3 Nisan 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM $ Nisan 1938 —a Dün Geceki ve Bu Sahahki Haberler GÜNÜN HADİSELERİ Kuvvetimiz Bir fvansız gazelesi şu fıkrayı yü syor: Hâriciye nazirı M. Pol Bonkur akıntıyı geçmek için çok zahmet çe- kiyor. Meelisin Hariciye encümenin- de uzun izahat verdi, ve İngiltere ile her zamandan fazla, sıkı bir anlaş- ma tavsiye etti. Mebuslardan M. Rollin: — Zaten başka bir dostumuz yok ki, bir o vari... dedi, M. Pol Bonkur: — Panlon, Türkiye ile de gayet iyiyiz! cevabını verdi. Başka bir fransız gazetesi de şu- nu yazıyor: <X. Von Papen, Almanyanın An- kara sefiridir. Çünkü Almanya, göz“ lerini tekrar şarka çevirdi. İkinet Wilhelmin büyük hülyası «Şarka nüfuz etmek; di. Bu rüyasının tim” sali Berlin - Bağdad demiryolu oldu. patafatiı bir seyahat yapmıştı, Aynı manevra daha az gösterişli bir şekil- de başlıyor, Türkiye, oHindistana doğru açılmış kapı, ve şarki Akdeniz Üzerinde fevkalâde bir tarassud ve bir nöbet yeridir. İngiltere ve İtalya bütün bunları bizim kadar iyi bilirler.» Bu yazılarda hakikate uygun nok- talar var: Türkiye kuvvetlidir, Tür- kiyenin dostluğu kıymetlidir. Türki- ye, Akdenizin şarkında en kuvvetli devlettir, bir çok yerlerin kapısıdır, en değerli mukadderata hâkim bir mevkide ve bir kudrettedir. Fakat bir noktayı iyice tasrih et- mek lâzım: Türkiye o derece kuv- vetli, kuvvetini ve ehemmiyetini o ka- dat müdriktir ki herkesin dostlu- unu aradığı bu müstesna kudreti yalnız sulh uğruna kullanmaya &z- metmiştir. Kemalist Türkiye siyasi rekabet ve menfaatlerin, nüfuzların çarpıştığı bir saha asla olamaz. Almanyanın Vatikanla arası açıldı Almanya il ile akdedilmiş konkordâtonun feshe- dileceği zannediliyor Paris 2 (AA) — Maten gazetesi yazıyor: İyi haber alan Vatikan mah- fillerinde, Vatikan rodyo istasyonun- dan dün Alman lisanile yapılan mü- sahabe ve Almanyanın Vatikan nez- dindeki mümessili ile Berlin makam- ları arasında telefoniz yapılan muha- yereden sonra, Almanya ile akdedilen konkordatonun feshedileceği zanne- dilmektedir, Maten şu satırları ilâve ediyor: Dolaşan bir şayiaya göre, Kardinal İnnitzer istifa ederek bir manastıra çekilecektir. B. Hitlerin Romaya #e- yahati esnasında Vetikanı ziyaret et- miyeceğine muhakkak nazarile bakıl- maktadır. Zannedildiğine göre, Avusturya - Almanya plebisitine karşı ittihaz et- tiği tarzı hareketi izah etmek Üzere İnnitzer Romaya davet edilecektir. Mesud bir nikâh Ankara 2 (Hususi) — Anadolu Ajansı Genel Direktörü Bay Muvaf- fak Menemencloğlunun kızı Bayan Suzan Menemnecioğlu ile Hariciye Vekâleti kâtiplerinden Bay Mustafa Borovalının nikâhları bugün saat 11 de belediye dairesinde yapılmıştır. Bayan Suzan Namık Kemal'in ve sabık Ayan reisi Rifat Menemenceloğ- İanun hafidesi ve Hariciye Umumi Kâtibi Numan Menemencioğlunun yiğenidir. Hariciye Vekili Doktor Rüştü Aras We Numan Menemencioğlu nikâhta tarafeyne şahitlik etmişlerdir. Merasimde Dahiliye, Adiiye, Mali- ve. Güre İnhisarlar vekir“ia Matürkün sıhhati için musevi havralarında dualar okundu Haham başılık Meclisinin tamimi ü- zerine dün Türkiyede ve İstanbulda- ki bütün havralarda o Büyük Önder Atatürkün iadei sıhhat ve afiyeti için dualar okunmuştur, İstanbul havra larında dualara saat 9,30 da başlan- mış ve saat birde bitirilmiştir. Bu du- alarda bütün hahamlar ve musevi cemaati erkânı ile büyük hir kalaba- lık hazır bulunmuşlardır. İzmirdeki Museviler Atatür- kün sıhhatine dua ettiler İzmir 2 (Telefonla) — Museviler bugün ibadethanelerinde toplanarak Atatürkün sıhhat ve ati- yeti için dua etmişlerdir. Cemaat umumi kâtibi B. Yakub ayrıca Atatürkün yüksek meziyetle- rinden bahseden türkçe bir hitabe söylemiştir. Kadın kıyafetinde bir erkek Yakalanacağını anlayınca tabanca çekmeğe kalktı İzmir 2 (Telefonla) — Kemalpaşa- Turgudlu yolunda garib bir hâdise olmuştur. Turgudluya gelen otobüs yoluna devam ederken elinde bir ba- vul bulunan çarşaflı ve yüzü siyah peçe ile örtülü bir kadın yola inerek otobüse dur işareti vermiştir. Otobüs durmuş, şoför içeri girme- #i için kapıyı açmış, fakat bu esnada gözü kadının eline çarpınca fazla Kıllı olması nazarı dikkatini celbede- rek yüzünü açmasını söylemiştir. Çarşaflı kadın yüzünü açmamakta israr edince şoför birdenbire peçeyi çekivermiş ve peçe altından bıyıklı sakallı bir erkek yüzü meydana çık- mıştır. Bunun üzerine esrarengiz yol- cu derhal tabancasına seritlmışsa da otobüste bulunan ve Turgudluya mahküm götürmekte olan bir jandar- ma silâhile kadın kıyafetindeki ada- mın Üzerine atılarak kıskıvrak yakar. lamıştır. Garib yolcu otobüse alınmış ve Tur- gudlu jandarmasına teslim edilmiştir. ! Kendine niçin kadın kıyafetinde do- laştığı sorulduğu zaman kız kaçır. mak niyetile bu işi yaptığını söyle. mektedir. Hüviyetinin tespiti için tah- kikat devam ediyor, Greta Garbo Tunusta Tunus 2 (A.A.) — Greta Garbo ile Ieopold Stokovski İtalyadan buraya gelmişlerdir. Artistler gazetecilerle fotoğrafçılara izlerini kaybettirmek için kendilerini getiren vapurun gü- vertesinde bir kaç saat kalmışlardır. Greta ile kocası Hammame'de kara- ya çıkarak Vİllâ Sensebastiyen'e yer- leşmişlerdir. Vaktile Dük ve Düşese Dö Vindsor da bu villâda kalmak is- temişlerdi. Balkan antantı matbuat konseyi Balkan Antanlı matbuat konseyi ayın yedisinde İstanbulda toplana- caktır. Toplantı bir hafta devam ede- cektir. Delegeler Bursa ve Yalovayı da gezeceklerdir. Başvekilimizin Vikont Goşen'e ziyafeti Ankara 2 — Başvekil Celâl Bayar, şehrimizde bulunan Osmanlı banka- sı Londra umumi komitesi erkânın. dan Vikont Goşen şerefine Anadolu klübünde bir öğle ziyafeti verdi. Zi- yafette mali mahafile mensub bir çok zevat bulundu. B. Hitler Stutgartta Stuttgart 2 (A.A.) — Hvas ajansı muhabiri bildiriyor: Hitler dün akşam Stuttgarla vasıl olmuştur. Mumaileyh memleket hari- cinde yaşıyan Almanlar tarafından gönderilen murahhas heyetini kabul etmiş sonra belediye dairesinde ple- Son dakika Ingiliz - Italyan konuşması İtalyanın Mısır hakkında bazı mühim isteklerde bulunduğu tekzip ediliyor Londra 3 — Star gazetesi şu yol- da bir haber neşretmiştir: «Öğrendi- ğimize göre İngiliz - İtalyan konuş- ması esnasında İtalya, Mısırda müş- terek idare istemiştir. Bundan baş- ka Nil nehrinin ve Süveyş kanalının kontrolüne iştirik etmesini ve Misir hükümeti nezdinde bir müşavir bu- Tundurmağı istemiştir.» İyi haber alan siyasi mahafil bu havadis tamamen hayal mahsulü sayıyor. Esasen İngiltere Mısırın mü- şaviri değil, müttefikidir. Çekoslovakyada siyasi cü- için umumi af Prag 3 — Çekoslovakya istiklâli- nin 20 nci yıldönümü münasebetile siyasi cürümler için umumi af ilân edilecektir. Fakat bu affın Südet Almanlarını memnun etmesi ümid «iniyor... . İspanyada hükümetçilerin taarruzu Madrid 3 — Hükümet kuvvetleri kumandanı general Miaja Guadalaja cephesine gitmiştir. Burada hükü- metçilerin İsarruzunu bizzat idare edecektir. Hükümet kuvvetleri Abanadez'i ve mühim bir askeri mevki olan Ponte del Apehar'ı işgal öttiler. © işgal ettiler. ingillere Avustury Avusturyanın ilhakını tanıdı Viyanadaki sefaretini başkonsolosluğa şevirdi Berlin 2 (A-A.) — İngliterenin Ber- Min büyük elçisi bugün fon Ribben- trop'a iki nota vermiştir. Bu notalarla İngiltere Avusturya- nın Almanya ile birleşmesini tanı- makta ve Viyanada bir İngiliz baş- konsolosluğunun açılmasını istemek- tedir. İngiltere bu konsolosluğu 15 nisan- da açmak tasavvurundadır. Münih- teki İngiliz konsolosu aynı vazifeyi Viyanada da görecektir, Hitlerin İtalyaya yapacağı ziyaret Roma 2 (A.A.) — Beklenmiyen bir vaziyet zuhur etmediği takdirde B. | Hitler Romaya 3 mayısta gelecek, 6 mayısta Napoliye giderek ertesi gün tekrar Romaya dönecek ve 9 mayısta Floransaya geçecektir. Çekoslovakya da tanıdı Berlin $ (A.A.) — Almanyadaki Çe- Koslovak elçisi, hükümetinin bugün- den itibaren Viyanadaki orta elçiliğini kaldırmaya karar verdiğini bildirmiş- tir, Başkonsolosluk açik kalacaktır. Hariciye Vekili geldi Çarşamba günü Mısıra hareket ediyor Hariciye Vekili doktor Tevfik Rüş- tü Aras bu sabah Ankaradan İs- tanbula gelmiştir. Hariciye Vekili İş- tanbulda üç gün kalacak ve çarşam- ba günü Romanya Seyrisefain idare- #inin Daçya vapurile İskenderiyeye hareket edecektir, Hariciye Vekilimize bu seyahatte dün isimlerini yazdığımız zatlar ve Mısır sefiri refakat edecektir. Eyüpte bir garajda bir otobüs yandı Eyübde Kizilçeşmedeki garajdan dün gece saat 22,30 da yangın çık- muştır. İtfaiye vaktinde yetişerek yangını söndürmek için tedbir al. mıştır. Garajda bulunan benzinlerin parlamasına rağmen âteş çabuk sön- dürülmüştür, Yalnız tamir için ge Tajda bulunan 3337 numaralı otobüs yanmıştır. Yangın otobüsün tamiri Paris 2 (A.A.) — Övr gazetesinde bayan Tabuis, Orta Avrupa meselesi hakkında diyor ki: Orta Avrupada gerginliğin bir mık- dar azaldığı söylenebilir, Avusturya - Çekoslovakya hududuna tahşit edil- miş olan Alman kıtaları, yeniden Al- manyaya çağrılmış ve Avusturyada halen, biri mötörlü olmak üzere, iki fırka İle bir kaç dağ taburu kalmıştır. Diğer teraftan, Almanyanın Çekos- Jovakyada hâdiselerin kendi seyirleri- ni takib etmesine intizar kararı ver- miş olduğu sanılmaktadır. Almanya, bu mesele ile yalnız diplomatik bir tarzda meşgul olacak ve işarıahire ka- dar kuvvet istimalinden vazgeçecek- | tir, B. Pol-Bonkur ve Çamberlâynin | beyanatı, Fransız ve İngiliz politika- larının yeniden selâbet almış bulun- malarını göstermesi bakımından s€- merelerini vermeğe başlamıştır. Berlin 2 (A.A.) — Resmen bildiril- diğine göre anşlusdanberi Viyanada bulunan Alman ordusunun 27 nci fırkası Almanyaya hareket etmiştir, Diğer Alman kıtaları da yakında Avus- turyayı terkedeceklerdir. Londra 2 — Amerika ve İngiltere hükümetleri Japonyanın inşaatı bah- riyesi hakkında sorulan suallere ce- vap vermediği cihetle Londra deniz mushedesinin hükümleri hilâfında 35,000 tonilâtodan yüksek harb ge- mileri inşasına karar verdiklerini bi- rer nota ile Fransaya bildirmişlerdir. İngiltere, bu karardan Almanya, İtal- ya, Sovyet Rusya ve Japonyayi haber- dar etmiştir. İngiltere inşa edeceği 42,000 tonluk İ zırhlıları 16 pusluk toplarla techiz edecektir. Amerikada ayni tarzda harb gemileri inşa edecek fakat topları 18 pusluk olacaktır. İngiliz bahri maha- fili 18 pusluk topların, gemilerin sür- atini azaltacağı fikrindedir, İngiltere- nin şimdi inşa etmekte ( bulunduğu zırhlılar 1$ pusluk toplarla techiz €- dilecektir. İngiliz mahafili, Almanya ile Sovyet Rusyanın 35,000 tondan | yukarı zırhlılar inşasına kalkışacakla- | İ nni zanelmemekte fakat İtalyanın Şuşniğin evrakı Albay Adam bazı evrak imha etmekle suçlu Viyana 2 (A.A.) Yarı resmi bir kaynaktan bildiriliyor; Şuşnigin sabık matbuat şefi albay Adam dosyalar üzerinde tahrifat icra ederek Avusturya devletine zarar iras etmiş olmak zannı altındadır. Tesbit edildiğine göre, federal Başvekâlet da- iresinde araştırmalar vukua gelirken mbay bütün bu müddet zarfında bir ! çok dosya yakmıştır. Ne mıkdar dosya- nın kaybedildiği daha belli değildir. Sanıldığına göre, halen yabancı memleketlere kaçınış bulunan eski A- vusturya Nazırlarından Zenatto ile Stotinger de Avusturyadan çıkarken kendilerine emanet edilmiş olan ve devlete ve partiye aid bulunan parala- rı da beraber götürmüşlerdir. Bunla- rın tevkif edilerek iadeli mücrimin an- laşmalarına göre Almanyaya iadeleri hakkında talep vapılıp yapılmadığı Orta Avrupada hüküm süren gerginlik hafifledi Avusturyaşı işgal etmiş olan Alman kuvvetleri memleketlerine dönüyor Bazı mahfellerde zannedildiğine gö- re Alman kıtalarnın Avusturyadan ayrılması Avusturyada plebisitin as- keri bir zafer havası İçinde cereyan etmesine mâni olmak arzusundan ileri gelmektedir, Bazı mahfiller, kıtaların geri âlır- masi netitesinde Almanyanın harici siyaseti hakkında faraziyatta bulu- nulamıyacağını beyan etmektedirler. Bu mahfiller 12 martta Avusturya” nın sür'atle işgal edilmiş olması bu memleketin sevkülceyş noktalarının bir kaç saatte işgal edebileceğini gös- terdiğini ilâve eylemektedirler, Avusturyalı Naziler Viyanaya dönmüsler Yinaya 2 (A.A.) —Haziran 1934 de 'Dollfussun katlinden sonra Almanya» ya iltica eden Avusturyalı naziler A- vusturyaya dönmüşler ve bu sabah Viyanaya girmişlerdir. Naziler hücum kıtalarının kahve rengi üniformasını giymiş oldukları halde önlerinde mu- zika ile şehrin sokaklarından geçmişe lerdir. Alayın başında hücum kıtaları şefi Lutze ve Hitlerin Avusturyadaki komiseri Burkel bulunmakta idi. İngiltere ile Amerika 42,000 tonluk Lırhlılar yaptıracaklar İtalya ile Almanya 35,000 tondan yukarı zırhlı yaptırmazlarsa Fransada bu tonaji tecavüz etmiyecek 35,000 tondan yukarı harb gemileri inşa edeceğinden şüphe eylemektedir. Çünkü Kont Çiyano Lord Perte, İ- talyanın 1936 tarihli deniz muahede- sine girmek İstediğini, fakat Londra ve Vaşingtonun, çapları 16 pusu ge- çen toplarla mücehhez 35 bin tondan yukarı zırhlılar inşa etmeğe karar vermeleri üzerine İtalyanın da bu fi- kirden vazgeçmes muhtemel oluduğu- nu söylemiştir. Fransa hükümeti, İngiltereye gön- derdiği notada başka Avrupa devlet- Jeri 35,000 tondan yukarı harb gemi- leri inşa ettikleri takdirde kendisinin 35000 tonluk haçmi tecavüz etmemek niyetinde bulunduğunu, fakat İtalya- veya Almanya 35,000 tondan yukarı harb gemileri inşa ederler ise kendisi de ayni şekilde hareket edeceğini bir nota ile İngiltereye bildirmiş ve deniz teslihalının tahdidi için alâkadar dev- letlerle müzakereye girişmeğe hanr bulunduğunu ilâve etmiştir. Küçük itilâf Macaristanla anlaşmak için müzakereye giriştiler Prag 2 — Venko gazetesi yazıyor Üç Küçük İtilâf devletile Macaristan arasında yakında müzakerelere baş- Janacaklır. Bundan maksad bir an- laşma yapmaktır. Bu müzakereler esnâsında silâh“ lanma sahasında hukuk müsavati- nın tarınması, karşılıklı ademi tecâ« vüz misakı akdi ve başka hükümet- lerle birbirlerinin zararına dokuna- cak anlaşmalar ypaılmaması görüşür Tecektir. Profesör Pitart Adıyamanda Adıyaman 2 (A.A.) — Tetkikat içim Adıyaman'a gelen profesör Pitart Halkevinin verdiği çay ziyafetinde yüzlerce dinleyici karşısında verdiği konferansını şu sözlerle bitirmiştir; «Biz Avrupalılar bu büyük kültürü varatan sizin atalarınızın sverk to-