtiyatlarını toplamakta ve hudud- lara tahşid etmekte devam ederlerse, keza donanma tahşidatı vukubulursa, İtalyanın da ayni tedbirlere tevessül etmesinç hiç kimse hayret etmeme- Midir. Dünya İtalyanın karar ve a e bundan evvel de şahit olmuş» Acrikadaki kanaat: Hitler blöf yapıyormuş Amerikada infiradcılık cereyanı durmuş, hattâ yavaşlamağa başlamış zaretinin yarı resmi mahafili, Ameri- kan lezinde bir gün değişiklik vukua gelmediği kanaatini izhar etmekte dir. Hariciye Nezareti, Çekoslovak meselesi ile diğer bütün meselelerin müzakerat yolu ile halledilebileceği, yalnız müzakerelerin Hitlerin tazyi- kına benzer haşinane tazyikler altın- da icra edilmesi lâzım geldiği kanaa- tindedir, Hariciye Nezareti, infiradeılık his- sinin, halen de hâkim olmakla bera- ber, lerlememekte belki bir mıktar gerilemekte olduğu mütaleasındadır. Bazen infirad siyaseti taraftarlarının yaptıkları propagundanın Almanya» nm ekmeğine yağ sürmekte olduğu- nu farkına varmış oldukları söylen- mektedir, Bu sebeple Hitler aleyhin- deki hissiyat her zaman olduğundan daha ziyade şiddetlidir. Hiç kimse A)- * manyaya yardım etmek için ufak bir şey bile yapmağı düşünmemektedir. İyi malümat alan mahafilin müş. terek kanaati, Hitlerin fazlayı kabul etmekle sulhu istiyen milletlere mü- Zakerelere devam etmek ve askeri ha- gırlıklarını tamamlamak için vakit. kazandırmış olduğudur. Çok şiddetli olan infiradcılık dalgası kırılmıştır. Bu da Amerika efkârı umümiyesinin. mutedil zimamdarlarna seslerini İ- Vaşington 25 (A.A.) — Hariciye Ne- | şittirebilmek imkânını bahşedecek- tir. Umumi surette serdedilmekte olan © mütalea, Almanyanın karşısına Çi- kan kualisyon ile başa çıkamıyacağı ve Hitlerin hattı hareketinin bir blö- fün idamesinden başka bir şey olma- dığı suretindedir. Gazetelerin mütalâaları Nevyork 25 (A.A.) — İlk Hitler - Çambörleyn mülâkatından sonra Amerika matbualının infirad siyase- ti takib edilmesi lehindeki temayülü, gazetelerin büyük bir kısmında Av- rTupa hâdiselerinin inkişafını dikkat e takip ve Fransa ile İngiltereye kar“ $ı endişeli bir sempati şekline inki- lâp etmiştir. Nevyork - 'Times gazete- si ezcümle diyor ki; «Sureti umumiyede kabul edildiği- ne göre, bu şpfer harb geçen seferki kadar devam ederse ihtiras ve hura- fe dalgalarına hiç bir beşeri sed mu- kavemet edemiyecektir.; Amerikanın askeri hazırlığı niden bir kaç milyon dolarlık tahsi- sat isleyeceklerdir. Petrol ihtiyacı .İngiltere bundan sonra Mek- sikadan petrol almıyacak / Tampico 25 (A.A.) — Nevyork Ti- nies gazetesine bildirildiğine göre biri Yunanlı diğeri Norveçli olmak üzere iki petrol gemisi Hamburg yolile AL manyaya nakledilmek üzere dün pet- rol yüklemeğe başlamışlardır. Bu gözete İngilterenin Venezüelanın petrol istihsalâtını çoğallmakla meş- gul olduğunu ilâve etmektedir. Çün- kü zannedildiğine göre, Londra hükü- meti bundan sonra hiç bir veçhile Meksika petrolü satın almıyacaktır. Milli Müdafaa Vekili Ankaraya döndü » Birkaç gündenberi şehrimizde bu- Yunan Milli Müdafaa Vekili general Kâzım Özalp dün akşamki trenle An- Karaya dünmüştür, Dil bayramı Bugün şehrimizde merasimle kutlanacak Bugün dil bayramıdır. Dil bayra- mı münasebetile şehrimizdeki bütün Halkevlerinde icab eden tertibler alınmış ve her Halkevi dil bayramını kutlamak üzere bir program hâzu- lamıştar. Dil bayramı münasebetile radyoda verilecek Okonferansın (dinlenmesi rans dinlendikten sonra dil inkılâ- bının önemi ve bu İnkılâbdaki kıy- metli mâna hakkında hatibler tara- fmdan konferanslar verilecektir. Konferans ve hitabeleri konserler, şiirler takib edecektir. Bulgar kralı Hitlerle görüştü Berlin. 25 (A.A.) — Almanyadan geçmekle olan Bulgar Kralı . Boris, bugün Hitleri ziyaret ederek görüş- müştür, bir kararı Ziraat mektepleri | ile köylü beraber çalışacaklar Ankara 25 (Telefonla) Ziraat Vekâleti köylü ve çifçiyi yakından Alâkalandıran bir tedbir almıştır. Bu tedbire göre her ziraat mektebi, her sene kendi civarında meşgul olabile- ceği adet ve nisbette köyü tesbit ede- Tek bu köylerin her nevi mevzuu ile alâkadar işleri ve umumi surette 2İ- Iaİ kalkınma mevzuu ile alâkadar olacaktır. Bu suretle hem talebe ame- Yi bir staj yapmak imkânını bulacak ve köylü de teknik şekilde ziraat yap- masını öğrenecek ve kendisine hiç bir masraf ve külfete katlanmadan mü- kemmel bir yardımcı edinmiş olacak- tır. Bu tecrübe bundan evvel Ankara Yüksek Zirant enstitüsü tarafından Balgat köyünde yapılmış ve çok iyi neticeler vermiştir. Talebe her sene başka bir köyü ele alarak üzerinde çalışacaktır. Ziraat mekteplerimiz bu iş için hazırlıklara başlamışlardır. Bu arada köylerimizin hartaları yapılacak, su işleri halledi. lecek ve icabında köy barajları vücu- de getirilecektir. Su bulunmıyan yer. lerde toprakaltı sularından da istifa- de imkârları araştırılacaktır. Bunlardan başka köylerde ahırla- rın ve diğer teçhizatın da ıslahına ça- Yışılacaktır. Muallim mekteplerine alına- cakların evrakları tedkik ediliyor Ankara 25 (Telefonla) — Bu yl muallim mekteplerine alınmak için müracaat eden gençlerin evrakları mektep idareleri tarafından kültür bakanlığına gelmiştir. Evrakın tedki- kine bugünlerde buşlamlacaktır. Her sene olduğu gibi bu yıl da alınacak talebenin en âlâ ve âlâ ile sınıfını geç- miş olması şart olacak, bunlar arasın- da da şehit çocuklarile fakir çocukları tercih edilecektir. Köy kızları için kurslar açılacak Ankara 25 (Telefonla) — Kültür bakanlığı, geçen ders yılında bir tec- rübe mahiyetinde olmak üzere Bursa köylerinin birinde köy kızları için biç- ki, nakış ve dikiş kursu açmıştı. Ba- kanlık, bu kursları Idare etmiş olan öğretmeni şehrimize getirterek İsmet- paşa kız enstitüsünde bir müddet ça- lıştırmıştır. Öğretmen gene Bursaya gönderilmiştir. Bu ders yılı içinde ge- ne kurs açılacak ve bu kurstan alına cak neticeye göre köylerde geniş mik- tarda kurs açılması cihetine gidilecek. tir. Musevi mektepleri hakkında- ki tahkikata başlandı” Bazı Musevi mektepleri derslere 3 teşrinlevvelde başlanacağı hakkında- ki ilk tedrisat meclisi kararı hilâfma olarak 15 eylülde derslere başlamış- lardı. Bu meselenin tahkikatına baş- lanmıştır. İşin tahkikine B. Bedi Akalın ve B. Zeki memur edilmişler. dir. Müfettişler tahkikat neticeleri hakkında tanzim edecekleri raporları Vekâlete göndereceklerdir. Fındık vaziyeti Giresun (Akşam) — Bu sene fin- dığın az olmasına rağmen pek yük- sek fiatle satılan fındıklarımız son iki hafta zarfındkin Avrupa hadise- leri yüzünden fiatler birdenbire 6-7 kuruş düşmüştür. Eylül başlarında 88 - 39 kuruş arasında kabuklu fın- dık, 80 - 52 kuruş arasında da iç fın- dık satılmakta idi. Bugün kabuklu fındık 33 - 34, iç fındık 73 - 74 kuruş- tur. Yakında flatlerin yükseleceği gene umulmaktadır Alman futbolcüleri Romanyalıları yendi Bükreş 25 — Almanya milli futbol Dün Geceki ve Bu Sabahki Haberler Vekâletinin mühim ,Almanya teminat verirse Çekler kabul edecek mi? Londra mahafilinden bir kısmı anlaşma yulu bulunacağına kani Londra 25 — Burada bir kısım ma- hafll Çekoslovak meselesinin sulh yo- Mile halledileceği kanaatindedir. Bu kanaatte bulunanların söylediklerine güre Çekoslovakya, Almanyaya ter- ketmeği esas itibarile kabul ettiği Sü- detlerle meskön yerlerden bir kısını- nın şimdiden Almanlar tarafından iş- galine muhalefet etmiyecektir. Yal. Tüz Almanya âskerini terhis etmedik- çe seferberliği birakmağa razı olmıya- caktır. Fransiz gazetelerinin mütalâası Paris 25 (A.A.) — Lö Jurnal, yazı. yor: «Bundan böyle hiç bir ibhama mahal yoktur. Südet meselesi halle. dilmiştir. Dünyayı alfı gayrıkabil bir harbin fecayiinden korkmak için biz- ler, uzlaşma zihniyetimizin en son hududunun delillerini göstermeğe mu- vafakat ettik. Fransa ile İngiltere, mümkün zannolunan şeyin fazlasını yapmışlardır. Bizzat Çekler de tabi kılınmış oldukları müthiş asabi gef- ginliğe rağmen Avrupanın selâmeti için kendilerini kurban etmeği kabul etmişlerdir.» Ovr gazetesi, başmakalesinde şöyle yazıyor: «Bizler ve İngiltere, müteyak. kız bulunuyoruz. Eğer Beriinde-vey& başka bir yerde muhtemel bit tehlike karşısında Fransanın battı hareketi- nin ne olduğu suali sorulacak olursa hükümet tarafından cuma akşamı iğ tihazına karar verilmiş olan emniyet Çocuk bahçeleri ve deniz ban- yo yerleri kararlaştırılıyor Şehrin muhtelif yerlerinde açıla- cak çocuk bahçeleri ve kütübhanele- rile sahillerde çocuklara ve fakir hal- ka mahsus olarak tesis edilecek mec- cani deniz hamamları hakkında her belediye şubesindeki kaymakamlarla Parti başkanlarının yaptıkları araş- tırmalar belediye reisliğine bildiril mişti, Belediye fen işleri müdürlüğü, ka- zalardan gelen listelere göre bu haf- tadan itibaren mahallerinde tedki- kat yapacaktır. Evvelce Eyübde mimar Sinana aid bir medrese ile yanındaki bahçe, kü- tübhane ve bahçe itihaz edilmek üzere münasib görülmüştü. Bun- dan başka Ramide ve Davudpaşada da çocuk bahçesi için münasib birer yer bulunmuştu. Belediye, yakında bunların tanzimine başlıyacaktır. Şehrin diğer semtlerinde açılacak çocuk bahçelerle sahillerde tesis edilecek deniz hamamlarının yerleri de On beş güne kadar kati surette tesbit edilecektir. Bunlardan bir kıs- mı 938 bütçesile, diğer büyük kısmı da 939 bütçesine konacak tahsisat ile yapılacaktır. Bir köyde bir kadınla oğlu öldürüldü Giresun (Akşam) — Alucra ka- zasının Allu köyünde iki kişinin ölü- mile neticelenen bir vaka olmuştur: Aziz isminde biri iki arkadaşı ve Binnaz adında bir kadını yanına ala- rak, Gülşan adında bir kadının evi- ne gitmiş ve henüz anlaşilamıyan bir sebebden dolayı kadını öldürmüştür. Gülşanın imdadına konşan 15 yâ- şındaki oğlu İsmaili Binnaz bıçakla yere sermiştir. Kadının kocası da tedbirlerinden sonra vukuatı nasıl bir sükün ve azmile beklemekte olduğu. muzun herkesce anlaşılmış olduğunu söyliyebiliriz.» Populer gazetesinde B. Blum yazıyor? «Şimdiki vaziyette Fransız - İngiliz plânında derpiş edilmiş olan beynel. milel garantiler sisteminin tam şek» Mile muhafaza edilmesi pek o kadar ehemmiyeti haiz değildir. Yalnız ne adalete ve ne de aklıselime muvafık olmıyan bir istek vardır ki o da Çekle- rin Südet arazisini tahliye ve binneti- ce bu arazinin ertesi günü kendilerine karşı yapılacak bir taarruz için üssül. hareke teşkil etmiyeceği hususunda ciddi teminat vermeden aynı zaman- da hem tabii hem de tahkim edilmiş hududlarını terketmeğe davet edil. meleridir. Çeklerden bu suretle elleri ve kolları bağlı olarak kendilerini teslim etme. leri taleb olunamaz. Grantinin mahi- yeti beni o kadar fazla alâkadar et- mez. Fakat garantinin hakiki ve sağ- lam olması lâzımdır.» Figaro gazetesi, yazıyor: «Hiç şüp- hesiz Çeklere itilâfgirizlik denilen şe. yi tavsiye etmek niyetinde değiliz. Şa- yed Almanlar, yalnız hali hazır için' değil, aynı zamanda istikbal için de realiterlerin mânası ne demek oldu- ğunu bir kere daha kavrıyacak olur. larsa ezilmiş bile olsa nevmid bir mil- letin iyi bir komşu olamıyacağını an» lıyacaklardır,« Çocuklar için (Polonyanın isteği İsveçfe hayret uyandırdı İsveç gazeteleri Polonyayi tenkid ediyorlar İstokholm 25 (A.A.) — Güzeteler, Polortyanın Çekoslovakyaya karşı it- tihaz etmiş olduğu hattı hareketi u- mumiyetle sert bir eda ile tenkid et- mektedirler. Muhafazakâr Nya Deg- lit Allhanda, yazıyor: «Polonya, Çekoslovakyanın ( taksi- mine iştirâkini pek pahalı ödeyecek- tir. Çekoslovakya, bilhassa Polonya- nın menfaatine olarak Alman ilerle- mesine karşı bir yan tehdidi teşkil etmekte olan bir Slav devleti idi; Liberal Dagens Nyketer, Polonya- nın ittihaz etmiş olduğu hattı hare- ketin bundan iki ay evvel albay Be- kin bir sulh ve bitaraflık havarisi ri- kabı ile ziyaret etmiş olduğu İsveçde hayretlen başka bir şey tevlid etme diği mülaleasındadır. Bu gazete Polonya Nasırının ihti- Jâflar haricinde kalacak «üçüncü bir Avrupa» teşkili için sarfetmiş oldü- ğu mesaiyi hatırlatmaktadır. Ayni gazete, Polanyanın bitaraflı- ğının ehval ve vukuata göre icabın- da müdahalede bulunmak üzere inti- zar vaziyetini muhafaza etmek oldu- gunu beyan etmektedir. f Hazineden taksitle mal | astın alanlar Ankara 25 (Telefonla) — 25/3/931 tarihinden evvel satılmış olup da, ha- zinenin taksitle sattığı bütün gayri menkullerin satış bedellerinin tahsil sureti hakkındaki kanunun neşrinden evvel taksit bedellerinin ödenmeme. sinden dolayı tahsili emval kanununa göre yapılan takipler neticesinde ha» zine adına tefvizine idare heyetlerince karar verilip henüz tefviz muamelesi tapuya geçmemiş olan gayri menkul. lerin satın alanlar uhdesinde bırakıl. msaı kararlaşmıştır. Bu gibi gayri menkullerin tahsil ve takip masrafla. rı sahipleri tarafından ödenecek, geri kalan borçları da hazinenin taksitle sattığı gayri menkullerin satış bedel.