27 Eylül 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ULUS ADIMIZ, ANDIMIZDIR Dil bâyrâmı dün kutlandı B. L1. Necmi Dilmen radyoda bayramın ehemiyetini anlatan bir konuşma yaptı B. İbrahim Necmi Dilmen Dil bayramı (Dün Ankara halkevinde kutla- fan dil bayramında B. Nasuhi Baydar şu nutku söylemiştir :| Türk kültürünün bugünkü büyük hayramını kutlamak için toplandığımız bu kültür ocağının kürsüsünde, üzeri- * düşen ilk vazife, varlığımızın en S L analarımı öğremmeciz ilikdarük '"fkı: vermiş olan en büyük — türke Bünnet duygularımı sunmaktır. Beşinci yıldönümünü — idrâk et Tiz dil bayramı, bütün milli bayram Ttmız gibi; zafer bayramı, cumhuri Yramı gibi, büyük bir bayr Fa milli bayram, etişilmiye çal Büyenin an - dolayı milı:ıç: sevinmenin ifadesi değil mi- dir? Bizler, 26 eylül gününde dilimiz İçin bir bayram yapmakla — varlığımız Sebeblerinden kiki yerini bulmuş varılmış olmas başlıcasının cihandaki olduğuna pek klı olarak sevinmekteyiz. Bayramınız kutlu olsun, yurddaşlar. Biz türklerin, bilirsiniz ki, iki meç- hullü bir dil davamız vardı: okuma ve Yazma dilleri arasındaki anlaşmazlığı Ottadan nasıl kaldıracak ve okumayı Rüçleştiren arab harfleri yerine okuma- İ kolaylaştıran harfleri nasıl koya. Saktık? Davanın birinci mechulünü hallet- için uzun araştırmalara, derin ince- lere, tarihi tetkiklere başlamakla Taber, hatırlarsınız ki, Atatürk 9 a. Şöstos 1928 de, bize türk — alfabesini '*rdi. Yazma ve okuma vasıtamızın bi- :* Sağladığı kolaylığın derecesini, du- ':c'lı #minlerle mektebe başlayıp “ba- oe ğ_zm seni çok seviyorum,, gibi en ba- ür cümleyi kekeliye heceliye bir ":c Senede sökebilmiş olan yaşlıları. k llîuk iyi takdir ederler. Bugün, böy- zıde; sümleyi, sekiz yaşında me cuç,” *rta zekâlı herhangi bir türk ço- Bu, belki bir aydan kısa bir zamanda Uduğu gibi yazmaktadır da.... h"::—ıı davanın öteki mechulünü de ""ıcceım.( dilimizi - hepimizin anlıya- mın,ığ miz bir hale getirmek, kültür trinin devamlı ve birbirini ta. m_h’îyıeı çalışmaları neticesinde va. ilecek bir hedef olduğundan türk dit , Kürümu bü yolda esâslı bir prog- anla ke) Kisi, &nn Man femin ime derlemeleri, tarama der. dil klağuzu gibi dilimizin temiz- Si ve genişlemesi işinde her za. V vuracağımız — kaynakları bize ur..m,îdı'ı'" öte taraftan, türk tarih a, dil kurumunun çalışmala. (Sonu 6. ıncr sayfada) İstanbul, (Telefonlay — Türk dil kürumunun ilk kongresinin beşinci yıldönümü dolayısiyle bugün yaptılan dil hayramı, şehrimizde büyük törenlerle kutlandı. Genel sekreter, İ_b'llhim Necmi Dilmen İstan- bul radyosunda çok enteresan ve değerli bir konuşma yaptı. Memleke- tin her tarafında alâka ile dinlenen bu konuşma şudur: Yurddaşlarım, Bugün dil bayramıdır. Türkler için dil bayramı, yük bir milli bayramdır. Kutlu ol- sun. Bir takım dünya bilginleri ırk ile dil arasında münasebet ara- mak veya aramamak hususunda ne derlerse desinler türklerde dil, milliyetin silinmez bir damgas- dır. Trükler, beşer hayatının han- gi çağında olursa olsun, nerelere gitmişler ve nerelerde yerleşmiş- ( Sonu 5. inci sayfada ) B. Celâl Bayarın beyanatları hakkında bir izah Ankara, 26 (A.A.) — Başvekil vekili B. Celâl Bayar'ın, matbuatta, milli para- nin kıymetinin muhafaza edileceği hak- kındaki beyanatından maada bugünler- de hiç bir gazeteye, namına beyanat için mezuniyet vermediğini, Anadolu Ajansı bildirmeye memurdur. Bütün memlekette olduğu gibi Ankara halkevinde de dil bayramı törenle kutlanmıştır. Tafsilât 5, inci sayfamı: Akdeniz işi ve İtalya Deniz mütehassısları bugün toplanıyor Paris, 26 (A-A.) — lnzillcre. Fransa ve İtalyan mütehassısları Ro- manın Nyon itilâfına iştirâk etmesi meselesinin teknik bakımından tanzimi meselesini tetkik etmek üzere pazartesi günü saat 10 da bahri- ULUS 29 Birinci Teşrin Cumhuriyet bay- ramından itibaren yeni makinesin- de ve büyük hacimde çıkmağa bBaşlıyor 29 Birinci teşrinde 28 büyük sayfa Ve sonra hergün 12 büyük sayfa Her pazar gü memleket mese- lelerine dair ayrı bir ilâve ULUS Yeni şekil ve kadrosiyle yalnız devlet merkezinin değil bütün Türkiyenin haber ve fikir gazetesidir Her gün bir hikâye, kültür, asker- lik, tayyarecilik, havacılık, de cilik, ekonomi, sanat ve edebiyat, Her gün köy sütunu, sihi bahisler, küçük ilânlar ve saire.. En iyi teknik En büyük hacim En güzel yazılar T < KORRARLARAR MAT ye nezaretinde toplanacaklardır. Konferansın mesaisini süratle ikmal edeceği zannolunmaktadır. Prantız ve ingiliz heyetlerinin ar- zusu, çarşamba gününe kadar bir neti« ce elde etmektir. Tahmin edilen hal sureti — İtalyan filosuna Tireniyen ve Adriyatik deniz- lerinin kontrolundan başka Sicilya ile 'Tunus arasımda bulunan ve Trabulus- garb'a kadar uzanan kismın kontrolu- nu vermektir. İtalyan mümessilleri Pariste Paris, 26 (A-A.) — İtalyanın Nyon itilâfına iştirakinin teknik taraflarını tanzime memur mütehassıslar komite- sinc iştirak edecek olan italyan mü. messilleri bu sabah buraya gelmişlerdir. Alman politikası Berlin, 26 (A-A.) — Alman istihba. rat bürosu bildiriyor: Frankfurter Zeitung gazetesi, Mu, solininin Almanyayı ziyareti münase- sebetiyle aşağıdaki makaleyi neşredi. yort Alman siyasetinin esası şudur; dev. letlerin her husustaki haklarını tam bir (Somu 6. ımcı sayfada) HER YERDE PAZARTESİ KURUŞ 18 inci Yıl No, 5808 'Tel : Başmuharrir 1063 Yazı İşleri Müd. 1062 Atatürk tarih muallimleri şerefine verilen ziyafeti şereflendirdiler İstanbul, 26 (Telefonla) — Türk Tarih Kurultayında bulunmak üzere memleketin muhtelif köşelerinden İstanbulâ gelmiş olan tarih muallimleri şerefine dün Profesör sarayında bir çay ziyafeti verilmiştir. Muallimler köprüden kalkmış Beylerbeyi sarayına götürmüştür. Sarayın bütün köşe bucağı susi Akay vapüru saat 15.15 de Bayan Âfet tarafından Beylerbeyi için tahsis edilen hu- ve 500 muallimi muallim- lere açılmış, hem saray ve hem de bahçesi gezdirildikten sonra saat 17 de çay ziyafeti verilmiştir. Bu sırada Büyük Şef Atatürk, yanlarında Nafıa Vekili Ali Çetinkaya ile, Bükreş Sefiri Hamdullah Subhi Tanrı. över ve daha birçok zatlar bulunduğu halde Beylerbeyi sarayını şeref- lendirmişlerdir. Bu sırada muallimler rıhtıma çıkarak Büyük Şefi teza- hürlerle karşılamışlardır. Atatürk motörlerinden çıkarak — saraya gel mişler ve bir saat kadar kalmışlardır. Bundan sonra muallimler, boğaz- da bir de: z gezisi yapmışlardır. Atatürk Akay vapüruna binmek ve muallimlerin boğaz gezisine iştirak etmek suretiyle muallimleri çok se- vindirmişler, onlarla birçok mesleki hasbihallerde bulunmuşlardır. Va- pur bundan sonra köprüye gelmiş ve Büyük Şef muallimlerin coşkun tozahürleri arasında motörlerine binmişlerdir. ekillerimiz geliyorlar İstanbul, 26 (Telefonla) — Bir müd- dettenberi İstanbulda bulunmakta olan Dahiliye vekili ve parti genel sekrete. krü Kaya, Adliye vekili B. Şük- rü Saraçoğlu, Milti müdafaa vekili ÜGc- neral Kâzım Özalp, Maliye vekili B. Fu- ad Ağralı, İnhisarlar vekili B. Ali Ra- na Tarhan, Hariciye vekâleti vekili ve siyasi müsteşar B. Numan Menemenci. oğlu bu akşam saat 19.28 de kalkati hu« susi bir tcenle Ankaraya hareket etmiş. lerdir. Vekillerimiz Haydarpaşada İs. tanbul valisi ve belediye reisi B, Muhid- din Üstündağ, İstanbul kumandan: kor. general Halis, Milli muüdafaa vekâle. ti siyast müsteşarı B. Necib Ali, emni. yet işleri umum müdürü B. Şükrü, fs, mebuslar, bükümet şahsi dost. tanbulda bulunan ve parti ileri gelenleriyle | tarı tarafından uğurlanmışlardır. Akdeniz konferansının toplandığı Nyon şatosu Türkkuşu filosu Adanada Adana, 26 (A.A.) — Önyüzbaşı Ze« ki Gülsün'ün kumandasında Sabiha Gökçen, Yıldız Uçman, Naciye Toros, Tevfik Muammer, Sait Hilmi ve Ferid. in idaresindeki filomuz — buğln saat 9.50 de Adanaya muvasalat etti. Daha sabahın beşinden itibaren ça. Tuk çocuk binlerce adanalı, havacı genç. lerimizi görmek ve bilhassa Adana ka- Sabiha Gökçen'i, Naciye Ta. 1z Uçmanı tanımak için şeh- are sahasını doldurmuştu. Va- lediye reisi, Hava kurumu Başka- nı, partil isesi talebeleri alam- da hazır bulunuyorlardı. Filomuz şeh- rin üzerine geldiği zaman — müteaddit turlar yapmiş ve hava kurumunun be- yannemelerini bırakmıştır. Şehrin bü. tün caddelerini dolduran halk filomu. ( Sonu 6. ıncr sayfada ) dınlığ er, kız Fıkra Ilânsız harb! Mületler cemiyeti, biç olmazsa, harb merasimini azalttı: ne nota, ne ültima- tom, ne ilân, hattâ ne de münasebet kesme! Şanghay ve Nankin tayyare a teşi altında yanar, bir çin ordusu mal» volur, hemen hemen Anadolu kadar toprak çiğnenirken, Çin elçisi henöz Tokyodadır. İşler böyle gidecek olur. sa, bir müddet izin almak ihtimali vat. mış! Japonlar yeni aldıkları Çin vilâyet» lerini idare edecek heyetin adını da koymuşlar: Barışı sağlama komisyonul AÂdeta Milletler, cemiyetinin Uzak - şark'ta bir şubesi zannedeceksiniz. Japonyanın bu seterki kazancı beş vilâyetten, bunların nüfusu da 72 mik yondan ibaret! Mançukuo 35 milyonluk bir fütuhattı. Japon genişleme hareketi hatıra, ozu manlıların Kanuni Süleyman devrimi getiriyor ve insan şu suali sormak isti. yor: acaba Viyana'ları nerede? Muhakkak bir şey varsa o da Asya kıtasında Avrupa bâkimiyetinin sona ermekte olmasıdır: Temps'ın dediği gibi, ister Japonya, ister Çin muvallak olsun! Çinde harbın bitmiyeceğini - söylü yenlere inanmayınız: Çin bile biter! Malazkirt meydan muharebesinden kaç sene sonra, İzmik taraflarında türkçe konuşulduğunu bilir misiniz? Esaslı bir meydan muharebesi bir kıtanın taliini değiştirebilir; bu kadar esaslısını, alâkadarlar, Uzakşarkta ver. ineye dursunlar! - Fatay