20 Şubat 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

SİYASİ İCMAL: Son Avrupa buhranı ve Ingiltere Dünya politikasının sıklet merkezi Uzak Şarktan Avrupaya intikal etti, Avrupanın bile İspanya ve Akdeniz Meseleleri gölgede kaldı. Bütün dik- kat ve kuvvetler şimdi Orta ve Şarki Avrupa tizerinde temerküz etmiş bu- lunuyor. Almanya Orta Avrupanın anahtarı bulunan Avusluryayı tama- mile kendi hüküm ve nüfuzu altına | Çekoslovakyadaki | almıştır. Yarın Almanya hududuna milcavir Südet havalişinde yaşıyan üç buçuk mil yon Almana muhtariyet verilmesini üstiyecek ve bu maksadını istihsal için Çekoslovakya devletinin mevcu- diyetini bile ortadan kaldırmaktan gçekinmiyeceklir. Almanyanın bu hamlelerine Pran- sanın seyirci kalmasması ve Sovyetler le beraber hareket etmeleri ihtimali Yok değildir. Fransanın wütlefiki | Pulunan İngilterenin kendisini pek yakından alâkadar etmiyen bu me- #eleler yüzünden harbe girib girmi- yeceği düşüncesi İngiliz efkârı umu- miyesini heyecana getirmiştir. Bu heyecana makes olan parlâmentoda hükümete birçok sualler soruldu. Ve- rilen cevaplar vaziyeti çok aydınlattı. Şöyle ki İngiltere; Fransa ie olan #tifakını bir ademi tecaviz misakı saydığı Lokarno misakındaki teah- İ daki tecavüze uğryan devlete âza İ hangi harbe iştirak etmeğe İngiltere Haydarpaşa lisesi mozunlarının çay ziyafeti hüdlerinin devamından başka bir şey addetmektedir. Binaenaleyh İngilte- re Frânsanin her hareket ve teşebbü- süne yardım ve iştirak etmeğe kendi- sini mecbur addetmemektedir. Gene Milletler cemiyeti misakın- devletlerin iktisadi ve askeri yardım. da bulunmalarını; İngiltere otoma- tik yani kendi rey ve muvafakati in- zimam etmeksizin bu tatbiki zaruri! bir teahhüd saymamaktadır. Yardı- ma istilzam eden meselenin tabi du» Tunduğu ahval ve şeraile göre Nare- ketini tayin etmekte kendisini ser- bes bilmektedir. Gene Fransanın Sovyetler ile olan itifakından. dolayı yani Sovyet Rus- yasının müttefiki olarak gireceği her kendisini mecbur saymamaktadır. Avusturyanın Almanyaya boyun eğ- mesine karşı Stresa anlaşması üzeri- ne dört âkid büyük devlet arasında istişare yapılmasına lilzum hissedi. lecek olursa İngiltere buna da önayak olmıyacaktır. Hülâsa İngütere hükü- meti Orta Avrupa işleri ve Fransa- nan iğtifakları yüzünden her hangi bir harbe ve Fransayı himayeye kal. kışmıyacağını tasrih ederek biltün dünyaya ilân etmiştir. Feyzullah Kazan mmm Dünkü toplantıda bulunan eski talebeler müdür ve munlMmlerile beraber Haydarpaşa lisesi mezunları cemi- Yeti tarafından dün öğleden sonra salonlarında lisenin mü- dür ve muallimleri eşlerile bir danslı Çay ziyafeti verilmiştir. Geç vakta kadâr neşe içinde de vam eden bu toplantıda müdür ve muallimlerden başka lisenin bu sene mezunu olan talebeleri ve şehrimiz maarif erkânile birçok zevat hazır bulunmuşlardır. , rı ! Çok müessif bir kayıp İ Eski Ziraat Vekili B. Sabri Toprak vefat etti | (Baş tarafı 1 inci sahifede) B. Sabri Toprak, bir müddettenbe- Yİ kalbinden rahatsız bulunuyordu Ge Çenlerde şiddetli bir buhran geçirdiği İçin iki gün evvel Alman hastanesine Mâkledilmişti, Fakat gösterilen bütün imam ve alınan tıbbi tedbirler , vermemiş. B, Sabri Toprak dün akşam altmış yaşında olduğu halde hayata gözlerini kapamıştır. Merhum 1878 senesinde doğmuş- İN Kendisi Darüşşafaka ve hukük- mezun olduktan sonra Alman Yada ikmali tahsil etmiştir. Alman- Yadan döndükten sonra posta ve tel- Braf nezareti heyeti fenniyesinde çar İmiş, teigraf mektebi müdürlüğü- Mü İfa etmiş, bundan sonra «İttihad Ye Terakki, namzedi olarak Saruhan Mebusluğuna intihab edilerek (Os- Manlı meclisi mebusan) ının ikinci İtima devresine iştirak etmişti. B. Sabri, bu tarihtenberi mebusluğunu faza etmekte idi. B. Sabri, bü- umumi harb senelerinde «İttihad Ye Terakki, nin Kadıköy kâtibi mes- hillüğü yapmıştı. Talât paşa kabine- a İstifası üzerine toplanan son 1. had ve Terakki» o kongresinde kuvvetlerine, saraya ve mem- n hâkim olmıya çalışan men- aka, yanlara mukavemet etmek İni adile «İttihad ve Terakki» nin Z kalmış unsurlarından mürek- “lmak üzere kurulan. eTeceğdüds Ran başına geçmişti. Merhum deca, Toprak, o zaman büyük bir üd ve medeni cesaret göstererek saraya ve işgal kuvvetlerine daya- İ nan mütareke hükümetlerile müca- dele etmiş ve nihayet damad Ferid | hükümetinin emrile 1919 senesi mar- tında tevkif edilmişti. B. Sabrinin tevkifi üzerine «Te. ! ceddüd> fırkası da dağılmış ve damad | Ferid hükümetile -işgal kuvvetleri | İstanbula tamamile hâkim olmağa i başlamışlardı. i Ancak B. Sabri merhum, Kadıköy «İttihad ve Terakki» kâtibi mesullüğü | esnasında bütün Kadıköy halkının muhabbet ve hürmetini - kazanmış bimzat olduğundan böyle apansız tev- kifi, muhitte derin bir teessür uyan- dırmış, Türk ve ecnebilerden mürek- keb 500 kişi bir mazbata hazırlıyarak bu hâdiseyi işgal kuvvetleri kuman- danı amiral Galtrop ile damad Ferid hükümeti nezdinde şiddetle protesto etmişlerdi. Bu hâdiseyi müteakib Anadoluya geçen merhum, mil mücadelenin bütün safhalarına iştirak etmiş, mem- lekete birçok hizmetlerde bulunmuş- tu. B. Sâbri Toprak, zaferden sonra Ziraat Vekilliğinda bulunmuş, bir aralık da Bükreş sefirliği yapmıştı. Son günlerde rahatsızlığı dolayısile Büyük' Millet Meclisi müzakerelerine iştirak edemiyordu. Merhum, vatanımı ve milletini çok seven, İdealist, halük, herkese kendi- sini sevdirmiş bir zattı, Bu itibarla beklenilmiyen bir za- manda, ölümü, kendisini yakından, uzaktan tanıyanları çok müteessir Alp dağlarında Saint Bernard köpekleri bu senede bir cok insanı kurtardılar Alp dağlarında, kış sporlarına çı- kanlar, bir kaza ya uğradıkları ve leri, Alp dağları“ nın yüksek yamaçlarında inşa edil miş olan manastırlarda yaşayan ke şişler yetiştiriyor ve bu meşekkatli tahlis işlerine alıştırıyorlar. Alp dağlarının tepelerindeki manastırlarda yaşayan papaslar büyük Saint Bernard köpekleri yetiştirirler. Bu köpekler kar fırtınasına tutularak yolunu kay- beden ve ya bir kazaya oğrayan sporculara derhal yardıma koşarlar. Bu köpekler geçen hafta kurtarmışlardır Tophane cinayeti faili mahkemede Abdülvehab, Mehmedi sarhoşlukla öldürdüğünü söylüyor vekil tayin edilmediğini söylemiş, reis de, fakruhal ilmühaberi alan maznu- na behemehal vekil tayin edilemiye- ceğini bildirmiştir. o, Bundan sonra şahidierin dinlen- mesine geçilmiş, halen burada bu- lunmıyan şahid Mustafa ile Ganinin evvelce alman ifadeleri okunmuştur. Gani ifadesinde diyordu ki: — Vaka günü Tophanede kahvede oturuyordum. Abdülvehab ile Meh- med kahveye geldiler. Abdülvehab ayrı bir masaya oturdu. Çok sarhoş- tu, Bir kahve içtikten sonra masaya yaslanarak uyuklamağa başladı. Bir aralık diğer masada oturan Mehmed kalkarak Abdülvehbın yanına gitti, kendisini uyandırdı. Aralarında bir münakaşa başladı. O sırada Mehmed, Abdillvehaba bir tokat vurdu. Abdül- ettiklerini ve o sırada kendisi çıktığı için cinayeti görmediğini söylemişti. Rels, bu ifadelere karşı ne diyece- ğini sordu, Suçlu Abdülvehab; — Ben çok sarhoştum. Ne yaptığı- mı bilmiyordum. Cevabını verdi. Petürğede bulunan diğer bir şahidin istinabe yolile ifa- desinin aldırılmasına ve evrakın ted- kik için müddelumumiye verilmesine Isarar verilerek muhakeme başka, gü- ne bırakılmıştır. etmiştir. Cenazesi yarınki pazartesi günü saat on birde Sıraselvilerdeki Alman hastanesinden merasimle kaldırıla- caktır, Ailesi ve kendisini sevenlere samimi teessürlerimizi bildiririz. Tavuklar neden pahalı ? tasyonlarda baytar bulun- maması tavuk sevkine yan yerlerde de köy heyetleri veriyor- lardı, dört aydanberi bu muameleye nihayet verilmiştir. vuk fiatlerile her nevi av hayvanatı fiatleri yükselmiştir. Ezcümle tavuk- lar 45 kuruştan 65 kuruşa ve piliçler. de 20 kuruştan 32,5 kuruşa yüksel- miştir. Tavukçular tavuk sevk mer- kezlerinde birer baytar bulundurul- masını veya evvelce olduğu gibi men» şe şehiadetnnmelerini belediyeler ve- ya köy heyetlerinin vermelerini işti- yorlar. Bu haklı talebin isaf edilme- sini bekleriz, Dil kurumunun neşrettiği eserler Ankara 19 (A.A.) — Türk dili ku rumu genel sekreterliğinden: üçüncü türk dili kurultayının tutul- gaları ile bu kurultayda söylenen tez- ler ve komisyon çalışmaları bir cilt halinde basılmış ve iki lira fiatle sar tılığa çıkarılmıştır, 2 — 1937 yazında İstanbulda Dol- mabahçe sarayında toplanmış olan ikinci türk tarih kongresi üyelerine bir armağan olmak üzere bastırıla Tak üyelere dağıtılan Ebülgazi - Bö» hadır'ın şeceresi terakime adi: elyaz- ması eserinin fotokopisi bir buçuk lira flatle satılığa çıkarılmıştır. 3 — Bu kitapları ve kurumun baş- ka yayınlarını elde etmek istiyenlerin satış merkezimiz olan İstanbulda An- kara caddesinde Türk Kitapçılığı Lim- tet Şirketine baş vurmaları rica olu» nur. Bayan Sabiha Zekeriyanın davası gazetesi aley- hine açtığı hakaret dava- sının rüyetine başlandı Davacı bayan Sabiha Zekeriya ile gazetenin neşriyat müdürü B. Hik- met Münif mahkemeye gelmişlerdir. Bayan Sabiha Zekeriya davasını izah ederek yazılan yazılarla kendisine 470 inci maddesile Cumhuriyet gaze- tesi neşriyat müdürünün tezalandı- rılmasıpı ayrıca, bin lira tazminatın da hüküm altına alınmasını istemiş» tir. Hakaret mevzuu olduğu iddia edi. len gazete yazıları da mahkemede okunmuştur. Maznun mevkiinde bu» lunan gazetenin neşriyat müdürü B. Hikmet Münif, bir kül teşkil eden ya mları yeniden tedkik ettikten sonra cevab verebileceğini söyliyerek müh- let istemiştir. Maznunun müdafaasınaı, Şirketi Hayriye vapurunda Evvelki gece köprüden Boğaziçine 20,5 postasını yapan 53 numaralı va- purda yolculardan Yenimahalleli E- yüple, İstinyeli Selim birbirlerine söz Kadın terzisi CEMAL BÜRÜN gir rn GL İnal Ona. “b