4 Eylül 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Eylül Ziraat Takvimi 1. UMUMİ ZİRAAT İŞLERİ — Ekilecek kışlık hububat, kalburlardan tiryör ve Se- İlektörlerden geçirilerek yabani ot tohumlarından ayrılır ve hastahklara karşı da, Ünpü- lon vey göztaşı ile iâçlandıktan sonra bu sy nihayetine doğru sürülüp hazırlanmış olan| tarlalarına ekilmesine başlanır. Hububat he kadar erken elülirme mahsul bereketli olur. I. MEYVA BAHÇESİ İŞLERİ — Geçen ay aşılanamıyan yabani f o Kadar ra durgun gösaşısı yapılır. Yapılmış olanların bağları çözülür. Meyva ağaçları ve diğer ağaçların sert tohumları çimlenmek üzere tahta kasa- lara konulan kum içerisinde katlamaları - Siratifyeleri yapılır ve bu yastıklarda fidanlarının toprağı çapalanır, otları öldürülür. bir şekilde hasadına devam edili. ERİ — Salkımların seyreltilmesine, bağ bözumuna, yaş olarak üzümlerin muhafaza edilmesi ameliyatma devam edilir. Fazlı. gölge ra, ağaç, çatal destekler konur. Toprağa dokunan sakımla- yapan yapraklar, koltuk sürgünler Kıymetli üzümleri, arıların harap etmesinden vikaye tımnında, bolca kükürt ve- rilir ve “İyi teşekkül etmiş salkımlar tülbent keselere konur ve üzerinden bağlanır. Yağmurları müteakip son defa olarak kükürt ve göztaşı atılır. Yeni ekilmiş çubuklardan, alınır. süren kök tlizler koparılır, yerleri çapalanır, otları Gelecek sent bal, ihdas olunacak yerler, fimdiden yağmurları müteakip hazırlanır. IV. luk pancar, lebilir. zünbülteber, zambak th gibi larda yerlerine dikilirler, SEBZE BAHÇESİ İŞLERİ — Lâhana, pırasa, yeşili salata, karnebahar, turşu- havuç, iMpanak gibi kışlık sebzelerin fideleri dikilir, V. ÇİÇEK BAHÇESİ İŞLERİ — Frezya, sümbül, lâle, soğanlı ve yumrulu çiçeklerin soğan yumruları Bir çok güzel çiçeklerle, tohumları eki- tafran, krokos, süs ağaçla, ayl leri, deldırmaları bu ayda yapılır, tohumları da tatbik ameliyat tabi tutulur, Vi. KÜMES İŞLERİ — Kümeslerde esaşlı temizlik yapılır, ber taraf Sansar tehlikesine karşı kümesin bütün delikleri edilir ve badanalanır pencere ve diğer yerler tel kafeslerle SEBZE: derentekle Kapatılır, Ispanak nasıl yetiştirilir ? Ispanaklar; çok besleyici, muhtelif -yo- mekleri yapılan çok kıymeti! bir sebzedir, Nevileri pek muhteliftir. Tohumların tkenli ve tikensiz ölmalarına göre iki kis- ma ayrılırlar. Tohumları tikeni! olan yerli ispanak- larla, yaprakâlcı çok geniş, geç tohuma kalkan İngiltere ıspanağı pek meşhurdür. Tohumları tikensiz olan ispanaklardan yaprağı koyu yeşil ve bol yapraklı olan Hollânda ıspanağı yerdir ve buda pek meşhurdur. Ispanaklar kurasal, biraz da killi, umus- lu topraklardan Hoşlanır, kuvvetli güb- relenmiş topraklarda çok bol mahsal ve- rir. Azotlu gübrelerden hoşlanır. Binden- aleyh kimyevi gübre verilirse bol mahzul almak kabildir. Dönüme 5 - 8 kile azotiyeti sud vermeli, bunu da suda hallederek sulama tl mek faydalıdır. Ayrıca da çürümüş yübr verilir. Ekme mevsimi; ispanak tohumları sen- baharda, ikbaharda olmak üzere iki mev- #imde ekilebilir. Memleketimizde en ziya- de sonbaharda ve 20 - 25 şer gün fasıla- larla 3 - 4 defa ekilebilir. Bu suretle kış gelmeden evvel ıspanakları toplamak ka- bil olduğu gibi, ilkbahara kadar da mah- sul ahnabilir. İlkaharda yalnız çabuk Yelişen kuzuku- Yağı ıspanağı ekilir. Ziraat tarm — Ispanak ekilecek toprak bir defa güzelce, esaslı bir şekilde belle- nir, bolen gübrelenir ve güber toprağa şapalanarak gömülür, taraklarla tesvi edilip tavalara, parsellere yayılır. Tavalar, bahçenin vüsatine göre, 15 - 2 metre arrında $ - 4 metre uzunluğunda olabilir. panak tohumları serpme suretile ve kum ile karıştırılarak tavalara ekilirler, Yalnız tohumları tikenli olan ıspanak to- hamu, bir torba içerisme konarak uya- landıktan sonra, çenkel ve tikenleri kırıl- dıktan sonra ekli aksi rde sey- (AKŞAM) ın edebi romanı rek ve muntazam olarak kabil olam Dönüme 300 - 350 gram tohum âtıhrra kâfidir. 'Tobumlar tavalara ekildikten #onra, kapatılır ve üzerine bir mikdar çü- rümüş gübre yayılır, serpme suretile bir kaç defa sulanır toprağa atmak ıktan 10 - 15 gün sonra ıpanaklar çıkmağa başlar ve bir buçuk fki ay sonra toplanacak bir bale gelirler, Ispanak parsellerine yapılacak ameli- yal; kurak giderse sulamak, arasıra ya- bani otlarını almaktan ibarettir, Ispanak hasadı, bidayette seyrelime &u- ıspanaklar toplanır ve bu şekilde kökler arasında 10 - 15 santim Kadad bırakılır, diğer kökler yapraklarile sökü- lür, bilâhare toplanacağı vakit köksüz, yalmz yaprakları koparılarak hasadı ya- pilir ve dört beş günde bir yaprak topla- nır, ondan sonra köklerile beraber söküle- bilir. AKŞAM'ın Ziraat mütehassısı karilerimizin suallerine cevap veriyor (AKŞAM) in ziraat mütehassısı her nevi ziraat bahislerine dair sorulacak #uallere cevap verme- ğe hüzırdır. Gönderilecek mek- tupların üzerine (Ziraat muhar- riri için) kelimelerinin ilâvesi lâ- zımdır. Gazetemizde intişar eden ziraat şazılarının iktibası ve kitap, risale şeklinde neşri hakkı mahfuzdur. ! Tefrika No, 35 Mektep arkadaşları Fikirlerini dalma kolaylıkla kabul et- tirmeğe alışkın insanların ilk muka- vemet karşısındaki bocalayışları ve harslanışları onda da görüldü. Birden- bire nezaket kaidelerini de unutarak: — Saçma, sakat düşünce! Diye söylendi. Fakat genç kızın cevap vermediği- ni görünce ileri gittiğini anladı. Yels ve ümidsizlik ifâde eden bir hareket- Je kontak anahtarını çevirdi. Marşa bastı: — Fakat mademki öyle düşünüyor- sunuz. Tabii israr edilmez. gidelim. Ve otomobil hareket etti. Genç kız doktorun kızdığını anla- miştı. Fakat kızmağa ne hakkı vardı. imdi hiç konuşmadan Akaretlerin dik yokuşundan çıkıyorlardı. Onun Beşiktaşta oturduğunu bilen Cevvale Maçka kışlası önüne gelince rica etti: — Siz nasıl olsa döneceksiniz, dok- tor bey, beni bırakınız burada! Doktor Naci hafifçe güldü: — Yok, dedi. anlaşamadık diye ahbaplığımızı yarıda bırakacak deği- liz. Evinize kadar götürmeğe izin ver- , Bürhan Cahid mediniz sokak başma kadar götürebi- Yirim değil mi? Cevvale sesini çıkarmadı. Doktor Naci onun hakkındaki araş- tarmalarını iyi yapmıştı. Hiç tereddüt etmeden genç kızın evinin bulunduğu sokâk başında otomobili durdurdu ve elini uzatarak kapıyı açtı: — Buyrunuz meslektaş hanımefen- di. Genç kız bir kuş çevikliği ile otomo- bilden atladı. — Allaha ısmarladık doktor bey. Çok teşekkür ederim, Size zahmet ver- dim efendim. — Bon şans küçük hanim, Cevvale kapıyı kapadı ve bir daha arkasına bakmadan sokağa saptı. Otomobilin manevra yapıp döndüğü- nü gü; de garip bir sızı belirdiğini hissetti. Adeta acı ve sicak bir damla kalbine akmıştı, Ömründe ilk defa bu gizli ve şüpheli acıyı hissediyordu. Genç kız iradesini mağlüp ederek düşünmeğe mecbur eden bu sızı ile eve girdiği za- man o kadar dalgındı ki teyzesinin ültüsünden anladığı zaman için- Soğanları bu aylarda an dikilen Frezyalar nasıl yetiştirilir? Frezyaların man- zeraları ve hos, lâ- tif kokuları itiba rile çiçekler ara- sında mütena bir mevkii vardır. Çi- çekleri kışın açar, yetiştirilmesi de pek kolay ve basittir. Frezvaların köl renginde ufak so- Kancıkları olup rep- mimizde görüldüğü gibi bir dalda ye- di sekiz çiçek ha- sil eder, Çiçekleri az çök boruya ben- zer, renkleri beyar, ortaları, kenarları sarıdır. Koparılıp suya konan çiçekleri uzun müddet dayanır ve #on koncalarına varmezya kadar açılırlar. Yetiştirme tarzları: Kumsal, hafif çü- rümüş gübre ile karıştırılmış bahçe top- rağını bavi saksılara, ağustos veya eylül on beşine kadar, soğancıklari 7 - 8 san- tirmetre fasılalarla ve dört beş santimetme derinliğinde dikilirler. Serin ve 7 - 8 de- rece harette bir mahalle yerleştirilir. ve bafif rütübetii bulundurulur. Soğanlar uyanmıya başlayıp inkişaf et- mek Üzere iken, saksılar duha Sicak 10 - 15 derecel hararette bulunan yerlere nakledilirler, Saksıları bundan daha faz- la #eak yerirre koymak zararlıdır, En iyisi freşyaları 12 - 13 santim kut- rundakt saksılara, bir iki parmak derin- Miğinde dört beş soğan olarak dikmeli, açık bavada bırakmalı, toprağın kurumaması için de sabah, akşam s#ulamalı. Bu 'artda hareket edildiği takdirde, dört beş gün zarfında sofancıklar filizlenmeğe başlar, teşrinlevvel ortalarına doğru, soğuklar başlayınca, saksıları aydınlık havadar bis yere, içeriye veya caraekânlara alnır. Yal- nız buranın hararet derecesinin 13 « 15 dereceyi geçmemesine: dikkat etmek 1i- zımıdır. Bütün kış, frezya çiçekleri ie salonları süslemek istiyen meraklı kimseler sak: rın bulundukları yerin bâraretini ona gö- re azaltıp çoğaltmak suretile çiçeklerin açılma zamanını tanzim edebilirler, Dedi- Bimiz tarzda ağustos nihayetinde, eylülde dikilen ve sicak yerlere alınan frezyalar künunüsanide her halde çiçek açarlar. Frezyalar çiçek açtıklan sonra sulama- yı azaltmağı, nihayet toprakları tamamile kuruduktan sonra soğancıkları saksılar- dan çıkarıp kurak bir mahalde mubafaza etmelidir. Frezya soğanlarından ekseriyetle küçük, yavru soğancıklar elde edilir, bunlar dik- katle yetiştirdiği takdirde 2 - 3 #me zarfında çiçek açarlar, Çiçeklerden hasl olan tohumlar teşri- nievvelde veya ilkbaharda saksılara diki- lrlerse İkinci veya üçüncü sene de çiçek verirler. Bünlar İçin husus! camekânlers Mizum yoktur. Yazm açık havada, kışın we scuk Odalarda muhafaza etmek Kü- fidir. Frezyaların meşhür nevileri şunjardı | Fressla refracta alba: Beyaz çiçeklidiz, kokusu çok hoş ve biraz da serttir, o ka- dar ki ufak bir saksı bütün evi vaştan aşağı lâtif, hoş koküslle doldurur. F, Iybr, Ratio: Bu da pek makbvl bir nevldir. Resmimiz P. alba'yi göste tedir. salonda bir iki misafirle konuştuğunu bile farketmedi, odasına çıkıyörken ihtiyar kadın seslendi: — Cevvale, kızım, gelsene, Bak sana | hasta geldi. Gülüşmeler, lâtifeler arasında dö- i gelis nüp salona girdiği zaman Süheylânın annesile bitişik komşuları fabrikatör Ahmed beyin büyük kızını gördü. Tey- zesi onlardan evvel anlattı; — Gelmiyeceksin diye üzülüyor- dum. Bak Neriman hanımın sancısı varmış, doktora gidecekiermiş. Ben 15- rar ettim, bir kere Ceyyalem baksın. Benimi küçük doktorumu ihmal et- meyin, dedim, Yarım saattir seni bek- Hyorlar. Genç kızın neşesi Femen yerine ge- Tivermişti, Meslek aşkı galebe çalmıştı. Hemen genç kadına sokuldu. Yani- na oturdu: — Sancınız nerenizde efendim. O kadar ciddi soruyordu ki hasta mütehassıs bir doktor karşısında ol- duğu gibi derlenip toplanarak cevap vermeğe başladı. — Belimin arka kısmında efendim. Vakit vakit geliyor. : — Ne zamandanberi başladı. — Epey var, Üç ay tahmin ediyo- rum. Fakat eskiden az ve seyrek geli- yordu. Şimdi sık sık ve sürekli, — Mutad râhatsızlıklarınızda bir Yabani meyva ları durgun göz aşısı ne vakit ve nasıl yapılır? Bahçelerinizde bulunan çekirdekten ye- tiştirilmiş veya anaç diplerinden sürmüş yabani fidanları, aşı ve terbiye saye meyvalandırmak, onlara İstenilen şek'ile- ri verdirmek kabildir. Bu mevsimde meyva fidanlarına yapı- lan âşı durgun göz aşısıdır ki, ağunos bidayetinden eylül nihayetine kadar ya- Pilir, Bu mevsimde yapılan göz aşıları tutar ve biraz sürerler, ertesi sene ilkbaharın- | da, ağaçlara su yürüdüğü vakit mükem- mel bir şekilde sürmeğe başlarlar, va bile verirler. Aşılamada şu noktalara dikkat, Uasımdır: 1 — Aşılanacak fidanlarda, aşılanacık noktasi çakı ile kesir, yarık yapıldığı kabuğun odun kısmundan kolaylık- mey- etmek lanmazdan evvel 8 - 10 gün bir su verilir ve aşdanacak rldanların yan dallarının uçlarından bir mikdaf bu- danır ki nüsüg faaliyeti biraz dursun ve aşı da kolaylıkla tutsun, Yapılacak aşı tıpkı yabani güllere şa- pılan aşı gibidir. Yalnız meyva fldm: Be na boğuzdan, aşağıdan 7 - 8 santı yukarısından ve fidanın en düz, vürüzrüz noktasına Yi Burada, resmimizde gö- rTüldüğü gibi bir yarık yapılır, kabuğu ça- kının kemik ucile kaldırılır ve kalemden alınan göz bunun içerisine yerleştirilerek Aşıda kullanacağınız ehli gözler anaç- ların bir senelik sürgün dalların 2 nır, gözü alinacak kalem ne pek ince ve ne de pek kalın olmamalıdır. Kalemin ucundaki ve alt taraflarındaki gözler al maz, Kalemderi gözlerin yaprakları kesilir, yalnız-sapı bırakılır. A şeklinde olduğu gibi kalemdeki gözler, gözden bir buçuk santimetre altından çakı ile sathi olarak ve kismen odun kısmile beraber kesilerek Çıkarılır. Gözün 2 - 3 santimetre yukarı- sından bu yarığa amudi vaziyette AB noktalarından çakı ile kuvvetlir; bamla- rak kesilir ve X gözü daldan bu suretle çıkarılır, Ancak çıkarılırken gözün in koparılmamasına dikkat edilir. Aşının tutup tutmadığını şa suretle an lamak kabildir. Yaprak sapma wfak bir şekilde doku- nulursa ve sap düşerse buttuğuna, aksi takdirde, yapışık kalına tutmadığına hükmedilir ve mevsim geçmeden bir defa daha aşılanır. Aşı bağları, aşımı müteakip on, own beş gün sonra sökülmelidir. Aşı vurulan mey- va fidanları ertesi sene ilkbaharında - don tehlikesi zall olunca - 10 santim toprak- tan yukarı şekil B de oldüğu gibi kesilir ve süren göz dalı, tırnak tabir olunan ya- bani kısma bağlanır, bu yabani tımak, sürgün on beş santim olunca tırnak etra- tında yabani dal üsgun yukarıya çık- masını temin için, bir müddet bırakılır. Fakat, on beş santim kadar olunca, bun- larda uç & yapılır; yal aksaklık var mı? Kadıncağız bu sualin mânasını bir- denbire kavrıyamadı. Süheylânın an- nesi iğilerek kulağına fısıldayınca yüzü pespembe oldu. Boynunu büktü: — Hayır, dedi. Çok muntazamdır. — Doğumdan sonra rahatsızlık çek- tiniz mi? — Hayır. — O halde biraz yatar mısınız? Cevvale hastasını ağır ağır muaye- ne etti, Elile sancının istikametini araşlırdı. Genç kadının böbreklerin- den hasta olduğu anlaşılıyordu: — Hiç idrar tahlili yaptırdınız mu? — Hayır, — O halde derbal bir tahlil yaptırı- nız. Bugün akşamdan sabaha kadar idrarı toplayınız. İsterseniz sabah ba- na gönderiniz. Hastanede yaptırayım. Genç kadın nasıl teşekkür edeceği- ni bilemiyordu. Teyzesi Cevvalenin muayenesini, suallerini görüp dinledikçe keyifleni- yor: — Benim küçük doktorum pek baş- kadır canım. Bir diplomasını alsa bü- tün doktorlara meydan okuyacak! di- yordu. Süheylânın annesi sordu; — Şimdi bu sancı nereden geliyor, anlaşıldı mi kızım? Cevvale dudağını büktü: — Ben kumdan şüphe ediyorum, Pp OKUYUCULARIMIZIN SORGULARINA CEVAPLAR Pirinç sirali r, bay Atıf Rıza: Pirine, ecele ında türkçe yazılmış DİF kilap yoktur. Ziraat Vekâleti mecmualâ- rında rapor ve makale tarzında yazılmf yanlar vardır. Bunları ancak oradan t8“ darik edebilirsiniz. Size naf! olabilecek Almanca bir kitap tavsiye” edebiliriz, bunu Beyoğlunda AF man kütüphanesinden tedasik veya «pd riş etmenizi tavsiye ederiz. Kitabın ismi: Der Reis (Oryza Sativa) Von H. V. Costenable Framberater in Culbon. Philip pinen Tropen ag Fr. W. Thaden Hamburg TI — Erenköy, bay Mehmed Hikmeti Mektubunuzu aldık. Cevabını vermiştik. Ancak cevaba sehven başka bir isim verii- miş olduğundan beyanı Hizar ederiz. Mek- tubunuza alt yazıyı 28/8/997 tarihli nüs- bamızda okuyabilirsiniz. Tekrarından sar“ fı nazar ettik. Yumurta yiyen tavuklara karşı alınacak tedbirler Üsküdar, B. Hasan Uzel: Mektubunuü alâka ile okuduk. Yumurta yiyen tavuğa Karşı alınan bazı tedbirler vardır; 1 — Evyelemirde, yumurta yiyen tavuğu takip ettirerek tesbit etmeniz lâzımdır, Yumurta yediği görülen tavuğu bir müd“ yrı bir mahalde tulmak ve orada kontrola tabi bulundurmak lâ“ — Bir yumurta alınıp, bir tarafından yapılan ufak bir delikten, yumurtanın içi“ ni kâmilen boşaltmalı, bundan sonra içe” et ince kepek koymalı, üzerine karabiber ve Misirçarşısından te- darik edilebilen sarı saburu almalı, big mikdâr da bundan koymalı, Üzerine on damla su damlalmalı, Yumurtanın d€“ ğini parafin veya balmumu ile kapa- malı. Yumurtayı yemek istiyen tavuk bu- nu kırar kırmaz içinden bir mikdar yer al biber ve sarısaburun acılığı ağzında bir tesir yapar ve tekrar yumur- ta yemez olur. Yalnız, tavuklar yumurtlar yumurtlas maz follukta © yumurtadan maada yu- murta bırakmamalıdır. Buna rağmen ta- vuk eski huyundan vezgeçmiyoru. tutup kesmekten başka çare yoktur. On. on beş sal sorarak, zari ike- sisine bir de pul Teffederek mektup- la cevap istiyen o okuyucularımıza, tahriren cevap vermek imkân hari- cinde olduğu gibi, gazetemiz mari- fetile de sorulacak zirai meselelerin, azami 2-3 den fazla olmamasına dikkat edilmesini rica ederiz. ay bırakılır, diğerleri kâmilen kesili;. Aşı sürgünü 30 - 35 santimetre oluncâ tırmaktaki yabani sürgünlerin hepsi ke- silmeliğir. Banı cins meyvalarda, meselâ: Elmâ, armut, ayva gibi nevllerde, düzgün bü- yümediği cihetle, aşılanan ve süren dal kazığı bağlanmalıdır. kökteki yan dal larda uç alıma yapılır, gövde Kuvvetlen- dikçe bunlar da budanır, Çünkü bir »€- nelik meyva fidanlarında yun dalların bulunması doğru değildir. Tırnaklar da bilâhare tamamile kesilir, Bu suretle yabani fidanlar aşılanarak meyvalandınılmış olur. Resmimiz izah ettiğimiz ameliyatı göstermektidir. Tahlil belli edecek. Herhalde apândisü değil. O nahiyede hiç hassasiyet yok. Yarın anlaşılır efendim. Teyzesi ısrar ediyordu: — Göreceksiniz bakın. Cevvalemin dediği nasıl çıkacak! Geçen kış roma- tizmadan yürüyemez olmuştum. Bilir siniz ya. Yavrum bana bir ilâç verdi, biçak gibi kesti. Kokusu da kendi gibi keskin. Genç hasta şimdi meraka düşmüş” tü: — Ya küm çıkarsa ne yaparım! di“ ye istimdad eder gibi Cevvaleye baki“ yordu. — Merak edilecek bir şey değil efen* dim. dedi, Eğer tahminim doğru ç* karsa tedavisi güç değil. Biraz perhiZ edersiniz, banyolara devam edersinie geçer, Teyzesinin ağzı kulaklarına varıyor” du: i — Cevvaleme güvenirim doğrusu, d€* di. Şimdiye kadar ne dedise çıktı. Misafirler çok oturmadan gitükleri zaman kız teyzesine sordu: — Bugünlerde bize komşulardali kimler geldi teyze?. ” İhtiyar kadın düşündü: — Aklımda kalır mı ki evlâdım. ço şükür gelenimiz gidenimiz az değil. Niçin sordun yavrum? — Hiç! Yeni bir ahbap var mi üye merak ettim del (Arkası var),