17 Ağustos 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Sehit AKŞAM gm m Ti Ağustos 1938 Almanyadaki büyük | Ankara Hukuk Fakültesi yakında inşa edilecek Nakliyat için asri yeni vagonlar getirildi Yeni getirilen yük vagonları kömürleri boşalttıktan sonra (Baş tarafı 1 inci sahifede) Mik fabrikalarının senelik kömür sar- fiyatı ise bunun bir buçuk misli faz- la olarak tahmin edilmektedir. Yeni alınan vagonlarla bu nakli- yatın kolaylıkla, daha seri ve eko- nomik bir surette temini kabil ola- caktır. Alman mahafili büyük manevralar için ne diyor (Baş tarafı 1 inci sahifede) mektedir. Deutsehe Wehr gazetesine göre, bu manevraların hususiyeti mü- tecanis cüzütamlar halinde ihtiyatla» Tın da harekâta iştirak ettirilmesidir. Filhakika manevraların mevzuu fırka harekâtı çerçevesini geçmiyecektir. Bu seneki manevralarla sadece kıt'aların teknik hazırlığı istihdaf edilmektedir. Kıt'alara umumi bir mevzu verilmiye- cek fakat motörlü cüzütamların hima- yesinde yapılacak seri hareketlerin t6- siri hakkında bir fikir elde edilmiş ola- caktır. Manevralar münasebetile silâh altına alınan ihtiyat kuvvetler 350000 kişi olarak tahmin edilmektedir. Ma- nevralar memleketin her tarafında yas pılacaktır. Bu müddet zarfında Almanyada ihtiyat ve muvazzaf olarak 1,350,000 kişi silâh altına çağrılmış olacaktır. İstihkâm işlerine ayrılan üç dört yüz bin kişi sureti umumiyede Almanyanın garbindeki kamplarda toplanmışlardır. Bunlar, Göring'in kararnamesi muci- bince hini hacette altı ay hizmette ka- labileceklerdir. Meksikada şekavet Haydudlar bir treni durdura- rak 26 ameleyi kurşuna dizdile. Meksiko 16 (A.A.) — Miehoacan devleti dahilinde Chapparo demir yo- lunda çalışan 30 kadar amele cumar- tesi günü sabahı hususi bir trenle iş başına giderken müsellâh bir çetenin tecavüzüne uğramışlardır. Makinist #reni durdurmak mecburiyetinde kal- mış ve mütecavizler sendikaya dahil bulunan 26 ameleyi kurşuna dizdikten sonra diğerlerini serbes bırakmışlardır. Haydutların, öldürülen amelenin mer sup olduğu sendikaya rakip bir sendi- ka tarafından ücretle tutulduğu zan-, nedilmektedir. Harbin esaslı tedbirleri B. Lânsbüri, bu sebeplerin ortadan kaldırılması için bir konferans toplanmasını istiyor Londra 16 (A A.) — B. Core Lahs- büri, Sofya, Bükreş, Belgrad, Buda- peşteye gitmek üzere Londradan ha- reket etmiştir. B. Lansbüri, bu hükü- met merkezlerinde Başvekillerile gö- rüşmelerde bulunacaklır. B, Lansbüri, hareketinden evvel ga- zetecilere demiştir ki; «Harbin bütün esaslı sebeblerini tedkik etmek üzere bir konferans toplanması hususunda ısrar eyliye- litik olmayıp ekonomik ma- harp sebeblerinin orta- urlabileceğine temamile ka- ceğim. Pi hiyette « dan ka »ijim.» Filhakika hava frenile mücehhez olan yeni vagonlar, otomatik tahliye tertibatını haiz bulunmaktadır. Va- gonların her iki yanından birden tahliye yapılabildiği gibi icabında da yalnız bir yanından tahliye yapmak kabilari. Rumem rövüsü dün Istanbula geldi Festival eğlencelerine iştirak etme- ğe davet edilen seksen altı artistten mürekkep Rumen Tanasa rövüsü dün öğleden sonra Romanya vapurile İs- tanbula gelmiştir. Artistler, vapur rih- tıma yanaşırken, «Güzel İstanbul çok yaşa» şarkısını terennüm etmişler ve rıhtımda biriken halk tarafından alkış. Janmışlardır. Rövü müdürü B, Tanas gazetecilere demiştir ki: — Memleketinize ikinci defadır ge- liyorum. Cihan harbinden evvel İzmir ve İstanbula gelerek muvaffakıyetli temsiller vermiştim. Bu defa festival münasebetile seksen altı kişiden mürekkep olan genç ele. manlaria geldim. Burada, on beş temsil vereceğiz. Sek sen altı kişiden, kırkı kızdır. Görecek» siniz, bu genç artistler arasında Kabi- Jiyetsiz olanı yoktur. Kafilenin en genç elemanı on beş- yaşında bir kızdır. Trup balet ve solist olarak iki kısma ayrılmaktadır. Bayan Liyana Nikolesko rövünün prima donnasıdır, Bundan sonra bayan Lizet Vero gelmektedir. Boyalı şerbetler Şerbetlerden nümuneler alı- narak tahlil ettirilecek Havaların sıcak gittiği bugünlerde halk şerbetçi ve sucu dükkânlarına | çok rağbet gösteriyor, Fakat son gün- lerde bu dükkâünlardan bazılarının boyalı şerbetler imal edip sattıkları görülmüştür. Boyalı şerbet imal ve satışı, Belediye zabıtası talimatını . sine göre memnu olduğundan, Bel diye sıkı bir kontrol yaptırmağa ka- rar vermiştir. Şehrimizin her tarafındaki Beledi- ye zabıta memurları Belediye şube hekimlerinin idaresi altında bütün şerbetçi dükkünlarını dolaşarak nü- mune alacaklardır. Bu nümüneler derhal Belediye kimyahnnesinde tah- Yil edilecek, boyalı meşrubata tesadüf edilirse, bu şerbetler derhal imha edi- lecek ve şerbetçiye ağır ceza verile- cektir, Boyalı şerbetler mide ve daha ziya” de barsak hastalıklarına sebebiyet verdikleri gibi, mevsim ishallerine de âmil oluyorlar. Belediye, boyalı meş- rubat satışını kati surette menederek halkın sıhhatini korumak ezminde- dir. Belediyenin bu tedbiri çok yerin- dedir. Hlinka ümidsiz vaziyette Prag 16 (A.A.) — Hlinka'nın yani- na çağırılan doktor bu sabah Slovak popülistleri liderinin sihhi vaziyeti ümidsiz olduğunu söylemiştir. Hlünka sayıklamakta ve kimsenin yanına gir- mesine müsaade edilmemektedir. askeri manevralar (Baş tarafı 1 inci sahifede) Almanyanın muhtemel bir hareketine karşı birdenbire seferberlik ilân etmiş- ler ve bu mukavemet azmi karşısında Hitlerin ikinci bir Avusturya tecrübe- sinden yazgeçmeğe mecbur kaldığına inanmışlardı. Almanya, bu muazzam manevralarla, kendi ordusunun, Çek- lerin boy ölçüşemiyeceği bir kudrette olduğunu göstererek Çeklerin sefer- berliğine -gerek Avrupa, gerek kendi efkârı umumiyeleri için - manevi bir cevab vermiş oluyor. Bizce mühim olan üçüncü bir âmil- dir: Alman manevraları bir hazırlıktır. Bu hazırlık âni bir harb için değil, biraz daha uzakça bir ihtimal için- dir. Almanyanın, Çekoslovakyadaki Sü- det Almanları dâvâsına alâkasız kala» cağına İnanmak mümkün değildir. Fakat, henüz İngiliz diplomatı Lord Runcimanın tavassut vazifesi bir ne- tice vermeden, Çeklerin, uysallıkta ne- rTeye kadar gidecekleri belli olmadan Almanyanın bugünlerde, hattâ bu ay- larda bir harb macerasına atılacağını akıl almaz. Harb kabiliyeti yüksek ve kuvvetli bir orduya malikolan Çek- lerin, vatanlarını şiddetle müdafaa edecekleri mubakkaktır. Böyle bir harbe, ergeç Fransanın da karışacağı İ şüphe götürmez, Harb uzarsa İngilte- renin de seyirci kalamıyacağı anlaşılı- yor. Şu halde, Almanyanın, garb hu- dudunda Fransız ordusunu durdura- rak Çekoslovakya işini birkaç günde halledebilmesi lâzımdır. Almanya, bu- günkü manevralarla bunu tecrübe edi- yor ve bu hareketi hazırlıyor, denebi- lir, Askeri manevralar tabii ve normal işlerden olmakla beraber, manevranm bu derece büyüğü her halde bir hâdi- seye, veya ruhi bir halete alâmet sayı- ır. Bu bakımdan, Almanyadaki ma- nevralar, bizce, bir işarettir: Almanya» nın, Âni bir harb niyetinde olmadığı- na, fakat Çek meselesine alâkasız kal- ması ihtimalini bertaraf eden bir işa- ret... Almanya, bu manevralarla, böyle muhtemel bir müdahalede, ordusunun Fri cepbesini tutarak Çekoslovak- gini, tipki bir hârb gibi tün vasıtalarile tecrübe e Bugün için bir harb tehlikesi olma- dığına bizzat bu manevralar delildir. Eğer bir anlaşma imkânı olursa mese- le kapanacaktır. Fakat olmazsa, bir Alman müdahalesi ihtimali yok değil- dir. Manevraların mânâsı ve gayesi budur. Necmeddin Sadak Esnaf kooperatifleri | Kooperatiflerin takviyesi için bazı muafiyetler istenecek Esnaf cemiyetleri tarafından teşkil edilen kooperatilferin çok faydalı ol duğu göz önünde tutularak, kuvvet- lendirilmesi kararlaştırılmıştır. Muh- telif esnaf teşekkülleri, bu hususta lâzım gelen tedkikatı yapmış ve bu işin ne şekilde mümkün olabileceği | hakkında bazı esaslar hazırlamışlar. dır, Bugün Sanayi umum müdürü B. Reşadın riyasetinde bir toplantı ya- pılarak kooperatiflerin takviyesi mev- zuu üzerinde konuşulacak, ayni za- manda küçük sanayi erbabından olan bir kısım esnaf teşekkülleri mümes- silleri hazırladıkları esaslar etrafın- da umum müdüre izahat verecekler- dir. Küçük sanayi erbabi kooperatifle- rin takviyesi ve böylece esnafa da- ha faydalı bir hale sokulabilmesi için bazı muafiyetler taleb etmek niyetin- dedir. Bu muafiyetler vergi muafiyeti- dir, Küçük sanat erbabının hangi ver- giler için muafiyet veya tenzilât iste- diği bugün yapılacak olan görüşme- lerde mevzuubahis olacaktır. Elektra tayyaresi kurbanları Meksiko 16 (A.A.) — Elektra tay- yaresi kurbanlarının cesedlerini getir- meğe memür edilen heyet dönmüştür. Heyet âzası ll kazazedenin cesedini getirmeğe imkân bulunamadığı için bunların oldukları yere gömüldüğünü beyan etmiştir. ji Ankara hukuk fakültesinin bugünkü binası (Baş tarafı 1 inci sahifede) Projeye göre bina fakülte, pansi- yon ve büyük bir konferans salonu kısımlarını ihtiya edecektir, Fakülte kısmı bodrum, zemin, bi- rinci ve ikinci katlardan ibaret ol- | mak üzere dört kat olacaktır. Bu kısım; bin talebe istiab edebilecek büyüklükte ve anfi şeklinde 6 ders- hane, bir teneffüshane, bir hol, İ yüz kişinin ayni zamanda mütalâa etmesine yetecek genişlikte bir kü- tübhane, yedi aded seminer sınıf, de- kanlık makamı, profesörler büroları ve içtima salonu, çay salonu, mü- dürlük dairesi bulunacaktır. | Pansiyon kısmı da aşağıdaki par- | çaları ihtiva etmektedir: Dört yüz kişilik yemek salonu, 20 talebelik revir, leyli talebe için mü- talâa salonu, müdür ikametgâhı, âört yüz kişilik yatakhane, talebe İ duş yerleri... Büyük konferans salonuna gelin- ce; salonun zemin katı 825 metre mü» rabbalik bir saha işgal edecektir. 800 dinleyici alabilecek büyüklükte ve anfi şeklinde yapılacak olan bu salon 12,00 X 19,00 metre ebadında büyük bir jimnastik salonunu muh» tevi bulunacaktır. Yeni binanın inşaatına önümüz- deki aylar içinde başlanacak ve 1940 senesi sonbaharında bitirilmiş ola» caktır, Hapishane hakkında verilen karar (Baş tarafı 1 inci sahifede) Toplantıda evvelâ mimarlar heye- tinin hazırladığı rapor okunmuştur. Mimarlar heyeti, bu raporda hapisha- ne binası ile müştemilâtının sanat ve mimari bakımından hiçbir kıymeti ba-| iz olmadığımı, binaenaleyh hapishane ile müştemilâlının yıktırılarak, yeri- ne Sultanahmed meydanının tarihi ehemmiyet ve şerefile mütenasip mo- nümantal bir bina yapılması Jüzu- munü ileri sürüyorlardı. Rapor okun- duktan sonra, Belediye İmar müdürü B. Ziya, bu hususla komisyona şifa- hi izahat vermiştir. Müteakiben, ev- velki gün Türk tarih kurumunun bu mesele etrafındaki kararı, Kurum na- mına Sıvas saylavı profesör B. Şem- seddin Günaltay tarafından İzah edil- miştir, Bu izahata göre, Tarih Kurumu, bir kısmı aynen mevcud olan eski İb- rahimpaşa sarâyile, bir kısmının Üz rine inşa edilmiş olan hapishane bi- nesınım muhafazasında tarihi zaru- ret bulunduğunu ve bu tarihi bina ile müştemilâtının tarihi mütenasip bir şekilde tanzim ve 15- lah edilerek bu binada geçen tarihi hâdise ve vakalara göre, salonlarınm ve müştemilâtının âdeta bir müze ha- linde muhafazası lüzumuna kanidir. Bu suretle mimarlar heyetinin ra- poru, bina ile müştemilâtının yıkı- ması lehinde olduğu halde Tarih Ku- rumu, muhafazası fikrini müdafaa ediyordu. B. Şemseddinin izahatından sonra lehte, aleyhte mütalâalar ileri sürül- müş, nihayet vali B. Muhiddin Üs- tündağ tayini esami ile reye mürâ- cant etmiştir. Reyler tasnif edildikten sonra B. ddin, Konya mebusu dektor Osman Şevki, eski hapishaneler mü- dürü B. Efdaleddin, müzeler müdürü B. Aziz, mimar B. Sedad Çetintaşın, Tarih kurumunun mütalğası daire- sinde, yani bina müştemilâtının mü- hafazası, ekseriyeti teşkil eden diğer zatların da bina ile müştemilâtının yıktırılması lehinde rey verdikleri anlaşılmıştır. Bu komisyon, Adliye Vekâletinin işarı üzerine toplandığından mu- karrerat Val ve Belediye reisi B. Muhiddin Üstündağ © farafın- dan Vekâlete bildirilecektir, Bu hu- | İ Moskova susta verilec: kati karar, Vekâletçe ittihaz edilecektir. Şayed Vekâlet, Tarih kurumunun kararını kabul eder de binanın muhafazasını muva» fık görürse Sullanahmedde Firuzağa camli ile hapishane binası arasındaki sahada bir Adliye sarayının yapılma» sına imkân kalmıyacaktır. Çünkü buradaki arsanın yüzü 60 metreden ibaret olduğundan mimarlar, Adliye sarayının 60 metrelik bir cepheyi ihtiva etmesini kâfi görmüyorlar. BU takdirde Adliye sarayı için başka bir arsa aranacaktır. Diğer taraftan şehircilik mütehas- sısı B. Prostun hapishane binası ile müştemilâtınecm o yıktırılarak - tapu binası da dahil olduğu halde - Suk tanahmed meydanının bu cephesinde Adliye, Vilâyet, Belediye gibi devlet binaları inşa edilmek üzere yapmış olduğu nazım plân kabul edilmiş oi- duğundan hapishane binası ile müş- temilâtı muhafaza edilince Prost plânırın da tadili lâzım gelecektir. Bingöl kazasının adı Karlıova oldu Ankara 16 (Telefonla) — Bingöl vilâyetine bağlı Bingöl kazasının adı Karlıova olara kdeğiştirilmiştir. Hamidiye mektep gemisi Samsunda Samsun 16 (A.A.) — Hamidiye mek» tep gemimiz dün akşam lmanımızâ gelmiş ve bugün genç subaylarımız şeh” re çıkarak Atatürk anıtına törenle çe- lenk koymuşlardır. Bu akşam belediye tarafından şeref- lerine ziyafet verilmiştir Ankara Borsası 16/8/1938 'Türk borcu 1, Vadeli 'Türk borcu I, Peşin 'Türk borcu II, Peşin 1982 * 5 faizli Hazine bonosu 1625 İstanbul Su s0 PARA ve ÇEKLER (Kapanış fiatleri! Londra 1 Sterlin New-York 109 Dolar Paris 100 Frank Milâno 100 Liret Cenevre (o 100 İsviçre Fr. Amsterd. 100 Florin 1915 19.15 1920 Varşovu Budapeğte Bükreş Belgrad Yokohama, Stokholm Yen İsveç Kr. 100 “Ruble 280 ERTUĞRUL SADİ TEK "TİYATROSU Bu gece (Büyükada) yarın gece o (iybeli) ÖN BU MASAL BÖYLE Biri Vodvol $ perde *