15 Mart 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

SİYASI İCMAL: Avusturya mes Avusturyanın yeni Başvekili (Seys) | vakıtsız ve hazırlıksız reyiâm ilân | edilmesi üzerine bütün milli sosya- Histlerin harekete geçtiklerini (ve bunlara karşı bütün muhalif uhsur- ların serbes bırakıldığını gördüğü zaman dahili harbe meydan kalma mast ve biran evvel sükünun iade edilmesi için Almanyadan askeri ve zabıta yardımı istemişti. Eski Başve- kil Şuşnig de Almanyadan gelecek kuvvetlere mukavemet edilmemesini zaten evvelce tavsiye etmişti. Bu davet üzerine bülün Avusturya yirmi dört saal içinde Almanyadan gelen ve çoğu motörlü olan askeri Kuvvetler tarafından işgal edilmiştir. Alman kuvvetleri İtalyayı Avustur- yadan ayıran Brenner geçidinin Avus-| turya cihelini işgal etmişlerdir. Bu- rada Alman ve İtalyan kumandanları biribirlerini ziyaret ederek dostluk münasebatı tesis etmişlerdir. Alman ordusu ile birlikte B, Hiller de Avusturyaya gelmiş ve doğduğu | Braunau şehrini ziyaret ederek baba- sının, anastnın mezarlarına çelenk koymuştur. BR. Hitleri selâmlayan Avusturya Başvekili Almanya ie Avusturyanın birleşmesi çok bilyük Memurlar vazifelerinden neden çıkarılır ? Nevyorktan bildirildiğine göre bir | Amerikan bankası dikkate değer bir | meseleyi tedkik etmiş ve bunun için | bir istatistik te yapmıştır. Araşlırı. | lan mesele, memurların hangi sebeb- ! lerden dolayı işlerinden çıkarılma- l larıdır. İ Amerikan bankası, müsbet bir ne- | tlceye varmak için büyük firmalar- dan 67 sinde çalışan 4,000 memurun hangi sebeblerden dolayı çıkarıldık- larını birer birer tedkik etmiştir. Ne- ticedo bu memurlardan yalnız yüz- de onunun kabiliyetsizliklerinden do- layı memüriyetlerini kaybetmiş ol dukları anlaşılmıştır. Mütebaki yüz- de doksanının vazifelerine, karakter 1939 Nevyork sergisi Hazırlıklarına hararetle devam edi- len ve 30 nisan 1939 da açılacak olan Nevyork cihan sergisinde Ame- rikanvari fevkalâdelikler görülecek- tir. Muazzam bir saha üzerinde ku- rulmakta olan sergi binalarınm sem- bolü Vaşingtonun heykeli olacaktır. Bu heykel okadar büyüktür ki şim- diye kadar dünyada emsaline tesa- düf “olunmamıştır. Meşhur ikinci Ramgesin Mısırdaki antika heykeli bunun yanında küçük kalacaktır. Ser- gi binalarının ortasında açılan ana Yol iki kilometre uzunluğundadır ve 100 bin” Kişinin Serbösçe Hareket €deceği bir meydanda nihayet bulur. Sergide görülecek .-teknik harikalar- dan başka tabil güzellikler de yara- | tulmıştır. Bu müksadla 550,000 çi- | çek, 1,000 ağaç ve 300 bin yeşillik di- kilmiştir, Bu manzaralar, su fiski- Yeleri, elektrikli su sütunlarile tak- | Yiye edilecektir. İ ; Sergideki tenvir tesisatı birçok Sürprizler hazırlamaktadır. Tenvirat öyle. yapılmaktadır ki hiçbir taraf- ta elektrik lâmbası görülmiyecektir. Serginin kaça mal olacağı henüz bel- İli değildir. Her halde müthiş bir pa- Ja sarfedileceğine şüphe yoktur, İlk işler için kabul olunan para yüz mil- yon doları geçmektedir. Yankesicilere Malüm olduğu veçhile, yankesicile- rin sanatlerinde gösterdikleri meha- Tet, elçabukluğu ile insanların ceple- Tini kesmek ve muhteviyotınt hemen kapıp ortadan sıvışmaktır. Paristen bildirildiğine göre, sön zamanlarda Orada yankesicilerin bu elçabukluğu- Ru akim bıraktırıcak yeni cepler icad edilmiştir. Fransız terzileri yeni dik- leri elbiselerde bu yeni cepleri kul. #yorlar. Bu cepler alüminyumdan mamuldür ve ceket ve peleklere | sele saymaktadır. İngilterede kuru İ» lar. bir Alman imparatorluğunun kurul masına temel olacağını, Avusturya- nın ayrı ve milstakıl kalmasına Ak manyayı iobar için Versay muahede- sine konulan ahkâmtn münfesih bu lunduğunu ilân etmiştir. B. Hitler Avusturya toprağında neşrettiği be- yannamede Avusturyadaki Almanları kurtarmağa neden lüzum gördüğünü izah ederek «yaşasın mülâi sosyalist Almanya, yaşasın milli sosyalist AL man ve Avusturya» demişlir. Alman ordusu Avusturyayı işgal etmekle beraber mukadderatına res- men dokunmamaktadır. Yapılacak reyiâmla Avusturya halkı tarafından bu Alman memleketinin mukadderağı tayin edilecektir. Reyidmın neticesi ki Alman memleketinin tamamile birleşmesini temin edeceği şüphesiz- dir. İtalya Avusturyada olup biten şey- leri dahili bir iş olarak gördügünden Avusturya Almanlarının Almanya ile birleşmeleri kendi bilecekleri bir me- protestolarla iktifa etmektedir. Orta da bir Avusturya meselesi kalmamış demektir. —— —— — ————— — lerindeki eksikliklerden dolayı niha- yet verilmiştir. Meselâ bunların yüz- de on dördü ihmalleri yüzünden | azledilmiştir. Tembellik memurların | yüzde sekizinin azline sebeb olmuş- tur. İşlerinden çıkarılanların yüzde sekizi namüssuzluktan ve yüzde ye disi de teşebbüs fikri eksikliğinden dolayı işlerini kaybetmişti İşlerinden çıkarılanlar içinde) bir mikdar terbiyesiz de vardır. Bu ista- tistiği yapanın fikrine göre, tasar- ruf için çıkarılan memurlar hariç ol- mak üzere, memurların çoğu kendi kabahatlerinden dolayı memuriyetle- rini kaybetmektedir. Dalgınlık bu kadar olur! Geçen gün Cenovada Karodi isminde bir adam karısile ve üç yaşındaki oğ- lile beraber , sinemaya gider. Kan koca gösterilen filimi © kâdar me- rakla takibe başlarlar ki önlerinde- Ki boş koltuğa oturttukları üç yaşın- | daki oğullarını unuturlar. Çocuk ta | sinemadan hoşlandığı için hiç sesini çıkarmaz. Filim tekrar çevrilirken gördükleri yere geldiği zaman Karo- di kansile beraber sinemadan çıkar gider. Çocuk yalnız başına kalır, Ni- ! hayet içi sıkıldığı için ağlamağa başlar. Annesinin biraz sonra. geri | geleceğini zanneden başka bir ka- din çocuğu kucağına alarak sustur- mağa çalışır. Fakat hiç kimse zuhur | etmeyince yabancı kadın çocuğu za- | bitaya teslim eder, Bu aralık karı ko- | ca yolda çocuklarını hatırlarlar. Onu | sinemada unulluklarının farkında olmadıkları için sokakta kayboldu zannile gelip geçenlere bir çocuk gö- | rüp görmediklerini sormağa başlar- | Bu araştırma gece yarısına ka- dar devam eder, nihayet zabıtaya haber verirler. Zabıta da yabancı kadının teslim ettiği çocuğu anâsi- na, babasına iâde eder. karşı yeni icad dikilmektedir. Fakat zannetmeyiniz ki alüminyum: cepleri icad eden fab- ler gibi sert bir maddedir. Hayır, ye- ni alominyum cepleri ica deden fab- rika, alüminyumu ince iplik haline ge- tirmiş ve o iplikle cepleri örmüştür. Onun ceket ve yeleklere dikildiği zaman | kaba ve katı değil, yumuşak bir kumaş gibi duruyor. Yalnız yankesici elinde- ki usturasile veyahut keskin makasile yaklaştığı zaman onu yün kumaş gidi kolayca kesemiyecektir. | laşmayı elsi kamyor (ler tarafta şehirler doluyor — buna karşı nasıl bir tedbir almalıdır ? Bugün bütün medeniyet âlemin- Ge insanlar daha ziyade şehirde ya- şamağa meyil gös- teriyor, Bu yüzden mevcud şehirler ka- labalıklaşmakta ve yeni yeni büyük şe- hirler omeydana gelmektedir. Fakat şehirlerin büyüme- si sıhhi cihetten tehlikeler doğurmak- tadır. Sık ve kalabalık bir halde yaşa- yan halkların ihtiyaçlarını kâfi dere- cede tatmin ogüçleşmiş olduğundan şehirlerde yaşayan halkların fevkalâ- do çoğalmasına karşi alınacak tedbir- ler şimdi bülün dünyayı işgal eden müşterek ve umumi büyük bir mesele halini almıştır. Bu meselenin halli için son bulunan çare; bahçeler içinde yeni yeni küçük şehirler vücude getirmektir. Büyük bir İngiliz iktisadi mecmuasının bu me- seleyi tedkik ve tahlil için yazdığı bir makaleyi Türkiyede dahi ayni mesele mevcud bulunduğundan naklediyoruz. «Bugün bildiğimiz medeniyet başlı ca şehir hayatidır. İnsanlar hep şehir- lere doluyorlat. Çünkü iş buradadır. Teşkilâtlı eğlence ancak şehirlerde bu- lunuyor, Meselâ İngiltere cihan tica- retinin merkezi ve asri sanaylin beşi- ğidir. Bunun için İngiltere daha ziya- de şehir ve şehrin sekenesi memleketi sayılmaktadır. Şehirler ve şehir halkları muhtelif sebeplerle yerlerini değiştiriyorlar. Fa- kat memleketin şehirci olan vasfı kalı- yor. Meselâ İngilterenin garbindeki (Gal) kıtası ile şimali İngilterenin ih. racat sanayli son zamanlarda azalmış- tı. Bunun için şehirlerin kesafeti bu havalideti büyük tevzi merkezlerini ih- tiva eden orta ve cenubi İngiltereye in- tikal etmiştir. Hafif sanayi artık ham madde ve mahrukat yetişen yerlerde bulunmak mecburiyetinden kurtul- muştur, Elekttik kuvvetini her yerde bulmak mümkün olduğundan hafif eşya imal eden fabrikalar her yerde kurulabiliyor, 1931 de İngilterenin kırk milyon kü- sur ahalisinden yarısından ziyadesi nüfusu 50,000 den büyük olan şehir- Yeni ticaret anlaşmaları Avusturya mümessil göndermediğinden müzakere durdu Ankara 14 (Akşam) « Türk » Çe- koslovak ticaret anlaşmasının müd- deti mayıs sonunda bitecektir, An- yenilemek İçin ayın yirmi birinde Çekoslovakyadan buraya bir ticaret heyeti gelecektir. Amerik& ile akdedeceğimiz yeni- ticaret anlaşması için Ankarada mü- zakereye işlirak edecek Amerikan ti- caret heyetinin Vaşingtondan yola | çıktığı hükümetimize bildirilmiştir. Yunanistanla ticaret münasebel- leri daha ziyade genişletilecektir. Bu- nun için yeni bir ticaret anlaşması yapılacaktır. İki taraf hazırlığa baş- lamıştır, Hazirlıkların Başvekilimizin. nisanda Atinaya yapacağı seyahat- ten evvel bitirilmesine çalışılıyor. Ankara 14 (Akşam) — Avusturya ile başlıyan ticare$ anlaşması mü- zakerelerine bugün Türkofiste devam edilmesi kararlaşmıştı. Son hâdiseler dolayısile Avusturya elçiliği mümes- sil göndermediğinden müzakere kal mıştır, Ihlamur kasrındaki ağaçlar Beşiktaşta Ihlamur kasrında bulu- nan ağaçların son zamanlarda tah- rib edildiği görülmüştür. Belediye reisliği tarafndan ağaçların muha- faza edilmesi için emir verilmiştir. lerde yaşıyordu. Beşte biri de nüfusu yarım milyondan fazla olan şehirler- de yaşamaktadır, Britanyanın betri ve bahri nakliyat merkezi ve İngilizlerin hükümet, maliye ve kültür mihrakı bulunan Londranın nüfusu 8,000,000 den fuzladır. 1921 senesinde Londrada 25,009 fabrika varken 1936 senesinde bunla- rın sayısı 39,233 olmuştur. Şehrin ke- narlarında yeni yeni sanayi tesisatı kurulmuş ve bunların civarında mes- 'kenler peyda olmuştur. Yeni fabrika- Jarın çoğu Londradan yapılan esas yol- ların üzerindedir. Bunun için şekrin içinde halk aza- larak etrafa yayılmakta ve etraftaki rlerin nüfusu ise kesafet bulmakta- r, Küçük şehirler dahi böylece dolu- yor. Bu kesafet ve kalabalık sıhhat, nak- liye ve idare cihetinden vahim ve cid- di birçok meseleler doğurmuştur. Lon- dranın etrafındaki tabii güzelliğin de bu arada kaybolup gitmesi ayrı bir meşgale teşkil ediyor. Herkes fabrika ve müessesenin yanı- başında yaşayamıyor. Birçok insan işi- ne gücüne kalabalık tramvay, otobüs ve demiryolu vagonlarında giderek hem para hem de vakit kaybediyor. Bu yüzden halktan birçoğunun sinirleri bozuluyor. Uzak yerlerde kırlarda te- neffüs ve istirahat ve eğlence için az vakit kalıyor. Londradaki nakil vasıtaları bir se- nede 4,000,000,000 yolcu taşımıştır. Bunlardan 250,000,000 kişi ameleye mahsus tenzilâtlı ücretle seyahat et- mişlerdir. Talimattaki mecburi tevak- kufların amele ve müstahdemin ücret. lerinde bais olduğu senelik zarar 20,000,000 İngiliz lirası tutuyor. Londra etrafındaki halkın üçte iki- si bir aile için yapılan bir evde birkaç 16 Mart Şehitleri ihtifali programı 1 — İhtifal 16/Mart 938 çarşamba günü saat 15 de Eyüpte yapılacaktır, 2 — 16/Mart/Çarşamba günü saat 13,15 de köprünün Haliç iskelesinden kalkacak bir vapur askeri kıtaları, sa- at 14 dede davetlileri alarak hareket edecektir. 3 — Merasime askeri kıtalar, mek» tepler ve halk iştirak edecektir. İşti- rak edecek heyetler sırasiyle şöyle sı- ralanacaklardır. 4) Bir bölük asker, b) Bando, c) Po- lis, d) Eyüp orta okulu ile Eyüp çevre- sindeki ilkokullar. 4 — Merasimi isimleri aşağıda yazı- lı zevat idare edecektir. Eyüp İlçebayı ve parti başkanı ile kültür direktörlü- ünden, emniyet o direktörlüğünden, merkez kumandanlığından gönderile- cek birer mümessil 5 — Merasim, umumi meclis nami- na konuşacak olan Cemalettin Fazıl Ertenin söylevi ile başlar, 6 — Halkevleri namına Eyüp Halk- eri başkanı doktor Hilmi Kat, gençlik namına da Üniversiteden bir talebe süz söyliyeceklerdir, 77 — Nutuklardan sonra bando ma- tem havası çalacak, kolordu belediye, C. H, Partisi şehitlere çelenk koya- caklardır, 8 — Bando susunca bir zabit ku- mandasındaki bir manga âsker havaya üç defa ateş edecektir, 9 — Bundan sonra - Duruş sırasiy- le - kıtalar ve mektepler geçit resmi yapacaklar ve Eyüp iskelesinde dağı- Tacaklardır. 10 — Geçit resminden sonra me | rasim sona erer, Dünyanın her tarafında köylerden şehirlere doğru bir akın vardır. Bu yüzden şehirlerin nüfusu çoğalmakta ve sıhhi şerait bozulmaktadır. Bir ingiliz gazetesi bu münasebetle yazdığı makalede bahçeli evlere dönmek lüzumundan bahsediyor Binaenaleyh fazla büyümüş yehirler- de yaşıyan halkın iktisadi ve sıhhi ih- tiyaçlarını tatmin etmek zamanımızın Jarını şehirlerin kenarlarında kurma- yıp büsbütün uzakta ve etrafı boş yer- lerde kurmağa ve nakletmeğe teşvik etmek olacaktır. Ayni zamanda bu fabrikaların civa» rında modern meskenler, çarşı mahal. leri ve eğlence yerleri tesis etmelidir. Mançster civarında ve Londraya pek uzak olmıyan Sloughda şimdiden böy- fabrikatörler rikada pek çoktur. Hattâ bunlara «$6- hirlerin peyki» adı verilmiştir, Böyle beldeciklerin halkları ömürlerini ve paralarını nakliye vasıtalarında geçir- mekten kurtarılmıştır. Ayni zamanda istediği gibi eğlenmekte ve temiz hava, teneffüs etmektedir. Bir zaman İngilterede bahçeli şehir- ler tesisatı namı altında büyük bir şir- ket teşekkül etmişti. Maksadı şehir- lerden uzaklarda baş arazide bahçeler ve bunların arasında meskenler kur- maktı. Umum! harp ve bunu tâkip eden pahalılık bu teşebbüsü ileriletme- mişti, Fakat şimdi nüfus hareketi dev- leti, fabrikatörleri ve şahsi teşebbüsle- ri bahçeli şehirler tesisine sevketmekte- dir. —F. Otobüste unutu- lan çocuk ! Babası akşam üstü müra- caatle çocuğunu aramış Kümiştir. Fakat şoför otobüsün içinde 2 yaş- larında bir çocuğun unutulmuş oldu- gunu görmüş, bu çocuğu kontrol me- - murlarına götürmüştür. Kontrol me- muru yavruyu akşama kadar yanın- da alıkoyarak avutmuştur. Neden sonra, unutulmuş yavrunun babası eski bekçilerden Nuri, otobüs çocuğu- ekime İİ e Doktor Reşit Galip ihtifali Ankara Halkevinde Doktor Reş Galip için hazin bir ihtifal yapıldı. Toplantıda Denizli saylavı Necip A