14 Eylül 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 AKŞAM 14 Eylül 1937 Dün Geceki ve Bu Sabahki Haberler Çin kuvvetleri, yeni mevzilere Japon ordusu bütün cephelerde umumi taarruza geçti Nankin 14 (AA) bildirildiğine göre Şanghaydaki Çin kıtaatı zayiata uğ- ramaksızın yeni müdafaa hattına çe- | kilmek harekâtını bu sabah tamam- lamıştir. Bu yeni mevzi evvelkinden | beş kilometre geride olup şimal ga- rından Letyene kadar hemen hemen müstahkem bir hat üzerinde uzan- maktadır. Bu yeni mevzi, muhtelif mıntakalardaki Çin kuvvetleri ara- sında irtibatın teminine daha müsa- ittir ve Japon harp gemilerinin top menzilleri haricindedir. "Tahliye olunan mevziler, esasen alelâcele ve fena tahkim olunmuştu. Bu mevziler, beş hafta süren Japon donanmasının şiddetli bombardıman- ları neticesinde tamamile harap ol- — Çin umumi Tokyo 13 (A.A) — Tebliğ: Şi Çinde, bütün cephelerde, Japon or- dusu, Kızıl Çin ordusu ile birlikte hareket etmekte olan Çin ordularına karşı umumi bir taarruza girişmiştir: 1 — Pekin - Suiyüan demiryolu &- zerinde, Yang - Kaoyu işgal etmiş olan Japon kıtaatı, i2eylâl günü 'Tatung istikametinde ilerlemişler ve Kalgana 130 kilometre mesafede ve Yang - Kaonun 125 kilometre cenu- Milletler Cemiyeti Asamblesi dün Genevrede toplandı Habeş meselesi yor, kimse bundan bahsetmedi Cenevre 13 — Milletler cemiyeti | asamblesi on sekizinci içtima devre- sini bu sabah akdetmiştir. Toplantı- da 54 devletin murahhasi bulunuyor- du. İtalya ve Habeşistan delege gün- | dermemişlerdi. İçtimaı açan İspanya Başvekili B. Negrin bir nutuk söyle- miş, Milletler cemiyeti idealine bağlı olan İspanyanın selâmlarını bildir- dikten sonra demiştir ki: «Hukuku düvelin en mukaddes prensipleri mütemadiyen ihlâl edil mektedir. Milletler cemiyeti dünya- dan harp korkusunu kaldıramaz, Fa- kat harbe sebeb olan unsurları orta- dan kaldırmalıyız.» Celse delegelerin selâhiyetname- lerini tedkik komisyonunun toplan- ması için tatil edilmiştir. Saat 1245 de yapılan toplantıda komisyonun Taporu okunmuş ve kabul edilmiştir. Habeşistandan raporda behis yoktu. Hiç kimse meseleyi ortaya atmadı- ğından Habeşistan statüsü olduğu gibi kalmıştır. Bundan sonra celse tatil edilmiştir. 17 de tekrar toplanı- lacak ve reis seçilecektir. Türk heyeti Hitlerin çay ziyafetinde B. Hitler Türk - Alman ticaret anlaşmasının akdinden memnuniyetini beyan etti Nurenberg 13 (A.A.) — Berlindeki (ürkiye büyük elçisi Hamdi Apak ile 'Türk - Alman ticaret anlaşmasını mü- sakereyö memur Türk heyeti âzası Pührerin çayında bulunmuşlardır. Alman devlet reisi müzakerelerin mu- vaffakiyetle neticelenmiş olmasından dolayı Türkiye büyük giçisine derin memnuniyetini beyan etmiştir, Ziraat Vekili Ankarada Ankara 13 (Telefonlâ) — Ziraat Vekili B. Şakir Kesebir bu sabah İs- tanbuldan Ankaraya dönmüştür. çekildiler bunda kâin Chülopu şehri civarında Çinlilerin mukavemetine maruz ve onlara karşı şiddetli ve anudane mu- harebeler yapmak mecburiyetinde 2 — Pekin - Hankow hattında 12 Eylülde Siangsiangdan hareket et- miş olan Japon kılaatı, cenuba doğru ilerlemişler ise de vaziyette bir te- bebeddül yapmamışlardır. 3 — Tlençin - Tsi - Nan - Nankin demiryolu üzerinde, Machangı işgal etmiş olan Japon kuvvetlerinin ileri hareketleri devam etmiştir. Bu kuv- vetler, anudane muharebelerden son- ra 12 Eylülde saat 15,30 da Tlençine 70 kilometre mesafede kâin Tsing - Hslen şehrini işgal etmişlerdir. İnhi- zam halinde bulunan Çin kıtaatı, muharebe meydanında 400 maktul ve 2000 yaralı bırakmışlardır. Şanghayda Japon ordusu, 12 Ey- lülde öğleden evvel Wosungun 5 kilo- metre garbında bulunan Yang - Sing Cheni işgal etmiş ve Şanghayın şi- mali garbisinde imtidad eden mınta- Kada ileri hareketine devam eylemiş- tir. Pekin 13 (A.A) — Japonların bil dirdiğine göre, Japon kuvvetleri Şan- senin şimalinde Peki - Suiyuan battı Üzerinde bulunan Tatungu işgal ct- mişlerdir. olduğu gibi kalı- Ağahan reis seçildi Cenevre 13 (A.A) — Milletler ce- ,miyeti asmablesi relsliğine ittifakla Ağahan seçilmiştir. Cenevre asamblesi reis vekili olarak | İngiliz, Fransız ve Türk, Polonya, serbes Irlanda başmurahhaslarım in- tihab etmiştir. İspanyol nasyonalistlerinin bir notası Cenevre 13 (A.A) — Selâhiyetleri tedikik komisyonuna o nasyonalist İs- panya namına dük d'Abbe tarafın- dan bir nota gönderilmiştir. Bu vesikada İspanyanın Cenevre- de otoritesi ancak milli toprakların Üçte biri üzerinde mevcud bir hükü- met olan Valencia hükümeti Başve- kili B. Negrin tarafından temsil edil mesi protesto edilmektedir. Selâhi- yetleri tedkik komisyonu, B. Negri- nin meşru İspanya hükümetini tem- sil etmekte olması sebebiyle bu pro- testonun gayri mesmu olacağı mü- taleasında bulunmuştur. Sergerde Seyid Rızanın itirafları Muhakeme için Tunceline sevkedilecek Ankara 13 — Erzincan valisine iki uşağile beraber teslim olan sergerde Seyid Rıza, isticvap esnasında Dersim- deki son silâhlı muhalefet hareketine nasıl önayak olduğunu itiraf eylemiş, elyevm mevkuf diğer elebaşılar hak- kında malümat vermiş, nasil kaçtığı- ni anlatmıştır. Seyid Rıza, gizlendiği dağ kovukla- rında takib müfrezeleri tarafından yakalanacağını anlayınca dağdan giz- lice Ovacık ormanlarına ve Kemah yoluna inmiş ve bitgin bir halde Erzin- İ şahsi saadetlerile müttefik Mazarik öldü Gekoslovakya. derin bir İ yeis ve matem içindedir Paris 14 (Akşam) — Pragdan gelen son haberlere göre Çekoslovakyanın sabık relsicumhuru B, Mazarik dün gece vefat etmiştir. Mazarikin ölümü, Çekoslovakyada derin bir teessür uyan- dırmıştır. Bütün memleket derin bir matem içindedir. | (Akşam: Mazarik, Çekoslovakya | cumhu: inin hakiki müessisi ve | memleketinin halâskârı addedilmek- tedir. Mümaileyh, memleketinin istik- | 141 ve istihlâsı için, senelerce uğraş- mış, bir çok takiblere ve mahkümiyet- | lere uğramış, en nihayet Harbı umumi | neticesinde, müstakil Çekoslovakya devletinin kuruluşuna şahid olmuş ve ilk reisicumhuru olarak intihab edil- miştir. B. Mazarik, siyasi hayata abi mazdan evvel felsefe profesörü idi.| Borsada vaziyet Bir iki gündenberi tekrar sükünet avdet etti Fransız frangının sukutundan son- Ta-heyecanlı anlar geçiren Paris bor- sasında bir iki gündenberi sükünetin avdet ettiği anlaşılmaktadır. Gelen tel- garflara göre, dün Londrada bir İngi- Hiz lirasının karşılığı 138,71 frank idi. Cumartesi günü 138,93 ve daha evvel- ki günler ise 140 küsur olduğuna gö- re Fransız pafası istikrar peyda etme- ge müstaid görünmektedir. İngiliz lirası iki gün evvelki fiatini muhafaza etmiştir, Bir Sterlin 625-628 kuruştur. Pariste Ünitürk 257-258 frank ve İstanbul borsasında da 14,05 - 14,10 liradır. Türk borcu burada dün 1415 kuruşa kadar çıkmış, sonra beş kuruş daha eksik fiatle kapanmıştır. Atatürkle Yugoslavya kralı arasında telgraflar Ankürü 13 (A.A.) — Yugoslavya kra- lının doğum yıldönümü münasebetile Reisicumhurumuz Atatürk tarafın- dan çekilen telgraf ile. Yugoslavya Kral naibi tarafından verilen cevab Majeste Piyer 11: Yugoslavaya kralı Belgrad Doğumlerının yıldönümü münase- betile en hararetli tebriklerimi ve ve dost asil Yugoslav . milletinin refahı hak- kındaki samimi dileklerimin kabulü- nü majeslenizden rica ederim. Kamal Atatürk Ekselans Reisicumhur - Ankara- Majeste kralın bayramı münasebe- tile yapılan hararetli dileklerden fev- kalâde mütehassis olarak, ekselansi- nıza en samimi teşekkürlerimi arze- derim. Paul Ispanyanın cenubunda bir denizaltı batırılmış Maamafih bunu teyid eden haber gelmedi Londra 13 (A.A.) — Valenela'dan gelen bir haberde kara bataryaların | Cartagene açıklarında meçhul bir de- | nizaltı görmüş oldukları, bunun üze- | rine bataryaların ateş atmış ve hü- cum motörlerinin bu denizaltı istika- | metine doğru hemen yola çıkarak de- rinde patlayan bomalar atmış olduk- Biraz sonra deniz sathı üzerine ge- niş yağ lekeleri çıktığı görülmüştür. Bu da denizaltının batmış olduğuna delâlet etmektedir. Bu haberde Carlagene bahriye ma- kamatının dalgıç vasıtasile tetkikat yapmak üzere oldukları ve mukni de- 1âil elde etmek için civarda araştırma- lar yaptıkları ilâve olunmaktadır. Şimdiye kadar bu haber teyid edil- memiştir, Viyanadaki Alman sefarethanesinde sirkat Berlin 14 (Akşam) — Almanyanın cana giderek dehalet etmiştir: Hay- dud reisi, iki uşağile beraber bir kaç güne kadar muhakeme edilmek üzere Tunçeline gönderilecektir. Viyana sefarethanesinde bir sirkat vukubulmuştur. Meçhul hırsızlar, ka- Sayı kırarak paraları çalmışlar, fakat mühim evrakı elde edememişlerdir, İ akdi için müzakerelere girişmiş m e e ale © e e MEM vr Litvinof Nyon itilâfını imza için salâhiyet aldı Paris 14 (Akşam) — Meskovadan bildiriliyor: Sovyet hükümeti, hariciye komiseri B. Litvinofa Nyon mukavelesini imza için salâhiyet vermiştir. Nyon konferansı teknik komitesi dün Cenevrede toplanarak İngiliz ve Fransız filo- larının Akdenizde polis hizmetini müessir bir surette ifa etmeğe ait projeyi hazırlamıştır. Nyon konferansı ve Sovyet gazeteleri İzvestiya, Sovyet Rusyanın menafiini korumak için tedbir alacağını söylüyor Moskova 13 — Tas ajansı bil | diriyor: İzvestiya gazetesi, Nyon Akdeniz konferansına tahsis ettiği başmakalesinde ezcümle diyor ki: Bu konferansın toplantıya çağırıl- masıdan evvel diplomasi dairelerin- de, hazırlanan projenin tatmin edi- ci mahiyette olmâdığı dala konfe- Tansın toplandığı ilk gün belli ol- muş, veilk toplantının en mühim hadisesini, Sovyetler birliği mümessili Litvinof'un prensiplere dayanan ce- saretli müdahalesi teşkil eylemiştir. İtalyanın ismini anmıyan ve bu Suretle fazla hassas bazı centilmenle- ri incitmekten ihtiraz eyliyen Litvi- nof, gayet sarih bir nutuk söylemiş ve: «Beynelmilel hukuku, filiyatta devlet korsanlığı gibi yeni ve haca- letâver bir tezahürle zenginleştiren hangi devlettir» sualine şüphe gö- türmiyen bir cevap vermiştir. «Bu devlet, demiştir, korsanlığa karşı mücadele için toplanan konferansa iştirak etmekten imtina eden yegâne Akdeniz devletidir; bu konferansa iştirâk eylemekten ayni surette im- sanlık cürümlerinin mesuliyetini bu devlet İle birlikte paylaşmak arzu- sunda bulunmuştur.» Litvinof'un onutkunda Sovyetler birliğinin haltı hareketine dair yap- tiğı sarih beyanat umumi sulhün menafli ile tamamile uygun bir hal- dedir, Umumi sulhün menafii ise Sovyetler birliğinin menafii ile hem- ahenk bulunmaktadır. Sovyetler bir- liğinin bu hattı hareketi: 1 — Korsanlığa karşı pratik ve mü- essir tedbirlerin tatbik olunması. 2 — Deniz altından olsun, hava- dan olsun, açık olarak yapılsın, gizli olarak tecelli etsin, korsanlığa karsı mücadele açılmasıdır. Yakın bir istikbal, sulhün hima- yesinin ve devlet korsanlığına karşı mücadı in bir kollektif emniyet teşekkülü ile ne derecede temin olu- nabileceğini gösterecektir. Fakat, her halde, Sovyetler birliği, istikbalde de, Sovyet mümessilinin Nyonda hükümetinin hattı hareketi- ni tasrih ederken ifade etliği kendi- sine hâs ayni azim ve sarahat ile hâs tina edön ikinci faşist devlet ise, kor- İ rTeket edecektir. Başvekilin Karabük seyahati Karabükten sonra Kasta- monuyu da ziyaret edecek! Ankara 14 — Başvekil İsmet İnö- nü, refakatinde İktisad Vekili bulun- duğu halde bu akşam trenle Kara- büke hareket edecek, oradaki demir fabrikasının inşaatını teftiş ettikten #onra “otomobille Kaslamonuya gi- decek, İnebolu yolile İstanbula döne- cektir. Japon - İtalyan müzakeresi Tokyo 13 — Hariciye Nezareti namina söz Söylemeğe salâhiyet- tar olan bir zat, Japonya İle İtalya- nın Komintem'e- karşı bir misak ol duklarına dair Japon gazetelerinde görülmüş olan haberleri tekzip et- miştir. z Havada m thiş bir facia Bükreş 13 (A.A) — Bugün, Potez Paristeki suikasd tahkikatı Yapılan tahkikattan henüz müspet bir netice çıkmadı Paris 14 (Akşam) — Patronlar kon- federasyonu binasına yapılan suikast etrafındaki tahkikat henüz bir netice vermemiştir. İnfilâkın etrafa savurdu- ğu ankazda yapılan tetkiklerden ve araştırmalardan da müsbet bir netice çıkarmak mümkün olamamıştır. Dahiliye nazırı Dormoy, başvekil ile yaptığı mülâkattan sonra bu suikast faillerini ihbar edecek ve yahut yaka- lanmalâarını kolaylaştıracak haber ve- recek olanlara hükümetçe 100,000 frank mükâfatı nakdiye verileceğini Gezetecilere söylemiştir. Emniyet âmirleri arasında naklen tayinler Ankara 13 (Telefonla) — Birinci sınıf emniyet âmirlerinden B. Ekrem Şanvar Niğde emniyet âmirliğine, Niğde emniyet Amiri B. Avni Sümer Emniyet Umum müdürlüğü birinci sınıf emniyet âmirliğine, İstanbul tipinde bir askeri tayyare, Köstence civarında yere düşmüştür. İçinde bu- Tunan yedi kişiden beşi derhal ölmüş ikisi de ağır surette yaralanmıştır. maliyesi tahakkuk memurlarından 'B. İrfan Yalçın da Umum müdürlük ikinci sınıf emniyet Amirliğine tayin edilmişlerdir. Kaptan Paşa Geliyor! Tarihi deniz romanı Yazan: İskender Fahreddin Sertelli Yeni tefrikamızdan bir kaç satır: Meşhur Lepanto muzafferiyetinden sonra Akdenizde Türk hâkimiye- ti yeniden teessüs etmiş bulunuyordu. Bu sırada Papa beşinci Pi'nin ölümile yerine geçen 13 üncü Gregovar Türkleri içinden vurmağa karar vermişti, İstanbuldaki Venedik balyözü Kılıç Ali Paşayı zehirletmeğe ve bu suretleğlürk donanmasının 0 yıl Akdenize çıkmamasını temine me- mur edilmişti, Bu heyecanlı tefrikayı yakında Akşam sütunlarında okuyacaksınız | ! İ j/ /