14 Haziran 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

Izmirde turistik yollar yapılacak Meclis encümeni projeyi bazı tadillerle Ankara 13 (Telefonla) — İzmir Yilâyeti turistik yollarının inşası hakkındaki kanun propjesini tedkik etmek üzere teşkli edilen muvakkat | €hcümen müzakerelerini bitirmiş ve | Projeyi bazı tadillerle, Meclis umumi | heyetine vermiştir. İ Projenin aldığı son şekle göre İzmir dahlinde yapılacak turistik yolların | Programları vilâyetçe tanzim ve | Umumi meclisçe tasdik edildikten son-| Ta Nafia Vekâletinin tedkikine arzedi-) letektir. Bu yolların inşa, mütemadi | tamir, ağaçlanma, bakım ve muhs- | masraflarına tahsis edilecek fev- | Kalâde gelirler şunlardır: Al Vilâyet dahil'ndeki yol mükellefleri- MİN yol vergisi mükellefiyetine zammedi- İkişer Bira, B) Vilâyetin bedeni ve nakdi, asli yol ai tutarının ayrılacak yüzde yirmi ©) Vilâyet merkezinde ve banliyöde 1$- - Devlet demiryollarmdan gayri - Miüüyyen tarifeli kara ve deniz nakil va- © Stalarının yolcu biletlerine ve aboneman defterlerine ve tensilâtlı pasolara beher #efer için zammolunacak yirmi para ile Viliyel merkezile vilâyete bağlı şehir ve sr ve köyler arasında işliyen > Devlet demiryollarından gayri - muay- Yen tarifeli vesaiti nakliye ücretlerine gi- diş ve geliş için ayrı ayrı eklenecek birer «kuruş ile elde edilecek varidat, | Di İnşa ve ıslahı ikmal edilmiş olan tu- Fistik yollardan geçecek rukil vasıtaların- dan alinacak hususi bir seyrüsefer resmi, Seyrüsefer resminin tatbik edileceği yol kısımlarının mebde ve müntehaları ve her Mir kısım için alınacak resim mikdarları, bir kısmın beher kilometresi başına Aşağıda, yazılı azami mikdarları geçmemek kabul etti Üzere vilâyet daimi encümeninin teklifi ve Nafia ve İktismd Vekâletlerinin tasdiki ile tesbit olunur. 1 Yöklü hayvan arabalar için bir kuruş, 3) Binek otomobilleri ve üç tekerlekli motosikletler için bir kuruş, 3) Otobüsler için iki kuruş, 4) Kamyonlar için üç kuruş. İstisnalar Resmi bilümum nakıl vasıtaları ve yabancı devletler sefaret ve konsolos- Tuğuna aid otomobillerle, bisiklet, motosiklet, hayvanla çekilen binek arabaları, boş giden yük arabaları ve tarladan ziraat mahsulleri nak- leden hayvanla çekilen yük ar baları resimden muaf tutulacak- lardır. Bu yoldan geçen âlelâmum hayvân arabalarının demir bandaj genişlikleri vilâyet umum! heyetince tayin edilecektir, C fıkrasında yazılı vergilerin ne şekilde tahsil olunacağı projede ayrı- ca gösterilmiştir. Yol mükelleflerine yapılacak iki- şer lira, asli yol parasile birlikte tah- sil olunacak ve her ayın tahsilâtının turistik yollar hissesi oayın on beşinci gününe kadar turistik yollar hesabına bankaya yatırılacaktır. Hükümetin mucib sebebler mazba- tasında bu suretle alınacak resimle- rin senede 250 bin lira kadar tutaca- ğı tahmin edilmektedir. İzmir bele- diyesi bu paraya ilâveten, bütçesin- den 150 bin lira kadar bir para tah- sis edecektir. Emniyet teşkilâtında bazı değişiklik yapılıyor Kanun projesi encümenlerce tedkik edilerek ruznameye alındı Ankara 13 (Akşam) — Emniyet tı kanununun bezi maddeleri- Ni değiştiren kanun projesinin encü- Menlerce tedkiki bitmiş ve proje Meclis Yüznâmesine alınmıştır, Bu projeyle Sabıta teşkilâtı umumi ve hususi Olmak üzere iki kısma ayrılmakiğ- dir. Umumi zabıta silâhlı bir kuvvet, olân polis ve jandarmadır. Hususi Zabıta: Umumi zabıta haricinde ka- ve mahsus kanunlarla teşekkül edip, muayyen vazifeleri gören zabi- t& kuvvetleridir. Jandarma ve hususi zabıta ile em- Diyet teşkilâtının merkezde ve vilâ- Yetlerde birbirlerile irtibat, muhabe- Te ve çalışma tarzları bir nizamname Me tesbit edilecektir. Emniyet teşkilâtı kanununun 8 in- €İ maddesi de aşağıda yazılı şekilde değiştirilmiştir. Polis: İdari, siyasi ve adl) kısımla- Ya ayrılır. Belediye zabıtası işleri; lü- “um görülen yerlerde idari polis kad- | Tsundan ayrılan ve tahsisatı bele- Siyelerden alınan bir kısım tarafın ifa edilir. Bu kısım memurlar | i işbu kanun hükümlerine tâbi #ulur, Bu suretle belediyelerden Yerilecek tahsisat nisbetinde olmak Zere emniyet umum müdürlüğü undaki şube müdürü, emniyet Tİ, baş komiser, komiser, komiser Muavini ve polis sayısı Bakanlar he- $İ kararı ile arttırılabilir ve 0 Za- kadar belediye zabıtası işlerin- Çalışanlar aldıkları maaş mikda- Taa göre ilâve edilen bu kadrolara edileceklerdir. Lüzum görülen yerlerde bu mad- de hükümlerine göre emniyet kadro- alınacak belediye zabıtası maaş Ye masrafları İcra Vekilleri heyeti kararı ile Emniyet umum müdürlü- bütçesinden ödenecektir, Polis koleji açılacak jede Ankara polis enstitüsünde polis kolejinin lise derece inde olacağı ve buraya orta mekteb ten alınacağı zikredildik- <A sonra şöyle denilmektedir: *Polis kolejini o muvaffakıyetle bi- Polis koleji mezunları on beş sene fiilen hizmet etmedikçe İstifa ede- miyeceklerdir. Bu müddetten evvel istifa edenler tahsilleri için yaplan masrafları defaten ödemiye mecbur- durlar.» Stajiyer olarak mesleğe alınacak memurlardan bir sene zarfında ens- titü veya koleje sevkedilmiyenlerden. iyi sicil alanlar polis memurluğuna tayin edilebileceklerdir. Projede polis divanının vazife ve salâhiyetleri tayin ve tahdit edii- mekte polis enstitüsünde ve mektep- | kullanılacak omuallimlerin | lerinde ders başında tesbit edilecek ücretler- le istihdamı kabul edilmektedir. Bunlardan başka emniyet işleri umum müdürlüğü kadrosuna ikişer yüz lira ücretli iki mali polis mü- İ tehassıslığı ve yüzer lira ücretli üç aded mali polis eksperliği ilâve edil- mektedir. Projeye bağlı cedvelde üniformalı ve sivil emniyet memurları kadrosu şu şekilde tesbit edilmektedir: 169 üniformalı ve sivil baş komiser, 301 üniformalı ve sivil komiser, 899 | üniformalı ve sivil baş komiser mus- vini, 5845 üniformalı"ve sivil polis, 25 birinci, 47 ikinci, 90 üçüncü, 197 dördüncü ve 283 beşinci sınıf mua- melât memuru. Rakı verilmeyince radyo makinesini kırmış! Kadri adında biri pazar akşamı, Galatada bir kahveye gitmiş, kahve- ciye kendisine rakı aldırmasını söy- lemiştir, Kahveci Lefter, Kadrinin bu teklifine razı olmayınca, Kadri iki yüz lira kiymetindeki bir radyo makinesini kaptığı gibi yere vurmuş ve param parça etmiştir. Polis Kad- riyi yakalamış, mahkemeye vermiştir. Tıp fakültesi dekanı Vişiye gidiyor Tıp fakültesi dekanı B. doktor Nu- reddin Ali Berkol iki ay mezuniyet alarak bu ay nihayetinde Vişiye (Fran- Renklerin ruhi hayatımız üzerin- de çok derin tesir- ler husule getir- dikleri pek eski za- mandanberi ma- Jüm olan bir haki- kattir. Günlük ha- yatımızda etrafımızı çeviren renkler- le gözlerimiz ve dolayısile ruhumuz arasındaki gizli münasebetin kökleri- ni araştıran bazı mütehassıslar renk- lerin kendilerine mahsus bir takım hassalar taşıdıklarını iddia ediyorlar; hattâ bunlardan istifadeye kalkıştık- ları da oluyor. Londarada Blackiriars köprüsün- den kendilerini suya atıp intihar eden- lerin nazarı dikkati celbedecek dere- cede fazlalaşması üzerinebir renk mütehassısının teklifile şehrin alâka- dar makamları akşam olunca Simsi- yah rengile bir heyülğ gibi yükselen bu köprüyü açık yeşile boyatmağa ka- rar vermiştir. Renk değiştirme hâdi- sesinden sonra intihar vakalarının yâr vaş yavaş azaldığı ve günün birinde artık hiç kimsenin kendini bu köprü- den aşağı atmadığı görülmüştür. Bundan umumiyetle keder ve mâ» tem alâmeti olan siyah rengin çekil- mesinden sonra yerine gelen yeşil renkte yaşamak arzuları kırılmış bed- baht insanları teselli edici bir hassa bulunduğu neticesi çıkarılmaktadır. Büyük yolcu tayyarelerinin iç kı- sımlarını hangi renkle boyamak lâzım geldiği meselesi mütehassısları uzun tedkikler yapmak mecburiyetinde bi- rakmışlır, Çünkü bazı renklerin yol- culara mesafenin uzadığı hissini verip seyahatten bıkkınlık getirmekte mü- essir oldukları ilmi bir surette tesbit edilmiştir, Sarı rengin insanlara kus- mak arzuları uyandırdığı anlaşıldığın- dan yolcu tayyarelerinin dahili boya- larından bu renk tamamen kaldırı mıştı, Son zamanlarda tayyarelerin içi ruha inşirah verdikleri sabit olan ma vi ve yeşil renklerle boyanmaktadır. Ucuz diş fırçalarının alelekser kır- mızı saplı olması gelişi güzel birşey değildir. İnsanların umumiyetle kır- mızı renge karşı buhatf bir imeclühiyet- leri olduğu için bu renk onların daha kolay satılmalarını temin eder. Kalite | itibarile daha iyi olan diş fırçaları sa- Göçmenler Romanyadan gelen bir kafile Çanakkaleye çıkarıldı Çanakkale (akşam) — Nazım vapu- rile Romanyadan 2,000 e yakın göç- men gelmiştir, Bunlardan 1,200 kada- rı Ecehbat ilçesine ve mütebakisi Ezi- ne, Ayvacık ilçelerile Erenköy nahi- yesi dahilindeki köylere yerleştiril. mişlerdir, Vapur, dört gün içinde ge- ce yarılarına kadar çalışmak suretile hamulesini büyük bir intizam dahi- linde boşaltmıştır. Göçmenlerimize karada ve vapurda kaldıkları müddet- çe mütenevvi sıcak yemek verilmiştir. Gelen göçmenler beraberlerinde 1,200 zü mütecaviz hayvan ve 300 e yakın araba ve kısmen de alâtı ziraiye ge- tirmişlerdir. Bu göçmenlerimizin hepsinin daha evvelden kazalarca yerleri temin edil- miştir. Göçmenlerimiz eşyalarile bir- likte çıktıkları iskelelerden mahalli müretteblerine kadar otobüs, kamyon ve arabalarla müreffehen sevkedil. mişlerdir. Fıratta boğulanlar Erzincan (Akşam) — Kemahın bir köyünden Erzincana dönmekte olan sürveyan Bahaeddin Firat köprü- sünden geçerlerken kazaen irmağa düşerek boğulmuşlardır. Bir hafta evvel de Hanakudur na- mında bir köylü Fırattan geçerken boğulmuştur. Üç mağrukun cesedleri tılmak için böyle bir yardımcı vasıla» ya ihtiyaç göstermiyeceklerinden sarı saplı olmalarında mahzur yoktur. Resimle meşgul olanlar bilirler ki renkler soğuk ve sıcak renkler olmak üzere ikiye ayrılırlar. İçlerinde sarı ve kırmızı bulunan rehkler «siçak> mavi karışık olan renklerde «soğuk» renklerdir. Nevyorkta bir imalâlhane sahibi müessesesindeki işçilere mah- sus gazinonun duvarlarını koyu mavi renge boyamış. Bu değişiklikten sonra gazinoya oturmaya gelen kadın işçiler gazinonun soğukluğundan şikâyete başlamışlar, hattâ yemek yerken sırte larından mantolarını çıkarmıyorlar- mış, İmalâthanenin müdürü bu müte- madi şikâyetler karşısında termomet- reyi tedkik ederek gazinonun sıcaklık derecesinde eskiye nazaran hiç bir fark olmadığını görmüş. Fakat şikâ- yetler bir türlü kesilmediğinden bir renk mütehassısı davet etmek mecbu- riyetinde kalmış. Mütehassıs gelir gel- mez etrafına bakınmış ve derhal du- varların portakal rengine boyanması- ni ve gazinodaki sandalyelere de kır- mızı örtüler geçirilmesini emretmiş. Bundan sorira kimsenin gazinonun 50- gukluğundan şikâyet etmediği görül- müş. Renklerin gözlerimizle olan münas© betleri de dikkate şayandır. Büyük otomobil yolları inşaatında en son kaydedilen terakki yolların muhtelif renklere boyanmasıdır. Manş denizindeki İngiliz adalarında yapılan tecrübeler göstermiştir ki sarı veya ko- yu turuncuya boyanan asfalt yollar gündüz güneşin ve gece fener ziyaları- nin göz kamaştırarak hassalarım yüz- de kırk nisbetinde azaltmakla ve bu renkler boyanan yollarda geceleyin ya- ya yolcular daha kolaylıkla seçildikle- ri için kazalar da o nisbetle az olmak- tadır. © Bastıkları kitapları okuyan kimse- lerin gözlerini düşünen bazı tabiler son zamanlarda beyaz kâğıd üzeri- İKTİSADİ MESELELER Türkiye - Amerika ticareti Türkiye - Amerika arasındaki ti- caret anlaşması müzakereleri henüz devam etmektedir. Bundan bir müd- det evvel çıkarılan bir karamame ile Amerikadan getirilecek bazı mal- lar takasa tabi tutulmuştur. . vw Amerikan heyeti, şimdiye kadar yapılan müzakerelerde, serbes döviz- le ticaret yapmak esaslarını müdg- faa etmektedirler. Henüz müzakere- lerin ne netice verdiğini bilemiyoruz. Bu münasebetle, Türkiye - Ameri- ka arasındaki ticaret münasebetleri- nin şekil ve mahiyeti hakkında kısa- ca izahat verelim: Amerika ile iş yar pan tacirlerin ifadesine göre, bugün- lerde Amerika ile pek az iş olmakta- dır. Sebebi de şudur: Amerikadan it- hal yapmak için döviz yoktur. Çün- kü Amerikaya ihracat mevsimi değil- dir. Amerika, Türkiyeden ziral mad- deler ve ham maddeler alır, Bu ay- larda, bu malların satış sezonu değil- dir. Tabil satış olmadığı için karşılık döviz mikdarı da azalmıştır, Bu vazi- yet teşrinievvele kadar devam edecek- tir. Her sene olduğu gibi Amerikaya Renklerin insanların psikolo- jileri üzerinde tesirleri, sıkıcı ve ferahlık verici renkler ne siyah mürekkep Yeşil köprünün fazileti - Büyük yolcu tayyare- lerinde sarı renk niçin kaldırıldı? Ucuz diş fırça- larının sapları neden kırmızı olur? Yolları boyamak usulünün faydaları - Soğuk renkler, sıcak renkler. harfler basmaktır. Fakat bu şeklin gözleri fazla yorduğu anlaşılmıştır. Daha ziyade gri harfler kullanılırsa göz uzun müd- kırmızı bilyaların inkisası mühim miktarda azalttıkları anlaşılmıştır. Bundan başka gemilerin suda kalan kısımları şimdiye kadar daha ziyade siyaha boyanırdı, Son yapılan gemi- lerin, blihassa büyük yatların bu ki- sımları pembe, açık yeşil veya beyaza boyanıyor. Çünkü midye ve sair kar buklu hayvanlar bu renklere siyah kadar iltifat etmiyorlar, bu suretle gemilerin alt kısımları temiz kalıyor- muş. Renklerle insanlar arasındaki mü- nasebetten bahsederken bunlardan bilhassa ticaret sahasında istifadeye kalkanların bazı milletlerin renklere başka başka mânalar verdiklerini bil- meleri icap ettiğini da hatırlatalım." Meselâ insanlar umumiyetle kırmı- zıya meclüp olmakla beraber Japon- yada kırmızı meş'um addedilir. Japon» lar bilhassa nakil vasıtalarında kır muzi rengi katiyen sevmezler. Onun için fazla satmak gayesile Japonyaya kırmızı otomobil göndermek büyük bir galtır. 3 İngilterede nakil vasıtalarında ye- şilini uğursuzluk getirdiğine dair bir batıl itikad vardır, Çinde bütün Av- rupalıların aksine olarak beyaz ma- tem alâmetidir, Çinlilerin bu hususi- yetinden haberi olmuyan bir petrol kumpanyasına bu bilgisizlik çok pa halıya mal olmuş, Çinde tesis ettiği petrol istasyonlarını baştan başa be- yaza boyadığı için bir tek müşteri pet- rol almak üzere bu binalara yaklaş- mamıştır. — Ş. H.R. | Üniversitede Ecnebi profesörler arasında bazı değişiklikler olacak Önümüzdeki sene, üniversite profex sörleri arasında bazı değişiklikler ola- caktır; müddetini ikmal etmiş olan bazı profesörler memleketlerine evdet edeceklerdir. Bu meyanda tıbbi kimya ordinaryüsü B. Profesör Libşiz üniver- siteden gidecektir. Viyananın meşhur Radyoloji profesörü B, Maks Sgalitzes beş sene daha uzatıldı Tıp fakültesi birinci şirürji kliniği Hünel yi an anal el Bİ a en