7 Aralık 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
lord Hallfax'ın Almanyaya yaptığı seyahatin hakiki mâksadı şimdiye ka- dar gizli tutulmakta idi, Salâhiyettar makamlar, İngiliz siyasi reculünün Alman devlet relsi ile yaptığı mükâ- lemede «ufku siyasi. gözden geçirir di demekle itifa ediyorlardı. Son ge- len Avrupa gazetelerinden öğrendiği- mize göre bu ufku siyaside güzle ce- velân yapılırken esaslı meseleler mev- zuu bahsolmuş, ezcümle Berlin - Ro- ma mihverine mütenazır olmak üzere bir Berlin - Londra mihveri kurulma- sı ihtimalleri üzerine müdavelel ef- kârda bulunulmuş ve fakat bu fikir kuvveden flile çıkarılmadan evvel Almanya, yer tasrih etmeksizin, müs- temleke meselesinin halli üzerinde 1s- rar eylemiştir. Versay muahedesi mucibince Afri- kada Alman müstemlekelerini elde eden İngiltere, bunları hâlen Alman- yaya iadeye katiyen taraftar olma- masına, Almanya da bitahsis bu müs- temlekeleri istirdadda ısrar eyleme- mesine nazaran mesele yalnız Alman- ya ve İngiltereyi değil, Fransa, Belçi- ka, Portekiz ve Felemenk gibi müs- temleke sahibi sair devletleri de alâ- kadar etmektedir. Bundan dolayıdır ki bu havadis o memleketlerde hayli telâş ve heyecan uyandırmıştır. Maa- mafih Almanyanın istediği, herhangi bir müstemlekeyi kendi mülki hâki- miyeti altına almak değildir; o yalnız iptidai maddeleri zengin olan bazı müstemlekeleri istismar için hususi salâhiyetlerle mücehhez şirketlerin kurulmasını istemektedir, ve bu şirket- lerin sermayesinde Almanyanın payının yüzde elli bir nisbetinde olmasını tek- Yif eylemektedir. Bu teklifin Alman devlet reisi tarafından değil, hususi bir muhaverede doktor Schaht tara- fından lord Halifaxa yapıldığını İn- giliz gazeteleri yazıyorlar. Müstemlekeleri inhisar suretinde değil, umumun menfaatine yarıya- cak surette istismarları için ilk fikir ortaya atılmış, İlk tohum ekilmiş de- mektir. Her yeni fikir gibi bu fikrin- de bir çok hususi menfaatleri haleldar edeceği için mümancat ve muhalefete uğrıyacağı şüphesizdir. Fakat 6 to- hum bir gün filiz vereceğe, sağlam bir kütük teşkil edeceğe benziyor, ve umu- mİ sulh ve müsalemet için bunun böy- le olması da şayanı temennidir, çünkü kıyamet hep bir tarafın çok mal sa- hibi olmasından, diğer tarafın da ça- lışma arzusuna ve hayat kabiliyetine rağmen hiç malı olmamasından ko- puyor. ... Amerikada krizin devam ettiği fiat- lerin henüz düzelmemesinden istidlâl olunmaktadır. Fakat sanki bütün mali gazeteler sözbirliği etmişler gibi hiç birisinin krizden bahsettiği yok- tur. Gazeteler, yalnız işlerin yeniden ihyası için hükümet tarafından he- men her gün yapılan yeni yeni proje- lerden bahseylemektedirler, Memleketin ekonomisini ıslah için Mister Rooseveltin ötedenberi takib ettiği usul masarifi lüzumlu lüzumsuz kabartmak ve bu suretle suni bir işti- ra kuvveti tevlid etmek idi. Halbuki bu usul maküs bir netice verdi. Şimdi relsicumhur bazı tesarrufata taraftar göründüğü, ezctimle yeniden yol ya- pılması fikrinden feragat eylediği hal- de, kongre kendisine mümaneat gös- teriyor. ... Fransada hükümet 1938 senesi büt- çe projesini parlâmentoya tevdi eyle- miştir. Varidat 54 milyar 200 milyon frank, masarif de 52 milyar 600 mil- yon franktır. Bu hesaba göre bir bu- çuk milyar kadar fazlai varidat var- dır ki memurin, mütekaidin ve harp malülleri maaşlarına yapılacak zam- Jara tahsis edilecektir. Hafta zarfında Fransada grev ve işgal hâdiseleri vu- ku bulmamıştır; Amerikadan da muvaridati âövâm eyiemekte oil undan umumi vaziyette bir salâh vardır. Paris borsasında son likidasyonda iptidai madde meselesi - Amer Istanbul borsasında vaziyet Iktisadi ve ma hi hafta ikadaki buhran - ucuz ve bol para arzolunmuştur. Dev let rantları ile bilümum esbam ve tahvilât da sağlamlaşmıştır İstanbul borsasında vaziyet Hafta zarfında İstanbul menkul Kiymetler ve kambiyo borsası gene nisbi bir faaliyet gösterdi. Maamafih Paris piyasasının temayülâtını taki- ben yüzde yedi buçuk faizli Türk bor- cu tahvilleri ileriye doğru hamlelerinde devam ettiler. Bunun sebeplerinden biri'de gelecek 25 mayıs 938 kuponu- nun dolâr esası üzerine verileceğinin hafta zarfında resmi gazetede ilân | edilmiş olmasıdır. Bayram münasebe- tile borsa cumartesi günü kapalı ol- duğundan cuma günkü klotür fiatle- | rini aşağıya dercediyoruz: Birinci tertip 14,30 lira, İkinci tertip 13.50 Vira. Üğüncü tertip 13,50 lira. Anadolu grupunda hiç hareket yok gibidir: Hisseler 25 lira "Tahviller 40,15 lira, Mümessiller 38,90 llra etmektedir. Dahili istikraz kâğıtlarımızdan Er- gani 96 da ve Sivas - Erzurum 101.550 de geçen haftaki flatlerini muhafaza etmektedirler. Maliye vekâletinin res- mi tebliğinden anladığımıza göre Si- vas - Erzurum istikraznın #4 üncü Tranşı souscription'u tam muvaffaki- yetle kapanmıştır. Merkez bankası hisse senedleri 25 ku- Tuş kazanarak 96 lirada kaldı. Endüst- Tiyel kâğıdlarımızdan Aslan çimento 10) lirada azıcık canlılık gösterdi. Diğer | kâğıdlarda değişiklik yoktur. Nominal fiatler şunlardır: Tramvay 12,35 lira; umum sigorta 11,85 Mra; İttihadı mili 24 lira; Ter- kos 6,85 lira; Üsküdar - Kadıköy su şirketi 3 lira; tahviller 40 lira; Bomon- ti 8,10 lira; İttihad değirmencilik 13,50 lira; Şark değirmencilik 1,07 lira; Te- lefon 7,15 lira; Şirketi Hayriye 15 lira; İstanbul rıhtım şirketi 13,50 lira; Şark ecza deposu 2,20 lira. Borsa harici muamelât Talebin fazlalaşması üzerine Türk altını yeniden on kuruş kadar yüksele- rek 11,08 lirada kaldı. Mısır kredi fonsiyelerinin fisti şun- lardır: 1903 tertibi 101 lira 1911 tertibi 93,50 lira Hatayda mezalim (Baş tarafı İ inci sahifede) Yeni müzakerenin, Fransa Hariciye nazırının Ankarayı ziyaretini müte- akib açılacağı tahmin olunmaktadır. Hatayda Türklere mezalim yapılıyor, Antakya 6 (A.A) — Ulus muhabiri bildiriyor: Anayasa tatbik mevkiine geçtiği halde Suriyeli olan ve Hatay fle hiç bir alâkasaı olmıyan Kırıkhan sulh hakimi Sadık Mardini, jandar- ma komutanı Abdürrahman Kazan, tapu memuru Sati Feççahi, polis ko- miseri Sabri Hatvani, zabıt kâtibi Hasan Hüsnü, mübaşir Mahmut Ne- bil ve Hatayın diğer mıntakalarında- ki Suriyeli memurlar hâlâ vazifeleri başında bulunmakta ve Türklere el- lerinden gelen bütün mezalimi yap- makta ve buna karşı mandater me- murlar tarafından: göz yumulmak- tadır. Türklerin gayri menkul ve menkul mallarını satacaklar İskenderun 6 (A.A) — Hataydaki maliye müdürü Hasen Cebbare 27/ 11/937 tarihinde Hataylıların bilhas- sa Türklerin maliyeye olan borçları- nı behemehal ve haczen tahsil için bütün tahsil memürluklarına kat'i emir vermiştir. Bu borçluların liste- leri evvelce hazırlanmıştı. Şimdi bu isteye dahil ve haciz kararı verilen elli liradan fazla borçluların borçla- İ rını tahsil için bayram ertesi menkul ve gayri menkul mallarının satışa İ na düşen yağmur miktarı 7 kilogram- İ vide fırtına olmuştur. Rüzgârlar diğer ERTUĞRUL SADİ TEK TİYATROSU pe A RR kendilerini rejime muhalif unsurlara çıkarılacağı anlaşılmıştır. Bu tazyi- kin içyüzü Türkleri adeta Hataydan iebar etmek * ve: bilhassa | bir oyun olduğu muhakkaktır. AKS (Baş taraf: 1 nci sahifede) Öğleden sonra hava açmıştır. kat lodos fırtınası devam etmişi at 16 ya doğru yeniden yağmur başla- Fa- aat 19 da rüzgâr gene şiddetlenmiş ve Taksimde bir aparlımanın üst katın- dan kopan çinkoler tramvay caddesine uçarak elektrik tellerine çarpmış ve teli koparmıştır. Bu yüzden tramvay- lar 20 dakika kadar işliyememiştir. Apartımandan kopan çinko parçasının yere düştüğü sırada bir kişinin de ha- fifçe yaralandığı söylenmektedir. Dün rüzgürn şiddeti saniyede 6 metre idi. Saat lide hava tazyiki 150,5 milimetre, en az sıcaklık 11,4, en çok 172 santigrat olarak kaydedilmiş- tir. 24 saat zarfında metre murabba- dır. Memleketimizin her tarafında ha- va ekseriyetle kapalı ve yer yer yağışlı geçmektedir. Orta Anadoluda; Ankara ve Kayse- mıntakalarda muhtelif istikametlerde ve orta kuvvette esmiştir. Lodosun şid- detinden Adalardan vapur gelememiş, yalnız saat on dörtte köprüden bir va- pür kalkabilmiştir. Kadıköy iskelesine vapur yanaşamadığından Kadıköy va- purları yolcularını Haydarpaşaya Çi- karmışlardır. Hava seferleri yapılamıyor Rüzgârların çok sert esmesi ve hava- nın fırtınalı geçmesi yüzünden Anka- ra - İstanbul tayyare seferi dün de ya- pılamamıştır. Hata müsaid olursa An- kara tayyaresi bugün mutad zamanda hareket edecektir. Bir vapurun demiri kabloya takıldı Dün sabah saat 5,ilde İtalyan bandıralı Doryo balıkçı gemisi sula- rın cereyanına kapılarak Akıntıbur- nunda demir atmıştır. Demir elekirik şirketinin 1 numaralı kablosuna ta- kılmıştır. Kurtarılmasına çalışılmak- tadır, İzmirde fırtınanın zararlari İzmir 8 (Telefonla) — Evvelki ge- ceki müthiş fırtına İzmirde mühim zararlar yapmıştır. İstanbuldan gelen İnönü vapurunun Çandarlı açıkla- rında büyük tehlike geçirdiği, yolcu- ların vapurun batmasından korkarak feryada başladıkları ve herkesin can- kurtaran yelek, simitlerine sarıldık- ları ve telâş arasında bir yolcunun da dalgaların şiddetinden vapurun sallanması üzerine denize düşerek kaybolduğu söylenmektedir. Bu şayia üzerine keyfiyeti Denizyolları acen- talığından sordum. Böyle bir şey ol- damığını söylediler. Fırtınadan hükümet civarında elek- trik telleri koptu, zabıta yetişerek ter- tibat aldı ve kazanın önüne geçildi. Bu yüzden çarşı uzun müddet karanlıkta | kalmıştır. Fırtına sabaha kadar de- vam etmiştir. Bir çok evlerin kiremit- leri uçtu, bazı evlerin duvarları yi- kıldı. Park ve meyadnlardaki ağaçlar- dan bir çokları fırtınadan devirlmiş- lerdir. Iki yere yıldırım düşmüş ise de nüfusca zayıat yoktur, FAKIR TALEBE MİLLOCKER'in meşhur opereti (Eransızca) yakında TÜRK sinemasında |) SEMİR TİYATROSU bu akşam saat 2030 da BÜYÜK HALA 4 perde komedi Ul Yazan: P. Von Sehaönthant, Türkçesi: 8, Moray Bu gece: Bakırköy MİLTİYADİ sinemasında (KARISINDAN KORK- MIYAN ERKEK YOK- TUR), yarın gece ÜSKÜ- DAR) HALE sinemasın- da NUR BABA ŞEHZADEBAŞI TURAN TİYATROSU Bu gece 2030 da Sanatkâr Naşid ve arkadaşları BAR DÜŞKÜNÜ Komedi 3 perde. iltica ettirerek dağılmalarını temin, etmek için ötedenberi tertib edil mekte olan oyunlara müşabih yeni Tekirdağında spor müsabakalar. (©. Tekirdağ (Akşam) — Pazar günü spor bölgesi başkanlığınca kulüpler ara- sında spor müsabakaları düzenlenmiştir. Bu gençlik hareketlerinde 100 - 1500 metre arasında muhtelif köşülar; disk, gülle ve cirit atma; tekadım, üçadım ve yüksek atlama, premid hareketleri, amatörler arasında serbest güreş ve bisik- Jel yarışları yapılmıştır. Bu müsabakalarda Yılmazspor kulübü kupayı kazan- mıştır. n YARIN AKŞAM © SÜMER sineması | ( sinemanın en büyük 2 yıldızı ViGTOR FRANGEN ve ; GABY MORLAY'ı Şaheserlerin en güzeli... En zengini ve en fazla hareketli Ateş gecesi | Dramatik filminde takdimi münasebetile GALA MÜSAMERESİ Hiçbir vakit unutamıyacağınız bu film için yerlerinizi evvelden aldırınız. Senede yalnız bir tek film çeviren ilâhi yıldız PAUL WESSELEY'nin Bu sene göreceğimiz yegâne filmi Büyük Çılgınlıklar Şaheseri önümüzdeki perşembe akşamı Gala olarak SARAY Sinemasında gösterilecektir En büyük Türkçe sözlü ve şarkılı film ŞEYH AHMED sw RAMON NOVARAO Bugün matinelerden itibaren SAKARYA SİNEMASINDA Endamlı, sevimli ve hareketli küçük yıldız SHİRLEY TEMPLE Genç mesleğinin en güzel ve Fransızca sözlü ÇiN-ÇiN (Şanghay'ın yetimi) Büyük ve küçükleri memnun edecek ve hayrette bırakacak bir film. İlâveten: Paramount Jurnal ve MİKE MAVS çocuklara tenzilâtlı fiyat- lar: 25 kuruş Shirley'in hediyeleri dağıtılacaktır. 4 En sevimli, en ideal çift artist , WİLLİAM POWELL | MELEK ai Sinemanın en nükteli .. Eğlenceli ... ve ihtiraslı KOCAMIN iŞi ÇOK) | Fransızca sözlü filminde tekrar göreceksiniz. 8 3
