7 Aralık 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

Seksen yaşında bir genç isveç kralının üç merakı var: Tenis, briç, elişi... Niste mühim bir briç partisini kazanınca muvaffakıye- tini, kendisi gibi briç meraklısı olan başvekile müjdeledi , Kralın sosyalist dostları, seksen yaşına basması üzerine, kendisine bir vagon hediye ettiler. Vagonda her türlü konfor vardır İsveç kralı beşinci Gustave seksen yaşındadır. Fakat dünyanın en genç adamlarından biridir. Her sabah saat kalkar, İlk işi soğuk su ile duş ktadır. Duştan sonre bir miktar Jimnastikle meşgul olur. Sonra yaya, yahud bisikletle gezmeğe çıkar. Bir saat kadar gezer, Saraya dönünce kahvaltısını eder. Bunu müteakip devlet işlerile meşgul olmağa başlar. Kral her akşam behemehal bir par- ti tenis oynar, Bu oyun esnasiğda Ko- şar, zıplar, 20 yaşında birçok gençle- rin yapamıyacağı hareketleri yapar. Kralın seksen yaşında olduğu hâlde genç kalmasının sırrı ihtimal Ki her- gün muntazaman yaptığı bu beden ha- reketleridir. ye Kral, ekser İsveçliler gibi iyi yemek yer. Fakat yedikleri çok sadedir. Sa- bah kahvaltısı bir kâse (Porldgö) de- nilen çorbadan biraz patatesli balık- tan ibarettir, Bunların üstüne büyük bir fincan sütlü kahve içer, Kahveyi müteakip sigarasını tüttürür, öğle ve akşam yemekleri bu tarzda sade şey- lerdir. Kralın üç merakı Kral beşinci Gustave'ın üç merakı vardır: Tenis, briç, elişi... Teniste kral yalnız İsveçin değil, Avrupanın en iyi Kral beşinci Gustave üniforma İle oyuncularından biridir. Kralın en bü- | yük zevki her sene kışın gidip bir ay Fransanın cenubunda Nis şehrinde dinlenmektir. Burada da başlıca zev- ki dünyanın birçok yerlerinden gelen meşhur tenis oyuncularile tenis mü- sabakası yapmaktır. İhtiyar kral bu maçların ekserisini kazanıyor. Kralın ikinci merakı briçtir, Beşin- ci Gustave Avrupanın en iyi briççile- rinden biridir. Hele İsveçte onun kadar İyi briç oynıyan yoktur. Maama fih bir defa bir gazeteci kendisine: “> İsveçte en iyi briç oynıyan kim- ir? Diye sorduğu zaman Kral şu ce vabı vermiştir: — Başvekilim... Başvekile bu sual sorulduğu zaman oda: — Kral... demiştir. İsveç Başvekili B. Hamson da ha- kikaten İyi bir briççidir. Ekseriya kral ve diğer iki davetli ile birlikte briç par- tisi yapar. Kral ile başvekil herşeyde olduğu gibi briç hususunda da çok iyi anlaş- Stokholmde kral sarayının geceleyin görünüşü muşlardır. Kral kışın Fransanın cenu- buna gittiği zaman indiği otelde ba- zan briç partisi yapar. Bunlarda mu» vaffak olunca hemen telefona koşar, İstokholmu arar ve müjdeyi verir, Baş- vekil de bundan çocuk gibi sevinir. Geçen sene başvekil Niste Culbert- son adında bir Amerikalı ile tanışmış- tır. Culbertson briç kralı diye tanın- mıştır, Briçe dair kitabı yardır. Bir- çok. kaideler koymuştur. Kral bir ak- şam, şöhretini duyduğu, bu Amerikalı ile bir parti briç oynamış ve partiyi kazanmıştır. Parti bittikten sonra Amerikalının iki yanlış oyununu söy- lemiş, Culbertsan'da bunlari kabul et- miştir. Hararetli bir konuşma Krâl bu galibiyetten o kadar se- vinmiştir ki, hemen telefona koşarak Başvekili aramıştır, Vakit eplice iler- lemiş olduğundan Başvekil yatmıştı. Kendisini Nislen aradıklarını söyle dikleri zaman kralın bir müjde vere- ceğini anlıyarak hemen telefona koş« muştur, Telefonda şu yolda bir ko- nuşma olmuştur: — Amerikalı briç kralı meşhur Culbertson yok mu; bu akşam onun- la oynadım. Partiyi 24 puanla ben ka- zandım. Briç kralı iki hata da yaptı. — Aman ne iyi haber... Parti na- 8ıl oldu?. Bu sual Üzerine kral oyun hakkın- da malümat vermeğe, briç mütehassı- sının hatalarını anlatmağa başlamış- tır. Başvekil telefonun öteki ucunda bu izahatı büyük bir merak ve alâka ile dinliyordu. Mükâleme epeyce uzun. sürmüştür. Nisteki telefon memuru, Kralın konuştuğunu bildiği! için sesini çıkarmamıştır. Fakat İstokholmdaki memur Başvekile: — İki mükâleme doldu, başkaları da konuşmak istiyor; mükâlemeyi keseceğim... diye haber vermiştir. Başvekil en tatlı yerinde mükâleme- nin kesilmesine razı olamıyarak tele- fon memuruna: i — Krala mühim devlet işlerini gö- rüşüyoruz, hattı biraz daha açık bi- rakın... demiştir. Memur şu cevabı vermiştir: — Öyle ise daha bir mükâleme bi- rakıyorum. Bu müddet zarfında gö- rüşmeği bitirin. Başkalarını daha faz» Ja bekletemem... Utanmaz Burjuvalar! İsveçte sekiz senedenberi sosyalist- ler iş başındadırlar. Bugünkü başve- kil B. Hamson hem sosyalist fırkası nn, hem amele birliklerinin residir. Bu hal, kralla arasının iyi olmasına mâni değildir. Bilâkis Başvekil kralı, bundan evvel iş başına geçen muha- fazakârlardan çok sevmektedir. B. Hamson diyor ki: «— Dünyada bizim kraldan dürüst adam azdır. İşile gücile hakkile meş- gul oluyor, Bugün İsveçte cumhuriyet olsa ve seçim yapılsa muhakkak be» şinci Gustave reisicümhur seçilir. Her halde ben ona rey veririm. Bu zavallı adam büfjuvalardan çok - çekmiş. Kralın boyu iki metredir. Hal- buki burjuvalar keridisine mahsus vagonda ancak bir buçuk metrelik biz yatak yeri yaptırmışlar. Kral, vazifesi #cabı İsveçte sık sık seyahat ederken #ki büklüm yatmağa mecbur oluyor- Kral sivil kıyafetle du. Kralın böyle yatmasına razı ola» madık. Vagon fabrikaları işçileri top- lanarak krala bir vagon hediye etme- ğe karar verdiler. Ve vagonu yaptılar. 'Bu vagonda iki buçuk metre boyunda bir yatak vardır. Şimdi kral seyahat ederken'rahat rahat yatabiliyor.» Kralın elişleri Kralın üçüncü merakı da elişleri dir. Beşinci Gustave boş vakitlerin- de çok güzel iş işler. Bu işler her sene bir sergi halinde halka teşhir edilir ve duvarlara şu yolda koca koca ilân- lar yapıştırılır: Büyük el işleri sergisi: Kral majeste beşinci Gustave tarafın- dan yapılmıştır. Sergiye girme flati bir kurondur. Hasılat hastalara yardım içindir. Sergi 10-18 aras açıktır. Bütün İsveçliler kralın elişlerini göre mek üzere sergiye koşarlar, mühim hasılat elde edilir, Emniyet edilecek adam Kral İsveçte, yahud Niste yalnız ba- ina gezerken yolda kendisine birçok kimseler saati sorarlar, Kral diyor ki; — İnsan emniyet etmediği adama saati sormaz. Bana saati sormaları emniyet telkin eden bir çehrem oldu- Zuna delâlet ediyor. Bundan çok mem- nunum, Kral 80 yaşında olmasina rağmen şimdiye kadar hastalanmamıştır. Ma» amafih her seyahatinde yanında be- hemehal hususi doktoru bulunur. Kral buna ses çıkarmaz, şu sözleri söyleri — Husus! doktorum çok işe yarar, Her seyahatte benimle birlikte yola çıkanlardan birini veya birkaçını te davi eder, Dostlarım doktordan çok memnundurlar!, çimi yakında yapılacak Amele taburları vasıtasile birçok şimendifer hatları, şöseler, köprüler yapılıyor Bulgar demiryollar nazırı Yovof, Karlov - Sopot demiryolunu açarken Solya (Akşam) — Bay Kösciva- nof, iktidar mevkiine geçeli Üç sene oluyor. B. Köseivanof iki sene evel, fırkacılık devrinden miras kalmış ağır ve mühim meseleleri halletmek- le işe başlamıştı. Çok ralist olan Köseivanof, mem- leketin âsayişini temin etmekle nor- mal vaziyeti iadeye çalıştı ve bunda muvaffak oldu. Bulgaristanda hükümetin otorite- si ihya edildikten sonra İlk seçim olarak yapılan belediye intihabatı, muvaffakıyetle ve gürültüsüzce bâ- şarılmiştır. Bu muvaffakıyetten son- ra Köseivanof hükümeti, diğer mü- him bir meseleyi daha halletmek üzeredir. O da memleketin parlâ- mentarizm ile demokrasi rejimine iade edilmesidir. Parlâmentarizm rejimine avdet et- mek için yakında yapılması düşünü- len mebus seçimine, lâğvedilen €s- ki partiler iştirâk etirilmiyeceklerdir. 1937 senesinde siyasi partilerin lâğ- yından sonra parlâmenterizme dön- mek için yapılan hazırlık, Bulgaris- tanın dahili hayatında yeni ve mü- him bir merhale teşkil edecektir. Yeni seçim kanununun neşredii- mesine rağmen mebus intihabatına yeni yıl başından evvel başlanmıya- caktır. Fakat mebus seçimi hazırlı- gına başlanmıştır. Nazırlar heyeti, memleketin muh- telif seçim muntakalarına ayrılması için bir lâyiha hazırlamıştır. Lâyiha- ya göre, 40 bin kişilik her mntaka bir mebus seçecektir. Sofyada ve iç illerde de belediyeler tarafından s6- çim listeleri hazırlanıyor. Listeler, ay sonuna kadar tamamen hazırla. narak neşir ve ilân edilecektir, Hazırlanan İstelerden anlaşıldığı- na göre, evli, boşanmış ve dul olmak Üzere parlâmento seçimine iştirâk edecek kâdınların Sofyada sayısı 70 bin, erkeklerinki de 80 bindir. Şu halde yalnız Sofya, parlâmento seçi- mine 150 bin seçici ile iştirik ede- cektir. Seçim için Sofya, 7 veya 8 seçim dairesine ayrılacaktır. Her dairede kadın ve erkek olmak üzere 20 bin kadar seçici bulunacaktır. Bütün Bulgaristanda 160 mebus seçilecektir. Bulgar kadınları ilk defa olarak mebus seçimine işlirâk edeceklerdir. Kadınlar, bu siyasi haklarını da bir çok mücadelelerden sonra ancak Kö- selvanof hükümetinin zamanında elde edebilmişlerdir. Bulpar kadınla- rı, şimdi de avukatlık yapmak hak- kının tanınmasını ve siyasi hakları- nın daha ziyade genişletilerek erkek- lerle bir olmasını İstiyorlar, Nafıa işleri Köseivanof hükümeti zamanında Bulgaristanda kilometrelerce demir- yolu, şose yapılmaktadır. Maliye Na- sırı K, Günef'in dediğine göre, 1988 de yapılacak yeni yollar için 200 mil yon leva sarfedilecektir. Bu para dahili istikrazla temin edilecektir. Demiyolları nezaretinin verdiği ma- lümata göre, bu sene Bulgaristanda 5 demiryolu hattı daha ikmal edile- rek açılmıştır. İnşaatı bitirilmeğe çalışılan 28 ki- lometre uzunluğunda olan Kriçim - Peştera demiryolu ile 44 kilometre ölan “Çepino - Yakorda hattı da y&- kın bir'zamanda açılacaktır. Bu #efelik inşaat programina gö- re bitirilmesi lâzım gelen demiryol- ları progfamda tesbit edilen müd- detten Şok evvel bitirilmiştir. Böyle likle harcanması lâzım gelen 195 milyon leva yerine 160 milyon leva sarfedilmiş ve 35 milyon leva arttıri- mıştır, Bitirilmekte olan bu iki hattan ilk önce Kriçim - Peştera demiryolu açılacaktır. Bu sene yapılan demiryollarının arasında en uzunu ve müşkülâtla başarılmakta olanı oÇepinobanya- Yakorda hattıdır. Bu hat yıl başında Açılacaktır. Yüksek, dik balkanlar üzerinden geçen bu hatta, deniz se- viyesinden 1,268 metre yükseklikte Bulgaristanın en yüksek bir istasyo- nu bulunmaktadır. 25 tünelli olan bu hat, Mesta ile Me- riç nehirleri vadilerini birleştirmekte- dir. Şumnu - Kamobat hattının bir kolu olan Şumnu - Smedovo şimendi- fer hettı da bitirilmek üzeredir. Bir sene içinde yapılan bu demiryollarının iktisadi ehemmiyetleri yanında mü- him askeri ehemmiyetleri de vardır. Bu hatlarla ve yeni yapılan şose ve demiryollarla memleketin dört bir kö- şesinden her tarafa sevkiyat ve nakli- yat çok kolaylaşmaktadır. Demiryolları nezareti, önümüzdeki yıl esnasında yapılacak yeni demiryol- larının bir plânını hazırlamaktadır, 1938 yılında koca Balkan eteklerinden geçirilecek uzun bir demiryolunun da» ha inşasına süratle devam edilecektir. Şimdi bu hattın Sofyadan Makotse- voya kadar olan kısmı bitirilmiştir. Önümüzdeki yılda, bu hattın Makot- sevodan Sopota kadar olan kısmı bi- tirilecektir. Bu kısım 100 kilometro- Yuktur. İnşaat kısım kısım yapılacaktır. Ev- velâ Karlovo - Kalofer arasındaki kı- sım bitirilecektir. Bu altı hat 2 - 3 sene sonra tâmamlanacaktır, Geçen hafta yeni Karlovo - Sopot demiryolu hattı da, demiryolları na- yırının, birçok yüksek resmi zevatın ve halkın iştirakile büyük merasimle açılmıştır. Beş buçuk kilometre uzun- Tuğunda kısa bir hat olmasına rağmen bunun iktisadi ehemmiyeti büyüktür. Bulgarlar, Almanyada olduğu gibi amele taburlarına yüzlerce kilometre yol ve köprü yaptırıyorlar, Eli kazma, kürek tutan erkekler de Bulgaristan- da her sene bulundukları yerlerde hü- kümete bedavadan bir hafta veya 10 gün yol yapmağa mecburdurlar, Böylelikle Bulgaristan, bir kaç sene zarfında demiryolu ve şoselerle âdetâ bir ağ gibi örülmüştür. Son zamanlarda çok inkişaf bulan ,Bulgar sanayiinin 100 üncü yıl dönü- mü Bulgaristanda büyük merasimle kutlanmıştır. Butün bulgaristandâ 9000 endüstri müessesesi vardır. Bursada ( Akşam ) ın satış yeri «AKŞAM» gazetesi ve <AKŞAM nef- riyatıs Bursada münhasıran Atatürk caddesi Okullar Pazarında satılmak- tadır. «AKŞAM» abonelerine husus! tenzilât yapılır. Sahibi Bay Bsadö müracaat, l FPEYEŞEPF