4 Eylül 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
“Dış ficaretimizin bugünkü vaziyeti Iktisad vekili B. Celâl Bayar mühim beyanatta bulundu Klering malları bakiyeleri - Almanyada Reichsbank nezdindeki bloke paramız - muhtelif memleketler merkez bankalarındaki blokajlar Ankara 3 (A-A.) — İktisad Vekili B. Celâl Bayar Anadolu ajansı muhar- ririna dış ticaretimizin bugünkü va- iyeti hakkında aşağıdaki beyanatta bulunmuşlardır:. — İhracat mevsiminin başmda bu- Yunuyoruz. Vatandaşlarımızın dış ti- caretimizin içinde bulunduğu vaziye- ti yakından bilmelerine ihtiyaç var- dır. Buna binaen, Cumhuriyet Mer- kez barıkasınca tutulan (o kliring he- Saplarımızın vaziyetin umumi efkâra muntazaman ârzetmeyi kararlaştır- dık. Okuyucular bu hesapları bütün tafsilât ve teferruatile cetvel halinde göreceklerdir. Bundan böyle ayni he- sap vaziyetleri Vekâletin çıkardığı en- formasyon bülteninde her on beş gün- de bir neşrolunacağı gibi ayrıca Türk- ofis şubelerine, tiracet odalarına ve matbuata da bildirilecektir. 28/8/937 tarihindeki kliring hesap- arı bakiyeleri Cumhuriyet o Merkez bankamızıda 28.672.800 Türk Jiralık bir blokaj kaydetmektedir. oAlâka- dar memleketlerin Türkiyeye veresiye sattıkları malların bedeli de 6.363.886 'Türk lirası tutarındadır. Vadeleri gel- | dikçe bedelleri Cumhuriyet Merkez bankasına yatırılacaktır. Bu yekünda altı aya kadar vade ile mübayaa edil- miş olan malların © bedeli 2534747 “Türk lirasıdır. Memleketimize veresiye satılan mal bedellerini de Cumhuriyet Merkez bankasında bloke mıkdara ilâve eylediğimiz (o takdirde disponibilito yekünu 35 milyon küsur 'Türk lirasına baliğ olur. Bunun ifade ettiği manâ alâkadarların memleketi- mizden bu mikdarda mal alıp ihraç etmeleri demektir, Almanyaya gelince: (o Ayni tarihle Almanyada Ralchsbank nezdinde 30.447.894 Türk liralık bloke paramız mevcud bulunmaktadır. Bir kaç ay evveline geli nyeceaakdr * evveline gelinceye kadar bu rakkam 44 milyon küsur lirayı (o bulmuştu. Halen Reichsbank nezdindeki 30 kü- sur milyon Türk liralık blokaja mu- kabil Almanların memleketimize ve- resiye sattıkları mallar bedellerinin yekünu 34.187.169 Türk lirasıdır. Bu yekünun 8.830.414 lirası altı aya ka- dar vedali mübayaalara aid bulun-” makladır. Bu mikdarlardanı vadesi ge- Jenler Cumhuriyet Merkez bankam:- za yatırılarak Relchsbank nezdindeki bloke paramıza mahsup olunmakta dır. Şurasını da kaydetmek faideli o- Jacaktlır. ki Almanyadan siparişi mu- kaveleye bağlanmış olduğu halde he- nüz memlekete ithal edilmemiş olan mallar bedelleri yukarıdaki 34.187.163 'Türk liralık yekünda dahil bulunma- maktadır. Almanya ile Berlinde bulunan murah- Memleketler Resmi daireler Almanya 22459.174T.L. Avusturya Belçika Çeçoslovakya Estonya Finlandiya 56.792 'T. L. asi » 607.953 >» 187 9.963 141.602 189.739 32.213 1.605.879 50.200. 399 22.208 701.074 22.859 1.923 “ÇVUYWvu Yugoslavya Yunanistan Xekün 3.448.091 > 1 — Siparişi mukaveleye bağlan- muş olduğu halde henüz memlekete | ithal edilmemiş olan mallar bedeleri yukardaki yekünlarda dahil değildir. 2 — Almanyaya ait yukarıdaki ye- | kadar » dahil bulunan bulunan | deli müb has heyetimiz arasında Relchsbank nezdindeki bloke pâralarimızın bir en evvel eritilmesi için cereyan eden mü- Zakere bir protokol imzası suretile ne- ticelenmiştir. Bu protokol 31/temmuz/ 1937 tarihinden itibaren meriyet mev- küne girmiştir. Her iki hükümetin karşılıklı ticaretlerinde muvazene te- | essüsü samimi bir surette arzu ettik- leri anlaşılmaktadır Berlinde devam etmekte olan ticaret anlaşması müza- kereleri son safhasına gelmiş bulun- maktadır. Müzakerelerin neticesini yakında öğreneceğimizi ümid ediyo- ruz. Tebeyyün edecek neticeye gör? İ diş ticaretimiz hakkındaki tedbirleri- miz prensip halinde ayrıca ilân edile- cektir. Merkez bankasından alınan *hesan hülâsaları Ankara 3 (A.A) — İktisad Vekâle- tinden tebliğ edilmiştir: Türkiye Cumhuriyet Merkez ban- kasından &linan hesap hülâsalarına göre 28/8/1937 tarihindeki kliring hesapları bakiyeleri ve kredili müba- yaata aid taahhütler yekünları, İngiltere heyecan (Baş tarafı 1 inci sahifede) ransın toplanacağı tahakkuk etmek- tedir. Konferansa Akdenizde sahili olan bütün devletler davet edilecek- lerdir. Konferansın ne zaman topla- nacağı henüz belli değildir. Gelecek hafta, Milletler cemiyeti konseyinin toplantısı münasebetile Cenevrede birleşecek olan muhtelif devletler ri- cali arasında bu hususta bir karar verilecektir. Toplanacak konferansta mühim kararlar verilmesi bekleniyor. Konferansa davet edilecek devletler Londra 3 (Hususi) — İngiltere ve Fransa müştereken, Türkiye, Yuna- nistan, Mısır, İspanya ve İtalyayı konferansa çağıracaklardır. Konfe- rans gelecek hafta Cenevrede topla- nacaktır. İtalyanın konferansa işti- ki henüz belli değildir. Filoların teşriki mesaisi teklif edilecek Londra 3 (A.A) Resmi mahfel- ler, İngiliz hükümetinin Çenevrede Akdeniz deyletleri konferansına mü- him tekliflerde bulunacığını bildir!- yorlar, Bu tekliflerin filoların teşriki mesaisi prensipine dayanacağı ve alâ- kadar her devletin harb gemileri ta- rafından diğer devletlerin ticaret fi- lolarının. himayesi tanhhüdünü ta- zammun edeceği anlaşılmaktadır. İtalya konferansa iştirak etmek niyetinde değil Roma 3 (AA) —D. N. B ajansı bil- diriyor: İtalyan mahfilleri Cenevrede Akdeniz konferansının içtimaa da- vet edilmesi meselesi hakkında his- CETVEL | Türkiye Cumhuriyet Merkez Ban- kasındaki blotajlar. Memleket: Avusturya Belçika Bulgaristan Çekoslovakya Estonya Pinlândiya Fransa Holanda İngiltere İspanya İsveç İsviçre İtalya Lehistan Mararistan Norveç Romanya Ruen Turism Yugoslavya Yunanistan Mikdar 2.789.000 T.L. 142.400 1300 2.402.800 7.800 840.500 4.581.000 1.112.000 8.152.100 383.700 1.645.800 1.139.400 1.937.300 55.800 653.000 415.000 2.020.800 117.500 162.200 12.900 28.672.800 CETVEL 2 Muhtelif memleketler Merkez ban- kalarınidaki blokajlar Reichsban - Berlirdeki bloknj yekünu A hesabı 19.064.259.. T.L, B hesabı 3.170.398.- T. L, C hesabı 3.213.239.- T. L. Almanyadaki umumi blokaj ye- künü. 30.447894 T.L CETVEL 3 Muhtelif memleketlerden kredili Olarak yapılmış olan mübayaata ait taahhütler yekünları; Hususi şahıslar 11.727.995 T.L. 343.377'T.L. 21408 >» 528.504 24.351 31333 “202.518 74.302 433772 42.746 265.769 325.146 285.103 5.735 182.269 62.164 23.077 57.321 YEKÜN eevses. Yekün 34.187.169 T. L. 400.169'T. L. 21408 1.138.457 24.351 31.520 212481 215.904 623.511 14.959 1.871.648 375.346 285.502 21.943 883.343 85.023 31.000 51.321 b Vw uyu 2914895 » 6.363.886 vadeli mübayaat: Resmi daireler 3.314.322 T. L., Hu- | susi şahıslar 5.516.092 T. L., Yekün 8830414 T.L, Bakiye daha uzun veya baska va- ait aahhler yek. | sedilir bir surette ihtiyatlı ve ketüm İ davranmakladırlar, Bir beyanat mev- vd olmamakla beraber gazetelerin neş- ! riyatından anlaşıldığına göre, İtalyan konferansın Cenevrede toplanmasını kabul etmiyecektir. Böyle bir.konfe- Trans için önceden hazırlanmak lâzım- dır. Gazeteler, ademi müdahale komi. tesi henüz yaşarken, böyle konferan- sa neden lüzum görüldüğü soruluyor. Böyle bir konferansa İtalyanın işti- raki olmaksızın içtimaa davet edilmek istenmesi gazetelere göre büyük bir gal olacaktır. İtalya ise, Habeşistan meselesi hal- ledilmedikçe, önümüzdeki (o Milletler Cemiyeti toplantısına iştirak etmek niyetinde değildir. Fransız gazetelerinin makaleler: Paris 3 — Bütün gazeteler Akdeni- | zin emniyeti meselesile meşgul olu- | yorlar. Bu mesele hukkında görüşmek üzere Akdenizde sahili olan devletle- rin İsviçrede bir toplantı yapacakları anlaşılmaktadır. Matin gâzütesi bu toplantıyı müvafik buluyor. Yalnız içtimaın Cenevrede yapılmasını te- menni ediyor. Bu gazete diyor ki: | İtalya, Mhletler cemiyotİle ker türlü münasebeti kesmiştir. Milletler cemiyetinin toplaridığı Cenevrede ya- pılacak içtimalara da iştirak ölmiye- ceğini ilân etmiştir. Akdeniz. devlet- leri. Cenevrede toplanırlarsa İlulya- nın bu toplantıya iştirak etmemesi tehlikesi vardır. Bunun için içtiman Lozan veya Montrede yapılması muh- temeldir, Bu takdirde İtalyanın işti- rak etmememsi için bir sebeb kalmaz. Vaziyet ciddi ve karanlıktır. Fakat aydınlanabilir, Devletlerin, gemileri. nin, korsanların torpillerinin tehdidi altında kalmasına müsaade etmiye- cekleri şüphesizdir. » Echo de Paris gazetesi daha şiddet- Ji bir lisan kullanıyor ve diyor ki: «Her ieRarE AN RAAAANAA KANA AENEEENAEANA BANANA nunu ifade eder 3 — Almanyadan gayri diğer memle- ketlere ait yukarıdaki umumi yekün- da dahil altı aya kadar vadeli müba- yaat: Resmi daireler 566.830 T. L. Husu- si şahıslar 1967917 T. -L, Yekün 2.534.747. T.L. Bakiye daha uzun veya başka va- | deli mübayasta ait taahhütler yekü- nunu İfade eder, 4 — Her memleketin kredili taah- hütlerimiz de dahil olmak üzere he saben alacaklı bulunacağı meblâğ tesbit edilebilmek için * 1 numaralı cetvelde o memleket için gösteril. miş olan blokaj yekünunü âyni men- lekete âit olarak işbu 3 numaralı cet- velde münderiç taahhütler yekünü- | nun ilâve edilmesi enb eder. © gün yapılan eşkiyalıkların kimlerin eseri olduğu hemen hemen bellidir. Akdeniz devletleri buna karşı tiçaret- lerini ve gemilerini korumak için ara- larında bir anlaşma yapacaklardır. Mâamafih bu anlaşma İspanya ah- valini gözden uzak bulundurmağı icab ettirmez. İtalyan başvekili B. Mussolini ile general Franko ve İs- panyada çarpışan İtalyan kıtalarının kumandanı arasında teati edilen ma- nalı telgraflar üzerine ademi müda- hale meselesini kati surette aydınlat- mak lâzımdır. Fransa bunu bir daki- ka unutamaz, Akdenizde emniyet me- selesile İtalyanın İspanyadaki müda- halesi aynı zamanda tedkik edilmeli- dir.» Populaire diyor ki: «Son hadiseler | üzerine bütün alâkadar devletler İs- panyaya karşı alacakları vâziyetleri yeniden tedkik etmeğe mecbur ola- caklardır. Almanya ve İtalya, vakit kaybetmeden İspanyadaki gönüllüle- rini geri çekerler ve müessir bir kon- trol teessüs ederse o zaman bunun önüne geçilebilir.» Alman gazeteleri ne diyorlar? Berlin 3 — Alman gazeteleri Akde. nizdeki son hadiseler ve bir İngiliz torpito muhribine taarruz edilmesi münasebetile makaleler neşrediyor- lar. Volkiseher (oOBobahter gazetesi yazdığı makalede diyor ki: «Son hadiseler çok vahimdir. Ak man milleti bunları hafif ve ehemmi- yetsiz telâkki edemez. Bundan evvel Leipzig adındaki Almen kruvazörüne yapilan taarruzda olduğu gibi heye- can içindedir, O zaman Almanya bü- tün devletlerin müşterek bir teşeb- büste bulunmalarını istemişti. Bü te- $ebbüs yapılsaydı birçok insan zayja- tanın önü alınırdı. Halbuki o zaman İngiliz gazeteleri başka türlü vaziyet aldılar. Bir Alman harb gemisine taarruz edildiği zaman kullandıkları Yisanla bir İngiliz harb İ gemisine taarruz edildiği zaman kul landıkları lisan başka başkadır. Bu, İngiliz gazetelerinin hakşinaslığı hak- kında şüphe uyandırıyor.» Diğer Alman pazeteleri de bu 7€- minde makaleler yazıyorlar, Bir İtalyan gazetesinin makalesi Roma 3 — Tribuna gazetesi Akde- nizdeki son hadiselerden obahseder- ken İspanyadaki iki tarafın da muha- rib tanınması lâzım geldiğini, ancak o zaman vaziyetin aydınlanabileceği- ni söylüyor. Kırkçeşme suyu Ne suretle istifade -edileceğini bir heyet kararlaştıracak Kırkçeşme sularında koli basil bu- lunduğu için belediyenin emrile bu çeşmeler kapatılmış ve yerlerine ter- kos tesisatı yapılmıştı. Belediye Kırkçeşme-suyunu büsbü- tün zayi etmek istemediğinden suyun fitre edilerek mikropsuz bir hale ge- tirilmesini mi yoksa terkos suyu İle birleştirilmesi mi muvafık olduğu hâk- kında bir karar vermek üzere sular İ- daresindö”bir komisyon toplanmıştır. Komisyona belediye fen müşaviri B. Hakkı da iştirak etmektedir. Komisyon bu bususta bakteriyolg- ların ve kimyagerlerin de mütaleasi- nı alacaktır. Komisyonun vereceği ra- pordan sonra Kırkçeşme sularından ne suretle istifade edileceği kararlaş- tırılacaktır. İran askeri heyetinin Ankaradaki ziyaretleri Ankara 3 (A.A.) — Şehrimizde bu- Yanmakta olan İran askeri heyeli bu- gün Harbiye mektebini, harita umum müdürlüğünü, siyasal bilgiler okulu- nu gezmişlerdir, Misafirlerimiz yarın stadyomu Hajkevini ziyaret edeceklerdir. Cezire isyanından halkın yüzde yetmiş beşi hicret etti Adana 3 (Hususi) — Cezire isyanı durmamıştır. Halk Hasiciyi, Kamışlı- yı terkeğiyor. Suriye hükümeti va- ziyetten endişeye düşmüştür. Hemen hemen nüfusun yüzde yetmiş beşi “etmiştir. gezecekler ve enstitüleri, İ içinde | inebolu önünde (Baş tarafı 1 inci sahifede) Türk sularında esrarengiz tahtelbi” hirin görünmesi merak uyandırmıştır. Vâpur süvarileri tahtelbahiri görü” görmez hemen haber verecek ve kağ” mak üzere denize daldığı sahayı da 16” bite çalışacaklardır. İspanyol vapurları Adalar denizine çıkamıyorlar Akdenizde korsan denizaltının h€ men hergün ya bir İspanyol gemisini batırdığı ve yahud İngiliz veya Sovjt Rusya vapurlarına hücum ettiği hö berleri harp için yarıyacak eşya yük” lü vapur kaptanlarını haklı bir kor” kuya düşürmüştür. İspanyol vapurları 20 gündenberi Karadenizden Çanakkaleye ve oradan da Akdenize açılmıya cesaret edeme” mektedirelr, Bunlar Karadenizde d€“ miril bulundukları muhtelif Jimam larda korsan geminin akibetini bekl€ mektedirler. Sohbet (Baş tarafı 3 üncü sahijede) icad edilmiş bir şey olduğunu kabul ediyorsun demektir, O zaman da hi? senin ona samimiyetle inandığın onun senin için kavrayıcı, kendini zorla hâkim kılıcı o (s'imposer) bif kuvveti olduğunu kabul edemeyiz. O senin için, herkesin gözüne çarp” ması lâzım gelen bir hakikat olsay” dı, onu başkasının ağzından duydu” fun zaman kızmaz,'mülkiyet iddiasr na kalkışmaz; «Değilmi ya birader!? derdin. IV Her açılan sayfadan bir iki satif okuyarak, bahis başlarına bakarak yavaş yavaş kitab kesmek, yani ki İd kokusunu teneffüs etmek... Bun dan daha büyük bir zevk olur mu? Bu tiryakiliği duymamışsan kitabi sevdiğini iddiaya kalkışma, inanmak Nurullah Ataç İki yaralama vakası Kasımpaşada oturan Kadri ile Salit bir alacak meselesinden kavga etmiş” | ler, Salih Kadriyi bıçakla yaralamıştır. Fındıklıdan oturan Kirilos ile $0för Rıza; Hamidiye çeşmesinden biran ©” vel su almak yüzünden kavga etmiş” ler, Rıza, Kirilosu yüzünden yaral&” mıştar, « Bir otomobil bir arabayı parçaladı i Üsküdar tramvay şirketine aid bW* lunan ve şoför Fuadın idare ettiği ot0" mobil, Kayışdağı caddesinden geçe” ken Mehmed isminde birinin arabasi” na çarpmış, parçalamış, hayvanını df öldürmüştür. Şoför polis tarafından yakalanmış olup tahkikat yapılmak” tadır, ———————— — m — Galatasaraylılar garden partisi Her sene yapılan pilâv toplantısına iM zlmamen, bütün Galatasaraylıların aile“ lerile bir araya toplanıp güzel bir geci geçirmesini “temin maksadile, Büyükadada Anadolu klübünde (Eski Yat Klüp) tertip edilen gardenpartiyi tegrif” leri rlea olunur. Daretiyeler: © Cemiyet, Spor Klip V* mektep kapısından tedarik edilebilir, Resmi elbise mevzuubaha değildir. Kiralık konforlu apartıman Sişlide Hastane Tramvay İstasyo” nunda 274 numaralı apartımanda Def Odalı bir daire boşalmıştır. Kalorifer. Kiralık konforlu küçük apartımanla” Taksim tramvay caddesi üzerin” de, güneşli ve havadar, kalorifef, sıcak su ve asansörlü bir binaği üç ve dörl odalı apartımanlar İ eylülden itibaren kiralıktır. sim Topçu caddesi 2 ti UYGUN apartımanı kapıcı $ müracaat, 3 İlam
