20 Şubat 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Sahife 2 20 Şubat 1938 2 — Dün Geceki ve Bu Sahbahki Eaberler İngiliz kabinesinin fevkalâde toplantısına sebep ne? Selâhiyettar mahafil, içtima nazırlar arasında ihtilâftan ziyade Avusturya meselesine atfediyorlar Londra 19 (A.A.) — Kabine bugün sanat 13 de fevkalâde bir toplantı yap- muştır. Kabinenin fevkalâde toplan- tası sadt 18,20 de nihayet bulmuştur. Müzakereler 3 saat 20 dakika sürmüş- tür. Kral sekizinci Eduvardın istifa | sındanbeti bundan uzun bir kabine toplantısı yapılmamıştı. Kabine yarın pazar olmasına rağ- men, öğleden sonra saat 13 de tekrar toplanacaktır. . “Londra 19 — Chamberiainin hilâfına kabineyi toplanmağa davet etmesi “Başvekil ile Hariciye Nazırı Arusında ihtilâf çıktığına dair dola- şan şayialar hakkında birbirini nak- seden haberler deveran etmesine se- beb olmuştur. Reuterin muhabiri bu haberlerin büyük bir ihtiyatia okarşılanmağa devam edilmesi lâzımgeldiğini ehem- miyetle kaydetmektedir. Görünüşe göre kabine bugün daha ziyade, Avüsturya - Almanya itilâfı hakkında dün mufassal malümat al- dığı, Berchtesgaden mülâkatı hak- kında Fransanın nokiai hazarmı öğ- rendiği ve dün Chamberlain ile B. Eden, Avusturya meselesi ile diğer bazı meseleler: hakkında Grandi ile görüşmek" fırsatını elde ettikleri için nı içtima davet ettiği söylenebilir. Amerikada iktisadi buhran B. Roosevelt 1933 senesindeki müşkilâtla karşılaşıyor Vaşington 19 (A.A) — Siyasi ma- hafiller, Rooseveltin 1933 senesinde maruz kaldığı müşkilâtla gene kar- şılaştığını ve gene ayni çarelere baş vurduğunu kaydetmektedirler. Roosevelt, işsizlere yardım etmek i- çin devletin kasalarını £ genişçe aç- makta, talbik ettiği maliye ve para si- yaseli ile sanayicileri istihsatlerini çok mıkdarda arttırmağa - ve Amerikali. ları para sarfetmeğe teşvik etmekte- | dir. Bir yandan da zirsi (o istihsalâtın -kontrol altına alınması kendisine zi- ral mahsulât fiatlerini ibke veya art. tarmak imkânlarını verecektir. Bununla beraber beynelmilel para vaziyetini 1933 deki vaziyetten fark- ,h olduğu keyfiyetini nazarı dikkate al- mak lâzımdır. İ Roosevelt, doların kıymeti düşürül- düğü takdirde bu ameliyenin 1935 se- nesinde olduğu gibi fayda tevlid et- miyeceğini bilmekte ve paranın kıy- meti düşürüldüğü takdirde o gelecek ay İngiltere ile Amerika arasında baş- hıyacak olan müzakerelerin muvaffa- kiyetini tehlikeye düşüreceğini tak- dir etmektedir. Pamuk mukaveleleri Remanya Ticaret Nazırile Bükreş elçimiz arasında imzalandı Bükreş 19 (AA) — Türkiye elçisi #le Romanya ticaret nazirı arasında pamuk mukavelesi bu sabah imza edilmiştir. Son defa Türkiye ve Ro- manya arasında aktedilen ticaret anlaşması bu pamuk satışı İle fili sâhaya girmiş bulunuyor, Bu sene zarfında iki memleket ticaret müha- Kahire 19 (A.A.) — Vefd partisin. paşa bugün Kahire içindeki intihab mıntakasına giderken civardaki halk karafından hücuma. uğramış ve arâ- bası taşa tutulmuştur. Kahire 19 (A.A) — Yeşil gömlek- Mer kurumunun — İskenderiyedeki dünkü toplantısında olan çarpışma- larda elli kişi yaralanmıştır. Bu ara- da Nahas paşa lehinde nümayişler yapılmış, yaşa diye bağrılmıştır, * Matbuat hürriyeti Fransız Adliye Nazırı: “Gazeteci korkusu devlet adamlarını kiyasete sevkeder,, diyor Paris 20 (A.A.) — Adliye Nazım Campinehi, Fransız ve ecnebi gazete- cilerin toplantısında, matbuat mese- Jesinin an& hatlarını anlatmıştır. Ad- Tiye Nazırı, yazı ve fikir bürriyetinin korunması lüzumundea ısrar ederek demiştir ki: «Gazeteci korkusu siyaset adamla- rını kiyasete sevkeder. Fransanın ba- şına, gelebilecek en büyük felâket matbuatın hürriyetini kaybetmesi ya- ni devletin veya hükümetin emri <a tına girmesidir.» Adliye nazırı, matbuat hürriyetinin bazı ahvalde - sulistimal edildiğini ve binaenaleyh buna karşı koymak için bazı tahdidat icab ettiğini söylemiş ve demiştir ki: «Tam ve mutlak . hürriyet medeni bir camlada yaşayamaz, bilhassa ferd- leri iftiralardan en iyi şartlar içinde koruyacak Kanunlar zaruridir. Böy- le bir kanun yâzı hürriyetini kaldır. mak demek değildir. Matbuatın mutlak hürriyeti karşısında bir de ga- zetecinin mutlak mesuliyetyi olmak gerektir.» Yugoslavyanın nufusu Belgrad 19 (A.A) Resmi istatis- tiklere göre Yugoslavya'nın haliha- zırdaki nüfusu 14,400,000 kişidir. Sovyet konsoloshanesinde Birinci Petro filiminin gösterilmesi münasebetile bir ziyafet verildi Sovyet general konsolosu B.K. Georgiefsky ve zevcesi dün gece Bey- oğlundaki konsoloshanede bir akşam .nevverler, matbuat müntesipleri da- vetli idi. Yediden itibaren davetliler gelmiş- ler ve konsoloshanenin büyük salo- nunda hazıruna Moskovadaki Kültür parkını, Sovyet inkilâbınn $0 inci yılını, birinci Petronun hayatını can- Tandıran filimler gösterilmiştir. 'Tas ajansı mümessili doktor Mayzel matbuat meslekdaşlarına kâr- şı mutad nezaketini göstermiş; da- vetliler geç vakte kadar konsolosha- nede kalmışlardır. İtalyan kabinesi de toplandi Roma 19 (A.A) — Nasırlar mec lisi, bu sabah saat 10 da B. Müssoli- ninin riyasetinde toplanmıştır. Kili de GÜNÜN HADİSELERİ Avusturya meselesine rağmen... Almanya ile İtalyan'ın arasından su sızmıyor! İtalya ile Almanya arasıda hayli ier- emiş bir kaynaşma olduğunu muhtelif büdiseler isbat ediyor. Eskiden Avustur- in ilhakı mevzuu bahsoluncs, Mussoli- aykırmıştı: — Erenner geçidine “bir miyon “asker yığarım... Avusturya'yı işgal ederim. Ve tahşidata da başlamıştı. Halbuki, bu sefer, İngiltere ve Fran- sa“ diplomüsisile o malbualınım Önür Sehuschnigg — Mitler mülâkatı bir sü priz gibi çıkiyor.. Âlem telişta! Pükat Mhak işime sleyhdar sanılan (İlalyâ'dâ bareket yok. Bilâkis, iki dost devlelin matbustu, bir- birinin her türlü Taaliyetini «münasip- tir, muvafıktır!» tarzındaki sözlerle Kane sılamağa ahdetmiş gibidirler. Meselâ, Ab manyada karışıklık olduğuna dair geçen- lerde çikan haberleri, İtalyan matbuatı Şu tarz serlâvhalarin red ve tekzip ede rek âdeta bir Alman asabiyeli göstermiş- Jerdir: Giorhale gİtala; «Yeni bir yalın ta- arruzu., Tribuna: «Yalan siyasetin, Mes- saggeto: «Suni bulutlar»... Londra matbuntı İtalyan faşizmini te: kid edecek olsa, bu sefer de, Alman zeteleri, kendi kozlarını müdafsa ederco- sine hücümlara başlıyorlar. Son Avusturya hüdiseleri odolayısile, İtalyan gazetelerinin B. Hitleri feykalâ- de haklı bulmaları büsbütün karakteri tiktir, Linforimazione Diplomatica cenebi'mem- leketlerde İtalya'nın Avusturya mesele- &ne karşı mubali! vaziyeti takındığı dair haberleri külliyen reddettikten son» ra, bilâkis son hareketin >. Da anlaşmasına tamamile muvafık olduğunu; İtalya'nın böyle bir siyaseti zaten tasdik eylediğini; ayni dil, irk ve kültürle birbi- rine bağlı iki komşu milletin teşriki mes #aijerinden daha tabii hiç bir şey olmıya- cakını söylüyor: «Avusturyanın istiklâlini, Alman aleyh- darı olarak tavsif etmek baz: Fransiz mahafilinin görüşüdür; bu du yanlış bir telâkkidir!» diyor; ve: «İki Alman devle- tinin bu suretle imtizaer yahız tabiati €ş- ya muktezasi değil, ayni zamanda sul- hün de garantisidir!. diğe Bâre ediyör. er tahışldatından bugüne kadı Bre: Alman - Halyan siyasetlerindeki Ugi ve yakınlığı ölçmek için bundan âlâ miyâr olamaz. F. Tanur Hariciye Vekilimizin Kahire seyahati Mısır Hariciye Nezareti ziyaret programını hazırladı Kahire 19 (A.A) — Hariciye neza- reti, mart ayı zarfında Kahire'ye gel- mesi beklenen Türkiye Hariciye Ve- kili doktor Tevfik Rüştü Aras'ın bu ziyareti hususundaki programı hazır- Jamıştır. Halen Kahire'de bulunan Mısırın Ankara elçiliği sekreteri, bu programı Türkiyeye götürecek ve Millet Meclisi binasi Yerini tercih için 3 proje Vekiller heyetine verildi Ankara 19 (Telefonla) — Yeni Bü- yük Millet meclisi binası projeleri için ecnebi mimarlardan müteşekkil hakem heyetinin seçtiği üç proje Başbakanlığa verilmiştir, Vekiller heyeti bu üç projeden bi- Tini . seçecektir. Seçilen “projelerin hangi-mimarlara aid olduğu kaliyet- le bilinmemekle beraber üçünün de ecnebi mimarlara aid olduğu söyle- niyor. Et ucuzluğu Demiryolu tarifeleri yüzde on indirilecek Ankara 19 (Telefonla) — Et ucuz- luğunun bütün memlekete teşmili yolunda' alınan yeni tedbirler arasın- da kasaplık hayvan nakliyat tarife- lerinin yüzde on nisbetinde - indirii- mesi de vardır. Devlet demiryolları idaresi tarifelerde bu tenzilâtın yar pılmasını kabul etmiştir. B. Tataresco bugün Belgrada gidiyor Bükreş 19 (A.A.) — B. Tataresco yarın Belgrada hareket edecektir. Na- nr ayın 24 ünde İstanbulda buluna- caktır, B. Chamberl ain, Eden ve Grandi iki defa görüştüler Italya Avusturya işi hakkında fikrini bildirmedi, anlaşma ihtimalleri hakkı Londra 19 (A.A ) — Grandi, Cham- berlain ve B. Eden arasında dün ya- pılan iki mülâkat esnasında İtalyan- İngiliz münasebetlerinin ıslahı mese- lesi görüşülmüştür. Görünüşe göre bu iki mülâkat Avusturya hâdiselerinin B. Müssoli- niyi daha uzlaştırıcı bir hattı hare- ket ittihaz etmeğe sevkedeceğini ümit. eden İngilterenin teşebbüsü üzerine tertib edilmiştir. 'Öğrenildiğine göre * dünkü. görüş- melerin : bir başlangi; - mahiyetinde | telâkki edilmesi lâzımdır. Chamber- Jainin etrafındakiler dünkü mülâkat- tan sonra ingiliz nazırlarının hâlâ B. Mussolininin hakiki maksadlarını anlamadıklarını beyan etmektedirler. | Görüşmeler pek samimi olmuş fa- | kat Grandi Berchtesgaden itilâfları hakkında İtalyanın noktal nazarla- rını bildirmekten sarahaten imtina etmiştir. Londra 19 — Dün Londrada B. Chamberlain, B. Eden ve B. Grandi arasındaki . görüşmeler, - gazetelerde uzun uzadıya mevzuubahis oluyor. Umumi kanaat, Avusturya hâdiseleri görüşmelerin yeniden başlamasını çabuklaştırmış ise de bu görüşmele- rin esasını teşkil eylememiş olduğu merkezindedir. Bu sebepten, gazete- lerin büyük bir ekseriyeti, Başvekâ- lel dairesindeki görüşmelerin evvelâ, iki memleket arasındaki muallâkta bulunan meselelere, yani Habeşistan, İspanya, yakın Şark işlerine ve on- dan sonra da ikinci derecede Avus- turya meselesine temas eylediğini yazmaktadır. Bununla . beraber, Morning Post And Daily Telgraph gazetesine göre, nda Londrada mütalâalar Chamberlain ve B, Eden ile sabahle- yin yaptığı iki görüşmeden sonra B. Grandi, muhatapları ile Ayusturya 'meselesini görüşüp görüşmiyeceği hakkında Romadan talimat istemiş ise de bu talimatı almağa muvaffak olamamıştır. Bu sebepten dolayı de öğleden sonra yapılan ikinci görüş- me, çok kısa sürmüştür. Gazeteler, bugün, öğleden sonra kabinenin yapacağı fevkalâde toplan- tıya müttefikan çok büyük ehemmi- yet vermektedir. Filhakika, gazete- lerin kaydettiklerine göre, hafta ta- İli esnasında toplantı yapmak süre- tile anane hilâfında hareket etmek, ancak çok ciddi Kararlar alınması Tüzumu ile tefsir olunabilir. Manchester Guardian diyor ki: — «Şunu âlyebiliriz ki İspanya, Avus- turya değildir, İngilterenin Avustur- ya istiklâli için hiç bir zaman silâha sarılmıyacağı çok bedihi olmasına rağmen, Almanya ve İtalyan İs- panyol sahillerine yapacakları bahır? bir hareketin Akdenizde bir harbe se- bebiyet vermiyeceği garanti edilemez, News Chroncle diyor ki: «Bir İngiliz - İtalyan anlaşması şayanı memnuniyettir. İngiliz - İtals yan anlaşması, kredi üzerine tesis olunamaz. Bu anlaşmanın şartları, peşin muamele üzerine kurulmalıdır. Daily Herald ise, kabinede bazı fi- kir ihtilâfları olduğu şaylalarını ye- niden tekrarlıyor, Bü gazeteye göre, bu ihtilâflar, bugün öğleden sonra yapilacak kabine toplantısı sonunda bazi nazırlarm İstilasına kadar gide. bilecek ettedir, Bu takdirde, bu gazeleye , B. Edeni lord Halifax istihlâf eyliyecektir > Kuluptaki Sovyet âlimleri kurtarıldılar Heyet bütün âletlerile buzkıran vapuruna alındı Aylardanberi Şimal Kutbunda ted- kikler yapmakta olan ve bir çok mu- bataralara rağmen bu tedkiklere de- vam eden Sovyet heyeti kurtarılmış- tır. Dün gece Moskova radyosu Mor- man buzkıran vapurunun, beyelin bulunduğu buz parçasına yanaştığını ve bütün fenni âletlerle âlimleri al- dığını bildirmiştir. Heyet, mevcut tehlikeye rağmen, buz üzerinde kalarak tedkiklerine de- vam etmek iştemişse de buna cevaz verilmemiştir. Butenko meselesi Moskovaya göre bir faşist mudhikesi imiş Roma 19 (A.A.) — Butenko yarın saat 19,20 de - Greenwich saatile - İtalyan radyolarda fransızca beya- natta bulunacaktır. Moskova 19 (A.A.) — Tass ajansı bildiriyor: Romadan bildirildiğine gö- re Butenko işi bir «faşist mudhike- sinden ibarettir. Butenko rolü bir beyaz Rus tara- fından oynanmaktadır ve neşre- dilen fotoğraflar da Bulenko'nun fotoğrafları değildir. © Butenko ile Moskovada tahsil et- miş olan Romadaki Sovyet sefaretinin kâtibi Butenko'nun oturduğu söyle- nen otele üç kere gilmeğe teşebbüs etmiş ise de diplomat vesikasına rağ- men otele sokulmamıştır. Kâtib bu vaziyet karşısında dünya matbuat mümessillerine müracaat ederek ken- | dilerinden Butenko'yu görmelerini istemiştir. Fakat faşist makamları Butenko'nun yerine geçen adâmı Romadan uşlardır. : Amerikada seylâp Seylâp neticesinde otu kişi boğuldu Vaşingion 19 (AA) — Waiko- Kopu - Hawkesbay civarında Kopu- awahara vadisini sular basmış ve olu kişi boğulmuştur. Bir çok miktarda yağan yağmur- larla kardan nehrin suları sedleri yıktıktan sonra demiryolu inşaatın- da çalışan amelenin çadırlarını süs rüklemiştir. Bu havalinin şarkını istilâ eden su- lar mühim tahribat husule getirmiş- lerdir. Yollar ve köprüler hasara uğra mıştır, Münskelât durmuştur. Elmansur vapuru Yanlışlıkla atılan bir gülle ile ez kaldı yaralanıyordu Perpignen 19 (AA) — Zannedil- diğine göre dün bir obüsle yaralan- mak tehlikesine maruz kalan Elman- sur vapuru kâdisesi dört asi İspanyol harb gemisile bir kaç hükümet tay- yaresi arasında vukua gelen muhare- be esnasında yapılan bir endaht yan- lışlığı neticesinde husule gelmiştir. Teyyareler tarafından atılan bom- balardan iki tanesi de Fransız harb gemisinin yanına düşmüştür. Elçilerimiz arasında nakil ve tayinler "Ankara 19 (Telefonla) — Muhtelif memleketlerdeki elçilerimiz arasında geniş mikyasta nakil ve tayinler yar pılacağı söylenmektedir. i Talebe ve muallimler için i tenzilâtlı tarife “Ankara 19 (Telefonla) — Talebe ve muallimler için tatbik edilen ten- silâtlı tarifeler üzerinden yüzde elli tenzilâtı ihtiva eden yeni bir tarife hazırlandığını bildirmiştim. Devlet demiryollarmdan öğrendiğime göre © yeni tarifenin tatbikine ay başından © itibaren başlanacaktır.
