31 Ağustos 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

>. 31 Ağustos 1937 AKŞAM Sahife $ AKŞAMDAN AKŞAMA: Fransızca kalkale Arkadaşımız Bürhan Felek geçen gün yazdığım bir yazıya, «Spikerimizi müdafaa» serlevhasile cevap vermiş. Kendisile mutabık kalabilmek ümidi- le şu izahatı vermek lüzumunu duy- dum: ... ç Arap harfleri: kullanıldığı sırada, Rusyanm ötesindeki berisindeki bazı tatar akalliyetler, aslı arap olan ke- meleri arapçadaki imlâyı bozup yü- zarlardı. Meselâ «hak» sözünü «ha - elif - kaf» şeklinde... «Mhihammed» ismi hasını da, ona göre, bir takım sesli harflerle ve imlâsını değil de telâffuzunu naza» ri itibare alarak ... Lâtin harflerinin kabulünden son- Ta, bizde de az daha buna yakın bir şey oluyordu. Fakat sanra, bizim harf- lerin çıkaracağı seslerle bir çok mil- etlerin kelimeleri tesbit edilemiyece- ği anlaşıldı. İsmi haslarda asli imlâ kabul edildi. Bu sütunlarda, senelerce evvel, #u- mun mücadelesi yapıldığını devamlı okuyucularımız hatırlıyacaklardır. Eskiden, yani arap harfleri zama- ında «hak» ve «Muhammed. kelime- lerini nasıl asli imilâlarmda yazıyor- sak, şimdi de garp kelimeleri hakkın- da ayni şeyi yapıyoruz. Bu, pek doğrudur, mükemmeldir. Esasen bütün milletler bu kaldeden ayrılmazlar. .. Şimdi bir de okunma ciheti kalıyor. «Hak» kelimesini araplar, bizim girt- lağımıza katiyyen uynmyacak şekilde söylerler. Tecvid dersi okuyanlar ha- tırlıyacaklardır: Küçük dilin de yar- dımile ahakko» şeklinde bir okunuş- tur bu. Keza, «Muhammed» sözünde de arap kaidesine göre bir «kalkale» mevcuttur, Bu tecvid kaidelerine, ancak arap- ça bir ibare okunurken riayet edilir, Türkçe konuşurken ve «Cenabı hak», «Hazreti Muhammet» derken, kalka- Teye ihtiyaç yoktur. Arapçada bu tarz istediği kadar doğru olsun, bizde yanlıştır. ... Bürhan Feleğin itiraz ettiği nokta- Ya işte geliyorum: Ayni suretle, türkçede, <Manon» derken, - bizim spiker bayanın yaplı- İ gibi - sonundaki «ne yi mefruz oku- yup genizde boğmağı da cevaz olma- sa gerektir. Türkçenin ortasında İransızca tec vid yapılamaz! Ecnebi imlâya riayet! — Evet. Telâffuza da riayet! — Gene evet, Tecvide riayet! — Hayır. Zannederim ki, Bürhan Felek de, diğ müncvverlerimiz de bu esasta mutabık #acaklardır. Akşamcı Ders senesi içinde bir mektebten di- Zer mektebe talebe nakledilmesi ma- erif müdürlüğü tarafından kati su- rette yasak edilmiştir. Bu karar, ted- Trisattaki intizam ve talebenin istifa- desi bakımından lüzumlu görülmüş- Sevgilisinin yüzünü parçaladı! Kumkapıda garip bir yaralama hadisesi Dün Kumkapıda bir yaralama va- kası olmuş, sevgilisine kavuşamıyan bir genç, onun yüzünü paramparça elmiştir. Vaka şudur: Lângada uluran Serkis isminde bi- ri bir müddettenberi, Kumkapıda Mih- ranın 16 yaşındaki kızı Takohiyi iste- mektedir. Gencin mütenddid müracaatleri se- mere vermemiş, kendisi bir müddet avutulmuş, nihayet evvelki gün, kati olarak red cevabi verilmiştir. Bu cevabı alan Serkis; dün gezme- ğe çıkacağını haber aldığı “Takohiyi cadde üzerinde beklemiş ve onunla karşılaşınca, hiç bir söz söylemeden hazırladığı ustura ile yüzünün ve bilhassa kulaklarının müteaddid yı lerinden yaralamış ve kızı kanlar için- de görünce kaçmağa başlamıştır. Kızın İeryadına yetişen polisler, Serkisi yakalamışlar, kızı da tedavi altına sldırmışlardır. Belediye - Evkaf Hakem heyetinin kararı yeniden gözden geçiriliyor Evkaf ile belediye arasında yıllar- danberi devam eden ihtilâfları tetkik eden kükem heyeti son kararını ver- miş ve.birde tahkimname hazırla yarak birer suretini belediye ve evkaf idarelerine tebliğ etmişti. Tahkimname © zamana kadar ev- kaf ve yakut belediyeye tazllüku şüp- heli olan bir çok hak ve menfaatleri ati surette halletmiştir. Ancak tah- kimnamedeki kartrlar, bir remiz ve işaret ile gösterildiğinde bu zemiz ve işaretlerin hangi işlere taallâk ettiğini anlıyarak tesbit etmek üzere beledi- yede ve Ankarada Vakıflar umum müdürlüğünde birer komisyon toplan- mış, işe başlamıştır. İki komisyon da tehkimnameyi tedkik ederek werilen kararların vakıf veya belediye leh veya aleyhinde olduklarını tayin et- mektadirler, Bu todkikat bittikten sonra iki da- - İre vekilleri birleşerek tahkimname ü- zerindeki tedkiklerini karşılaştıracak- lar ve hâkem heyetinin tedkik mev- zuunu teşkil eden hak ve menfaatler- den - verilen karara göre - istifade 8- deceklerdir. Tahkimname milyonlarca lira kıy- met tutarında olduğundan her iki da- ire bu işe büyük bir ehemmiyet ver- mektedir. Belediye suçu işleyenler | Son yirmi dört saat içinde belediye suçu işlediklerinden dolayı Beyoğlun- da 11, Eminönünde 44 kişi cezalandı- rılmışlardır. Bundan başka, Beyoğlunda noksan görülen 50 ekmek müsadere edilmiş- tir. Festivalin son günü Bugün festivalin son günüdür. Bal- kan ve yerli festival eheyetlerinin iş- tirakile bugün “Taksim bahçesinde son defa olmak üzere bir müsamere verilecektir. Müsamereden evvel be- Tediye, festival heyetleri şerefine bir veda ziyefeti verecektir. yil malıdır, erkeğin esiri olamazIe diye Haklı şikâyetler Binaların önlerindeki yaya kaldırımları Dördüncü Vakıf hanının önün- deki kaldırım delik deşiktir. Hal- buki burası, şehrin en kalabalık, en hareketli yeridir. Her binanın kendi önündeki yaya kaldırımın yaptırması teamüldür, nizamdır. Dördüncü Vakıf hanının gelir- siz bir bina olduğuna, fakrı ha- Tinden dolayı bu kaldırımı yaptıra- madığına hükmedilemez. Evkaf idaresi Tütfen bu işin bir çaresine bakmalı, diğer büyük bi- naların sahipleri de beri kendi ön- lerini düzeltmelidirler. üniversitede kayid işine başlanıyor Bu sene Tıb Fakültesine müracaat fazladır Yarından itibaren Üniversitenin muhtelif fakültelerine talebe kayıd ve kabul muamelesine başlanacaktır. Fa- kültelere kabul edilecek talebe, lise ol- gunluk imtihanda muvaffak olan gençlerdir. Bu sene olgunluk imtihan- ları geçen senelere nazaran çok daha dikkatli yapıldığı için fakültelere yük- sek mekteplere girecek olan lise me-, Zunlarının, liselerimizin yetiştirdikleri gençlerin en güzide kısmını teşkil et- tikleri temin ediliyor. Bu sene Tıp fakültesine müracaat eden lise mezunları geçen seneden fazladır. Hattâ Askeri Tıbbiyenin P. C. N. şubesine müracaat edenler, bu sınıf kadrosunun bir mislinden fazla olduğu için müsabaka imtihanı âçıl- masına karar verilmiş Orta mektep muallimliği için imti “Türkçe, tarih, riyaziye, tisan, tabii- ye derslerinden orta mekteblere mu- allim olmak istiyenler için #çılan tah- riri imtihanlar yarın üniversite kon- ferans salonunda yapılacaktır. İmti- hanlara 160 Kişi taliptir. Tahriri im- tihanlarda muvaffak olanların şifahi imtihanları Ankarada yapılacaklır, Türkistan gençler birliğinin yıldönümü Şehrimizde en çalışkan kültür ve hayır cemiyetlerinden Türkistan Türk Gençler birliği kuruluşunun onuncu yıl dünümünü Sultanahmeddeki umu- mi merkezinde geçen pazar öğleden sonra samimi ve parlak bir hava için- de kullanmışlar. Cemiyetin kuruluşundan şimdiye kadar geçen on sene zarfında kimler tarafından idare edildiği ve ne gibi hayır ve kültür işleri meydana getir- diği mufassal bir raporla izah edil miştir. Cemiyetin faaliyeti arasında talebe işlerine sarfedilen mesai mü- him bir mevki tutmuştur. Kutlama merasiminden sonra Ce- miyetin ötedenberi nam vemiş heves- kâr artistler heyeti tarafından Sunat- kârane süslenmiş bir sahnede Türk şarkıları söylenmiş ve musiki parça- ları çalınmıştır, Cemiyetin on senelik muvaffeakiyeti ve parlak müsameresi toplantıya iştirak eden âzaları ve muhibleri üzerinde çok İyi tesir bırak- mıştır. oldul., ŞEHİR HABERLERİ ! Çanta kapan bir genç yakalandı Mahkeme 25 gün hapsine karar verdi Mükerrem adında bir genç kızla an- nesi bayan Fatma dün gece yarısına doğru Aksaray civarında Horhor cad- desinden geçerlerken yanlarna biri 80- kularak kendilerine bir adres soracağı- mı söylemiş ve o sırada birdenbire Mü- kerremin üzerine alılarak elindeki çan- tayı kapıp çekmeğe başlamıştır. Mü- kerrem çantayı vermemek için sıkı tutmuş, nihayet çantanın kulpu kop- muş ve karşılarındaki adam çantayı alıp kaçmıştır. Bu ani tecavüz karşısında Müker- bulamamıştır. Mahkeme, Mehmed Sab- rinin yirmi beş gün hapsine karar ver- Tek tevkifhaneye gönderilmiştir. Kabahat kimde? Şoförde mi, köpekte mi? Bu cihet araştırılıyor Zabıta, bir kurt köpeğini öldüren | bir şoför hakkında kanuni İakibatta bulunmaktadır. Bu köpek Kandillide oturan Ali is- minde birinindir. Ali; dün köpeğile be- raber, Kandilliden Çengelköyüne git- mekte iken, şoför Cevdetin idaresin- deki bir otomobil ile karşılaşmışlar, köpek otomobile saldırmak istemiş, işte 'bu sırada da her nasilsa otomobil köpeği çiğniyerek öldürmüştür. Ali; bu hâdise üzerine polise müracaat et- miş, polis, şoför “Cevdeti yakalıyarak icab eden tahkikata girişmiştir. Kabahalin şolürde mi, yoksa köpek- | te mi olduğunun tesbiti için şahitler | dinlenmesi kararlaştırılmıştır. Ölü- mün ne şekilde vukuunun tesbili için lüzum görüldüğü takdirde hayvan hastanesinde otopsi yapılacaktır. Kedi mangalı devirdi, yangın basladı Bay Amcaya göre... Cihangirde Aslanyatağı sokağında 10 numarada kira ile oturan İsmailin odasına dün, pencereden giren bir kedi acele ile mangal üzerine atla- mış, devrilen mangalla odada yangın çikmiş ise de vaktinde haberdar edi- len itfaiye yetişerek söndürmüştür. Yemende askerlik mecburi , oluyor Daily Telegraph gazetesinin yazdı- ğına göte son günlerde Yemen kralı İmam Yahya askerliği mecburi yap- mağa karar vermiştir. Askerler için —— | sir Çaryondiza İl Radyoda maçı dinlerken... Sehrimize gelen nan futbolcüle- rinin oyunlarını görmek için geçen cumartesi günü Beşiktaş, Galatasa- ray mühteliti ile Fire muhtelili maçı- na gitim. Yağmur yağdığından stad- yomun etrafı bir balçık deryasile çev- rilmişti, Üstü kapalı tribünler zaman zaman yağan yağmurla yer yer akı- yordu. Çamur deryasına batıp çıktık- fan, kapalı tribünde akan çatıdan bir bayli ıslandıklan sonra ilk nezle alâ- metleri bende belirdi. Apşırmağa baş- ladım, Bunun için evvelki günkü ma» çı yerinde seyretmeğe görüm pek tut- madı, Radyoyu açtım. Maç başlanış- tı. Futbol maçlarını anlatan meşhur Said Çelebi radyoda yırtınıyordu... Neler neler anlatmıyor!.. Ne garip bir spor edebiyatı!.. İşitebildiğim şeylerin bazılarını ay- nen not ediyorum, Güneş - Fener muh- teliti ilk golunu atta. Çelebi anlatıyor: — Gol oldu.. bizimkiler ilk golü at- tılar, Etraftan ıslık seslerini öşitiyo- rum. Bu ıslık sesleri bana bir ilkba- har günü, seher vaktinde ölen bülbül. lerin tath nağmelerini hatırlatıyor... Bunlar ıslık değil bülbül sesi, bülbül Evet cıyak cıyak öttürülen ıslık ses- leri seher vakti öten bülbüllerin tatlı nağmelerine benziyormuş... Bir de biz yeni şairlere kabahat bu- Turuz. Onların olmıyacak teşbihlerini parmaklarımıza delar, kendilerini ala- ya alırız. Fakat işte öyle bir teşbih ki Naa an taş çıkartacak derecede ori- gibi âni tesir eden bir şeyler mi yapı- Ancak... Gene radyoda dinliyorum: — Bizimkiler topu attı.. lâkin top kaleyi görmedi avuta gitti... Amma kör topmuş.. insan koca ka- leyi göremez mi?.. Bari bir daha topa gözlük takmalı ki kaleyi görsün... H.F. Motörlü vasıtaların senelik munyo- 'nesinden sonra belediye binek ve yük arabalarının ğa yillik muayenelerini yapmağa karar vermiştir. Muayene- lere yarın başlanacaktır. Muayene hem araba kısımları, hem de hayvan- dara şamildir. Talimatnameye uygun olmıyan araba ve hayvanların çalış- malarına müsaade edilmiyecektir. amam çağ my iyim ei imi