7 Aralık 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
M.TURHANTAN'ıneserleri Kuruş Kadm Avcısı 100 Timurlenk 75 Cem Sultan 100 Akmdan Akına 100 Hurrem Sultan 150 Viyana donusü 150 Tarıhte Turkler İçin Soylenen Sözler 25 Tarıhî Musahabeler 75 Alınız, okuyunuz, müstefid olunuz Ondördüncu yıl sayı: 4873 umhuri r ÖLÜM KA MUHiDDiN njpınn|i,S||||n MAUPAS DUnya muharrirl tercümeler se tSTANBUL CAGALOGLÜ « . Telgral ve mektub adresl: Cumüurlyet tstanbul Posta fcutusu: tstanbtü. No 248 "3" Teleron: Başmuharrtı ve evl: 22366 Tahrtr heyeti: 24298. tdare ve matbaa tosmı 24299 24290 Fiab 50 REMZİ KiTttBEVi M. Delbos'un seyahati Fransa Hariciye Nazırı bugün Bükreş'e gidiyor fransa ve Polonya Bu ittifaklar, kimseye müteveccih değildir» Polonyanın Avrupa sulhunda oynıyacağı rol Fransız Hariciye Nazınnın oraya götürmiiş olacağı malumata tâbi olacaktır Hükumetimiz, tatbîk kabiliyetini M. Delbos'un M. Delbos diyor ki: kaybeden muahede hakkındaki fesih ziyaretinden sonra: «Fransann ittifaklarını takviyeye çalışıyoruz. kararıni dün Fransaya tebliğ etti Ankara 6 (Telefonla) Türkiye Suriye iyi komşuIuk mukavelesi hükumetimiz tarafından feshedilmiş ve keyfiyet Fransa hükumetine bildirilmiştir. Bu mukavele 1926 senesinde Ankarada Türkiye ile Fransa arasında akdedilmişti. Fakat bazı hükümleri tamamen tatbik kabiliyetini kaybetmiş, bir kısım hükümlerinin tefsirinde de her iki taraf arasında ihtilâflar çıkmakta ve mutabakat hasıl olmamakta idi. Muahedenîn zamanm îcablanna uygun bir şekilde yenîden tanzim edilmesini zarurî gören hükumetimiz, bu hususta müzakereye girişmeğe âmade bulunduğunu da Fransız hükumetine bildirmiştir. ziyaretini müteakıb açılacaği tahmîn olunmaktadır. Suriye ile dostluk muahedesini feshettik M. Delbos Ankaraya geliyor Ankara 6 (Telefonla) Fransa Hariciye Nazm M. Delbos'un yapmakta olduğu seyahatten sonra Ankarayı ziyaret edeceği anlaşılmaktadır. Bu ziyaret esnasında Türkiye ile Fransa arasındaki meselelerin görüşüleceği ve bu arada, feshedilen Türkiye Suriye iyi komşuluk muahedesinin yeniden tanzimi yolunda müzakerelerin açılacağı tahmin edilmektedir. ransız Hariciye Nazırı M . Delbos Avrupanın şarkında vc şarkı cenubisinde yapmağı kararlaştırdığı seyahatin ilk merhalesi olarak Polonyayı ziyaret etti. Polonya Fransaya bir ittifak muahedesile bağlandıktan sonra Almanya ve Rusya ile de anlaşma siyasetleri takib etti. Hususile iki memleFransız Hariciye Nazırı Lehistan Hariciye Nazırı M. Delbos M. Beck ket arasında on yıllık karşılıklı bir emniyet tesis eden Almanya Polonya an[Fransız Hariciye Nazın M. Delbos temlekelerin mülkiyeti değil, Lehistanı laşmasının Fransa Polonya ittifakını orta Avrupa devlet merkezlerindeki te terketmekte olan yahudi ahali ile daçok zayıflatmış oldugu uzun müddet id maslarına devam etmektedir. M. Delima artan millî nüfusu kabul edebiledia edıhnişti, ve bu şüpheli devre esna bos, cumartesi Varşovaya vasıl olmuş, cek arazi olmadığını ilâve etmektedir. Varşovadan alınan haberlere göre, sında Fransada da hâkim olan kanaat bu M. Beck'le bir saat görüşerek Reisiidi. Ancak evvelki yıl Polonya Mareşah cumhur tarafından kabul edilmiştir. her sene 400 bin kişi artmakta olan LeReisicumhur, M. Delbos'a Polonya Be histanda nüfus 1950 senesinde 42 mil • Smigly Ridz'ın ve ondan sonra da yaz kartal nişanını vermiştir. Polonya yona yükselecektir. Bu rakam, LehisPolonya Hariciye Nazın Miralay matbuatı, M. Delbos'un ziyaretine bü tan için yeni arazinin aranmasını icap Beck'in Paris ziyaretleri üzerine Fransa yük bir ehemmiyet vermekte ve vonettirmektedir. Polonya ittifakı yeniden canlanıyor gibi, Neurath'la yaptığı mülâkatı tebarüz M. Delbos evvelki gün, Varşovada canlanmış gibi görünmüştü. Acaba ettirmektedir. Rumen matbuatına göre, ziyaretlerde bulunmus, eski Kral sato bu seyahatin hedefi, tngiliz Fransız ve saravlannı gezmiştir. Gazeteler, hakikat ne merkezdedir? Polonyabloku için umumî emniyet sistemi or Delbos Beck mülâkatı sırasmda Frannın Avrupa sulhunda oynıyacağı rol ganize etmektir. sız müstemlekelerinde Lehistana verine haldedir"* Bu mesele biraz d a Fransız gazeteleri, M. Beck'in müs lecek imtivaz v e haklann da mevruuM. Delbos'un Polonyaya götür temleke meselesini vuzuhla ortava bahsedildiğini tahmin etmektedirler. mü§ olacağı malumata tâbi olacaktır attığında müttefiktirler. Maamafih, Beck, verdiği bir nutukta Leh \Arkası Sa. 7 sütun 1 ue\ zannolunur. Hususrle Fransız Hariciye matbuat, Beck'in istediği şeyin müsNazınnın Polonyaya seyahati Lord H a lifax'ın Almanyayı ziyaretini takiben Fransız ve îngilir devlet adamlan arasında görüşmeler vukuundan sonra yapılması bu bakımdan çok kıymetli bir tesadüf olmuştur. M . Delbos Polonyaya kendi vaziyetinin tayinine medar olacak taptaze malumat götürmüş olmak mevkiinde bulunuyor. Bir Frantız askeri heyeti Ankaraya geliyor Ankara 6 (Telefonla) Milletler Cemiyeti Konseyînin mayıs 1937 celsesinde Hataya dair alınan kararlar îcabatından olarak Türkiye Fransa arasında mun'akid muahedenin 3 üncü maddesinde iki taraf Büyük Erkânıharbiyelerinin teması derpiş edilmisti. Bu temaslarda bulunmak uzere kânunuevvelin 14 ünde bir Fransız askerî heyeti Ankaraya gelecektir. Ajansın vârdifi malumat Anlcara 6 (A.A.) Anadolu Ajansınm öğrendiğîne göre 1926 tarihinde Ankarada Türkiye ile Fransa hükumetleri arasında akdedilmiş olan Türkiye • Suriye komşuluk mukavelenamesinin bazı ahkâmınm elyevm tatbik kabiliyetini kaybetmiş ve bir kısmınm da tefsirinde iki hükumet arasında mutabakat hasıl olmamakta bulunmus olmasını nazarı itibara alan hükumetimiz bu mukaveleyi, ahkâmını zamanın icabatına daha uygun bir halde yeniden tanzim etmek üzere müzakereye girişmeğe amade bulunduğunu beyan ederek feshettiğini Fransa hükumetine bildirmiştir.Yeni müzakerenin Fransa Hariciye Nazınnın Antarayı Sttriye Basvekili Partsİe Parîs 6 (A.A.) Suriye Basvekili Cemil Mardam, «Le Temps» gazetesi muharrirîne beyanatmda, Fransa Suriye muahedesinin her iki memleket menafii hususunda karşılıklı bir himaye ve garanti rejimi kurduğunu söylemîş, Hatay ihtilâfımn sureti hallini Suriye halkının adaletsiz bulduğunu kaydeylemiş ve Suriye Fransa muahedesinin Fransa tarafından tasdiki Iüzumunda ısrar etmistir. M. Stoyadinoviç Romaya gitti Başvekil şehrimizde Dün gelen Celâl Bayarm bu akşam Ankaraya avdeti muhtemeldir İstasyonda merasimle karşılanan Başvekil dün sivasî temaslara basladı Bataryalar, şehir üzerine ateş yağdırıyorlar Japon kıt'aları, Çin hükumet merkezinin üç mil yakımndaki bir noktaya kadar geldiler Japonlar, Nankin kapılarında! Mesele şudur: Müteveffa Mareşal Pilsudiski Büyük H a r b sulhlarınm sağlamhğına bir türlü inanamamış bir adam" dı. Ezcümle Versay sulh muahedesinin. Bu muahedeyi ayakta tutabilmek için icabmda harbi göze alacak büyük devlet var mıydı? Polonya bu mesele hakkında hakikati ögrenmek için gözlerini hep îngiltereye çevirmiş, bütün tahkik ve tetkiklerini orada yapmağa koyulmuştu. Günün birinde Almanya bu muahedeyi hiçe saarak parça parça ortadan kaldırmağa başlarsa Ingiltere Avrupa karasına asker sevkederek muahedelerin meriyetini temine azmetmiş halde bulunuyor muyCelâl Bayar dün Karaköy köprüsüne çıkarken du? Eğer öyle ise ona göre hesab yapmak mümkün olurdu. Eğer öyle değilse Başvekil Celâl Bayar saat on bir bu runa binmiş ve Karaköy köprüsüne çıkaPolonya da gene ona göre bir hareket çukta Haydarpaşaya gelen trene bağlı rak oradan hazır bulunan otomobille Pehattı ihtiyar edecekti. hususî vagonla dün sabah şehrimize gel rapalas oteline gitmiştir. Başvekile HuPolonyanın o zaman bütün sorup araş miş ve istasyonda Dahiliye Vekili Şük susî Kalem Müdürü refakat etmektedir. tırmalan menfi netice vermiştir. Polonya rü Kaya, Vali muavini Hüdai, Emniyet Oğrendiğimize göre, Başvekil Celâl İngilterenin muahedeleri tutmak için Av Müdürü Salih Kılıç, Denizyolları Mü Bayat bu akşamki trenle Ankaraya dörupa karasına asker göndermek niyetinde dürü Sadeddin, Akay Müdürü Cemil, necektir. Bayramı geçirmek üzere şehriolmadığı kanaatine vardıktan sonra ken Tahlisiye Müdürü Necmeddin ile bazı mize gelen Dahiliye Vekili ve Parti Gedisine göre gidilecek yeni bir yol aramak müessesat direktörleri ve ahbablan tara nel Sekreteri Sükrü Kayanın da Başveıstırarını hissetmiştir. Polonyanın gördü fından karşılanmıştır. Başvekil Haydar kllin refakatinde dönmesi muhtemel güne göre Avrupa sulhunun mevcud mu paşadan Akay îdaresinin Erenköy vapu dir. ahedeler kadrosu dahilinde tutulabilmesi MlllliriHlllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIimilllllMllllllllllllllllllllllil için İngilterenin Avrupa karasında faal bir siyasete sahib olmak kararmda bulunması lâzımdır. Polonya bu mevzuda sadre şifa verecek bir cevab alamayınca kendi başının çaresine bakmak mecburiyetini duymuş ve Almanya ile on yıllık bir mütareke akdini cana minnet bilmiştir. Fil" hakika Avrupada vaziyet Mareşal Pilsudiski'nin müşahede ve takdirlerine uygun bir şekilde inkişaf etmistir. Parça parça yıkılan Versav mııahede'inden el r Kont Ciano M. Stoyadinoviç [Dost Yugoslavya Basvekili Dr. M. Stoyadinoviç 936 senesi haziranında imzalanan İtalyan Yugoslav itilâflarının müsbet neticelerini görüşmek ve siyasî temaslarda bulunmak üzere, evvelki gün Romaya gitmek üzere Şanghaydaki Fransız mmtakasına iltica eden. Çin askerleri Belgraddan ayrılmış, Venedikte büyük [Uzakşarktan alınan son haberlere serbest bırakılmıştır. tezahüratla karşılanmıştır.] göre, 4 kânnnuevvelde Japonlarm rau Japon ordnsu kumandam, beynelmîRomada istikbal hafazası altında bulunan beş kamyon, lel imtiyaz mıntakası Belediye reisli* Roma 6 (A.A.) Duçe, milis ku Fransız imtivaz mmtakasına girerken ğine bir nota vererek Şanghaydaki Ja« mandanı üniformasile ve yanında Kont asker tarafından tevkif edilmiştir. pon aleyhdarlığı ile mücadele edilme. 4 Ciano olduğu halde, Stoyadinoviç'i mu Kamyonlar, hududda bir iki saat dur sini, aksi takdirde bunu bizzat Japon durulmuş, iki taraf kumandanları ta yanın yapacağını bildirmiştir. tad merasimle istasyonda karşılamıştır, rafından yapılan görüşmelerden sonra [Arkası Sa. 7 sütun 3 tei Ecnebi diplomatlar istasyonda hazır IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIII llllllllllllllllllllllllt MlltlllHHIIIIt bulunmuştur. Duçe, Madam Stoyadinoviç'e bir buket takdim etmistir. Bütün istasyon ve civarı Yugoslav ve İtalyan bayraklarile süslenmişti. Lodos limanı altüst etti Fırtmadan Kadıköy seferleri yapılamadı, limanda bazı kazalar oldu, Edirneyi de su bastı Bayramdakî spor hareketleri İlk siyasi mülâkatlar Roma 6 (A.A.) Stoyadinoviç öğleye doğru ilk siyasî mülâkatlarına başlarnıştar. Saat 10,30 da 20 dakika kadar Kont Ciano ile pörüsmüstür. [Arhast Sa. 3 sütun 3 de"\ PEK YAKINDA: \Arkası Sa 2 sütun 1 de} YUNUS NAD1 Avusturya Kraliçesi Elizabet'in hayatı Tercüme edenler Necib Fazıl Cumhuriyet ailesinc iltihak etmiş bulunan güzide arkadaşımızın edebî makalelerin ; bi; iki gün sonra muntazaman ta kibe baslıyacaksınız. MİTHAT CEMAL • SUBHI ZIYA Fenerbahçe Beşiktaş maçmdan bir görünüş 'Yazısı 6 ncı sahifemizde) Avrupanın yakın siyasî tarihinden çok meraklı ve çok cazib sahifeler.. Haydarpaşa mendireğini döğen dünkü dalgalar (Yazısı 2 nci sahifemizde)
