19 Eylül 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

19 Ey'di 1937 AKŞAM AKŞAMDAN AKŞAMA: ———— Yeni yeni lügat paralamalar — Vaaay efendim.. keyfi âlileri mütenehni mi, mütenetna Eskiden lügat paralamak bu gekil- deydi, «Nasılsınız?» denecek yerde böy- Ie muğlâk bir söz söylenirdi. Karşınız- dakini şaşırtacak, ilminize hayran €decek, lâf etmeniz içtimai itibarınızı yükseltirdi. Edebiyat bile bundan mü- teessir olmuştu: Düpedüz osu» yazıla- cağına sab», «ma» dendi ki, hep lügat Paralamak kaygusunun neticeleridir. Şimdi de lügat modası var: — Zeeri tedbire müracaat kiracıyı evden attıracağım. - diye ku- lâğıma çalınıyor. Derhal İtalyan - Habeş davası aklı- hıza geldi, değil mi? Benim de öyle... «Zecri tedbir» yeni bir lügattır. Sık Sık paralanıyor. Bir hamal, Beyoğlunda güzel bir kadını göstererek, bir potin boyacısı- ha mütalâa beyan etti: — Enteresan! Öteki ne buyursa beğenirsiniz: — Seksapili var! - demez mi? «Birader, benden üç lira almıştın, üç ay oldu, iade etmedin!» diye mü- Tacaat ediyorsunuz: — Kriz var! - cevabı geliyor. Kübik apartımanlarda «konfar mo- deren» aramak malüm. Hattâ pek meş- hur bir nükte var; tekrarlar, tekrar- lar doyamam. Babayani bir adam, as- ri karısından şikâyet ediyormuş: — «Konfur modeerne» katlandık da gene yaranamadık! - demiş. Yeni lügatları ters kullananlar da pek çok Geçen gün bir muharrir arkadaş yanıp yâkılıyordu. Tabıe gitmiş, ese- | rini arzetmiş. — Pek ciddi - cevabını Plâtonik bir şey yazsanız. — Plâtonik mi? Nasıl yani? yle açık, gıcıklayıcı demek isterin midir? Fransadan geleri' bir arkadaşım da Oranın moda kelimelerini haber verdi: Aerodinamik, Potansiel. Hani şu, sür'at halinde hava mu- almış. ir eser ./ Kavemetine en az maruz şeklinde ya- pılmış otomobiller, tayyareler var ya... Ona aerodinamik diyorlar... Bun- ların ülsübunda şapkalar filân da çıkmış. Herkesin ağzında bu kelime gevelenip duruyor. Neredeyse burada da foryası zuhur eder, Hazır olun! Potansiel de malüm: Eskiden mekni denirdi. Böyle ilmi kelimelerden memleke- timizde son zamanlarda «brakisefal» taammüm etti. Tarih kongresi müna- sebetile yeniden alıp yürüyecektir. Bir zat nutuk söylemek için kürsüye çıkmış, «Ey ulu Türk!» demek istemiş. Fakat daha Tügatlı olsun diye «Ey yüce brakisefal!» diye yahkırmış. İşte asri lügat paralamalar, Fakat bunlar eskilerinden her halde daha Iyi. Çünkü hiç değilse yeni yeni mef- humlara tekabül ediyorlar. «Sus di- yecek yerde «ab» demek kabilinden değiller. Akşamcı na. Kızgın mühür mumile yandı aki; şişelerin ağzını mühür- n kullanılan ve içinde “eri- n mum bülunan bir kâseyi Kazaen devirmiş, bacaklarının muh- telif y andığı için Senjorj has- Plâtonik öyle değil | Esnafa kredi Verilme şekli yarın kararlaştırılacak Esnafa kredi temini için seçilen he- yet yarın ticaret odasında son bir top- lantı yapacak ve ne şekilde para ve- rileceğini tesbit edecektir. Şimdiye ka- dar bu hususta yapılan tedkikler pa- ranın faizle verilmesinin muvâfık ola- | *cağını göstermiştir. Krediler, cemiyetlerin birikmiş pa- ! rasından verileceğine göre bu kredi ile esnaf kendi parasına faiz verecek; | hem işini görmüş olacak ve hem de cemiyetinin parası bir tarafdan ari- | miş olacaktır. Paranın iki kefille ve- rilmesi de muvafık görülmektedir. Gelenbevi mektebine bir lise sınıfı ilâve edildi Maari? Vekâleti, İstanbulun lise ih- tiyacını karşılamak üzere Gelenbevi orta mektebine lisenin birinci sınıfını ilâve etmeğe karar vermiştir. Gelecek sene de bir sene daha ilâve edilmek suretile Gelenbevi mektebi ilseye kal- bolunacaktır. Şehir genişliyor Belediye yalnız şehir da- hilinde inşaata müsaade etmeği düşünüyor Şehirde son senelerde yapılan inşaat şehir hududunu haddinden fazla bü- ütmektedir. Belediye, şehrin bu nis- İ betsiz büyümesini, şehrin bakımı iti- barile yerinde bulmadığından şehir hududunun müntehasını teşkil eden yerlerde” yeni inşaat yapılmamasını" ve yalnız şehir hududu dahilinde in- at ruhsatiyesi mesini düşün- nektedir. Bu hususta esalı tedkikat yapılmaktadır. Esasen şehircilik mütehassıs B. Proste de şehrin imari bakımından haddından fazla büyümesi aleyhinde olduğundan bu tedbire esas ilibarile taraftardır. Perapalas arkasındaki asfalt yol Tepebaşından Perapalas oleli arka- sına kadar uzanan yolun bir müddet- tenberi asfalt olarak inşasına devam edilmekte idi. Asfalt inşaat Cumhu- riyet bayramına k kadar b bitecektir. Vezni noksan ekmekler Mahaile aralarından geçen ve atla küfe içinde satılan ekmeklerin eksik oldukları yapılan teftişler neticesinde anlaşılmıştır. Belediye halkın noksan ekmek yememesi için bu hususun şid- detle takib edilmesini emretmiştir. Tramvay çarparak yaraladı Vatman Yaşarın idaresindeki 140 numaralı Fatih - Harbiye tramvayı İ dün Fatihten kalkarak Şehzadebaşı- Galatada bir rakı fabrikasında ça- | na gelmekte olduğu bir sırada 45 yaş- larında Hüsniye isminde bir kadına çarparak muhtelif yerlerinden yara» lanmasına sebebiyet vermiştir. Hüsniye tedavi altına alınmış olup vatman Yaşar hakkında (tahkikat yapılmaktadır. : Haklı şikâyetler Adliye koridorlarında... ilç beş erbabı Adliye koridorlarında inde bekliyorlardı. Bir görünce şu yolda nuşlardır: Şuralara birkaç sıra konur da milli te oturursa ne olur? Bu, o kadar büyük bir masraf mıdır? Keza, bu binanın koridor diplerin- de muvafık köşeler vardır. Oralar- da bir büfe açılamaz mı? İnsan susuzluktan, kıvranıyor, su bula- mıyor, İşi olduğu için de dışarıya çıkamıyor. İşte meselâ içimizde ikimiz «bir sandviç olsaydı.» diye etrafımıza bakınıyoruz. - Ya birkaç kere teşebbüs edilip te mu- vaffak olunamadığı gibi, mahke- meler, iş erbabını saati saatine ça- ğırmalı, yarım günlerinin zayi ol mamasını temin etmeli, yahut ta oturacak yer yapmalı, acıkanlara yemek, susayanlara su içmek im- kânların: temirsetmeli. Frank fiati Dün borsada 12 santim kadar kaybetti Türk borcu tahvilleri dün 13,40 - 13,45 lira arasında muamele görmüş- tür, Frangın sukutile 12,30 liraya ka- dar düşen tahviiler son iki, üç günde 60-65 kuruş kıymet almış demektir. Fransız frangı dün de evvelce düştü- ğü flat üzerinden muamele görmüş, hattâ bir gün evvelki kapanış fiatine nazaran kıymetinden 12 santim gibi cüzi miktar da kaybetmiştir. Fransız parasının Londradaki bügünkü kıy- meli bir İngiliz lirası karşılığı 146,68 franktır. Belediye nizamatına muhalif z hareket edenler Zâbıtai belediye nizamatına muha- U? hareketlerden dolayı, : Eminönü muntakasında 33, Fatih 22, Beyoğlun- da 30 kişi cezalandırılmış, bu mınta- kalardan fırınlarda yapılan kontrol neticesinde bir kilodan noksan oldu- Bus görülen 170 ekmek müsaderp edil- Buğday piyasası Fiatlerde bir d. değişiklik vuku bulmadı Buğday piyasası son günlerde gev- şemişti. Piyasada hafta sonu olması- na rağmen dün de bir değişiklik göze çarpmamıştır. Fiatler 2,5 para kadar düşüktür. Yumuşak buğdaylar 6 ve sertler de 5,25 - 5,35 kuruştan mua- mele görüyorlar. Muvaridat hızını kaybetmemektedir. Dün de 55 vagon buğday gelmiş, fa- kat pek az satış olmuştur. Anadolu- da fiatlerin daha yüksek ve yeni mah- sulün şimdilik burada olduğu ve bu sebepetn dolayı çok satılmamakta ol- duğu alâkadarlarca söylenmektedir. Eski mahsulden stok da pek az kal- mıştır. İhracat için taleplere raslan- dığından yakında piyasanın canlana- cağı umuluyor. Amatörlere mahsus daimi fotograf müsabakamızın bu haftaki seçiminde (üçer liralık kitap) hediyemizi kazananlar; 1 - Moda Rızapaşa 34/1 Oktav Önay, 2 - iye 2 Pertevniyal lisesi 433 Sadi Gevrek, 4 - Sultanahmed Üçlerde No. 7 H. Sıtkı, Balata meydanı Yarın meydanın inşasına başlanıyor Merkez Rıhtım Tanı ile Deniz tica- | “turuyorlar, Önlerinde ret müdürlüğü arasına yapılacak olan Gülata meydanının inşasına önümüz- deki pazartesi günü başlanacaktır. Sahife 3 İmren | Küçük arabalara dair Sırt hamallığı kaltıktan sonra s0- kaklarda insanın içine inşirah vere- cek manzaralar peydahlandı. Bir de bakıyorsunuz, bir sokağın köşesinden mavi yahut pembe bo- yalı, lâstikli tekerlekli şık bir araba çıkıyor, Önünde pırıl pırıl yanan bir çıngırak. Mavi araba çıngır çıngır | önünüzden geçiyor. Hele bazıları ara- | kullanmasını da Hazırlanan plâna göre, müstakbel Ga- | lata meydanım, yapılmakta olan Ga- lata yolcu salonunun rıhtımı, Deniz ticaret müdürlüğünün önünden ge- çen rıhtım caddesi, Deniz ticaret mü- dürlüğü ve Merkez Rıhtım Hanı çer- çeveliyecektir. Meydanın tam ortasına bir park ya- pılacak, parkin ortasına da Atatür- kün bir büstü konacaktır. Parkın et- rafı kâmilen asfalt olacaktır. Galata yolcu salonunun, Galata meydanı ta» rafındaki rıhtımından Merkez Rıhtım Hanına doğru parmaklıklar döşene- cektir, Parmaklığın ortasında bir ka- | pı bulunacak, icab ettikçe meydan- dan solon rıhtımına ve salon rıhtımın» dan Galata meydanma geçilebilecek» tir, Galata meydanının inşası yolcu salonundan evvel ikmal edilecektir, Sabah pazarları Saat sekizden on buçuğa kadar devam edecek 'Teşrinlevvelin birinden itibaren her semlle açılacak sabah pazarları hak- kında yeni kararlar verilmiştir. Sabah pazarları saat sekizden saat on buçu- ğa kadar devam edecektir, Sabah pa- zarlarında et, yağ, zeytinyağı, yaş seb- ze ve meyvadan başka hiç bir şey Sa- caktır. Saat 10,5 dan sonra pa- zarlar dağılacak ve pazar kurulan sa- ha derhal temizlik amelesi tarafından temizlenecektir. Subah pazarlarının tabi olacakları şerait ve esnafın riayet edecekleri belediye hükümleri, belediye zabıtası talimatnamesinin diğer pazar yerleri hakkında tatbik ettikleri hükümlerin ayni olacaktır, Bu pazalar 1 teşrini- evvelden itibaren İstanbulun bütün kazalarında açılacaktır. Beynelmilel ceza kongresi hâkkında rapor Geçenlerde Pariste toplanan bey- nelmilel ceza kongresine Türkiye na- mına iştirak eden heyet (o âzasından İstanbul müddelumumi muavinlerin- den B. Feridun Bağan, kongre karar- larını ve bu kararların cezai mevzua tımızla mukayese ve neticeleri hak- kında bir rapor hazırlamış, raporunu Adliye Vekâletine göndermiştir. Maarif müdür muavinleri İstanbul Maarif müdür muavinle- rinden B, Nurullah ilk tedrisat müfet- tişliğine, diğer müdür muavini B. Ne- şet de Çorum maarif müdürlüğüne tayin edilmişlerdir. Belediye müfettişliği Vilâyet maiyet memurlarından B, Melih İstanbul belediyesi müfettişliği- ne tayin edilmiştir. ! anma balarını âdeta birer bisiklet şeklinde yaptırmışlar. Arkalarında (kendileri mal, öteberi koymağa mahsus bir yer.. Arkada sabık sırt hamalı oturmuş - bisiklet ne çabuk öğren- - Ayakları ile pedalları çeviri- yor. Çın çın, rahat rahat gidiyor. Gözünüzün önüne eski hal geliyor. Sırtında 100 kiloya yakın, hattâ ba- zan 100 kilodan da fazla yükle iki l büklüm olmuş, alnında leblebi kadar terlerle nefesi daralmış bir adam... Ve bu bisikletin üstünde bir taraf- tan keyif çatarak, bir taraftan eşya- sını taşıyan ve para kazanan adam... | Birbirine . ne kadar md ve aykırı ill Mmsan... Eski sırt hamallarından ve bugün- kü küçük lâstikli araba sahiplerin- den biri ile konuştum: — Eskiden, diyordu, hamaldık.. Bugün bisikletli araba ile bay olduk artık... Muhakkak ki son zamanlarda ya- pılan en yerinde işlerimizden biri de Cumhuriyet vatandaşını sokakta iki büklüm, sırtında 100 kiloluk yükle yürümekten kurtarmamızdır. Fırsat düştükçe: — Cumhuriyet devrinde, Cumhu- riyet vatandaşı iki büklüm yürüye- mez... Diye şikâyet ettik. Ve nihayet istedi Zimizi de yaptık. Humalın sırtında 100 kiloluk yükünü atarak iki bük. lüm yürümemesi görünüşte basit bir sey gibi gelebilir. Fakat bu bir sem- boldür. Bu bir halk sınıfının bükük belini doğrulttuğunu ve işini âdeta zevkli bir hale soktuğunu gösterir. Yalıs bir tek mesele var. İstanbulun Bizans zamanından kalma dar sokaklarında, hele yemiş, bir zincir halinde geçtikleri yerler b . küçük arabalardan sonra arlık büs- bütün geçilmez bir hale geldi. Unkapanı köprüsü hakkın rahme- tine ulaştıktan ve Galata köprüsü elimizde yegâne geçid yeri olarak kal- dıktan sonra seyrüsefer nokiai na» zarından epi dara düştük. Bu kü- çük arabalar işi biraz daha müşkül leştirdi. İstanbulun bu seyrüsefer izdiha mı hakikaten pek ziyade düşünüle cek bir hale geldi. — EL. F. Otobüs seferleri için bir müracaat Yıldız ile Eminönü arasında Beşik» taş, Maçka, Taksim, Dolmabahçeden geçerek Tophane ve Karaköy yolile Eminönüne vasıl olmak üzere otobüs işletmek üzere bir grup Belediyeye müracaat ederek ruhsat istemiştir. Belediye bu grupun müracaatını tet- kik etmektedir. Şayet yolların izdiha- mı müsait ise bu yeni otobüs servisi ihdas edilecektir, Senelerdenberi devam eden (Daimi Fotograf müsabakamız) okuyucula- rımızın gösterdikleri fazla alâka ve rağbet karşısında Yeni ve daha faydalı bir şekilde devam edecektir. Buna dalr tafsilât pek yakında ilân edile- cektir.