26 Şubat 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
26 Şubat 1938 AKŞAMDAN AKSAMA» İstimlâk bonoları Şehrimizin belediye bütçesi şimdi- ye kadar senevi altı milyon Jira rad- delerindeydi ve tabiatile bu paranm ehemmiyetli bir kısmı memur maaş- larına giderdi. Bir habere göre sekiz senede İstanbul ve Bursaya altmış milyon lira munzam olarak sarfeği- lecekmiş ki, artık iki misli bir büt geyle hareket edeceğiz demektir. Bu güzel yurd parçasının imar edi- İiş şekli, tablatile bütün vatandaşları alâkadar ediyor. Gazetemizde şimdi- ye kadar bu mevnua dair muhtelif Muhterem bir general bana bir mek- tup göndermiş; maalen dercediyorum: .. «İstanbulun imarı münasebetile yapıla” cak istimlâkin bedellerine mukabil emlâk Sahiplerine 9 $ faizli bonolar verilmesi hükümete teklif edümiş. Bu şeklin mah- Turları hakkında şunları söylemek iste- rim. N Bono İle erini (elinden © çıkaran bir kimse başka bir ev satın alamıyacağı Ve kendisine verilecek bonoların yüzde beş faizile kirada oturamıyacağı İçin bu vazi- iler ekseriyetle perişan olacaktır. sahiplerine gelince, onların da va- #iyetleri düşündürücüdür. Bu kısım halk, İstanbulda iradın son senelerde yüzde 50 - 60 derecesinde sakutu yüzünden, esa- #on mutazarırdır. Son tahrir esnasında Yüksek vergi takdirinden şikâyet eden- İer de pek çoktur. Hal böyleyken girdi bir de mallarına mükabf, ellerine bono verilmesi bu zümreyi son derecede muta- Zarrır edecektir. Garsılmıyacak olanlar, belki, büyük emlik sahipleridir ki, onla- Tin da mikdarı mahdud. Binaenaleyh demokrat hükümetimizin Prensipleri ieabı olarak gözetilmesi lâzım Etler fakir ve orta hallilerin menâfl na- Yüna bence şu şekli tercihe şayandır: Belediye bono çıkaracak yerde bunlar Için vereceği faizle istikraz- da bulunmalı ve istimlâki peşin para mukabilinde yapmalıdır. Faizin karşılığı, Belediyece istimlâk edilen yerlerden ka- eg kısımlardır ki, bunlar kendiliklerin- m şereflenceeği için, bilâhara yüksek fiatle oglılmaları varidat menbaldır. Bu- Bunla istikraz edilm paranın faiz ve hattâ resülmali tedricen tediye edilebilir. İrab ederse bam Belediye rürumuna zam- Mar da yapılabilir. Zaten ber tarafta birden işe başlama- min bir mahzuru da memleketteki yapı azhığıdır. Binaenaleyh, yıla- halile bir müddet kalacak, yı- imar işinin kısım kısım yapılnası ve bu takdirde büyük bir istikraza girişilmiye- Tek daha mahâud istikrazlar yapılmaz, mağ faiz verilmemesine de yardım Velhami,. İstanbul imar edilirken fakir Ve orta hali mal sahiplerini en başta gö- #ntmek Yeab eder.» Muhterem generalle esas noktada, hedefte, hemfikir olmamağa imkân Var wd: Şehrimizdeki küçük ve Orta mal sahipleri elbette gözetilme- Uidir. Bunlar, İstanbulun herkesi Sevindiren ümranı esnasında zinhar zarar görmemelidir. Ancak buna erişmek için, «Bazı Be- lediye rüsumuna zamlar yapılması» biç bir suretle öne sürülmemelidir; günkü bu takdirde İstanbulda bir karış toprağı bulunmuyan, hattâ ih- timal hemşehrilerimiz bile olmıyan fakir fukaraya bar oluruz. Şayed istimlâk bonoları sade yüz- de 5 - 6 faizli olmakla, Belediye borç- Tarı ve satışları için kabul edilmekle Ve on sene zarfmda itfa edilmekle kalsa, sabık nazırm gösterdiği misal- i fakir halkı cidden bir düşün- “e alabilir, Fakat, evvelce de gazete- mizde temenni edildiği gibi, bu bono- lar bankalarca kabul edilir şekilde olursa âcil ihtiyacı olmıyan halk, faizini ve Belediyenin yapacağı mü- Zayedelere iştiraki düşünerek bunla» tm büyük bir kısmını elinde saklar; böylelikle ferdler zarar görmiyeceği gibi, Belediye de geniş bir kredi te Min etmiş olur. İstanbulun İmarmda ana prensip bir taraftan spekülüsyona meydan Yermemek ve piyango vurmuşcasına ötekini berikini durup durduğu yer- de zengin etmemek olduğu gibi, emin olabiliriz ki, kimseyi zarara uğ- Tatmamak da diğer ve daha hem miyetli prensiptir, Proste gibi mutahassıslar başka Şehirleri imar ederlerken yasıl kimse Zarar görmemişse, halk bilâkis fay- dalanmışsa, bizde de elbette ayni ka- ide hükmünü gösterecektir. Herşeyin Üstünde de halkçı bir rejimin titiz, Âdil bir murakabesi vardır. Nikbin- likle ve emniyetle bekdiyebiliriz. (VAN), vo Et fiatleri kararlaşıyor Komisyon verilen listedeki! fiatleri muvafık | bulmadı Et komisyonu dün de şehir meclisi Azasından B. Feridun Manyasın rels- Hği altında Halk partisinde toplan- rmştır. Encümen, 28 şubata isabet eden pazartesi günü fiatleri ilân ede- ceği için dünkü toplantıda flatlerin tespiti etrafmda tedkiknt yapılmış, bu hüsusta belediye iktismi müdürlü- günün verdiği Niste görüşülmüştür. , Bu listeye göre kuzu ve kıvırcık 50, dağlıç #7, karaman, 43, sığır da 40 Kuruşa satılacaktır. Ancak, bu fiatler “komisyon tarafından etin 10 kuruş ucuzlatılması hakkımdaki karara ta mamile uygun görülmemiştir. Çünkü hükümet tarafından et flat- lerinin on kuruş indirilmesine pren- sip itibarile karar verildiği zaman et flatleri birdenbire fırlamış, meselâ 50 - 55 kuruşa satılan kıvırcık 60 - 65 kuruşa kadar çıkmıştı. Bİ naenâleyh iktisad müdürlüğünün teklif edilen liste kabul edildiği tak- dirde et fiatleri son zamlardan evvel- ki flatlere indirlimiş olacaktır. Komisyon, son zamları makul bir sebebe müstenid görmemektedir, Bu #ibarle komisyon, (yukarıdaki fiat- lerden bir mikdar daha indirmeğe ve bu suretle hükümetin verdiği ka» rarı tamamile tatbik etmeğe çalış maktadır, Türk borcu tahvilleri Pariste 5 yükseliyor Türk borcu tahvilleri Pariste yük- selmiştir. #vvelki gün 348,5 franktan açılıp 34B franklan kapanan Türk borcu dün 350 franktan muamele gör- müştür. Türk borcu tahviilerinin ha- zine tahvillerile tebdili hakkındaki ka- nun dolayısile Pariste yükselmenin İs- | tanbul borsasında tesiri cüz'i olmuş ve Ünitörk 10 kuruş yükselerek 19,30 liradan muamele görmüştür. Borsa hararetlidir. Dün bilhassa Türk borcu tahvilleri üzerine fazla muamele olmuştur. Ziraat kongresi İstanbuldaki tedkikler bitti, rapor hazırlandı lan (tedikikler dün bitmiştir. Rapor bugün hazırlanıp Ziraat Vekâletine gönderilecektir. Raporda muhtelif mahsullerin istihsal, ihracat ve istih- lâk vaziyetleri hakkında malümat bulunacaktır. Aynı zamanda bu mahsüllerin komşu memleketlerde yetişen aynı cinslerile mukayesesi, standardize edilmiyeceği, standardizasyona lüzüm görülüyorsa sebepleri de izah edile- cektir. Tedkikler sırasında birinci derecede göz önünde tutulan nokta maliyet meselesidir. Ziraat maddelerinin maliyetleri yük- sek ve bu yüksekliğin anormal görü- lüyorsa ne'gibi tedbirler almmalıdır? Maliyetin yükselmesine sebep nedir? Kaliteyi bozmadan yerli istihlâkl ucuzlükla temin etmek için ne yap- malıdır? Bu mühim noktalar hâk- kında da raporda izahat verilmekte- dir. Raporun bu kısmı hayat paha ığına karşı almacak tedbirleri alâ- kadar etmesi bakımından ehemmiyet- lidir. Samatya cinayeti muhakemesi Samatyada kahvesinde garsonluk yaptığı Onnik adında birini geceleyin bir otomobil parası meselesinden çi- kan kavgada bıçakla öldürmek kasti. le boynundan ağır surette yaralıyan Yaninin muhakemesine dün ağır ce- "za mahkemesinde başlanmıştır. Mah- kemede Yani suçunu inkâr etmiştir. Bazı şahidler dinlendikten sanr&. di- ger şahidlerin çağırılması için müha- keme başka güne bırakıldı, Haklı şikâyetler Gişeler önünde nöbet usulü Ben Boğazın karşı tarafında oturduğum için her gün Istanbu- la inmek mecburiyetindeyim. Evvelden bilet almak içi gişe- nin önünde ahali toplanır birbi. rini iter kakardı, Buna mâni ol- mak için belediyenin bir usul koy- duğunu görerek memnun olmuş- fuk, Halbuki şimdi aynı iadiham turnikenin başında oluyor. Ki- min kuvveti Yazla tse geçip bü tini alıyor. Bilet ülmak tçin gelenlerin bir sıraya dizilmesi ve sıtu üzerine furniköden geçip bilet alması usulden değil midir. Avrupaya gidiyoruz, oranın meden? usulle. rini görüyoruz, memleketimizde tatbik etmek #stiyoruz. Acaba ne- Balkan antantı şimendifer kongresi Dün son toplantı yapıldı, dün sabah Ankaradan şehrimize gel- mişlerdir. Kongre son toplantısını Telefon binası genişletilecek Şehir meclisinde dünkü müzakereler Şehir meclisi dün birinci reis vekii B. Necib Berderiğeçtinin refsliği al- tında taplanmıştır. Belediyeye böreu emval kanununun tatbiki kararı kar | vanin, şehrin mehtei? semtlerinde Bundan: sonra bütçenin bazı fasıl. | larında yapılan münakeleye dair bütçe encümeni mazbataları okuna- rak kabul edildi. Feneryolu istasyo- nu civarında Pundbey arsası dahi- iatbiki, belediyece verilen para ceza» ların iptale uğratılması için yeni- den konan hükümler hakkındaki mazbata kabul olundu. Bunu mütea» ib riyaset makamından gelen bir tezkere “okundu. Bü tezkereye göre telefon idaresinin merkez binasının genişletilmesi kararlaştınidığı için bir tahmin heyeti seçilmesi isteniyor- du. Divanı riyasete havale edilen bu limatnamesinin müzâkeresine devamı dün öğleden evvel yapmış ve öğleden | edildi, Ekmek yapışında riayet edil sonra dağılmıştır, Murahhaslardün akşam memleketlerine gitmişlerdir. Balkan antantı ekonomi konseyi- nin gösterdiği lüzum üzerine topla- | nan şimendifer kongresinde müna- kalâf nizaminamesinin yansı göz- den geçirilmiş ve bazı tarafları tadil edilmiştir. Türk, Runyen, Yugoslav ve Yunan derlet topraklarında kaybolursa o devletin şimendiler idaresi bundan mesul olacaktır. Nakliyatta kolaylık bakımmdan da teferrüata müteallik bazı esasat kabul edilmiştir. Bükreşte yapılacak olan diğer bir kongrede de nizamnamenin geri ka lan kısmı, yani ticaret eşyası naklin- de müşterek hareket usulü meselesi tedkik edilecektir. İş kanunu sıhhat nizamname- si marttan itibaren tatbik edilecek İş kanunu sihhat nizamnamesinin tatbiki, meriyete girmiş bulunan diğer nizamnamelerin kolaylıkla tatbiki için talikedidmişti. İşçilerin sıhhatle- ri bakımından çok ehemmiyetit olan bu nizamnamenin mert, iptidasında ,alâksdarlara tebliğ edileceği haber ve- riliyor. Sıhhat nizamnamesi iş yerlerinin sıhhi şartlara uygun olmasını âmir. dir. Çalışma esnasında yaralanan iş. çilerin #ktedavileri için lâzım olan küçük sıhhiye teşkilâtı iş kanununa tâbi her müessesede bulunacaktır. Pab- rikalar, imalâthaneler ve büyük iş yerlerinin hususi birer doktorları ola- caktır. Bu suretle işçinin tedavisi ge- cikmiyeceği gibi hastalanan işçinin bakımı da hususi doktorlar sayesinde 1ş yerleri tarafmdan temin edilmiş ola» caktır, Borsacıların dilekleri Ankarada yeni bir borsa açılması üzerine hükümet merkezine naklede- cek 'olan İstanbul borsacıları yeni bor. sa hakkında Maliye Vekâletinden ba- zı dileklerde — bulunacaklardır. Bu maksatla yaptıkları tedkikleri Bitir. mişlerdir. Acenteler birliği umümt kâtibi B. Nedim Akçer acentelerin dileklerini önümüzdeki hafta Ankaraya götüre- cek ve borsacılar namuıris' vekletle te maslar yapacaktır, ğ | mesi lâzım gelen çeşni esaslarının talimatnamede birakılıp birakılma- ması aşm edilmiş, nihayet ta- limatnamenin bü kısmanaid mağde- lerinin makamın huzurile müzakere. si münasib görüldü. Bundan sonra fırınların haiz olgcakları sıhhi, fenni temizlik şartlarına ald maddeler ka- bul edildikten sonra içtima salı gü- üne bırakıldı. Gazi köprüsü Ayaklar hakkında tedkik- ler yapacak heyet bugün zer Gazi köprüsünün ayak belediye ile müteahhid arasında ye niden çıkan ihtilâf üzerine ayak in- şaatının nafla tarafından gönderile- cek bir komisyonca . yeniden teğkik edil 4 N Nafia Vekfileti köprüler umum mü» dürü B. Kemalin riyasetinde ve köp- rüler mütehassısı B. Demâyonun iş tirak edeteği heyetin bugün şehri- mize gelmesi beklenmektedir. Heye tin yapacağı tedkikat sırasında bele diye fen işleri müdürü B. Hüsnü ve köprüler müdürü B, Galib hazır bu- lunacaklardır. e Tedkikaftan sonra köprü ayaklarının inşası için çaki- lan on sekiz metre derinliğindeki kazıkların kâfi olup olmadığı anlaşı- Jacaktır, Konservatuar inşasına kim nezaret edecek? İstanbul konservatuar inşaalına bir Türk mimarının nezaret etmesinin Nafıa vekâleti tarafından muvafık gö- rüldüğünü yazmıştık. Belediye, bu işi güzel sanatlar akademisi profesörle- rinden. B. Arif Hikmete vermeğe ka- rar vermiştir. Fırıncılar cemiyeti umumi heyeti toplandı Fırıncılar cemiyeti umumi heyeti dün toplanmıştır. Toplantıda cemiye- tin faliyet raporile bazı temenniler ile» ri süren idare heyeti raporu okunmuş ve münakaşalara yol açmıştır. Rapor- da fırıncıların aralarında birlikler tes min etmeleri, şirketler kurmaları tav« SOHBET: Dorian Gray ya muharrirlerinden tercümeler seri» Wilde ise öyle değildir. Onu düşman saymağa ve kendisine ona göre mua- mele etmeğe mecburuz. den büyük muharrir de onun İçin mi? Yoksa eserlerin, Conan Doyle'un Sher- Jock Holmes hikâyeleri gibi çok kari- ği alâkadar edecek şeyler olduğu için mi? Hiç biri değil... Oscar Wilde fevka- Jüde meşhurdur da onun için. Fakat bu şöhretini eserlerine değil, garib söz.
