15 Kasım 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
Isviçre, altın AKŞAM 15 Teşrinisani 1937 akınına karşı tedbir almağa karar verdi Mütareke senelerindenberi bilmeyiz | bu kaçıncı defadır beynelmilel nakid | piyasası pusulasını kaybetmiş bir ge- miye benziyor. 1918 de ilk defa Rus rublelerinde müthiş bir enflâsyon baş- Jadı; matbaalar, fabrikalar durmadan kâğıd para baslılar. Ruble yuvarlan- dı, sıfıra düştü. Okuyucularımız me- yanında belki bizim memlekette bile Rublelerden kendi evlerinde duvat kâ- ğadı yapanlar olduğunu işitenler var- dır, O vakit bütün memleketler Rus- yanın di ü bu vaziyetlen kendi besaplarına korktular, Korktular am- ma, sonradan «Bize bir şey olmaz. dediler, çünkü orası Bolşevik memle- ketidir, öyle olması zaten mukadder idi...» Kader, 1921 senesinde Almanya- nın başıma musallat olunca, öleki memleketler yine telâş ettiler; fakat Almanyanın düştüğü vaziyeti de pek tabii buldular, çünkü harpte mağlüb olmuştu. 'Enflâsyorı zaruretini yavaş yavaş gelib ve bilaraf memleketler de his- sederek onlar da milli paralarının kıy- metini düşürünce dünyanın İktisadi ahengi bozuldu, işler çığırmdan çık- tı, krizler başladı, hâlâ da devam edip duruyor. Bir memlekette imali buhran baş- layınca serseri sermayeler hemen © memleketi terkedip dünyanın hangi bucağında emin bir melce bulurlarsa oraya göçederler. Bankalar arasında, iki dakikalık bir telgraf muhaberesi #zim sermayeleri dünyanın bir ucun- dan öteki ucuna nakletmeğe kâfidir. Bu serseri sermayeler bulundukları memlekelin hesap müvazenesini dü-. zeltmek itibarile o memlekete ne ka- dar faydalı ise, birdenbire kaçıp git- meleri de yalnız hesap müvazenesin- de maküs bir netice tevlid etmek iti- barile değil, fakat başlamış olan buh- Tanı tacil etmek dolayısile de o kadar tehlikelidir. Fransız Frangının son sukutu bilhassa azim servetlerin İn- giltere, Hollanda ve Amerikaya kaçı- rılmış olmasından ileri gelmiştir. İş- te bundan dolayıdır ki bazı memle- ketler ecnebi sermayelerin tehacümü- ne karşı tedbirler düşündüler, Bu me- yanda Amerika altını kısırlaştırma usulünü tatbik etti; fakat bu tedbir kâfi gelmedi. Çünkü Amerikaya ser- maye akını devam ediyor ve bilümum esham ve tahvilât fiatlerinin tereftü- üne sebebiyet veriyordu. Amerika ma- M mahafili endişe etmeğe başladılar ve ecnebi sermayesi üzerine bir vergi tarhetmeğe niyetlendiler, fakat bir türlü tatbikata geçemediler, Bu ara- da maden ve esham ve tahvilât flat- leri kıymetlerinden çok yüksek had- lere varınca, zaruri aksülâmel başla- dı; Wall Street" te panikler oldu, bir iki ay.zarfında menkul kiymetler yüz- de elli nisbetinde geriledi, nihayet ge- çen hafta zarfında bizzat dolar bile Sterlin parltö'sine nazaran beş Cent aşağı flatle alınıp satıldı. Şimdi ecnebi sermayelerin Ameri- kadan tekrar Avrupaya mühacereti» ne şahid oluyoruz. Sermayedarların bu sefer intihab ettiği memleket İsviç- redir, Fakat İsviçre hükümeti mazi- nin derslerinden istifade etmiş görü- nüyor, Milli banka ile hususi banka- Jar arasında bu ayın sekizinde yapılan bir anlaşma neticesinde ecnebilerin İsviçre bankalarında küşad etmiş ol- dukları vadesiz hesabı cariler derhal vadeli alacaklara tahvil edilecek, bu tahvile muvafat elmiyenlere faiz ve- rilmediklen maada kendilerinden hem senede yüzde bir nisbetinde bir muhafaza ücreti almacak, hem de bu alacaklar, ancak üç ay evvel ihbar edilmek şartile, İsviçre herleine çıka- rlabilecektir. Beynelmilel nakid piyasasında İs- viçre hükümeti yeni bir çığır açmış bulunuyor. İsviçre, bundan çok isti- fade edecektir. Şüphe yok ki diğer memleketler de zemini müsald bulun- c& bu usulü tatbike kalkışacaklardır, Yalnız. bu usulün iki mühim Şartı vardır: Biri dahili ve harici âsayiş, di- Heri mali ve iktisadi istikrar, Halbuki Mberal ekonomi sistemini kabul eden memleketler meyanında bu şartları hâiz olmak üzere şimdilik İsviçreden | başka memleket yoktur. Borsalar: Nevyork borsasının ber- iyeti bilümum Avrupa piya- Salarına fena tesir yapmakta devam ediyor. İtalya, Almanya ve Japonya arasında komünizme karşı cephe na- mu altında kuvvetli bir ittifak ak- dedilmesi beynelmilel siyasi ufku ye- niden karartmışlır. Bu sebeplerden dolayı iş âlemi endişeli bir hafta ge- çirmiştir. İstanbul borsasında vaziyet Vadesi bu ayın 25 inde hülül ede- | eek kuporiların değil, fakat ondan attı | ay sonraki kuponların da dolar €sa- ! izerine tediye edilmesi ihtimalleri- | p“ nin gittikçe kuvvetlenmesi üzerine on beş gündenberi yüzde yedi buçuk 1- izli Türk borcu tahvillerine gerek pro- fesyonellerimiz ve gerek büytik, küçük tasarruf sahiplerimiz pek iştihalı gö- rünüyorlar. Siyaset âleminde karı lık olmasa ve hele yukarıda bahset ğimiz - belki muvakkat - dolar boz- gunluğu vüku bulmasa idi, daha da iyi neticeler elde etmek mümkün ola caktı. Ne de olsa, on beş gür zarfında bir lira kadar tereffü vukuu memnu- | niyeti mucib bir hadisedir. Hafta zarfında Ünitürkler Pariste 250 Franga kadar yükseldikten sonra 242 de kaldılar. Borsamızda da 15,45 le olduktan son- aşağıdaki fiatler tesbit edildi: Birinci seri; 15,05 lira, İkinci seri: 14,50 lira, Üçüncü seri; 14,50 lira. Dahili istikraz kâğıtlarımızdan Er- gani ve Sıvas - Erzurum tahvilleri de artmaktadır. Birinöilerin fiati 96/76; ikinciler 101, kuruş kiymetindedir. Anadolu grupunda muamele çok olmamakla beraber *latler iyidir. Ka- panış flatleri şunlardır: Hisse senedleri: 25,10 lira, Tahviller: 40,10 lira, 'Mümessiller: 39;20 lira Merkez bankası eshamına 95 lira- ya talib vardır. Türkiye İş bankası hisseleri de 10,20 lira etmektedir. Endüstriyel kâğıtlarımız meyanın- da Aslan Çimento on beş gün zarfin- da 20 kuruş kadar ehemmiyetsiz bir sukut kaydetti. Son muamele flati 11,05 liradır. Diğer bazı nominal fiatler;: Tram- | vay 12,25 lira, Umum sigorta 11,50 Bira, İttihadı milli 21 Jira, Terkos 6,85 Mira, Üsküdar - Kadiköy Su şirketi 2,15 lira, Bomonti 8,90 lira, İttihad , Değirmencilik 12,75 Yira, Şark Değir- mencilik 0,97 lira, Telefon 7,15 lira, Şirketi Hayriye 15 lira, Şark Ecza de- posu 2,20 lira, Omnlum 0/78 Hiradır. Borsa harici muamelât Türk altını 10,84 lira etmektöüir. Mısır Kredi Fonsiye tahvilleri 15 gün zarfında birer puan daha sukut etti, Son fiatler: 1903 tertibi: 100 Jira, 1911 tertibi: 91,50 lira. z Bu akşam ei eczaneler ta: Topçular caddesinde Merkez, Ka- Müeyyed, Hasköy: o Aseo, ; Mehmad Küztr, Heybelin- da: Tomadis, Büyükada: Merkez, Fatih: Hamdi, Karagümrük Mel med Arir, Bakırköy: Merkez, Sarıye: Nuri , Tarabya, Yeniköy, Emirgân, Rumelihisarındaki Gezüneler, Aksa- ray; Yenikapıda Sarım, Beşiklaş Nail, Fener: Defterdarda Arit, Beyazıd Ye- ni Lâleli, Kadıköy; Pazaryolunda Merker, Modada Nejad Sezer, Üskü- dar; Selimiye, Kücükpazar: Hikmet Cemil, Samatya: Çula, Alemdar: Di- vanyolunda Esad, Şehremini: Ahmed Hamdi, İzmitte Şark Pazarı Sadeddin Yalım Ticarethanesi Kocaeli vilâyeti mektep kitapları satış | rans | 1955: Borsa haberleri, ga ii akşam: SAKARYA sineması New- dim Güzel yıldızın en şık, en güzel, eri yıldızlarının geçid resmi, meşhur DÜNYA SİNEMACILIĞININ ŞAHESERİ - LA BD, Baş rollerde : MELE Diklalz “esere şerti SARAY İ 15 Teşrinisani 937 Pazartesi İstanbul — Öğle neşriyatı: 1230 Plâkla Türk musikisi, 1250: Havadis: 1305: Muhtelif pâk neşriyatı, 14: SON. Akşam neşriyatı: 1830: Tanburi Cemil piâkia: Segâh taksim; kemençe: Müstear taksim, tanbur: Büzidilâra taksim, tanbur: Pesendide taksim, kemençe: Zavil sim, kemençe: Suzidil taksim, tanbur, 19: Çacuk tiyatrosu: Arslan harbe gidi- yor, 1930: Hava raporu, 1035: Konf AN Kâmi Akyüz; kadaşları tarafından Türk musikisi balk şarkıları, 2030: Ömer Rıza tar fından arabca söylev, 2045: Belma ve arkadaşları tarafından Türk musikisi vo halk şarkıları (Saat ayarı), 2115: Stüd- yo orkestra refakatile radyo fon'k ope- ra: Rigoletio, 2215: Ajans haberleri, 2240: Rigoletto plükla, 12250: Son ha- berler ve ertesi günün programı, 23, SON. 15/H/887 pazartesi programı Ankara — Öğle neşriyatı; 1240 - 1 Muhtelif piâk neşriyatı, 1250 - 1315: Plâk; “Türk musikisi ve halk şarkıları 13,15 - 1310: Dahili ve harici haberler. Akşam neşriyatı: 1830 - 1545: Muhta- Mf plâk neşriyatı, İngilizce ders: Azime İpek, 1 £ Türk musi- kisi ve halk şarkları (Hikmet Rıza ve ar- kadaşları, 1930 - 1945: Saat ayarı ve arapça neşriyat, 1945 -*2015: Türk mu- sikisi ve halk şarkıları (Bn. Muzaffer ve arkadaşları), 20,15 - 2030: Spor konuş- ması: Nizameddin Kırşan, 2930 — 21: Dans rnusikisi, 21 - 2115: Ajans haberjeri, 2145 - 2155: Stüdyo salon orkestrası: Döneddu: Sörânade d'Arleğuin, 2 - Auber Le Domino noir, 3 - Fucik: Winlersti- Tümme, 4 - L. Delibes: İneme, 5 - Mozart: Mütridate, . 21,55 - 22: Yarınki program ve İstiklâl marsi. 16 Tesrinisani 937 Salı İstanbul — Öğle neşriyatı: 1230: Plâkla Türk musikisi, 1250: Havadis. 1305: Plâkie Türk musikisi, 1330: Muhtelif plâk peşriyatı, 14: SON. Akşam neşriyatı: 1830: Plâkiz dans musikisi, 18,46: Eminönü Halkevi neşri- yat kolu namına konferans: Nusret Sefa tarafından, 10: Çocuklara masal: Ba- yan Nine tarafından 1930: Hava raporu, 1935: Konferans: Eminönü Halkevi 60s- yal yardım şubesi nama dektor Osman Cevdet Çubukcu (Romalizmalıların öğren- mesi lâzım gelen bilgiler), 1055: Borsa haberleri, 20: Klğsik Türk musikisi: Oku- yan Nuri Halil keman Reşat: Tanbur Dürri: UL Sedat: Kanun Vecihe: Kemen- çe Kemal Niyazi: Ney Tevfik, 2030: Ömer Rıza tarafından arabca söylev, 2045: Ve- dia Rıza ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkıları (Saat ayar), 2115: ORKESTRA, 22,15; Ajans haber- leri, 2230: Plâkla solo: Opera ve opere parçaları, 2250: Son haberler ve ertesi günün programi, 23: SON. Akba müesseseleri Ankarada her dilden kitap, ga- zete, mecmua ve kırtasiyeyi ucuz olarak AKBA milesseselerinde bu- labilirsiniz.. Her dilde kitap, mec mua siparişi kabul edilir. İstanbul gazeteleri için ilân kabul, abone kaydedilir. Ündervodd yazı ve he sap makinelerinin Ankara acentesi, Parker dolma kalemlerinin Ankarada Telefon: 3377. ŞEN HAYDUT © (ESTRELLİTA) Fransızca güzel, aşk ve operet filminde tak- en son Arjantin muvaffakıyetleri olan «CİCLİTA LİNDO» ve LA MENTO G isör ROUBEİN MAMOULİA JURNAL, Ve EGE MANEVRALARI, aylarca dillerde dolaşacak şarkılar, aşk, zevk ve müzik. BU AKŞAM TURK SİNEMASINDA MARTHA EGGERTH 17 ikinciteşrin çarşamba York Metropolitan operasından, CARUSO'dan sonra en meşhur tenor NİNO MARTİNİ'yi ç > Heyecan, hareket ve macera dolu edecektir. NİNO MARTİNİ bu filmde AYDA purçalarını, TANO şarkılarını İlâveten PARAMOUNT Yerlerinizi evvelden aldırınız. Telefon: 41341 nın bir filmidir. GİNGER ROGER'S DİCK POWELL PAT O'BRİEN 20 MiLYON ONA AŞIK zarif, en büyük müzik filmi. Dünya radyo zenci Mils kardeşler ve diğer orkesiralar, BEYAZ PERDENİN GÖZ BEBEĞİ BOHEME AHİ BESTEKÂR PUÇİNİ'nin ölmez eseri JEAN KIEPURA stanbul sinemacılık âleminde ilk defa olarak: Kw SARA Sinemalarında birden gösterilecektir. rc ge sinemasında o 2 büyük sinema müsameresi verilecektir. Fiatlarda zam yoktur, biletler şimdiden satılmaktadır. İkinciteşrin perşembe akşamı pmu ALFRED RODE | Meşhur Çıgan orkestrasını Bu Çarşamba akşamından itibaren SÜMER sinemasında Sevimli Meksikah LUPE VELEZ'in son temsili İ ÇIGAN MELODİSİ Şayanı hayret musikili filminde «Weber» in son muvaffakıyeti olan «İnvita- tion a la valsevde dinliyeceksiniz. Yeni sinema artisti .... Yıldızlar yıldızı .... DEANNA DURBIN Bütün dünyayı dolaştıktan sonra şehrimize gelecektir. we Genç kızlar için Kadınlar için Sevenler ve Semişler için: (o Film tarihinin en müstesana eseri ll Dagover - Sabine Peters - Karl Şehönböck Fransızca TÜRK sinemasında 22 ikinciteşrin pazartesi akşamı GALA MÜSAMERESİ olarak İlân ettiği programlarını harfiyen tatbik eden - z Şehzadebaşı FERAH SİNEMA Yarm akşamı O, Büyük RAMAZAN VARYETELERİNE ilâveten Bayan SAFiYE ve arkadaşları KONSERİNİ temine muvaffak olmuştur. İzdihama mahal kalmamak üzere biletlerinizi evvelden aldırınız. Telefon 21359 Türkçesi; K. Necati Yakında kral Lir ERTUĞRUL SADİ TEK TİYATROSU (AKSARAY) da "Bu gece (KADIKÖY) de SÜREYYA A SİNEMASINDA KUDRET HELVASI Yarın gece Gedikpaşa (AZAK) sinemasında (Er- İ kekler Kırkından Sonra | Azarlar) aylığı 1000 kuruştur. Adres tebdil! için yirmi beş kuruşluk pul göndermek lâzımdır. Ramazan 1l — Ruzıkasım 8 & İmsek Güney Öğle İkimil Akşam Yat E. 1213 156 77 09441200 135 Va. 55 647 1159 1435 1651 1826 İdarehane: Babıkli civan eriyip ŞEHZADEBAŞI TURAN TİYATROSU Bu gece saat 2030 da Banatkir Naşit ve arka- Semiha ve Mişel varyetesi RÜYADA AŞK Komedi $ perde
