15 Mart 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

e Sahile 2 AKŞAM 15 Mart 1938 Fransa Çekoslovakyaya resmi teminat verdi Alman tecavüzüne uğrarsa Fransız orduları Çeklerin yardımına koşacaklar Paris 15 — Çekoslovakya sefiri B. Ususki dün Fransız başvekili B. Blum ile hariciye nazırı B, Bonkuru ziyaret etmiştir. Bu mülâkatta, Almanyanın Çekoslovakyaya hücum etmesi ihti- malleri görüşülmüştür, Fransız başve- kili ile hariciye nazırı, Çek sefirine memleketi bir tecavüze uğradığı tak- dirde Fransanın Çekoslovakya ile ak- detmiş olduğu ittifak muahedesi hü- kümlerine riayet edeceğine ve derhal Çekoslovakyanım imdadına Koşacağı- Avusturya Milletler Cemiyetinden çekildi Şuşnig “ Burası benim memleketimdir,, Diyerek Avusturyadan çıkmıyor Viyana 14 — Avusturyanın, Alman- ya ile birleşmesi üzerine, artık Mil letler Cemiyetile alâkası kalmamıştır. Bu birleşme yüzünden Sen Jermen Mmuahedesinin 88 inci maddesi ihlâl edilmiştir. Fakat bu ihlâlin harici güçlüklere sebeb olacağı zannedilmi- yor. 10 nisanda halk idare şekli hak- kında rey verecektir. Verilecek rey- lerin neticesi Almanya ile birleşme kararının tasdiki şeklinde telâkki edi- ecektir. 20 yaşından yükarı herkes rey verebilecektir. Avusturyanın Almanya ile birleş- mesi işsizlere iş bulmağı temin ede- rek iktisadi sahada tesir yapacaktır. Fakat bu devamlı olacak mıdır? Öte- denberi seyyah memleketi olan Avus- turya turizm sahasındaki mevkiini muhafaza edebilecek midir? Bu hu- susta şimdiden bir şey söylenemiyor. Avusturyanın idare şekli Berlin 14 (A.A) — Havas ajansı nın muhabiri bildiriyor; Reisleumhur B. Miklâs'ın istifası üzerine Avustur- ya için bazı Alman memleketlerinde tatbik edilen şekilde bir kanunuesasi kabul edilmesi muhtemeldir. Meselâ Bavyera'nın kendisine mah- Sus bir nevi hükümeti vardır. Fakat ordusu, dahili ve harici işleri ile ik- tisadiyalı tamamile halihazırdaki merkezi Alman hükümetine bağlı- dır. Muhtariyet, ancak kültür sahe- sında muteberdir. na dair resmi teminat vermişlerdir. Prag 14 — Çekosloyak harbiye na- arı, irad ettiği mutukta, Çekoslovak- yaya bir tecavüz vukuu ihtimallerin- den bahsederken izhar edilân enidişe- leri izale için demiştir ki; — Çekoslovakyanın vaziyeti Avus- turyanınkine benzemez. Memleketi- mizi silâhla midafan edeceğiz, yardı- mımıza koşacak kuvvetli müttefik dostlarımız da vardır. GÜNÜN HADİSELERİ Faşist kanunu esasisinde değişiklik Viyanada tevkifler Viyana 14 (A.A) — Röyter muha- | biri bildiriyor: Vatansever cephe âzasından 40 kişi dün gece burada tevkif olunmuştur. Bunlar İtalyanın cenubi Tirol'ü Ayus- turyaya iade edeceği hakkında yalan şaylalarla nifak çıkarmak suçile maz- nundur. Yahudi hâkimler azledildiler Viyana 14 — Gamalı haç nişanını yalnız Almanlar takacaklardır. Ye | budiler siyasi müesseselerinden uzak-| Jaştırılmaktadır. Birçok Yahudi me murlar tekaüd edilmişlerdir. Bütün Yahudi hâkimler azlediimişlerdir. Şuşniz Avusturyadan çıkmıyor Viyana 14 (A.A) — Röyter muha- birinin öğrendiğine göre, B. Şuşnig, «Benim memleketim burasıdır» diye- rek Avusturyayı terkten imtina eyle- miştir. Mali kararlar Viyana 14 (A.A.) — Malt manev- raların ve sermaye firarının önüne geçmek maksadile mühim tedbirler ittihaz edilmiştir. Para muameleleri sıkı bir konirola tabi tutulmuştur. Bankalardan haftada 1,000 şilingden fazla para çekilmesi menolunmuştur. Bugünden itibaren satın alınacak olan esham bankalara tevdi edilerek» tir. Frank düşüyor | Kar vefırtına Bir ingiliz lirası 161,75 frank Fransız frangı mühim surette düş- müştür. Cumartesi günü Londra borsasında bir ingiliz lirası karşılığı Fransız pâarasınm kıymeti 15592 #ranktı, Bu sabah ta eyni fiatten açı- muş, fakat öğle üzeri 161,50 franga düşmüştür. Sukut 6 franga yakındır. Pariste Türk borcu tahvilleri de 313 franktan dün 366 franga düş- müştür. Hindistanda bir infilâk Bombay 14 — Haydarâbadda Sin- gapeni'de bir infilâk olmuştur. Ma- den müdürü ile 41 memur ölmüştür. 40 yaralı vardır. Jorj Bone Romaya sefir olacak Paris 14 (A.A.) — Siyasi mahfille- rin temin ettiklerine göre eski Maliye nazırı Jorj Bone bilâhare, İtalya ve İngiltere ile Habeşistan ilhakının ta- nınması için bir itilât hasıl olduktan ve Milletler Cemiyeti de yeni vaziyeti İasdik ettikten sonra Roma'ya sefir olarak gönderilecektir. Dün vapurlar Kara- denize çıkamadılar Soğuk, kar ve fırtına dün de devam etmiştir. Vapurlar fırtına yüzünden Karadenize çıkamıyarak Büyükdere önlerinde demirlemişlerdir. Marme- ra vapur seferlerinde hiç bir intizam- sızlık kaydedilmemiştir. Kar dün de şehrimizde vakit vakit, yağmak suretile akşama kadar devam etmiştir. Yeşilköy rasad merkezinden aldığımız malimate göre dünkü yağı- şın metre murabbama bıraktığı su miktarı 1,9 kilogram ölçülmüştür. Rüz- gür şimalden saniyede 8-5 metre hizla esmiştir. Saat 14 de hava tazyiki 768 milimetre, sıcaklık en çok 4,6 ve en az “da sıfırın altında 1,3 santgrad kay- Sivasta şiddetli soğuklar Sivas 14 (Akşam) — Bu havalide şiddetli soğuklar hüküm sürüyor, Kan- gal yakınında bir tahsildar donmak Üzere iken güçlükle kurtarılmıştır, Sigorta şirketlerinin teftiş ve mürakabesi kanunu Meclise verildi Ankara 14 (Telefonla) — Sigorta şirketlerinin teftiş ve o murakabesi hakkındaki kanunun bazı maddele- rini değiştiren ve bu kanuna bazı hü- kümler ilâve eden kanun lâyihası Büyük Millet meclisine verilmiştir. Faşist da kayde şayan bir değişiklik olmak üzeredir: İtalyan ahva- Mini takib edenlerin dikkatinden kaçma- mıştır ki, Mussolini, 1922 de iktidarı ele aldıktan sonra, intizarın hilâfna olarak parlâmenloyu dağıtmamıştı; mevcud un- #urlardan istifadeyi düşünmüştü. Lâkin Muhalifler, 1924 sıralarında takib edilen siyaseti protesto etmek maksadile çekil çi bin kadar kanım projesi hazırladıler. 1920 da, yepyeni bir esas üzerine bir $e- çim yapıldı: Cümlesi partiden olmak Üze- re bin namzed gösterildi; halk bunlardan dört yüz tanesini seçti, sonra seçilenlerin heyeti umumiyesi reyiüma o varedilerek tasdik olundu. Fakat bu meclis, hiç bir muhalefe: a'razı göstermemekle, zarar vermemekle beraber, faydasız olduğu fikrini de uyan- dırmıştır. Zira, az yahud nisbeten çok is- tidadii hatipler, kendilerine gösterilen mevrular etrafında söz söylüyorlar; vo meticeyi rejimin methüsenasına bağlıyor- Jardı. Meclis, İtalyanın mukadderatı üze“ rine âmil olamıyordu. Mussolini, “daha 1933 den itibaren, meclis usulünü değişti- receğini bildirmişler; bilâkare, bu deği- şikliği Habeş harbi sonunda yapacağını söylemiştir. Yeni şeklin ne olacağına > dı erkâni bir Droje hazırlamaktı diden tebellir eden hutut şudı İstikbalde İtalyayı idare edecek olan ye- ni meelis seçim esasına dayanımı, taşlı ve bunlar bel korporasyonla sadi idare eden ve mu keli arasında irtibatı (koordinasyo: iyen tes erdir. Bunların mümes- sillerini toplamakla en iyi mecliş tarzı bulunmuş olacaktır. Halan doğrudan doğ- ruya temsil edilmesine lüsum yoktur. Zi- ra halk, devletin içinde teşkilâtlanmıştır. halkla devleti iki ayrı gey sayarak ikilik husule getirmeğe ne lüzum var?» İşte yeni meclis bu ruh üzerine kuru- Jacaktır. F. Tanur Dahiliye taşra teşkilâtı Proje meclise veriliyor, bu sene kimler zam görecek? Ankara 14 Akşam) (Akşam) — Dahiliye Vekâleti taşra teşkilâtı projesi yar kında Meclise sevkedilecektir. Proje ile mülkiye memurlarının maaşları» na yapılması düşünülen zamlardan bu sene yalnız mektupçularla nüfus müdürleri istifade istifade « edeceklerdir. B, Mussolininin B. Hitlere cevabı “Tuttuğum yol dostluğu- muzun neticesidir,, diyor Roma 14 (A.A.) — Mussolini, dün kendisine Hitler tarafından gönderi- len telgrafa şu suretle cevab vermiş- tir: «Bitler, Viyana «Tarafımdan ittihaz edilen hattı hareket Roma - Berlin mihverile tev- sik edilmiş olan memleketlerimiz ara- sındaki dostluğun neticesidir; * Kahire - İskederiye arasında İngiliz askeri manevraları başladı Kahire 14 (AA.) — Kahire ile İs- kenderiye arasında İngiliz askeri manevraları bugün başlamıştır. Bir çok Mısır subayları manevralarda müşahid olarak bulunmuştur Son dakika İngilterede mecburi askerlik Londra 15 — Hükümet, beynelmi- lel vaziyetin vahameti karşısında si- Jâhlanma' programını şiddetlendirme- ğe ve mecburi askerlik usulünü vazet- meğe karar vermiştir. Başvekil B. Çemberlayn, dün Avam kamarasında beyanatta bulunurken bu kararı ima etmiştir. İngiltere, bu husustaki ka- rarını yakında Avam kamarasına res- men tebliğ edecektir.» .. Viyana 14 — B. Hitler saat on ye- | Hitler coşkun tezahürat arasında Viyanaya girdi Hitler: “Hiç bir kuvvet bugünkü Alman devletini kıramıyacak ,, diyor Deyli Meyl muhabirine B. Hitlerin beyanatı dide binlerce halkın tezahüratı ara” ında Viyanaya girmiş ve Emperyal oteline inmiştir. B. Hitlerin bindiği | otomobilin önünde mitralyözlü on iki otomobil gidiyor, arkadan gelen oto- mobilin içinde ayakta duran Hitler, halkın tezahürlerine selâm vermek suretile mukabele ediyordu. B. Hitler otele girer girmez, balkona çikmiş ve halkın 20 dakika süren «sağ ol» ava- zeleri dindikten sonra şu kısa nutku irad etmiştir: «Alman arkadaşlarım, Son beş gün içinde sizin bütün duyduklarınızı ben de derin bir su- rette duydun. Bu anda, memleketi. miz tarihinin cihanşümul bir dönüm noktasını yaşıyoruz. Sizin duyduğu- | muzu yalnız Viyananın iki milyon hal-| kı değil, fakat 75 milyon oAlmanlık bütün bir millet duyuyor. And içerizki, her ne olursa olsun, bugün bu mevcut olduğu şekildeki Alman devletini hiç kimse kıramıya- | cak ve parçalıyamıyacaktır. Ne teh- | | dit, ne şiddet, ne de sefalet bu andı- mizi bozamıyacaktır. Bu oyeminimi kolonyadan Hamburga, ve Hamburg- “ m Viyanaya kadar işittiriyo. Yarın saat il de (Kahramanlar meydanında büyük merasim yapıla- cağı ve parlak bir geçid resmi vuku- bulacağı halka bildirilmiş ve içeri girmiştir. B. Hitlerin beyanatı Lenğra 14 — Deyli Meylin Vord Prays, B. Hitlerle Linz şehrin mülâkst yapmıştır. İngiliz muhabiri, son Avusturya hâdise- erinin İngiliz - Alman münasebatı ü- rine tesir yapıp yapmıyacağını sormuş, B. Hitler şu cevabi vermiştir. — Almanya tarafından hayır... İn Alman müzakerelerinin de İr rafından bozulmuyacağını ümld e Müteakiben B. Hitler, İngiliz - Fransz protestosuna sözl naklederek demiştir ki — İngiliz - Fransız protestosunun mâ- masını anliyamıyorum. Bu protesto be- nim İngiltere ile İrlânda arasndaki mü- lere karışımamıa benzer. iler devamla demiştir ki: eti katiyede temin ederim ki Hitler sonunda beş bir j Otuz milyon nüfuslu Lehistan denizde maahrece muhtaçlır.. Bu mahreci topraklar: arasından geçmesi bizi elimdir. Fakat Leh milletinin bu 3 ni - ki inkâr edilemez - kabul ediğuruz, demiştir. ingilterede büyük nümayişler yapıldı Çekoslovakyanın akyanın müdafaası istendi polisle halk arasında çarpışma oldu Lonâra 14 (A.A.) — Trafalgar Sku- ar'da yapılan muazzam bir nümayiş esnasında, Kembriç birliği resi B. Makes, İngilterenin, Fransanın hattı hareketine muadil bir hattı hareket takib ve Çekoslovakyayı müdafaa et- mesi lâzım geldiğini söylemiştir. 'Tredünyonlar reisi B. Blven, İngi- liz sendikalistlerinin Milletler Cemi- yeti mukavelesine müzaheret etmekte olduklarını hatırlatmış ve bütün na- zilerin İngiltereden çıkarılmasını iste- miştir. Halk, «Umumi grev istiyoruz, Çam- berlâyn'i istemiyoruz.» diye bağırarak nümayiş yapmıştır, Binlerce kişi, Alman sefarethanesi önünde nümayiş yapmışlar ve şöyle bağırmışlardır: «Avusturya'ya dokun- mayınz.? «Milletler Cemiyeti mukave- lenamesini halelden masun tutunuz, Çekoslovakya, serbes kalmalıdır.» Polis ile halk arasında birçok arbe- deler olmuştur. Glasgovda Glasgow 14 (A.A) — Polis, dün Al- man Konsoloshanesine karşı hakarete âmiz sözler sarfeden nümayişçileri da» ğıtmıştır, Bugün yeni bir nümayiş ic- rası derpiş edilmektedir. Yeni hâdiseler Londra 14 (A.A.) — Almanya aley- hindeki hasmane nümayişler tekrar başlamıştır. Yüzlerce delikanlı Alman selarethanesi önünde gürültülü nü- mayişler yapmışlardır. Bu delikanlı- lardan biri, sefarethane binasına bir şişe atmış ve şişe bir camı kırarak sefarethanenin bir odasına düşmüş- tür. Macaristanın isteği Burgenland arazisinin iadesini istiyorlar Budapeşte 14 (A.A.) — Dün mühim bir nazi toplantısı esnasında Macar nasyonal sosyalist lideri Jan Sallo demiştir ki: " Macaristana gidenler Budapeşte 14 (A.A.) — Reggel gar zetesinin bildirdiğine göre Otto'nun kardeşi arşidük Ernst von Babsburg ile prens Staremberg ve refikası Viya- nalı artisi'Nora Gregor, Tata 'Tovaras, da kont Fransua Esterhazi'nin misa- firleri bulunmaktadırlar, Gazeteler Delfus'ün yefikası ve ço- Cukları ile Panavrupa hareketinin li- deri kont Kudenhov Kalergi'nin bu- raya geldiklerini bildirmektedirler, Franko kuvvetleri ilerliyorlar Alkanize ve Gaspeyi işgal ettiler. Duroka 14 (A.A) — Franko ordu- sunun merkez kıtaatı bu sabah Alka- niz'e-girmiştir. Belşit 14 (A.A) — Franko kuvvet- leri öğleyin “Gaspe'yi işgal etmiştir. Londra 14 — Saragostan bildirildi ganaim ele arşelon 14 (A.â.) Hükümet ma» 'kamatı Frankist taarruzunun mu- vaffakıyetle devam etmekte bulundu- ğunu kabul eylemekte, yalnız Cun- huriyetçilerin yıldırım gibi seri bir mukabil taarruzuna intizar etmek Mâzımgeldiğini söylemektedir. Ankara radyosu için tahsisat Ankara 14 (Akşam) — Ankara rad- yosu için posta ve telgraf iadresinin yeni bütçesine 250 bin Hiralık tahsi- sat konmuştur.