27 Eylül 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
Iktisadi ve mali haft Fransânın iktisadi vaziyetindek bozukluk Caillaux'yu endişeye sevkediyor Büyük bir devlet adamı, ayni 28- manda maliyecilikte cihanşümül bir göhret sahibi olan Fransa âyan mec- Misi âzasından ve eski Başvekillerden bay Joseph Caillaux, Pariste münte- | mektedir. şir Paris - Solr gazetesinde: «Garbi | kurtarmak içine başlığı altında şa- yanı dikkat bir yazı yazmıştır. Dünyanın karışık ahvalini endişeli bir Avrupalı zihniyetile tasvir eden bu zatın sözlerinin, ehemmiyetine binaen, bazı parçalarını okuyucuları- mıza nakletmeği faydalı görüyoruz: «Ya birleşmek veya mahvolmak! Eski dünya için ancak bu iki şık kalmıştır. Ge- rek yazıları ile gerek hitabelerile bu ha- kiksii tekrar edip durazların ihtarları ükibet, dinlenecek midir? «Garp âlemi için bir hayat ve ema * meselesi olan o büyük siyasi ve iktisadi > tanzim işi başarılabilecek midir? Dikkat edilsin! Bir yerde yeni bir iştini aldu mu, bu sefer yalnız garp değil, bütün Avrupa çeşi; çeşit milletlerin, türlü türlü ırklar hücumüne maruz kalacak, dehşeti! kital- ler vakubulacak ve nihayet büyük bir silinip süpürülecektir.» «Mevcut demokrasileri idare eden genç- Jer meyanında, muvakkat geçimsizlikleri | yetli hoş görecek kadar durendiş olanlar kal- kıp ta bu hakikati benim gibi beğırmoğa cesaret etmiyecekler mi? Avrupanın en büyük siyasi adam- ları, ortalığı kapkara gören böyle bir Tuh taşıdıktan sonra halk ekseriyeti- nin dalmi korku ve helecan içinde yaşamalarına hayret etmemelidir. Bununla beraber bay Caillaux'nün bu telâşını biz mübalâğalı buluyor ve bunun sebebini daha ziyade Fran- sanın iktisadi vaziyetinin obozuklu- ğunda görmek istiyoruz. Avrupanın hiç bir memleketinde fabrikaların amele tarafından işgali vaki değilken Fransada bu usul artık çocuk oyum- | Jer. cağı hükmüne girmiştir. Patronuna kızan amele hemen onu odasında hapsediyor, fabrikayı da işgal ediyor. Ahiren ehemmiyetsiz bir sebepten dolayı Simca namındaki demir sa- nayii fabrikası amele tarafından iş gal edilmiştir. Fabrikanın sahi mahkemeden tahliye kararı istihsal ettikleri halde bu karar icra oluna- mamıştır. Devletin otoritesi nerede kaldı? Hep Blum - Auriel kabinesinin seyyiatı! Prank bir taraftan düşedursun, diğer taraftan devlet memurları, ma- aşlarına tekrar zam yapılmasını te- min etmek üzere önümüzdeki birin- ci teşrin ayından itibaren Frânsa- nin muhtelif yirmi iki şehrinde nü- mayişler tertip etmeğe hazırlarımış- lardır, Fransada devlet memurları öte- denberi kartel halinde birleşmiş bu- Yunmaktadırlar; canları isterse grev #ân ederler, hükümetin faaliyetini durdururlar. Hürriyet iyi bir şeydir amma dev- letin makanizmasını felce uğratan | 095 böyle hürriyeti doğrusu anlamıyoruz. | Hayriye 15 lira 0 Borsa harici muamelât sterlin ( göndermiştir. faizli 1908 senesi Yüzde 4 yazıyorlar. biyo borsası haftanın ilk üç günün lar altında, hakkında ortaya çıkarılan yalan vadislerden ileri geliyordu. Devlet bir şeydir! dar fırladı, faizli Türk borcu kâğıdları da martesi akşamki aşağıya dercediyoruz: Birinci seri 13,95 lira İkinci seri 13,55 Vira Üçüncü seri 13,60 lira. tereffüler müşahade olundu, buldular: Hisse senedleri 24,60 lira Tahviller 41,75 lira Dahili Ergani istikraz 96,25 de Sıvas - hafaza ediyorlar. ruş kaybetmiştir. yükselmiştir. Diğer bazı nominal fiatler: vay 12,35 lira; Umum Sigorta 11 lir Nyon'da kararlaştırılan Bahrisefid seyrüsefer emniyeti tertibatına İtal. ya tarafından izhar olunan iştirik aryusu hafta zarfında işlerin inki- şafına ve piyasaların biraz daha dü- zelmesine sebep Olmuştur. Ancak Japonya ordularının Çin toprakların- ten sonra 1066 kuruşta kapandı. lira kadar yükselmişlerdir: 1903 tertibi 96,50 1911 tertibi 87,50 lira ediyor. NEŞE - ZEVK ve KAHKAHA Kralları Yalnız İstanbul'un değil BÜTÜN TÜRKİYENİN YALNIZ TÜRKİYENİN DEĞİL BÜTÜN DÜNYANIN SEVGİLİSİ LOREL — HARDİ TÜRKÇE SÖZLÜ HARİKALAR filminde MEŞ'UM KADIN da, gerek Çinlilere ve gerek ecnebi- lere karşı gayri insani hareketleri- nin muhtemel avakibi hakkında Av- Tüpa ve Amerikada hayli endişe edil , Hayat ve mematı mevzuubahs ol- duğu bir sırada Çin devleti kendi na- mus borcunu düşünüyor: 912 sene- sinde Londrada akdettiği yüzde beş #aizli altın istikrazının 30 eyldi 937 tarihli mürettebatına karşılık olmak üzere hafta zarfında Londraya 227,000 istikraz taksitine mahsuben de yakında 261,000 sterlin daha göndereceğini İngiliz gazeteleri İstanbul borsasında vaziyet İstanbul menkul kıymetler ve kam- âdeta musimelesiz geçirdiği halde, perşembe ve cuma günleri birdenbire hararetli alış verişlere ve ehemmi- fat tereffülerine sahne oldu. Derhal söyliyelim; vukubulduğu şart- bu tereffüler hiç te şa- yanı arzu değildi; çünkü bu Sırf küğıd para kıymetinin düşürüleceği in kredisi ile oynamak ne kadar çirkin İlk tehacüm Türk altını Üzerine vaki oldu ve geçen hafta #lati 1059 kuruş iken 1085 kuruşa ka- Bunu müteakip yüzde yedi buçuk 13,30 llradan 14,20 liraya kadar yükseldi- Hükümetin şedit ve kati beya- natı üzerindedir ki zihinler yatıştı ve fiatler de normal hali buldular. Cu- kapanış fiatlerini Anadolu grupu üzerine de sebepsiz fakat müteakiben bunlar da normal fiati Mümessillör 39,30 lira etmektedir. 'kâğıdlarımızdan Erzurum 98,50 de geçen haftaki fiatlerini rm- Merkez bankası 90,50 lirada 25 ku- Endüstriyel kâğıdlarımızdan As- lan Çimento 10,60 lirada 35 kuruş Tram- İttihad Değirmencilik 11,80 lira; Şark Yira; Telefon 7 lira; Şirketi Yukarıda da söylediğimiz gibi Türk altını 1085 kuruşa kadar yükseldik- Mısır Kredi Fonsiyeleri de dört beş LOREL HARD ve iKiZLERİ Bu akşam: SAKARYA sineması ya MADY CHR İS Tİ A NS mi . “ ile sinema âleminde FRANCİS FARMER Prenses Bibesco, bu filmin senenin en iyi ve mükemmel olduğunu beyan ediyor. İlâveten: PARAMOUNT JURNAL Nyon konferansı ve (3 DAKİKA) şayanı hayret öğretici bir film. Telefon: 41301 AKŞAM zi Ispanyaya giden | Bulgar gönüllüler İSofyada faaliyette bulunan gizli bir büro meydana çıkarıldı Sofya 25 (Akşam) — Bulgar polis müdüriyeti, burada, Bulgaristandan Cumhuriyetei İspanyaya gönüllü gön- deren bir gizli büro meydana çıkarı- mıştır. Büro, Sofyada Bofroniy soka- ğında 98 numarada bulunmaktadır. İspanya Cumhuriyeti ordusunda general Frankoya karşı harb etmek için büroya dahil olan Bulgar genç- lerine pasaport, vize ve pul parası da dahil olmek üzere yedişer bin levg para veriyormuş. Büro idare heyeti azalığında Nadejda Naydenova na mında bir genç kız da bulunuyormuş. Bulgaristandan gönüllü olarak kay- dedilen gençler, Parise gittikleri sa“ man 25 Monj sokağında Nedelçef ve Foburg ( Poeseliyer sokağında da Paskof namlarındaki kimselerle kar- gılaşıyorlarmış. Gönüllü Bulgarlar, Parise vardıklarını, Sofyada İspanya gönüllüleri bürosunda çalışan bayan Nadejdaya bir aşk mektubu terzmda bildiriyorlarmış. Gönüllüler, Fransadan gizli olarak İspanyaya geçiriliyorlarmış, (Büro mensuplarının zabıtaca isticvabında, şimdiye kadar İspanya Cumhuriye- tine gönüllü göndermek için yol mas- rafi ve pasaport parası olarak «avukat» nam müstearını taşıyan meçhul bir şahıstan 60,000 leva al- dıkları anlaşılmıştır. Ayni meçhul şa- Has, büroya gayri resmi bir çok be- yanname ve broşür vermiştir. İspanyaya gönüllü göndermek bü- Tosunda kadınlar ve üniversite tale- beleri çalışmaktadırlar. Zabıtaca tah- kikata devam ediliyor. Hadise, Bulga- ristanda büyük bir alâkaile takib edilmektedir. Sovyet Rusyada idamlar Moskova 26 (A.A.) — Siberie Sovie- tigue gazetesi, 21 eylül tarihli hüsha- sında, Servono şehrinde bazı memur- ların idama mahküm edilmiş olduk- larını yazmaktadır. Bu memurlar, ittihaz etmiş olduk- ları tedbirlerle köylülerin rejime kar- şı memnuniyetsizliklerini celbetmiş ol- makla ittiham edilmektedir. ; ü e Üç firari mahküm yakalandı M, Kemalpaşa (Akşam) — Birkaç gün evvel hapishanenin kapısının ki- Jidini açarak kaçmağa muvaffak olan üç kişi Çardaklı köyü tarlaları içinde köy korucuları tarafından bir arada olarak yakalanmışlardır. Firariler ka- sabaya getirilerek Adliyeye teslim edil- mişlerdir. ERTUĞRUL SADİ TEK Bu gece (BEBEK) bahçesinde Yarın gece (SUADİYE) plâjında (DONANMA GECESİ) 3600, altı aylığı 1000, üç aylığı 1000 kuruştur. Adres tebdili için yirmi beş kuruşluk pul Göndermek Mazımdır. Recep 22 — Ruzuhızır 145 A İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yat E. 10131153 65 92711200 131 Va. 418 653125 15271759 1932 İdarehane: Babiâli civan Acımusluk So, No. 13 vermekten geri kalmıyacak yıldız Fransızca aşk ve ihtiras filmini ilk defa gösteriyor. 27 Eyiti 1907 Dil bayramı memleketin her tarafında büyük merasimle kutlandı B. Ibrahim Necmi Dilmen mühim bir konfe- rans verdi ve bayramın ehemmiyetin anlattı Eminönli Halkevi başkanı B. Agâh Sırrı Levend konferans verirken Dil bayramının beşinci yıldönümü dün memleketin her tarafında büyük merasimle kutlanmış, Halkevlerinde | dil inkılâbı hakkında konferanslar | verilmiş, şiirler okunmuş, saat 18 de birleştirilen Ankara ve İstanbul rad yoları vasıtasile dil kurumu namına genel sekreter B. İbrahim Necmi Dil- men tarafından verilen söylev, büyük bir dikkat ve alâka İle dinlenmiştir. | söyliyen hatip: B. İbrahim Necmi Dilme: | — Bugünkü medeni dillerde «kül Yurddaşlarım, türe anlamı taşıyan kelimelerden Bugün Dil bayramıdır. Türkler için | hangisi üzerinde dursak'Türk dil teo- Dİl bayramı, büyük bir milli bayram- | risinin analiz sistemi, bize bu kelime- dır. Kutlu olsun, Bir takım dünya | nin anatürk dilindeki aslını göster- bilginleri irk ile dil arasında münâ- | mektedir. sebet aramak veya aramamak hüsü- Demiş ve bu kelime üzerinde iza- sunda ne derlerse desinler Türklerce | hat verildikten sonra konferansın dil, milliyetin silinmez bir damgası- | şöyle bitirmiştir. dir. Türkler, beşer hayatının hangi Bütün bu çalışmaları ve bunlardan çağında olursa olsun, nerelere gitmiş- | elde edilen yüksek neticeleri, hep Türk ler ve nerelerde yerleşmişlersese kül- | milli dehâsını kendi yüksek varlığın- türlerini ve kültürel dillerini de bir- | da topyan Ulu Önder ATATÜRK'ün likte götürmüşler ve oralara yaymış- | değer biçilmez irşatlarına borçluyuz. lardır. Bu kutlu bayram gününde kendi- Prehistuvar ve histuvar çağlarında | sine Türk dilciliğinin sonsuz sevgi ve anayurttan ayrılarak başka diyarlara | sayglarile şükranlarım sunar, Dil | göçmüş olan Türklerin; bugün baş- | bayramımızı candan, gönülden kut- ka büşka adlar almış dillerinde bile, | larım. M. Ye Türk dilinin izleri canlı olarak yaşa- | grmmammmmmmmmnmmmannen EE maktadır. Bu izleri yeni Türk Dil ŞARK Teorisinin ışıkları altında bugün açık Sinemasında (Eski Ekler) olarak görüyoruz. Dedikten sonra Dil bayramının 26 ğ iv & eylüle düşmesi; sebebinin; bundan 5 İİ Bugünden Hibaren büyük pragram FREDERİC MARCH ve KATHERİNE HEPBURN İ yl önce birinci Türk dil kurultayı. i nın bu tarihde toplanmış olduğunu Fransızca sözlü aşk dramı ve Türk inkılâb tarihinde bu toplan- tanın büyük manasını anlatmiş ve de- JAMES GAGNEY - MARGARİTE LİNSAY, LİLİ DAMİTA ve Rİ- miştir ki: — Atatürk daha 1928 de dilin Türk CARDO CORTEZ gibi en büyük artistlerin temsilleri milletinde yüksek önemini takdir et- Amerika ihtilali miş ve alfabe inkilâbını yapmıştı. B. Necmi Dilmen Büyük Önderi Fransızca sözlü müdhiş macera ve entrika filmi, mizin Güneş - Dil teorisi sayesinde ırk ile dil arasındaki başlıca münâs€- En az ücretle En büyük temaşa mizin Hind - Avrupa dillerinden ve bambaşka bir dil olmadığı Türkçenin bütün kültür dillerinin ana kaynağı olduğu sabit olmuştur. » Bu ay içinde (Güneş dil teorisi) nin Peştede toplanan 17 inci beynelmilel antropoloj ve prenhisotrik arkeoloji, Türk tarih kongresi olmak üzere iki büyük ilmi kongreye bildirildiğini İ beti gösterdiğini söyledikten sonra Türk dil kurumunun çalışmaları ve verimleri hakkında izahat vererek İ demiştir ki: | — Türk dilinin ilmi olarak ana- lizi neticesinde bugün artık anadili- Ruh okşayıcı musiki -ve güzel şarkılar meraklıları BU AKŞAM SÜMER sinemasında Dünyanın en İyi şantörü ve TİNO':ROSSİ'yi «Mari Nellaş yı yaratan En son zaferi olan KITARALAR ÇALARKEN Cazip ve 2 saatlik aşk ve ve musiki filminde candan alkışlıyacaklardır. İlâveten: EKLER JURNAL son dünya havadisleri, RICA EDERİZ: 5 DAKİKANIZI AYIRARAK ALEMDAR SiNEMASINI GEZİNİZ HER ŞEY, HER YER MODERNİZE EDİLMİŞTİR. de si iğ ke te Ki ki M bi ke wi go o x m SHRB08 T lm nl EK
