9 Mart 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

n- SİYASI İCMALı Amerikanın vaziyeti Japonya 35,000 tondan büyük harp gemisi yaplırıp yaptırmadığını miş- Terek olarak resmen sonran Amarika, İngiltere ve Fransaya askeri esrarını Jaş edemiyeceğini bildirmek suretile cevab vermişti, Maahaza göyri resmi 4zahat verebileceğini esas tutmuştu. Şimdi bu üç devlet gayri resmi sw rette malümat istemeğe hazırlan klarını ve tayyare gemilerini bils İn- gütere le Amerika bilmukabele razı olmaları şarlile sökmeğe hamr bu lunduğunu Hariciye Nazır Hirota söylemiştir. Bu suretle Japonya Ame rikanın sahillerine taarruz niyetinde olmadığını ve bütün güyreti kendisi- ni müdafaa olduğunu temin ediyor. Japonya arhlıların büyüklüğü me- selesinde aldığı bu vaziyet ile Ameri- kadaki harp aleyhdarı te infiradcı cereyanı büsbütün kuvvetlendirecek- tir. Bu hareketi önlemek ve kırmak için Cumhurreisi Roosevelt ile Hari- ciye Nazırı Hullun gösterdikleri bü. tün gayretler boşa gitmiştir. İngiltere Başvekilinin bu devletin umumi harpten evvelki muvazene po- Ulikasına avdet etmeğe karar verip İtalya ve Almanya ile anlaşmağa ça- lışması, Amerika le bundan sonra İş birliği yapmasına imkân bırükma- maktadır.. Müşterek emniyet ve de- mokrasi devletlerinin birlikte çalış- maları düşünceleri Amerikada ehem- miyet ve tesirini iyice kaybetmiş bu- unuyor. Feyzullah Kazan Üsküdar adliyesi yangını muhakemesi Dün şahitler dinlendi. Bunlar suçluyu itham ettiler Üsküdar adliyesini kasden yak- mesine dün ağırceza mahkemesinde devam edildi. Şahit sıfatile dinlenen Üsküdar asliyo hukuk mahkemesi Odacısı Al dedi ki; — O gece nöbetçi idim. Gece saat 2 sıralarında her tarafı dolaştıktan #onra otururken odarcı Şakirle gardi- yan Alinin bana seslendiklerini duy- dum. Dışarıya çıktığım zaman sulh mahkemesinin bulunduğu duvar kap- lamalarının tutuşmuş olduğunu gör- düm. İfaiyeye haber vermek istedim, Telefonda cevab alamadım. O sırada Ali, itfaiyeye haber verdiğini! söyledi. Ertesi sabah Nureddini o civarda gör- düm. Sonra beni tevkif ettiler, Kefa- letle serbes bırakıldığım zaman bo- Yacı dükküninda otururken Nureddin yanıma geldi ve: «Geçmiş olsun. Hiç korkma, sana bir şey yapamazlar, en Arapgirlisin, ben Antepliyim. Bi- ribirimize iyiliğimiz dokunur, Bu yan- gında başkalarının dosyaları yandı da benim dosyam nasıl kurtuldu? “dedi. Nureddin bu şahidin ifadesini reğ- dederek dedi ki: — Şahit yalan söylüyor, Sözleri ta- Mmamile mürettep şeylerdir. Ben İs- İanbultuyum. Antepli değilim. Yalan Böylediği de buradan anlaşılıyor. Diğer şahit bakkal Mahmud da ge- Ce saat sekiz buçuk sıralarında Nu- reddinin dükkânit gelip iki şişe rakı ye korktum ve bir köşeye saklanıp bir müddet bekledim. Saat dokuz buçuk sıralarında geriye dönüp evims gi- derken adliye binasile jandarma da- ieresinin önündeki aralıktan iki kişi çıkıp kaçtılar. Bunların içinde Nuw- reddin olup olmadığını bilmiyorum. Sabaha karşı dz adliye yandı. Şahit odacı Osman şunları anlattı: — Gece saat doküz buçukta adliye- den çıktım. Nureddin elinde iki şişe rakı ile yanımg geldi ve bana rakı içireceğini söyledi. Ben rakı içmedi. ğlmi söyleyince esanâ da başka bir akşam içiririm> diyerek ahcı Cevherin dükkânında rakı içmek üzere ayrıldı. Ertesi sabah adliye yandıktan sonra Nureddin bana geldi ve yangının ne- rTeden ve nasıl çıktığını sordu. Vaziye- tinden şüphelenerek müddelumumi. liğe haber verdim. Yangından bir kaç ay evvel de bir gece nöbetçi iken saat 11 sıralarında Nureddin sarhoş bir halde adliyeye geldi ve: «Ben bir gün hapse mahküm oldum. Kapıyı aç da adliyede yatayım; dedi. Ben, ertesi gün gelmesini bildirdim, gitti, Dedi. Diğer şahitlerin çağırılması için muhakeme başka güne bırakıldı. Yapı ve yollar kanununda yapılacak değişiklik için bir lâyiha hazırlanıyor Dahiliye Vekâletinde toplanan bir komisyon yapı ve yollar aknununun. tadili için bir proje hazırlamış ve Da- biliye Vekâletine vermişti. Vekâlet, komisyonun hazırladığı esaslara gö- Te yeni bir kanun lâyıhası tanzimine başlamıştır. Vekâlet, kanun lâyıhasının ibzarı Sırasında evvelce komisyon çalışma- larına iştirak eden belediye imâr mü- dürü B. Ziyadan bazı malümat ai- Mağa lüzum gördüğünden B. Ziya dün akşamki trenle Ankaraya gitmiş- İir. B, Ziya bir hafta sonra şehrimize dönecektir, İki memur zimmetlerine para geçirmek suçile tevkif edildi | Adliye memurları için defterdar- İıktan avans olarak alınan paralar- dan bir kısmını zimmetlerine geçir Mek suçundan mazmun Necmi ve Emin adlarında iki kişi hakkında tah- kata girişilmiştir. Maznunlar Sultanahmed birinci Sulh ceza hâkimi tarafından sorgu- YA çekilmişler ve ikişi de tevkif edil- mişlerdir. Bunların zimmetlerine geçirdikleri Paranın mikdarı henüz tespit edile- Müddelumümllik tahkikat Ve tedkikata devam ediyor. Yüksek tedrisat umum müdü- rü Ankaraya gitti Bir haftadanberi şehrimizde bulu- nan Maarif Vekâleti yüksek tedrisat umum müdürü B. Cevad dün âkşam- ki trenle Ankaraya gitmiştir. B. Ce- vad, şehrimizde bulunduğu zaman hazırlanmakta olan üniversitenin 938 senesi bütçesile meşgul olmuş, güzel sanatlar akademisi ile yüksek mual- lim mektebindeki yeni inşaatı göxden geçirmiştir. Tiftiklerin standardize edil- mesi isteniyor Bazı tacirler tiftiklerin standardi- ze edilmesi fikrini ileri sürmüşlerdir. İddialara göre istihsal mıntakaların- dan gelen tiftikler piyasada şikâyeti mucib olmaktadır. Tacirler ihraç edi- lecek tiftikleri temizletmekte ve dış alıcıları memnun edecek bir şekilde sevketmekte iseler de tiftiğin istihsal mıntakasında standardize edilmesi, köylünün bu işe alıştırılması daha muvafık görülmüştür Titaret odasında tacirlerin iştira. kile yapılan bir toplantıda bu mesele üzerinde fikir beraberliği hasıl ol muş ve keyfiyet bir raporla Vekâlete bildirilmiştir. Tiftiğin ne şekilde stan- dardize edileceği hakkında da bazı esaslar tesbit edilmiştir. j Eskimolar yeni bir hastalık yüzünden mahvolmak tehlikesi karşısında lar? Yapılan bütün tedkiklere rağmen bu nokta kati surette aydınlanmamıştır. Âlimler tedkiklere devam ederken Eskimoların büsbütün mahvolmasından korkuluyor dır. Nereden neşet ettiği pek belli ol- madığından Asyalı bir ırka mensub bulunduğu tahmin olunan bu halkın neşeti ilim âleminin bir türlü halle- demediği meselelerden birini teşkil etmektedir. Bu meselenin halline çalışmak üze- re İngilterenin meşhur âlimlerinden Lord Moyne geçen yaz Groenland ya- Âlim Lord memleketine döndükten sonra tetkikatı hakkında şu makale- yi neşretmiştir: «Avrupadaki ırklar biribirine çok karışmıştır. (Physlgue Anthropologie) bu ırkların menşelerini pek tenvir ede- miyor. Lâin Eskimolar tecrid edilmiş bir halde yaşıyan bir kavim olduğundan ilim noktasından bunlar hakkında yapılacak tetkiklerden mühim netice- ler çıkacağı ümid olunabilir, Angamangsabkda bulunduğum za- man Eskimoların muhtelif tiplerinin fotograflarını aldım. Bunların yüzleri Mogollara benziyor. Yalnız burunları küçüktür. Lâkin kafa tasları daha 2i- Avrupa kıtasının buzlar altında kaldı- ğı zamanlarda Ren geyiği avcılığı ya» pan halka mensubdurlar. Bunlar, Ren geyiklerini takib ederek bütün Avrupayı ve Asyayı şimalden kat ile Yani dünyanın etrafında sekizde biri nisbetinde bir devriâlem yapmışlar- yetinin menşei Siberyadır, Bu mede- niyet Amerikaya Alaska yolu ile gir- miştir. OEskimolarm medeniyetine umumi tabirle Kutub medeniyeti adı verilmektedir. Eskimolar şimdiye kadar çok rahat yaşamışlardır. Yalnız birdefa yani gamanımızdan bin sene evvel Groen- bütün halk tutmuştur. Şimdiden halkın sekizde yedisi telef olmuştur. Bunların bıraktıkları yüzlerce çocuğu Avrupalı bir hayırperver komitesi besliyor, Eski bir irk, şu medeniyet a8- rında mahvolmak tehlikesi karşısında bulunuyor. — F. İzmir tramvayları Konak - Basmahane hattı yakında işletilecek İzmir / (Akşam) — Nafia Vekâ- Jeti, İzmir elektrik sarfiyatının gün geçtikçe fazlalaştığını nazarı dikka, te alarak İzmir tramvay ve elektrik şirketine ait elektrik santralınin tev- siini muvafık görmüştür. Bunun için şirketin direktörü B. Gormezano, Vekâletçe Ankaraya davet edilmiş ve gitmiştir. Senelerce evvel Konak - Basmaha- ne İramvaylarının rayları döşendiği halde bu hatta tramvay işletilmesi- ne müsaade edilmiyordu. İhtilâfı nokta, Konaktan Gazi bulvarma ge- çecek tramvayın güzergâhı meselesi idi. Şirket, bunun için iki proje ha- zırlamıştır. Yeni hat ya Birinci Kordondan, yahut İkinci Kordondan geçecektir. Nafia Vekâleti, hangi projeyi kabul ederse şirket, oradan hat döşiyerek Konak - Basmahans tramvaylarını işletmeğe başlıyacaktır. Yalnız İnönü caddesinde işliyen yeni tramvay arabaları getirtilmesi Yâzımdır. Buna müsaade edilmesi için şir ket direktörlüğü Nafla Vekâleti nez- dinde teşebbüslerde bulunacaktır, Tarifesi 15 kuruş üzerinden ka- bul edilen İzmir elektrik kilovat ta- rifesinin daha indirilmesi muhte meldir, Şaheserlerin üç yıldızı: 1- VERTHER - GÖTE ri 60 Kr. 2-POL ve VİRJİNİ B. d. Sen Pier PL 60 Er, 3-MANON LESKO Bu üç kitap resimlerle süslüdür. HİLMİ KİTAP EVİ Genç bir sanatkâr Bayan Melek Tokgöz diğini yazmıştık. Konser çok muvaf- fakıyetli olmuş, sanatkâr çok alkış- lanmıştır. Bundan bahseden Ulus ar- kadaşımız: «Bayan Meleğin mutedil jestlerle refakat eden bir hassasiyet- ler çok temiz, entonasyonlar çok düz- gündü. Genç sanatkârımıza daha ge- niş sanat ufuklarında daha yüksek muvaffakıyetler temenni ederiz.» Belgrad panayırında otomobil salonu Belgrad 8 (A.A.) — Sava nehrinin kenarında kurulan Belgrad panayırın- da beş büyük pavyon işgal eden Belg- radın birinci beynelmilel otomobil sa- Jonunu her gün binlerce kişi ziyaret etmektedir. Ziyaretçiler arasında bir çok ecne- biler ve blihassa komşu Balkan mem- leketlerinden gelen bir çok kimseler görülmektedir. İzmirde bir cinayet Hem karısını, hem teyze- sinin kızını ağır yaraladı İzmir (Akşam) — Tepecikte müt- Kavga esnasında Gülsümü kurtar- mağa çalışan teyzesinin kızı Fatmayı da muhtelif yerlerinden yaralamıştır, İzmir (Akşam) — İzmir iskân mü- dürlüğü, göçmenlere çift hayvanı sa- tan almağa ve dağıtmağa başlamıştır. Göçmenlerin çift hayvanı ihtiyacı, en kısa zamanda temin edilecektir. Trabzon umumi meclisi Trabzon (Akşam) — Vilâyet umu- mi meclisi encümen intihabını yapa- rak faaliyetine nihayet vermiştir. Ya- pılan intihapta encümen #zalıklarına Oftan Mustafa Cansız, Akçanbattan Kemal Saka, Vakfıkebirden Osman Kulein ve merkez kazadan da Osman Dursun seçilmişlerdir. BERLITZ 373 istiklâl caddesi Akşam Lisan Kurları Fransızca - ya vi e Ayda 4 Tiradır, mm ei ELELE rl in mea VA akel