26 Eylül 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

i Ulus Basımevi ğ p;ng Ka n EĞE'DE 2.000 KİLOMETRE Telgrafı Ulus - Ankara Büyük bir röportoi EYLÜL VTELEF(_JN Ş 1938 :’T",ş:'ğ?'b;“:;ğ Yazan : Samih Tiryakioğlu eee 1062-101 —— 8 KURUŞ Matbaa müdürü 1061 ADIMIZ ANDIMIZDIRM YAKINDA BAŞLIYORUZ. Bir Cenevre haberine göre (ekler Südet arazisindeki istihkamları vermiyecek Çek hükümeti diyor ki: ğ Büyük Şef Dil Kurultayında - Dil Bayramı —— Aldığımız tedbirler büyük devletlerin tavsiyelerine aykırı veya onların haberi değildir olmaksızın ittihaz edilmiş Belgrad, 25 a.a. — Çekoslovak radyosu saat 12.30 da Çeteka ajansının mühim bir tebliğini neşretmiştir. Bu tebliğde, Çekoslovakya'nın bir kısım arazisini Almanya'ya terke hangi şartlar altında muvafakat ettiğini, bu kabul üzerine- dir ki Çemberleyn'in yeniden Godesberg'e gittiği hatırlatıldıktan İsonra deniliyor ki: (Somu 6. ıncı sayfada) Alman — devlet reisi B. Hitler Rayştag'da nu- tuk söylerken Son Dakika: ALMAN MUHTIRASININ METNİ ' Bugün bütün yurtta törenle kutlanıyor Bugün, ilk Türk Dili Kurultayının toplandığı günün altıncı yıl- dönümü ve yurdun dil bayramıdır. Bu münasebetle, bugün, mem- leketin her tarafında büyük sevinç Ve bayram şenliği vardır. | Saat 18 de İstanbul merkezinde birleştirilecek olan Ankara ve İstanbul radyoları, Türk Dil Kurumu adına verilecek olan söyle- vi neşredeceklerdir. Memleketteki bütün Halkevleri de dil bay- | ramı dolayısiyle toplantılar yapacak, bu toplantılarda bayramın | mâna ve ehemiyetini anlatan konferanslar verilecek, şiirler oku- nacaktır. Radyosu olan Halkevleri İstanbul ve Ankara radyola- rının yaptığı söylevi büyük salonlarda takip edeceklerdir. Milli dil bayramı bütün yurda kutlu olsun! Pazarlıksız satış başlıyor Nasuhi Baydar Perakende alışverişlerde satıcı ile karşı karşıya olan halk, herhangi ihtiyacını tatmin için satın alacağı eşyanın hakiki fiyatını doğru ola- rzak bilmedikçe pazarlıktan nasıl va- veste kalabilir? Pazarlık ise gizli fi- .yatı meydana çıkarmak iradesiyle bunu gizli tutmak iradesi arasında getin bir mücadele demektir: Satıcı malımı pahalı olmasa bile değer fiya- tına satmak, alıcı değer — fiyatı bul- mufş bile olsa daha ucuza satın al- mak İster, Şu halde, pazarlıkta kar- gılıklı bir aldatış ve aldanış tehlikesi daima mevcuttur. Demek ki, bu gibi alışverişlerde iktısadi ve ahlâki ba- kımlardan ancak zarar beklenmek lâzımdır. Pazarlığın hâd şekliyle mutat olduğu cemlyetlerde satıcının menfaati âzami fiyatı istemekte, müşterinin menfaati ösgari fiyatı wermektedir. Fakat âzami ile asgari arasındaki makul tevakkuf noktasımı tâyin edecek olan âmil, olsa ulsa, kör bir inat olabilir. Malını satmak zaruretinde bulu - nan satıcının nihayet Uuysallık da e- tinde olan müşterinin de aynı uysal- lığı göstereceğini, ve fazla inada lü- zum kalmadan mütevassıt fiyatın kararlaşacağını — tahmin kabildir. Ancak, bu takdirde alışveriş psiko- lojisine derin bir vukuf istemez mi? Halbuki, herkes ne mükemmel satıcı, me kusursuz alıcıdır. - Alışverişte ta- bil olan şey satıcının meşru kârı te - min etmesi, alıcmın da muhtaç oldu- ğu mala aldanmadan sahip olmas- dır. Tatbik suretine ait kararname- siyle bunu alâkadarlara bütün te- ferrüatiyle anlatan izahnamesi bu- günlerde çıkmış olan pazarlıksız sa- tış mecburiyetine dair kanun şimdi- lik Ankara, İştanbul ve İzmir şehir- lerinde perakende — alışverişlerde pazarlığa artık nihayet vermekte- dir. Bütün gıda maddeleri, teshin maddeleri, hazır giyim ve manifatu- ra ve tuhafiye, halı ve kilimler, tu - ristik eşya da satan antikacı dükkân ve mağazalarındaki mallar üzerine (Sonu 6, incı sayfada) İ Dlkkizietzlüzilğlönzia d liasdiz nn nillllelğla aa di ae eee sil llli ĞÜ #& Atatürk, ilk Türk Dil Kurultaymı bundan altı yıl evel toplamıştı. Eşsiz Şef'in, kendi eliyle temelini attığı Dil Kurumu altı yılı dolgun ve verim- li çalışmalarla geçirdi. Tarihinde ve dilinde milli kaynak- larının berraklığına kavuşan Türki- ye için bu altı yıl içinde varılaa neti- i ancak biz türkler tak- iz. Millt kültürün iki ana temeli bu suretle adım adım yabancı tesir ve nüfuzundan kurtarılmış bu- | lunuyor. Bu, kültür zaferimizin ilk müjdesidir. Ve gene bu suretledir ki dilimizin geniş varlıklarını bulmak için altı yıldanberi yapılan ve yapılmakta o- lan araştırmaların verimi yalnız türk dili lehçelerini aydınlatmakla kalma- mış. bütün kültür dillerine ve genel dil bilgisine bir ışık olmuştur. Türk dilinin yeryüzü dillerinin kültürel varlıklarına ana kaynak olduğu bu- gün artık dil ilminin kabul ve tesli- mine mecbur olduğu bir hakikat ha- lindedir. Milit varlığımıza yeni bir gurur fırsatt kazandıran bu hakikat, ölçüsüz bir dehanın eşsiz Güneş - Dil teorisiyle en güzel ifadesini bulmuş- tur. (Sonur 3. üncü sayfada) Erkekler '.ıı.ııııı:ıııır. Fakat kadınlarla çocukların bali ne olacak! Cek veya südet, bütün anaeler ve zevceler kendi kendileri ne bunu soruyozlar, Çekoslovakya'da 17 sinden 60 ına kadar herkes iş hizmetine alındı Yahancılar Prag'dan ayrılıyorlar Londra, 25 a.a. — Çekoslovak elçiliğinin bir beyannamesinde şöyle denilmektedir: “Seferberlik cumhuriyetin heyeti umumiyesinde tam bir inti- zam ve heyecanla yapılmaktadır. (Sonu 6. ıncı sayfada) BB. Stoyadinoviç ve Komnen görüştüler l Macaristan tahrik edilmeksizin Çekoslovakya'ya taarruz ederse Romanya ve Yugoslâvya seferberlik ilân edecek Belgrat, 25 aa. — Başvekil Dr. Sto- yadinoviç, Cenevre'den gelen Roman- ya hariciye nazırı Komnen ile Vinko- vçi'de görüşmek üzere dün akşam Bel- grat'tan hareket etmiştir. B. Stoyadinoviç ile Romanya hari- ciye nazırı Komnen arasında bu gün vuku bulan mülâkata dair salâhiyet- tar mahafilden beyan olunduğuna gö- reiki nazır kendi memleketlerinin çek meselesindeki hattı hareketini bir kere daha tetkik etmiştir. Filha- kika küçük antanta mensup olan bu i- ki devletin hattı hareketlerini tespit etmeleri, fevkalâde mühim bir keyfi- yettir. Hususiyle ki, Macaristan da Prag hükümetinden bir takım metali- batta bulunmaktadır. (Sonu 3. üncü sayfada) Macarinstan'da müdafaa hazırlıkları Üç sınıf silâh altına çağrıldı Budapeşte, 25 a.a. — Berhtesgaden- de B. İmredi, dö Kanya ve Hitler ara- sında yapılan müzakerelerden sonra Macaristan müdafaa hazırlıklarını i- şikâr bir surette tesri etmiye başla (Sonu 6, zncı sayfada) B. Musolini yeni bir nutuk daha vermiştir. Nutuk 6 ıncı sayfamızdadır. dün Vivence'de Bütün istihkâmlariyle, Bütün tesisleriyle Südet arazisini işgal etmek istiyorlar Alman nüfusu yüzde elliden az olan yerlerde plebisit teklif ediyorlar Berlin, 25 aa. — D. N. B. ajansı bildiriyor- Prag hükümetine tevdi edil- mek ricasiyle Godesberg'te Hitler tarafından Çemberlayn'a verilen alman muhtırasının metni aynen şudur: Alman südet mıntakasına karşı yapılan tecavüzler ve hâdiseler hakkın - da sık sak ve her saat gelen haberler, mezkür mıntakada vaziyetin artık ka » tiyen tahammül edilmez bir şekil aldığını ve binaenaleyh Avrupa sulhu için bir tehlike teşkil ettiğini göstermektedir, Çekoslovak hükümeti tarafından terkedilmesi kabul edilen mezkür mmtakanın bilâ imhal terki katiyen za- ruret halini almıştır. Merbut hartada, Almanya'ya doğrudan doğruya terki icabeden - südet toprakları kırmızı çizgilerle ve plebisit yapılması lâzım gelen topraklar da yeşil çizgilerle gösterilmiştir. Kati hudut bu mıntakalarda oturan halkın ar- zusuna uygun olarak çizilmelidir. Halkın bu arzusunu tesbit için bir hazır- lek müddetine ihtiyaç vardır. Bu devre tesbit edilecek ve bu müddet içinde her türlü karışıklıkların önüne geçilecektir. Her iki taraf arasında müteva- zin bir vaziyet ihdas edilecektir. Merbut haritada gösterilen alman toprakları, bu toprakların bu veya öte tarafında plebisitin çeklere ekseriyet verip vermiyeceği nazatı itibare alınmaksızın, alman kıtaatı tarafından işgal edilecektir. Diğer taraftan, alman noktai nazarına göre bir alman ekseriyetinin el- de edilmesi melhuz bulunan topraklar çek kıtaatı tarafından, bu topraklar içinde alman dili konuşan kesif kütlelerin bulunabileceği veya plebisitte sarih bir alman ekseriyeti zuhur edeceği nazarı itibare alınmaksızın işgal olunacaktır. Alman hükümeti, südet almanları meselesinin derhal ve kati olarak hal- lini tahaâkkuk ettirmek maksadiyle aşağıdaki tekliflerde bulunur: 1 — Tahliye edilmek üzere işaretedilen topraklardaki bütün çek or- dusu, polisi, jandarması, gümrük memurları ve gazeteleri 1 teşrinicvole (Sonu 6, ıncı sayfada) Dalâdye ve Bonne gene Londraya gittiler Müzakere sabaha kadâr sürdü B. Çemberleyn'in Godesberg'den avdetinden sonra ingiliz ve fransız kabineleri toplanarak vaziyeti görüşmüşler, Londra bükümetinin dâveti üzerine BB. Daladiye ve Bone tekrar Londra'ya gitmişlerdir. Görüşmeler, mütcaddit fasılalarla, sabaha kadar devam etmiştir. Haberlerimiz 6 mcr sayfadadır.