15 Şubat 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8
I İl I Müdafaa işlerinin başına geçen general Keitel kimdir? Ordu teknik işleri reisi general Brauchitschin ve dör- düncü grup kumandanı general Reichenaunun hayatları Son günler zarfında Almanyada mühim değişiklikler oldu. Mili mü- dafaa, hariciye, iklisad nazırları ç6- kildiler, bu nezaretler erkânı arasın» de da tebeddüller oldu. Almanyanın milli müdafaa nezare- tindeki değişiklik her tarafta büyük bir alâka uyandırdı. Şimdiye kadar Almanyanın bütün müdafaa işleri Harbiye nazırı mareşal Blombery'in elinde idi. Şimdi siyasi ve idari İşleri B. Hitler eline simıştır, Umum müda- faa işlerinin teknik idaresi «Devletin müsellâh kuvvetlerinin başkuman- danlık şefi» ünvanile general Keitel'e tevdi edilmiştir. Şimdi topçu generalı rütbesini haiz bulunan Wilhelm Keitel 1882 senesi 22 eylâlünde Brunsvik'de Helmsehero- de'de doğmuştur. Babası bir çiflik sar hibi idi. Jimnaz lisesini ikmal ettik- ten sonra kırk altıncı sahra topçu ala- yına zabit vekil! olarak dahil olmuş- tur, 1902 senesinde rütbesi mülâzim- liğe terfi edilmiştir. 1948 senesinde alayının yaveri idi. 1910 da rütbesi mülâzimlevveliğe terfi edilmiş, umu- mi harbin başlamasını müteakip yüz- başı rütbesi ile batarya şefi olmuştur. 1915 de onuncu ihtiyat kolordusu umumi kumandanlığına tayin edil- miş, ayni sene zarfında ordu erkânı harbiyesine nakletmiştir. Bundan son- ra muhtelif erkânı harbiyelerde hiz- met etmiştir. Bunların arasında bah- riye silâh endaz kuvvetleri erkânı har- biyesi vardır. Bu vazifelerde büyük bir varık göstermiştir. Meselâ 1917 senesinde Fransada Aisne nehri hav zasında İngilizlerle Fransızların bazır- ladıkları büyük taarruzun iflâs eyle- mesinde Keltel'in mühim hizmeti gö- rülmüştür. Harpten sonra erkânı harp zabiti olmuş ve sskerlikte kalmıştır. 1920 Senesinde süvari mektebi mual- limi olmuştur. 1922 senesinde altıncı topçu alayına nakletmiştir, 1923 de rütbesi binbaşı “olmuştur. İki sene sonra Almanya Harbiye ne- zaretinden vazifeye tayin edilmiştir. 1929 senesinde kaymakam rütbesi ile altıncı topçu alayının İkinci bölüğü kumandanı idi. Ayni senede Harbiye nezareti topçu dairesi şefliğine tayin. edilmiştir. 1931 senesinde rütbesi miralaylığa terfi edilmiştir. 1934 senesinde liva generalı rütbesi ile üçüncü piyade şef- liğine tayin edilmiştir. 1985 senesi 1 tşerinlevvelinde Har- biye nezareti ordu dairesi şefi olmuş- tur. Bu vazifede devam ederek 1936 senesi 1 kânunusanide rütbesi ferik- liğe terfi edilmiştir. 1937 senesi İ ağus- tosunda topçu generali rütbesini al- mıştır. Almanyanın bütün müdafaa işle rinin teknik tarafı umum şefi bulu- nan Keitel'in mesleki hayatının esas hatları bunlardır. Alman müdafaa teşkilâtının ordu kısmının teknik işleri başına getiri- len general Bruchitseh'e gelince or- General Keitel du baş kumandanı ünvanını haiz bü- Yunan bu kumandan 1881 senesi 4 teş- rinlevvelinde Berlinde doğmuştur. Pe- deri süvari generalı Brauchisteh idi. 1900 senesinde mülâzim rütbesi ile üçüncü hassa alayına dahil olmuştu. 1914 senesinde yüzbaşı rütbesi ile büyük erkânı harbiyeye tayin edilmiş- tir. Umumi harpte muhtelif erkânı harbiyede bulunmuştur. 1919 ve 1920 senelerinde İkinci ordu mıntakssı umumi erkânı harp zabiti olmuştur. 1921 senesinde İkinci topçu alayı be tarya kumandanı olmuştur. Ertesi s€- ne o zaman Almanya Harbiye nezare- tinin yeni adı olan Relchswehr'e nak- letmiştir. 1925 senesi içinde altıncı topçu alayı kinci bölüğü kumandanı olmuştur. İKi sene sonra altıncı fırkanın er- kânı harbiyesi şefi tayin edilmiştir. | £ Bir müddet sonra rütbesi miralaylığa terfi edilmiştir. 1930 senesinde Reichswehr nezareti şube müdürlüğüne tayin edilmiş ve çok geçmeden rütbesi liva generallığı- na tahvil edilmiştir. Ertesi sene umu- mi topçu müfettişi olmuştur. 1943 den 1934 senesine kadar birin- ci fırka kumandanı ve birinci askeri mıntaka relsi olmuştur. Bu müddet zarfında rütbesi ferikliğe terfi edilmiş- tir. 1935 senesinde birinci kolordu ku- mandanlığına tayin edilmiştir. Geçen senenin nisanında (Dresd)deki dör- düncü gurup başkumandanı olmuştur. Mareşal Blomberg istifa ettikten sonra mumsaileyhin yerine general Walter Relchenau'nun tayin edileceği bekleniyordu. Lâkin Relchenau gene ral Brauchitsch'den münhal kalan dördüncü grup kumandanlığına tar yin. edilmiştir. Generai Relchensu 1884 Fransada gizli ihtnâl Kömitesine ait Bombalar bir Kaç gün evvel Paris senesi 8 teşrinlevvelinde Badende doğmuştur, Pederi fırka generali idi. 1903 senesinde zabi; vekili olarak bi- rinci hassa sahra topçu alayma dahil olmuştur. Ertesi sene mülâzim olmuş- tur, Umumi harb başlarken birinci hassa İhtiyat alayı yaveri olmuş ve 1915 senesinde sahra ordusu umumi erkânı harbiyesine memur edilmiştir. Muhtelif umüm! erkânı harbiye vazi- #felerinde bulunduktan sonra 1918 senesi teşrinisanide Breslavdaki altın- cı kolordu hudud muhafaza kıtasına memur edilmiştir. 1926 senesinde birinci grup kuman- | danlığı maiyetine tayin edilmiştir. Er- tesi sene beşinci muhabere kıtası ku- mandanlığına ve 1924 senesinde Reichswehr nezaretine nakletmiştir. Daha sonra Ik! sene birinci fırka er- kânı harbiyesinde hizmet etmiştir. 1933 senesinde Reichswehr nezareti- ne nezaret kalemi şefi olmuştur. 1934 senesinde liva generali ve 1935 de | ferik olmuştur. Ayni senede yedinci kolordu kumandanı yedinci ordu mıntakası Telsi olmuştur. $ Almanyanın müdat ve ordusu başıma gelen yeni ânğirlerin cümlesi ğ General Brauchitseh genç generallerdir; İngiliz ordusu Te- is ve kumandanları geçende gençleş- tirilmişti. Şimdi de Almanyanın mü- dafaa teşkilâtı ve ordusü erkânı genç- leştirilmiş oluyor. — 2, Bursada ( Akşam ) ın eğ civarındaki belediye lâboratuvarında muayene edilirken bombalar patlamış 14 kişi öldüğü gibi o civardaki bütün evlerin camları kırılmıştır. Fransız gaze- telerinde çıkan yukarıdaki resimde bu &vler civarında dolaşan camcılar görü- nüyor, > Alman ordusundaki değişiklik İ Son günlerde Yenicami keme- Ti fazla mevzuu bahsoluyor. Fik- rimeç Yenicami. İ nin denize karşı manzarasını ka petan dış avlu ihatasındaki ha» ileri okaldırdık- tan sonra, mah- filin. çıkıntı te- sirini kaybettir- mek için mahfil kemerinin de yandığı eski bir Altan Sur burcuna eit ayak köşesinden iti- baren - caminin plânına müvazi ol- mak üzere - Misırçarşısı kapısına kadar dış avlu zeminini mieydanın yol tesviyesinden ayırmak ve bir set halinde .bulundurmak lâzımdır. Şöyle ki: “Avlu içerisi tarhlanarak tanzim edildikten sonra etrafın kenar su- larına firdola taflaaz”gibi yeşilik- ler dikiimeli, avlu in ortası da asfalt döşeme ire ak tındaki verev kemerli yalnız ya» yalara tahsis edilmelidir. Yenicaminin etrafı, eski şeklinde de sur duvarlarile muhattı. Bu sahil surunun, Eyüpten baş yarak hâlâl adları kalan «Balat ka pısı, Aya kapısı, Cebe Ali'kapısı, Ha- İap kapısı, Zindan kapiği,- Bahçe kar pısı> gibi geçidleri vardığ. Hattâ Yenicami avlusunun tarihi kapılarından Port Ebranika denilen bir de «Çıfıl kapısı vardı; Daha son- Taları bu-kapıya Valde, Hatice Tur- han sultan namma <Vâlde kapısı» denilmekte idi. ei Harunurreşid, İstanbulu .muhasa- ra etiği zaman İslim ordusunun çok şehit verdiği tarihi “birevki -olan Bahçe kapısına «Şehitlepikapısı» de e eş Fatil İstanbıflu aldiğsaman, bu- gün Yenicami kemerinin, dayandığı ve o zaman Şehitler kapısına ait olan bu kale burcuna hüçüğü'eden türk- ler de çok kan dökmüşlerdi. Hatiâ «Ahmed çavuş, Mehmed Bayrakdar» adında iki kahraman Türk askerinin şehit düşerek gömül- dükleri yer, burcun yanıfdaki Arpa- cılar camii içinde bulunmaktadır. 'Türk mimarisinde verev kemer ör- neği, Yenicamide görülnektedir. Bu Izmirin imarı Belediye hükümetin yardımını istiyecek İzmir (Akşam) — İziir şehrinin Imarı ve bir turist şehri haline geti- rilmesi için belediyece ( hazirlanan 9,5 miyon liralık proje Üzerinde şehir meclisinde müzskerelere devâm edili- yör. Bu proje, İzmir münevverleri 'ara- sında bazı münakaşalara yol açmış- tır. Projenin aleyhinde bulunanlar, gıda maddelerinin ucuzlatılması ve temiz gıda maddeleri satışını temin Mimar B. Kemal maksadile yaptırılması tasavvur cdi- len süt ve ekmek fabrikaları gibi müesseselerin ileride belediyeyi zara- ra sokacağından bahsetmektedirler. Buna rağmen şehir meclisi, projeyi madde madde müzakere ederek tas- vip eylemiştir. Belediye reisi B. Dr. Behçet Uz, bazı inşaat için karşılık bulmuş ve göstermiştir. Bir kısmı için de hükü- metin yardımı istenecektir. Bunun için şelsir meclisi ikinci reisi avukat 'B. Münir Birselin riyasetinde bir he- yet Ankaraya gidecek; alâkadar ma- kamlara izahat vererek yardım isti- yecektir. Yabani bir domuz bir avcıyi öldürdü Havza (Akşam) — Havzanın Çakır- Alan köyünde Hakverdi adındaki avci- ya dağde yabani bir domuz, ahsızın hücum ederek sağ batağından sir. miş ve şahı damarını parçalamıştır. Za- yalli avcı on dakika içinde bütün ka- nı akarak ölmüştür. Yenicami mahfili iMahfilin dahili taksimatı nasıldır? Kapı, duvar ve tavanlarıntezyinatı . İhracat maddelerinin kıymeti is6 Şubat 1938 kemer ayni zamanda cami temelleris ne bir dâfiadır. Eski Türk işçilerinin Seğirtme adi verdikleri rampa münhanilerile te sis edilen üstü sakaflı bir yoldan ke- mer üstündeki mahfile çıkıldığı 78 man zemini altı köşe alaturka tuğla döşenmiş olan bir koridora karşı oturma odaların taksimatı görülür, Bu odaların kapisı, yan koridordan girilen alçak tavanlı üstü musandi- ralı diğer ikinci bir koridor içeri: dedir, Buradan şirvanlı küçük bir oda ile yanındaki helâyı solda birâ- karak sedirli geniş harem salonunâ geçilir, Harem salonunun orta tavan gö- beği on iki köşe üzerine kubbelidir. Bütün bölmeler, kapılar, tavanlar ahşaplır. Evvelce tavanlarla kapi larıri kemer ve pervazları, söveleri tezhip nakışlı idi. Maalesef bu tâ- vanlara bilâhare bezler gerilmiş, kâ- piların kemer ve opervazlarına d&, yağlı boya sürülmüştür. Kapı ve hübre kanatlarının üzeri sedef kakmalı olup kenar suları Sİ dişi ve bağadan çok ince İşlenmi; Ekseri tavanlar jift kiriş üzerine- dir. Bu kirişlerin iki köşesi destek- çe tabir olunan kıvrımlıbir silme şeklinde olup bunlar duvarlara bi tişik ve az çıkıntılı ahşap mesnetle- re dayanmaktadır. Meydana getiti- len bütün bu tezyini teşkilâtın üze- rine Hind nakışlarında görülen renkli yaldız yapılmıştır. Mahtilin her türlü aksamı zinetli- dir. Duvar yüzlerinde renk ve terti- bi çok müstesna çiniler kaplıdır. Ocak üzerinin yaşmakları bile çini den mamuldür. Çok şayanı dikkat olan; «pembe, lâl, yeşil, turuncus cam renklerini havi meharetle işlenmiş ince öymali alçı pencerelerdir, Mahtilin cami köşesine bitişik kı$- mundan ayrı bir koridoru olup hem câmi tabakasına, hem de caminin dışındaki revaklı dehlizine yollar ter- tip edilmiştir." Ayrıca şimdiki «0s manlı bankasına; bitişik bulunan sdthı mailli yoldan, İnahfil altında” ki diğer bir daireye açık bir balkol vasıtasile girilmektedir. Son klâsik örneğimiz Yenicamiden sonra böyle rampa münhanileri Üz&- rine sathı majlli geçide malik mahfil inşası, İstanbulda Nuruosmaniye, Lâ* leli, Fatih camilerinde yapılmıştır. Mimar; Kemal Altan Adanada inkişaf Bir sene içinde 6 milyon liralık ihracat. fazlası var Adatia (Hususi muhsbirimizden) Adananın iktisadi vaziyetinde her sene büyük bir inkişaf görülmektedi. Adana Ticaret odası, şehrin 937 için- deki bir yıllık ekonomik vaziyetine ald ithalât ve ihracat istatistiklerini neşretmiştir. Odanın neşrettiği bu is“ tatistiğe göre, bir sene içinde şehrimie zin altı milyon liraya yakın ihracat fazlası vardır. Bir sene içinde şehre gi” ren bellibaşlı ihracat maddelerinin kıymeti 6,456,174 lirayı bulmuştur. 11263849 liradır. Şu hale göre, bir yıl içinde Adana“ nin altı milyon liraya yakın bir ibra cat fazlası bedeli vardır. i Fakat geçen yıla nisbetle bur kamlar memnuniyet verici bir raddö” de değildir. Çünkü 936 nın ithajât ye” künu 3,091,060 lira, ihracat yekünü 13,985,019 Ilra idi. Geçen yıl satılan 17,024,752 kilo p&* muktan 6,725,446 Vira alınmıştı. Bu satılan 10,528,028 kilo pamuktan 3,771,644 lira alınmıştır. Maamafih henüz pamuk mahsulü” nün çoğunun elde mevcud bulunma" sına binaen, bu rakamlar bize Kati neticeyi İfade etmekten uzaktır. Sivas mezbahası bitti Sivas (Akşam) — Belediyenin S# vas - Malatya yolu üzerinde yaptı" makta bulunduğu fenni mezbaha bi” nası tamamlanmıştır. Yakında aplf töreni yapılacaktır.
