22 Kasım 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
Bütün geçirdi. — Istanbul borsasında a vaziyet Hafta zarfında zahiren siyasi haki- katte ise iktisadi maksadlarla iki ha- dise vukubuldu. Birincisi Belçika kra- h 3 üncüLeopoldun İngiltere hane- danı kralisine ziyareti, ikincisi de lord Halifax'ın Almanya devlet reisile mü- Jâkatı, Belçika kralı, İngiltere kralına hi- taben irad eylediği nutukta: «Sulhü tehdid eden siyasi müşkülâtın ekse- riya Iktisadi esbaplan İleri geldiğine bakılacak olursa dünyanın iktisadi hayatını yeni şeraite göre sevk ve ida- Te etmek lüzumu tezahür eder. Bu sahada Britanya İmparatorluğu, reh- berlik vazifesini ele alarak hayırbah bir rol oynamak © vaziyet ve ikti- darındadır. Sulhün hâmisi olan Bri- tanya İmparatorluğu bu suretle dün- yaya yeni bir veçhe verebilir» de- miştir. Avrupa. devlet reisleri meyanında Belçika krah 3 üncü Leopold şahsen sevimli bir sima olduğu kadar, cihan iktisadi kalkınma İşlerinde samimi- yetle çalışan ve çıkar bir yol aramak hususunda cidden yorulan mümtaz bir şahsiyettir. Bundan bir kaç ay ev- vel Belçika parlâmentosuna gene bu meseleye dair vaki mesajı, ondan ev- vel de cihan iktisadi anlaşma esaslar rını hazırlamak üzere Başvekil Van Zeelandı Amerikaya ve Avrupanın başlıca merkezlerine bir tedkik seya hatine göndermesi hep hatırlardadır. Gerçi muhtelif memleketler kralın gösterdiği samimi arzuya aynı teha- lükle mukabele edememişlerse de, şimdiye kadar müsbet bir netice el- de edememesi, kralın azmini kırama- mıştır. İşte bundan dolayıdır ki üçün- cü Leopold her fırsattan istifade ede- rek gayesini istihsale çalışmaktadır. Lord Halifax'ın seyahati türlü tür- lü tefsirlere yol açmıştır. Henüz res- mi bir tebliğ neşredilmediği için bu bapta bir hüküm verilemezse de, ga- ye gene iktisadiyat ve bu meyanda müştemleke meseleleri üzerine müda- velel efkârda bulunmak suretile umu- mi sulhü korumaktır. Üçüncü bir hadise olarak Amerika birleşik devletleri reisi mister Roose- veltin kongreye gönderdiği son me- sajı da zikredebiliriz. Bu sefer misler Roosevelt, eski mesajlarında olduğu gibi cereyanı ahvalden hoşmud görün- memekledir, bilâkis. «Alelâde ihtiya- ti tedbirleri göz önünde bulundura- cak olursak, ne uzun sürecek bir buh- randan müteessir olmamıza, ne de eko- nomimizin felce uğramasından kork- mamıza hir sebeb kalmaz. Düzeltil- mesi mümkün olan bazı muvazene- sizliklere rağmen vaziyeti umumiye gayri müsald değildir. Hele 1929 daki vaziyete hiç de benzemez: demiştir. Hakikat şudur ki Nevyork borsası İyileşmemiştir, dolar hâlâ sterlin pari- tösine nazaran 10 sent aşağı alınıp sa- tılmaktadır, diğer tarafdan Norman- die ve Aguitanla Trans Atlantikleri Amerikadan Fransa, İngiltere )iman- larma altın taşımakta devam etmek- tedirter, Para kazanmak mevzuubahis oldu- ğu vakit siyasi münaferetlerin bir ta- rafa bırakıldığı çok defa görülmüştür. İşle bir misal daha: Financial Nevsin yazdığına göre Mandehoukouoda ağır endüstri kurmak üzere üç milyar yen sermaye ile teşekkül eden Japon İn- dustrinl Company şi-ketine kuvvetli bir Amerikan sendikası bir milyar ser- maye ile iştirak eylemektedir. Bu sen- dikaya Standard Oil, Ford, General Motors, bir de ismi gizli tutulan bü- yük bir mali mücssese dahil bulun- maktadır. Standard Oil şirketi, hemen hemen bütün dünyada mevcud petrol maden- lerini Fontrol ettiğine bakılacak olur- sa, belki de Mandehöukouoda keşfe- dilecek petrol madenlerinin tâmami- le Japonların eline geçmesine mani olmak niyetile burnunu orayada sokmağa lüzum görmüştür. Fransada Başveki! ve vekiller hemen her gün memurin, amele ve muhte- Mf sendika murahhas heyetlerini ka- bul edip onların metalibatını tedkik ete mekle meşguldürler. Grevler eksik de- ğildir. Hafta zarfında Saint - Ouende İ beş yüz amele istir lâthanenin kadın usul ve nizama mü) m eden bir er çıkarılmış; bunun amele imalâthaneyi diriyet de işarı ahire kadar fabrikayı kapatmağa karar vermiş. üzerine beş yüz Piyasalar; Amerika ahvali dolayı- sile. bütün Avrupa borsaları gene üzüntülü bir hafta g' » Maden fiatlerinde gerçi büyük bir tebeddül yoktur. Fakat buna mukabil her ta- rafda menkul kıymetler gevşektir. Hafta zarfında İngiliz rantlarının da sukut etmesi şayanı dikkat görülmek- tedir. İstanbul borsasında vaziyet Yüzde yedi buçuk faizli Türk borcu tahvillerinin 25 mayıs 1938 taksiti dolar esası üzerine tediye olunacağı hakkında iki haftadanberi dolaşan havadislerin tecyyüd etmesi üzerine bu kâğıdlara rağbet artmış iken diğer bir hadise alâkedarlarımızı teenni ile harekete sevketmiştir, o da Alman- yada blöke paraları olanların bu ala- caklarına mukabil Berlinde kote edi- len ikinci seri Türk borcu tahvili ge- tirtebilmelerine dair verilen müsaa- dikaya Standard Oi, Ford, General büyük mikdarda arzlar vukubulursa fiatler düşer. İşte bu muhtemel arz- lar borsamızı tereddüde düşürdü . Hafta zarfında Ünitürkler 14,85 W- raya kadar yükseldikten sonra cu- martesi günü aşağıdaki fiatlerde ka- pandılar; Birinci seri 1452 lira İkinci >» 13,95 » Üçüncü »> 1395 » Dahjli istikraz kâğıdlarımızdan Er- gani 95,75 kuruş, Sivaş - Erzurum da 101,50 kuruş kıymetindedir. Bu yük- sek fiatleri nazarı itibare alarak halk 95 kuruş kıymetinde ihraç edilmekte olan # üncü tertib Sivas - Erzurum istikrazına hahişle yazılmaktadır . Merkez bankası gene bir puan fır. yarak 96 lirada kaldı. Anadolu grubunda fiatler değişme- miştir. Kapanış kurları şunlardır : Hisseler 25,10 Jira Tahviller 40,10 » Mümessiller 39 > Aslan çimento 10,90 lirada azıcık gerilemiştir. Diğer endüstriyel kâğıd- larımızda mühim tebeddüller yoktur. Tramvay 12,25; umum sigorta 11,5 İttihadı milli 21 lira; terkos 6,80 lira; Üsküdar - Kadıköy su şirketi 2,80 1i- ra; tahviller 40 lira; Bomonti 8,70 li- ra; İttihad değirmencilik 13 lira; Şark! değirmeneilik 1,05 lira, hali tasfiyede reji şirketi 1,35 lira; telefon 7,15 lira; Şirketi Hayriye 15 lira; Omnlum 0,78 lira; Şark ecza 2,20 Vira etmek- tedir, Borsa harici muamelât Türk altını 10,92 lirada kaldı. Mr sır kredi fansiye fiatleri de cüzi su- rette yükselmiştir: 1903 tertibi 101,50 lira 191 » 92,50 lira ediyor. Bu akşam Nöbetçi eczaneler Şişli: Osmanbeyde Şark Merkez, Taksim: (İstiklâl caddesinde Kemaj Rebul, Beyoğlu: Tünelde Matkoviç, Yüksekksldırımda Venikopulo, Gala- ta: Topçular caddesinde Merkez, Ka» sımpaşa: Vasıf, Hasköy: Halımoğlun- da Barbur, Eminönü: Agop Minas- yan, Heybeliada: Halk, Büyükada: Halk, Fatih: İsmail Hakkı, Karagüm- Tük: Ahmed Sund, Bakırköy: İste- pan, Sarıyer: Asaf, Tarabya, Yeniköy, Emirgân, Rumelikisarmdaki cezane- ler, Aksaray: Cerrahpaşadı Şeref, Beşiktaş: Vidin, Fener: Emilyadi, Beyazıd: Kumkapıda Belkis, Kadıköy: Pazaryolunda Rıfat Muhtar, Modada Alâaddin, Üsküdar: Merkez, Şehremi- ni: Topkapıda Nâzım, Alemdar: Çem- berlitaşta Sırm Rasim, Samatya: Ye- dikulede Teofilos, Küçükpazar: Ha- san Hulüsi, ŞEHZADEBAŞI TURAN TİYATROSU Bu gece saat 2030 ds Banatkâr Naşid ve arkadaşları KIRMIZI YENER Piyes 4 perde Naşid iki büyük volde Nif hareketle ba- zi beyannameler dağıttığı için işinden| zöpletmiş, mü- | (Baş arajı nun için neşrinde inci sahifede) mahzur görülme- memleketlerde iyi tesi düşünüler Romada m pi yapmıyacağı kanaate nsiplerine dir. Çünkü İtal için ilk adımı atar vaziyelle gösler- Halbuki böyle bir teşeb tarafından vaki olması lâ- bu yazı İtal Fransız gazetelerinin makaleleri Paris 21 — Ffansıs gazete mada çikan makale ve bu makalenin tasvib edilmiyerek gazetenin toplattı- riması meselesi hakkında makaleler neşrediyorlar. Matin diyor ki: «Fransız - İtalyan anlaşması için €sas teşkil edebilecek olan bu maka- lenin muvafık görülmemesi teessüfe İ şayandır. Zannedildiğine göre İtalya, Fransa - Alman yakınlaşmasının man - İtalyan mihveri ile münasel olacak şekilde müzakere edilmesi lâ- zım geldiği kanaatindedir.» Excelsior diyor ki: «Tribunanın or- taya attığı ciddi fikirlerin © Romada mevsimsiz telâkki edilmesi şaşılacak şeydir. Acaba İtalya, dörtler misakı fikrinden vaz mı geçti? Kollektif em- niyet esasma yaklaşma mı var? Eğer bu hal Berlinde de varsa Uzak Şark vakayii karşısında mevkiini kâybet- mekte bulunan Avrupa ve beyaz irk İ için ümidler doğabilir. © — 22 Teşrinisani 837 Pazartesi İstanbul — neşriyatı: 1240: Plükla Türk musikisi, 1250: Havadis 1305: Plâkla Türk musikisi, 1330: Muhtelif plâk neşriyatı, 14: SON. Akşam meşriyatu 17: İnkilâb tarihi dersi: Mahmud Esad Bozkurt tarafından, 1840: Tanburi Cemil: Plâkla, 19: Çocuk tiyatrosu: Aslan yolda, 1935: Konferans: Ali Kâmil Akyüz (Çocuk terbiyesi), 1955: Borsa haberleri, 20: Rıfat ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkı- ları, 20,30: Ömer Rıza tarafından araben söyler ve hava raporu 2045: Belma ve arkadaşları tarafından Türk mus Kisi ve halk- şarkıları (S.A), 21,1 Radyo fonik opera: Stüdyo orkestrası fakatile (Tas), 2215: Ajans haberle 2230: Plükik sololar, öpera ve operet pat çaları, 22,50: Son haberler ve ertesi in programı, 23: SON, İ Ankara 4 1230 - 1250: İ Muhtelif p 1250 - 1315 Plâk: Türk ve halk şarkıları, 13,15 - 1330: Dahili ve harici haberler, Akşam neşriyalı; 1030 - 1845: Muh- telif plâk neşriyatı, 1845 - 19: İngilizce ders: Azime İpek, 19 - 1930: Türk masi- kini ve balik şarkıları (Makbule ve arka- daşları), 1930 - 1945: Saat ayarı ve arap- ça neşriyat, 1945 - 2015: 'Tük musikisi ve halk şarkıları (Hikmet Rıza ve arka- daşları), 20,15 - 2035: Konferans: Şakir Hazım Ergökmen, 2030 - 21: Plâkla dans musikisi, 21 - 2115: Ajans haberleri, 21,15 - 2155: Stüdyo salon orkestrası, 1 - Rossini: Stabat, 2 - Turina: Orgia, 3 - Planguetie: Les Choches de Corueviile, 4 - Csibulka: Songe d'amcur apres te bal, 5 - Adam: La Giralada, 2158 - 22: Ya- İ rmki program ve İstiklâl marşı, FERAH 'da Bu gece » konseri Son konserde bir çok kişiler yer bu- lamadılar. Geri dönmemek için bilet- lerinizi şimdiden aldırınız. (Fransızca) Sinema târihinin en nefis eseri... Mektepli Kızlardan daha mükemmel Romada bir hadise mişti. Fakat sonradan bunun yabancı | ek gazete toplattırılmıştır. | ri Tribu- Bu akşam, SAKARYA sinemasında Yeni bir muvaffakiyet kazanan diğer bir büyük Fransız filmi MEMNU AŞK JENNY) ALBERT PREJEAN - FRANÇOİSE ROSAY - CHARLES VANEL - LİSETTE LANVİN - ROLAND TOUTİİN giti büyük Fransız artistlerinin oynadıkları bu emsalsiz filmde: Parisin gizli mahallerini... Sefahat yerlerinin bütün esrarını gözleriniz önünde canlandıracaklardır. Saf ve namuslu bir kız ile sefahate dalmış ve hayasız bir anne arasında hissi, müessir ve alâkabahş bir dram. İlâveten: Paramount Jurnal - Yerlerinizi evvelden aldırınız, Tel: 41341. .. Bu akşam Gala müsameresi olarak 'TÜRUK sinemasında 18 yaşından itibaren bütün bayanların zevkle, heyecnula muhakkak görecekleri büyük filmi. ti araköy köprüsü (Baş larafı 1 in Japonlar ağır bir IK . motaverdiler | ahifede) karar verme- shol sahifede) raber ağlebi ihtimal beledi- , aynı zamanda, merkezi | X Borsa: hanımın büyük ilki ve sivis | bir kısinı, Denizyolları idaresi mey- » bütün memur. | dana kalbedilecektir. Şehircilik mü- azledilmesini, Çin - hükümet |, (eta kl glldğİ manen Bİ İ makamları ile Koumintang m İyon etkiklerini a Jarının milessir bir kantrola tabi bu- | Zane ben çelenk sanem ee tulmasını, posta, telgraf ve telsiz tel- |“... Gemiler İnanan : va graf servislerile Çin ve yabancı ajans- > ari ği ların ve gazetecilerin telgrafları üze | rindeki her türlü Çin sansürüinün ka İ durmasını ve Japon makamlarının müsaadesi haricinde Çinlilerin bü- tün telsiz telgraf muhaberatının me- nedilmesini de istemektedir. Ayrıca, Japonya, kendi askerlerinin beynel- milel imtiyazlı mıntakalar dahilin- den geçmek hakkını da taleb etmek- tedir, Bu talepler isaf olunmadığı tak- dirde, Japonya, lüzumlu telâkki et- tiği diğer tedbirler almak hakkını muhafaza etmektedir. Japon ordusu namına beyanat Şanghay 21 (A.A.) — Japon ordu- | su namına söz söylemeğe salâhiyetar | bir zat, gazetecilere şu beyanatta bu- lunmuştu Fransız imtiyazlı mıntakaları ve beynelmilel (O imiyazlı mntaka ma- kamaları, kendilerince mümkün oldu- Zu nisbetle Japon taleplerini isaf ey- liyeceklerini vadetmişlerdir. Esasen, ademi isef takdirinde, Japon ordusu | lüzumlu telâkki ettiği bütün tedbir- leri almak hâkkını muhafaza eyle mektedir. imilel hukukun Japon ordu suna ne gibi tedbirler almak salâhi- yetini vermekte olduğu hakkındaki bir | suale, cevaben Japon ordusu namına | söz söylemeğe salâhiyettar zat şu ce- vabı vermiştir: — «Bu meselenin mevzuubahs ol- mıyacağından eminiz, zira, vukual, her hangi bir hareketi lüzumlu kıl | mıyacaktır.» | Çin sansürünün yerine J&pon san- sürünün kaim olması ihtimali hak- kında da aynı zat şunları söylemiştir; «Şimdiye kadar böyle bir tedbire lüzum görülmemiştir. Japon makam- Yarı, kendisinde, terkedilen arazide | Çin hükümetinin icra etmekle ok duğu devlet vazifelerini almak hak- kını bulmaktadır. Japon makam- Jarı, şimdiki halde, posta telgraf ve gümrükler üzerinde bir konlrol icra etmek niyetinde değildir. Maamafih Japon makamlarının bugünkü bu hatlı hareketleri, istikbal için bir se- (Baş tarafı li apor lerinin kapatıl larn dan ve Tophanenin üstünden Taksi- me ilç geniş yol gidecektir. FRANSADA BUGÜNE KADAR YAPILAN EN BÜYÜK FİLMİ ÇARŞAMBA AKŞAMI MELEK te PERŞEMBE AKŞAMI SARAYda SAN'AT - AŞK - HEYECAN FEDAKÂRLIK ve GÜZELLİK ÂBİDESİ Biletler bugünden itibaren alınabilir. LA: Kadıköy (SÜREYYA) da KÖR ve KILISIK Yarın gece; Gedikpuşada (AZAK) da UNUTULAN ADAM Yazan: Nâzım Hikmet. Fransız Tiyatrosu operet kısmı hi bu akşam saat 2000 da ATEŞ BÖCEĞİ 4 perde komedi, yazan: Mialnar, “ir türkçesi: 1. Nocati, Önümüzdeki Çarşamba akşamı SÜMER Sinemasında Sabırsızlıkla beklenen yeni Amerikan yıldızı DEANNA DURBİN Senenin en güzel filmi olan (3 MODERN KIZI ci Fransızca sözlü filminde bütün İstanbul halkını gaşyedecektir, Asri genç kızlık, ilk heyecanlar, tahassüsler... Öz kın ilef 'sevgilisi, iki aşkı arasında çırpınan genç ve güzel bir kadın annesinin aşkına isyan eden 16 yaşında genç kız. Güzellik, sandet, hleran. Sevecek kızların, seven ve sevilen kadınların, mutlaka sevgilisine kavuşmak istiyen erkeklerin filmi, Biletlerinizi şimdiden aldınız, Pas
