16 Mayıs 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

i fg AKŞAM 16 Mayıs 1938 Milletler Cemiyeti konseyi Hamidiye kruvazö- dün işlerini bitirdi İsviçrenin bitaraflığında Rusya ile Gin müstenkif kaldı, Şilinin Gemiyetten çekilmiy yeceği umuluyor Cenevre 15 — Mületler Cemiyeti konseyi, dün İsviçrenin bitaraflığı meselesini hallettikten ve Çine mü- sald bir karar verdikten sonra işle- | rini bitirmiştir. İsviçrenin bitaraflığı, Sovyet mu- rahhası B. Litvinofun ve Çin delege- sinin istinkâfı hariç, ittifakla kabul edilmiştir. Sovyet ve Çin murahhasları, İsviç- renin bitaraflığı hakkında ittihaz edilen karar aleyhine rey vermek is- | tiyorlardı, Fakat Fransız Hariciye Na-! | zırı B. Bönnenin müdahalesinden sonra müstenkif kalmakla kanaat | etmişlerdir. | Cenevre 15 (A.A.) — İsviçrenin kati | yelle kaydolunmaktadır. Sovyetler Haririye Komiseri Litvi- nof, 1920 de İsviçreyi askeri taahhüd- lerden affeden karar ile bu memle- | keti bütün Milletler Cemiyeti misa- kı vecibelerinden affeden bu seferki kararın büsbütün başka şeyler oldu- ğunu söylemiş ve aza devletlere ald taahhüdlerin indi tefsirlerle tadil edilmesi usulüne itiraz eylemiştir. Cenevre 15 — Cenevre siyasi ma- hafili, Şili hükümetinin cemiyetten “çekilmesi kati olmadığı fikrinde bu- Tunuyorlar ve asamblenin eylül içti- manda, Şiliyi Milletler Cemiyetin- den çekilmek kararından vazgeçirt- mek çaresi bulunacağını umuyorlar. - Paris 15 (AA.) —B.Bonne, bu sabah Cenevreden buraya gelmiştir. Ayni trende bulunmakta olan lord Halifaks, derhal Londraya hareket ve diğer bir çoklarının da ihtiraz ka- yılları deriiyan ettikleri oehemmi- ! etmiştir. Fransız milli Japonlar Ginlielri müdafaa istikrazı çevirdiler İstikraz lehinde fevkalâde | Ricat hatlarını kesmek üzere propaganda yapılıyor Paris 15 (A.A.) — Yarın ihraç edi- Jecek olan birinci milli müdafaa istik- razı tahvilleri hakkında fevkalâde ve adetâ temaşal neşriyat yapılacaktır. Fransanın bütün şehirlerinde afişler talik edilecek, bütün sinemalar aktün- lite filmler ile Fransız ordusunun maâz- har olduğu inkişafları ve milli müda- faanın teşkilâtını gösterecektir. Rad- yolar da bu neşriyata iştirak edecek- tir, Ordu da bu mesaiye iştirak edecek- tir. Tayyareler, büyük merkezlerin ü- yerinde uçacaklardır. Bu tayyareler, is- tikraz lehinde bir takım bandrolları ha- mil olacaklardır. Prenses Olganın kızıl haça teberrüü Belgrad 15 (A.A.) — Prenses Olga, Yugoslav Kızılhaçına 20,000 dinar teberrü etmiştir. Mısır - İrak ticaret müzake- releri neticelendi Kahire — Mısır ile Irak neticelenmiştir. mukavelesi en ziyade müsaade gören millet esâsına dayanmaktadır. Fanoclar Har rene Arap çetelerile Ingilizler Hükümetçi se mühim bir grupu imha — etmişler Bilbao 15 Tak) — — Franko kıtaatı "Teruel'den Akdeniz sahillerine kadar olan bütün cephede hareketlerine de- vam etmiştir. 'Tronşon'da muhasara edilen mü- him hükümetçi kuvvetler çetin bir müdafaadan sonra imha olunmuş- lardır. Şimdi harbin merkezi, Teruel'in 12 kilometre şimali şarkisinde Kro- balan civarına intikal etmiş bulunu- yor. Düşman kuvveyi asliyesini bu- raya toplamaktadır. Frankocular bu- rada da Hükümetçileri mağlüb et- Gikten sonra harakâtı bütün cephe- de deniz istikametinde inkişaf etti- receklerdir. Yugoslav v mamelini reisi Belgrad 15 (A.A) — «Samuprav i, mebusan meclisi reisi B. in önümüzdeki pazar günü Praga giderek bir hafta orada kala- cağını haber vermektedir. Taşla cerh Sarıyerde oturan on üç yaşında Refet ile on yaşında Yakub kavga et- mişler, Refet Yakubu taşla yarala- demiryollarını elde etmeğe çalışıyorlar Tokyo 15 (A.A.) — Cepheden gelen harb raporlarına göre, Japon şimal ordusunun öncüleri Suşov'un garbın- da Lungia demiryoluna varmışlar ve şimal ordusu ile cenub ordusu arasın- da muvasalayı tesis etmişlerdir. Japon kıtası bu suretle Suşov - Lungai ve Tiensin - Pukof demiryollarının birleş- tiği noktada bulunan Çin kuvvetleri- ni ihata etmiş oluyor . Çin ordusunun Lungai demiryolu boyunca Haisao ile Kveiteh arasında tesis ettiği 250 kilometrelik cephe ya- rılmıştır. Sarı nehri geçen şimal Ja pon kuvvetleri Şuho'yu zaptetmiş ve diğer bir Japon kolu da bu sabah Şan- tung vilâyetinde Göller mıntakasında Kerisiang ile Yutai arasında Çin cep- hesini yararak Lungai demiryolu İs- tikametinde ileri yürüyüşüne devam etanişlir. Cenub mıntakasındaki Japon kuv- vetleri de Honan vilâyetinin cenu- bunda bugün öğleden sonra, Suşov'- dan 80 kilometre mesafede Uangtse demiryolu köprüsünü tahrib etmek suretile Suşov'un garbında bulunan Çin kuvvetlerinin ricat hattını tama- mile kesmiştir. arasında müsademe Mame İngilizler tayyare ve tank kullandılar Kudüs 15 (A.A.) — Akâ civarında harekâtta bulunan arab çetelerile İngiliz polis kuvvetleri arasında ya- pılan müsademede İngilizler tank ve tayyare kullanmışlardır. Yeni askeri yol arabalar tarafından bir çok yerle- rinden tahrip edilmiştir... Damdan düşen çimento parçası iki kişiyi yaraladı Eminönünde «Eminönü; hanının üst katından düşen bir çimento par- çası, kaldırımdan geçmekte olan Da- vid ve Nisim isimlerinde iki kişiye çarparak yaralamış, bunu mütakip te Nikola adında birinin saatçi dük- kânının camını kırmıştır. İşe polis el koymuş, iki yaralının te- davisi yapılmış, han sahibi hakkında lâzım gelen takibata girişilmiştir. ” Eve taarruz iddiasi Fatihte Hatice Sultan mahallesin- de Behice, arabacı Hüseyin, babası Hasan, kızı Fatma taraflarından evi- ne taarruz edildiğini iddia etmiştir. Polis suçluları yakalıyarak muhâke- | rü yarın Burgazda Bulgar makamatı kruvazörü- müzü merasimle karşılıyacaklar Sofya 16 (Akşam) — Hamidiye mek- tep gemisi yarın Burgaza gelecek ve merasimle karşılanacaktır. Hazır- lanan istikbal programına göre Ha- midiye kruvazörü Bulgar kara sulari dahilinde !ki Bulgar torpldosu tarafın- dan karşılanarak top atılmak süreti- le salâmlanacak ve bunların refakatin- de Burgaza varacaktır. Hamidiye limana girdiği saman top atmak suretile şehri selâmlıyacak ve bu selâmı top atılmak suretile iade edilecektir. Burgaz belediye resi B. Sirekov Hamidiyeye giderek şehir na- muna beyanı hoş Amedi edeçektir. Ha- midiye Burgazda üç gün kalacak, son- Ta Köstenceye gidecek, 20 mayıstan 21 mayısa kadar orada kalacak, sonra Sulina limanını ziyaret edecektir. Türk mekteb gemisi 27 mayısta Su- linadan kalkarak 28 mayısta Haydar- paşa önlerinde demirliyecektir, Londra müzakereleri itilâfla neticelendi Çatalağzı limahile başka bir liman yapılacak Londrada bulunan İş Bankası umum müdürü B. Muammer Eriş, Eti Bank umum müdürü B. İlhami Pamir, Ma- Mye Vekâleti nakid işleri umum mü- dürü B, Halid Nazmi ile İngiliz iktisa- di ve mali müesseseleri “arasında iki aydanberi cereyan etmekte olan mü- zâkereler müsbet neticeler vermiştir. 'Tan refikimizin istihbaratına göre Çatalağıı limanile diğer bir manın Anşası için itilâf hasıl olmuş, maden- ciliğimizin inkişafına sid üç yıllık plâ- nın tatbiki için icab eden makine ve aletlerin İngiltereden tedariki imkân- ları temin edilmiştir. İngiliz mali ve iktisadi mahafilinin bu inşaat için açacağı krediler, eşya ve maden ihra- catımızla tesviye edilecektir. Son dakika Ingiliz kabinesi tadil ediliyor Lord Halifaksın çekileceği haberleri mevsimsiz telâkki ediliyor Londra 16 — İyi malümatlı maha- #ile göre Çemberlayn, hava teslihatı hakkındaki müzekere yüzünden çı- kan siyasi bubranı, kabineyi tadil et- mek suretile halletmeğe karar ver- miştir. Kabinede eylülde yapılması düşünülen tadilât, şimdi yapılacak, ve salı günü ilân edilecektir. Sir Hoar hava nezaretine, hava nazırı B. Vins- ton da kabine meclisi reisliğine getiri- lecektir. Lord Halifaksın hariciyeden çekileceği ve yerine B. Makdonaidın getirileceği haberi şimdilik mevsimsiz telâkki edilmektedir. B, Çemberlayn beynelmilel vaziyet tamamile tevazzuh halledilinceye Per hariciyede tutmak niyetin- “Pragda tahrik edici beyannameler atıldı Paris 16 — Çeteka ajansı tebliğ edi- yor: Dün Prag şehrinde ve Çekoslo- vakyanın diğer taraflarında bir takım beyannameler dağıtılmıştır. Bu beyan- namelerin hedefi, Çek vatandaşlarının hükümete Çekoslovakyanın menfaat- lerine ve bilhassa Fransaya karşı em- niyet ve itimadlarını sarsmaktır. Ya- pılan tahkikata göre bu beyannameler harlede basılmış, bir kısmı posta ile gönderilmiş, bir kısmı da sokaklara Genevrede Çinin mukavemetini takviyeye karar verildi Çin murahhası, ısı, İngiltere ile Fran ile Fransadan sarih teminat almağa muvaffak oldu Paris 15 (AA) — dö Paris yazıyor: B. Bone ile lord Halifaks'ın hara- retli obeyanatları konseyin mutad | usulü haricinde B, Vellington Ku'nun Fransa. ve İngillereden çok sarih teminat almağa muvaffak olmuş ol- duğunu farzetmeğe müsaiddir. Tek- dibe uğramaktan kormaksızın söyli- yebiliriz ki İngiltere hükümeti, bun- dan böyle Çinin Londra piyasasın- dan ve yahut İngiliz imparatorluğu nun büyük piyasalarından her hân- gi birisinden yapacağı kredi hak- kında »*müsaid mütalâa. dermeyan edecektir. «Övr> gazetesinde bayan Tabul, di- yor ki: Milletler Cemiyeti Konseyinin içti- «Lö.Jur - Eko | | ma devresinde Çin, en ziyade maz- harı müsaade olmuşa benziyor. Se- bebi de Çin kıtaatının Japon kuv- vetlerine mukavemet etmesidir. Çin, Milletler Cemiyeti konseyinin diğer meselelerde beynelmilel bir şefkat ibraz etmemiş olması keyfiyetinden müstefid olmuştur. Milletler Cemiyeti, Çinlilerin Ja- ponyaya karşı göstermekte oldukları mukavemet çok mühim olduğu mü- talâasındadır. «Pöti Pariziyen» gazetesinden: Konsey, Çini tatmin edebilecek bir karar sureti kabul etmiştir, Çünkü Çine karşı bariz bir sempati göste- rilmiştir .ve Japonların zehirli gaz- Jar kullanmaları açıkça takbih olun- muştur. General Mariçin istikbal programı General Mâriç yarın sabah on buçukta konvansiyonelle gelecektir Yarın şehrimize gelecek olan Yugoslay- ya Harbiye Narırıma ald istikbal progra- mı hazırlarımşıtır. Hulâsası şudur: General Mariç yarın sabah saat 10,22 konvansiyonelle İstanbula gelecek, Birke- <ide vali, İstanbul ve deniz kumandanları tarafından istikbal edilecektir. General karaya hareket edecektir. General, çarşamba günü sabalu Anka- Ta istasyonuna varacak, mareşal Çakmak, Mili Müdafaa Vekili, Genel kurmay asbaşkanı ve diğer generailer tarafından istikbal edilecek ve Ankarapalas otelinde misafir edilecektir. General Mariç Riya- pl köşküne giderek defteri mah- imzaladıktan sonra, mareğal Fevzi Çakmağı, Mili Müdafaa Vekilini, Harleiye fet verilecek ve zlayfeti bir süvare takib edecektir. 19 Mayıs perşembe akşamı mareşal Fev- zi Çakmak tarafından misafir general gerefine Anadolu klübünde bir akşam zi- yateti verilecek, 20 mayıs cuma günü, hu- susi trenle Kırıkkaleye gidilerek askeri fabrikalar gezilecek, o gün akşamı Kay- seriye gidilerek tayyare fabrikaları ziya- ret edilecek, 2 mayıs cumartesi günü akşamı Ankaraya dönülecektir. Tren, An- Yugoslav Harbiye Nazırı İzmirde kert merasimle karşılanacak, oradaki gezdikten Gazlemirdeki tayyare defi balaryalarının atış talimlerinde bulunduktan sonra İz- mir istihkâmlârını gezecek, sonra Ban- dırmaya gidecektir. Misafir general, bir wubrible Mudan- yaya, oradan Bursaya gidecek, Bursayı gezdikten sonra otomobille Yalavaya gi- decek ve 21 mayıs günü gene torpido mı ribile İstanbula dönerek askeri merasim- Je karşılanucak, 28 mayısta Heybeli de- niz mektebinde çay ziyafeti, akşam da Perapalasta vali tarafından şerefine res- mi bir ziyafet verilecektir. General Mariç 29 mayısta Haliç tersa- kumandanının Böylükderede şerefine vereceği ziyafette hasır bulunduktan sonra akşam bususl trenle Edirneye gidecek ve orada bir gün kaldıktan sonra 31 mayıs akşamı Belgra- da hareket edecektir. Hava müdafaası İngiliz hava müdafaa ordusu 40,000 kişiye baliğ oldu Londra 15 (A.A) — Harbiyenezare- “ &, tayyarelere karşı karadan müdafaa cüzü tamlarının halihazırdaki mevcut- i ; ERİ B i A ; 8 İİ i in i p i arının 40,000 kişiye baliğ olduğunu bildirmektedir. Bu kuvvetler, 1936 ma- yısında ancak 6000 kişiden ibaret idi. Cüzü tamların hepsi de toplar ve pro- jektörlerle mücehhezdir. Ve mühim miktarda ibtiyat malzemesi vücuda Meksiko Ingiliz sefiri geri çağırıldı Meksika Fransız ve İtalyan tebaasının zararlarını tazmin etti Meksiko 15 (MA) — — Kendilerinin geri çağrılması hakkında matbust mümessillerine beyanatia bulunan İngiliz sefiri, Meksika memurlarının kendi hakkındaki cemilekârlıklarına Sefir, bir İngiliz tebaasının Meksika arazisinde bir hâdiseye kurban git- miş olduğu haberi hakkında cüzi ma- Tümata sahip olmadığını söylemiştir. Sefir; Londraya Nevyork yolü ile gitmek tasavvurundadır: Meksikadaki İngiliz omenafiihin müdafaası İngiliz general konsolosu- na tevdi edilecektir. Meksiko 15 (A.A) — Hariciye Na- zırı, Fransız ve İtalyan sefirlerine 1938 ihtilâli yüzünden Fransız ve İ- talyan tebatnlarının uğradıkları zayla- tan tazmini için çekler tevdi etmiştir. Romanyaya gidecek ecnebi- lere kolaylık Bükreş 1 (A-A.) — Hükümet ecne- bi ziyaretçilerin gümrük muamelele- rini kolaylaştırmak üzere bundan böyle Sinala, Kalimanesti, Brayla Predenl ve Slanik'e gidecek olan ec- nebilerin gümrük muamelelerinin hududda değil şehirlerde yapılmasına karar vermiştir. Başvekil Ankaraya vasıl oldu (Baş tarafı 1 inci şahifede) emniyet « direktörü, mevki ve merkez kumandanları, daireler umum mü- dürleri, Başvekil ile Hariciye Vekili- mizi karşılamak üzere istasyona gel miş bulunuyorlardı. 'Tren dürur durmaz, Başvekil B. Celâl Bayar yanında Hariciye Vekili olduğu halde hususi vagondan ine- rek karşılamaya gelmiş olan zevatın ayrı ayrı ellerini sıkmış ve başta mu- zika olduğu halde ihtiram resmini ifa eylemekte bulunan piyade ve jan- darma kıtalarile polis müfrezesini teftiş etmiştir. İstasyonun içinde ve dışında top- Janmış olan kalabalık bir halk küt- lesi içten tezahüratla Başvekilimizi selâmlamıştır. Yangın dönüşü bir kaza Beyoğlu itfaiye grupu dün Taksimde bir yangın başlangıcını söndürüp dö- nerken, şoför Kâmilin idaresindeki 92 numaralı itfaiye otomobili önüne 2971 numaralı taksi çıkmıştır. Şoför Kâmil, taksiye çarpmamak için direk- siyon kırdığı sırada Sakızağacında oturan Eflimya isminde bir kadına çarparak yaralanmasına sebeb olmuş- tur, Yaralı kadın Beyoğlu hastanesi- ne yatırılmıştır. Kaza hakkında lâzım