2 Eylül 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Dün Geceki ve Bu Sahahki Efaberler Mevsimin en sıcak gününü dün yaşadık Istanbulda 27 senedenberi gölgede hararet 'Daladier silâhlanma | Mareşal Fevzi Çakmak siyasetin Fransa için iki şık var i izah etti : Ya büyük bir devlet “olarak kalmak, yahud bitaraflıkla iktifa etmek Paris 1 (A.A) — Alınan malümetea göre, Başvekil Daladier, ordu encü- “ menindeki izahatını üç kısma âyır- “mıştır. İlk kısımda Başvekil beynelmi- “Jel vaziyetten bahsederek efkârı umu- miyeyi telâşa vermek İstememekle be- raber bu vaziyetin ciddi olduğunu söy- İemiştir, İkinci kısımda Avrupanın silâhları arasında bir mukayese yapmış, Ak manya, İtalya ve Macaristanın halı- hazırdaki mevcutlarile mekni barp kuvvetlerini göstermiş, Fransa, İn- giltere, Amerika ve Çekoslovakyaya karşı yapılacak muhtemel bir taar- Tuzda harekete geçecek kuvvetler hak» kında tahminlerde bulunmuştur. Üçüncü kısımda Başvekil silâh imalâtı ve derpiş edilen programla- rın tatbikinde elde edilen neticeler hakında izahat vermiştir. Daladier, 40 saatlik hafta kanununun yeni ahkâ.nı sayesinde imalâtın artacağı- ni ve malzemenin komşu memleket- lerinkine yakın bir hadde çikarılaca- ğını kaydetmiştir. Kendisine sorulan suallere cevap veren Başvekil, hava müdafaası sa- hasında tahakkuk ettirilen terâkki- yatın ehemmiyetini tebarüz ettirmiş- tir. Silâhsız müdafaa hakkındada bütün kıtaların gaz maskelerile mü- cehhez olduğunu, fakat sivil ahalinin muhafazası için alman tedbirlerin biran evvel tatbiki lâzımgeldiğini söylemiştir Tayfunun Javonyada yaptığı tahribat 80,000 ev su altındadır zayiat çoktur Tokyo 2 — Japonyanın üzerine çöken tayfun, şimale doğru teveccüh etmektedir. Tayfunun, Japonyada tahribatı pek büyüktür. Yokohama 1i- maninda bulunan bir çök vapurlar zincirlerini kirarak biribirine çarp- mışlardır. Bir çok motörler, balıkçı gemileri, sandallar mahvolmuşlardır. Bir vapur ikiye bölünmüş, Tokyo kör- fezinde iki vapur da ayni akıbete uğ- rTamışlardır. Tokyo mıntakasında 80,000 ev su altındadır. Yollar bozulmuş, geçilmez bir hal almıştır. Şimdiye kadar 34 ce- sedin hüviyeti teşhis edilmiştir. Tele- fatın bu miktardan pek çok fazla ol- duğu anlaşılmaktadır. " . Südetlere yeni proje verilmedi mi ? Südet fırkası proje verildiğini tekzip ediyor Prağ 1 (A.A. — Südet Almanları tarafından neşredilen bir tebliğde, ecnebi memleketlerde dolaşan şayla- lar hilâfına olarak Çek hükümeti. nin Südet partisine «üçüncü projes yi tevdi etmediği bildirilmektedir. Hükümet şimdiye kadar «Milletler Statüsü» ismile tamlan © projeden başka hiçbir şey vermemiştir. Prağ 1 (A.A) — MİM! birlik hükü. metinin organı olan Narodni Navni güzetesi, hükümetin gelecek cuma günü milliyetler hakkındaki yeni projelerin metnini neşredeceğini yaz- maktadır, İktisad Vekâleti müsteşarlığı Ankara 1 (Telefonla) — Açık bülu- nan İktisad Vekâleti müsteşarlığına Maliye Vekâleti Nakid işleri umum müdürü B, Halid Nazmi Kişmir'in tayini yüksek tasdike iktiran elmiş- tir. 40 saatlik hafta kanunu hakkındaki hükme itiraz ettiğinden bu müdahale şiddetli bir münakaşa tevlid etmiştir. Daladier komünistleri, kendisini amele sınıfına muarız göstermeğe matuf olan bu münakaşadan vazgeç- meğe davet ederek amelenin milli müdafaa için kendilerinden istenilen gayretin sebebini anlıyacağını beyan etmiştir. y Başvekil 1936 senesinde kabul edi- len dört senelik silâhlanma progra mınm normal bir şekilde tatbik edi diğini ve bilhassa ordunun motörleş- tirilmesi hususunda elde edilen neti- celerin ümidin fevkinde olduğunu te- min etmiştir. Hususi endüstrinin muhtelif şube- lerinde vukun gelen bazı gecikmeler dolayısile hükümet fazla mesaiye müsaade etmeğe karar vermiştir. Netice olarak Daladier demiştir ki: «Fransa için takib edilecek İki si- yaset vardı: Ya taahhüdlerinin ifasi- nı temin ederek büyük bir devlet ola- rak kalmak veya harici, hadiselerle alâkadar olmıyarak bir nevi bitaraf- lıkla iktifa etmek.» Bu iki siyasetten birincisini tercih etmiştir ve buna devam etmek tasav- vurundadır. Fakat bu siyaset hükü- metin karşı koyması lâzımgelen bazı ihtiyaçları müstelzemdir. Bu bilhassa fazla mesai ile istihsalâtı arttırmak Tâzımgeldiği kanaatine varmıştır. Italya yahudileri çıkarıyor B. Mussolininin riyasetinde toplanan nazırlar meclisi buna karar verdi Roma 1 (A.A) — Stefani ajansı bildiriyor: Bu sabah B. Mussolininin riyase- tinde toplanan Nazırlar Meclisi, ez- cümle Şu kararları almıştır. 1 kânunusani 1919 tarihinden son- ra İtalyada, Libyada ve Ege müstem- lekelerinde ikamete başıyan Yahudi ırkına mensub yabancıların vaziyet- leri aşağıdaki tarzda tesbit olunmuş- tur: Bu kararnamenin neşri tarihinden itibaren yabancı Yahudilerin talya- da, Libyada ve Ege müstemlekelerin- de ikamet etmek üzere yerleşmeleri memnudur. Bu kararnameye göre, başka bir dine salik dahi olsa her ikisi de Yahudi ana ve babadan do- ğan kimse, Yahudidir. 1 kânunusa- ni 1919 tarihinden sonra İtalyan ta- biiyetine kabuledilmiş olan yabancı Yahudilerden İtalyan ©(tabiiyeti hukuku kat olunacaktır. Bu karar- namenin neşri tarihinde (İtalyada, libyada ve Ege müstemlekelerinde oturmakta olan veyahud da 1 kânu- nusani 1919 tarihinden sonra bura- larda ikamete başlamış bulunan Ya- hudi ırkına mensub yabancılar, bu kararmamenin neşri tarihinden itiba- ren altı sy zarfında buraları terkede- ceklerdir. Bu müddet zarfında bu mecburiyete (o tebalyet etmiyenler, müddetin hitamında hudud harici olunacaklardır. Fransız Hariciye Nazırı dün Suriye Başvekilile görüştü Paris 1 — Hariciye Nazırı B. Bone, bugün Suriye Başvekili B. Cem'i Mar. dam ile Suriye işleri hakkında uzun müddet görüşmüştür. B. Bone, salı günü B. Cemil Mardam şerefine bir öğle ziyafeti verecek ve bu yemeği mütakip, ayni zevat ayni me- gele hakkında bir görüşme yapacaktır. Komünist mebuslardan Cornavin, Diyarbakırda Diyarbakirlılar Mareşalimi- | zı coşkun tezahüratla karşıladılar , Elâığ 1 (AA) — Mareşal Fevsi Çakmak, beraberlerinde orgeneral Fahreddin Altay ve orgeneral Asım Gündüz olduğu halde saat 10 da hu- susi trenle Diyarbakıra hareket et- miştir. nerallerle bugün sâat 16 da hususi trenle Elâzığ'dan buraya gelmiş ve istasyonda hâlkın coşkun tezahürati- le karşılanmıştır. Mareşal Fevzi Çak- mak ve refakatindeki generaller, umumi müfettişlik konağında misa- fir edilmişler ve şereflerine büyük bir ziyafet verilmiştir. Mareşalımızın bu- rada İki gün kalmaları muhtemeldir. Elâzığda geçid resmi çok parlak oldu Geçid resminde mareşal Fev- zi Çakmak, generaller ve ec- nebi ataşemiliterler bulundular Elârığ 1 (AA) — Dün sabah se- at 11 de hususi trenle gelen ataşemi- Mterler, orgeneral Abdullah Altuğan tarafından müfettişlik binasına ka- bul edildiler, sonra Halkevine gidildi ve ataşemiliterler orada mareşal Fev- zi Çakmak tarafından kabul edildi. Halkevinde yenen öğle yemeğinden sonra geçit resmi sahasına gidildi. Geçit resmi saat iki de ufukta görü- nen tayyarelerle başladı. Orta tri- bünde mareşal Fevzi Çakmak, orge- neral Fahrettin Altay, orgencral Asım Gündüz ve orgeneral Kâzım Orbay ve diğer ümers vardi. Bütün ataşe- militerler, de yerlerini almış- Jardı. Geçit resmi binlerce halkın coşkun alkışları ve yaşa sedaları ara- sında evvelâ piyadeler, sonra topçu, süvari ve tankların ve nihayet mo- törlü kıtaların geçmösile bitti, Son dakika B, Hitler Henylenle 7 saat görüştü Alman siyasi mahafili bu mülâkat için ne diyorlar en 2 — Südet partisi şefi Henleyn dün saat 14 de Bergeştadene varmış ve derhal B. Hitlerin köşküne gitmiş, B. Hitler ile gece saat 21 € ka- dar görüşmüştür. B. Henleyn gece yâ- rısına kadar köşkten ayılmamıştır. Siyesi Alman mahafili, B. Henley- nin B. Hitleri ziyareti Almanya ile Südetlerin, Südet işini sürüncemede bırakmamak ve idarel maslahat poli- tikasına nihayet verecek tedbirlere başvurmak azminde bulunduklarını ispat ettiğini beyan ediyorlar. Mareşal Göring ile Rudolf Hess, Hitler - Heyleyin mülüâkatında hazır bulunmuşlardır. Bu mülâkat hakkın- da hiç bir tebliğ neşredilmemiştir. Yafa Osmanlı bankasına hücum Çeteciler bankaya girmeğe muvaffak olamamışlar Kudüs 2 — Köylü kıyafetine gir- miş ve dişten tırnağa kadar müsellâh bir Arab çetesi, Yafa Osmanlı ban- kasına hücum etmiştir. Bankanın bekçileri, polisler gelinceye kadar çe- tecileri içeriye sokmamışlardır. Tele- fat yoktur. Kudüs 1 (A.A.) — Ağustos ayında bütün Filistinde maktul düşen ve ya- hut almış olduğu yaraların tesirile ö- len kimselerin adedi 260 dır. Bunlar- dan 19 u İngiliz, 193 ü Arap, 48 i Ya- hudidir. 37 dereceye Bir kaç gündenberi şehrimizde hü- küm süren sıcaklar, dün haddı âzae- misini bulmuş ve gölgede hararet 37 dereceye varmıştır. Kandilli rasad- hanesinden aldığımız malümata gö- re son 27 sene zarfında İstanbulda | hararetin gölgede 37 dereceye çktığı | görülmemiştir. Yalnız 1925 senesinde eylül ayında hararet 36,1 dereceye | çıkmıştır. Bu itibarle dün gölgedeki | 37 derece hararet son 27 sene zarfın- | çıkmamıştır da bir rekor ve mevsimin en sicak gününü teşkil eder. Öğle vaktı sokaklarda gezenler, kendilerini adetâ sıcak bir buhar t& bakası içinde hissediyorlardı. Verilen malümata göre bu sıcak havaların serinliyeceğine dair ortad& şimdilik bir alâmet yoktur. Dün dondurmacılar İle şerbetçiler har retten yanıp kavrulanlarla dolup ta$” muşlar, çok kârlı bir gün geçirmişler” dir, Eyüpte bir facia Bir baba, kendisine para vermiyen oğlunu bıçakla ağır surette yaraladı Dün gece yarısına doğru gene bir aile facıası olmuştur. Eyüpte Otakçı- larda Nadirsüruri sokağında oturan ve Balatta köprü inşaat işlerinde amelelik eden Hüseyin Said, bundan bir müddet evvel evlenmiştir. Hüseyin, kırk beş yaşlarında kadar olmasına rağmen; otuz sekiz yaşında bir de üvey oğlu bulunmaktadır. Hü- seyin evlendi evleneli bir türlü üvey oğlu ile geçinememiş ve onu karısile kendi arasında bir diken gibi görmüş- tür. Hüseyinin üvey oğlu Hüsameddin; Feshane fabrikasında çalışmakta, al- dığı para ile ancak kendi üstüne ba- şına ve eğlenlisine bakmaktadır. Hal- buki Hüseyin ise onun eve nakdi yar- Türk gençliğinin yüksek uçuculuk kabiliyeti 18672 uçuşta ufak bir arıza dahi olmadı Ankara 1 (AA) — TTürkkuşunun İ İnönü ve Etimesud ( tayyarecilik kamplarında temmuz Ortalarından 31 ağustos akşamına kadar olan müğ- det zarfında 18672 uçuş yapılmıştır. Uçuş sayısında geçen on beş güne nazaran olan 3961 eksik uçuş, yetiş- mekte olan gençlerin havada daha uzun müddet kalmağa muvaffak ol- malarından ileri gelmektedir. Bu müddet zarfında motörlü mek- tepte yalnız uçuşlarma devam etmek- te olan otuz dokuz gencin uçuş se- atleri yekünu 1337 saate, uçuş sayi- ları da 7324 e yügselmistir. Otuz dokuz mesai gününde başa- rılmış olan bu 18672 uçuşta 'Türk gençlerinin yüksek uçuculuk kabili- yetleri sayesinde en küçük bir ârza dahi olmamıştır. Sıhhat ve içtimai muavenet müdürleri arasında tayinler Ankara 1 (Telefonla) — Kütahya Sıhhat ve içtimai muavenet müdürü B. Muhlis Gümüşhane Sıhhat ve içti- mal muavenet müdürlüğüne, Gümüş- haneden Dr. B. Atıf Ordu Sıhhat ve içtimai muavenet müdürlüğüne, Or- dudan Dr. B; Reşid de Kütahya Sıh- hat ve içtimai muavenet müdürlüğü- ne tayin edilmişlerdir. Ankarada Sulama işleri merkez binası yapılacak Ankara 1 (Telefonla) -— Ankara Devlet mahallesinde bir Sulama işle- Tİ işletme merkez binası yapılacaktır. Binanın inşaatına önümüzdeki ay içinde başlanacaktır. Bina 220 bin li- raya çıkacaktır. Turgutlu kaymakamı mülki- ye müfettişliğine tayin €dildi Ankara 1 (Telefonla) — 'Turgutlu kaymakamı B. Âdil üçüncü sınıf mül kiye müfettişliğine tayin edilmiştir. dımda bulunmasını istemektedir. Dün gece, bu yüzden gene üvey bü ba ile üvey oğlu arasında münakaş# çıkmış, Hüseyin, her hafta eve beş lir# vermesini Hüsameddine teklif etmiş, Hüsameddin de bu teklife karşı: — Kırk para bile vermem!.. şeklin de cevap vermiştir. Hüseyin, bu cevabı alınca, büsbü” tün hiddetlenmiş, ve bir köşeye bırak” tığı bıçağını alarak üvey oğlunun üz€ rine atılmış, ve bıçağı gelişi güzel sap” lamıştır. d Hüsameddin, kanlar içinde yere yi” varlanınca, anası feryadı basmış, 89 sonra gelen polisler, yaralıyı Cerrah” paşa hastanesine yatırmışlar, carih Üvey babayı da yakalamışlardır. Kumbara ikramiyesi İş Bankasının kumbara ikra“ miye keşidesi dün yapıldı Ankara 1 (AA) — Türkiye İ$ bankasının küçük cari hesablar ar” sında tertib ettiği ikramiye keşidesi bugün yapilmiş ve büyük Ikramiy€” leri şu numaralar kazanmıştır: 1,000 lirayı İstanbulda 1847 hesa? numaralı Ayşe İsmet, 500 llralık İK ramiyeleri: İstanbulda 73172 num& ralı Tarık ve Samsunda 3221 num ralı Mitat Receb. (Baş tarafı 1 inci sahifede) sat gezilmiş, Adliye Vekili mahkün” tıkları geçid resmi seyredilmiştir, Heyet saat dörtte tekrar Kal vapuruna dönmüştür. Adanın ucundaki Mete burnuna gidilmiş” Mete burnunda, Kalamış vapuru raya oturmuştur. Bunun üzerine heyet motörleri” Mete bumuna çıkmıştır. Burada da yapılan tesisat ge” miş, mahkümlar arasında buluni” peh üreleri ire Bu güreşler çok zevkli olmuş, Vek ve misafirler peblivanları şiddetle derilerek Trak vapurunun gelerek heyeti alıp İstanbula Akşam yemeği de vapurda miş ve sant üçü çeyrek geçe İs! la dönülmüştür. g Mahkümlar, adayı ziyaret eğen gl safirler etrafında - pervaneler Se dönmüşlerdir. Mahpuslar aday# Okları seir Vekili ve yamınislkiei ri şiddetle alkışlamışlardır.