25 Haziran 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

e ile Me 25 Hazirar 1991. “Adımlar 75 santim wv Vekili Tevfik daima resi daima canlı! Genç Üniversitelilerimiz dört, beş, altı senelere bölünen tahsil devrele- rinin sonunda, bulundukları sınıfla” rın üstüne atlamağa hak kazanıp ka- zanmadıklarını bir imtihandan geç- mekle ispat ederler. Fakat onların derslerden verecekleri muvaffakıyet- Hi imtihanlar sınıf geçmeleri için kâfi Üniversitede tedris edilen ilimler- den başka (belletilen bir ders daha vardır ki bir Türk için o da bilinmesi saruri bir ilimdir. Onda kâfi hünere sahip olduğunu ispat edemiyen mu- vaffak olamamış addedilir, Bu mühim ders «askerliks dir. Üni- versiteliler okudukları ilimlerden im- tihanlarını beş on gün evvel verdiler. Lâkin bunlardan muvaffak olanlar henüz bulundukları sırıfın üstünde bir sınıfa geçemediler. Çünkü son im- tihan, «askerlik imlihan» henüz verilmemiştir. Onun için şimdi Üniversitenin bü- tün talebeleri Beyamddaki mekteple- rinden, Harbiyedeki yedek subay oku- luna alınmışlardır. Hepsi sivil elbiselerini evlerinde bi- rakmışlar, onun yerine bir nefer elbi- sesi içinde, Türklerin elinde bir ilim haline gelmiş olan askerliğin incelik- lerini, tahsil ediyorlar, Bu ilmin na- zari kısmını yıllardanberi memleke- te fedakâr evlâdlar yetiştirmiş olan yedek subay okulunun kudsi duyarla- Ti içinde, ameli kısmını Kâğıthane sırf- larında öğrenmeğe çalışıyorlar. Dün sabah Şişliden sonra, Hürriye- ticbediye tepesinin flerilerine doğru açıldığımız zaman sıcak bir güneş al- tında parıl parıl yanan karşı tepele- rin askerlerimiz tarafından işgal edil- Miş olduğunu gördük. | Bu tepeler ön gündenberi Üniversi- te gençliğinin işgali altındadır. Gele- | cek nesillerin kiymetli doktorları, hu- | kukçuları, mühendisleri, muallimleri, bu sırtlarda, güneşin yakıcı #iyası al- tında, omuzda silâh harp fenni- nl öğreniyorlardı Başlarında yüzü güneşten bir tunç hâlini almış, askerlik bilgisile pişmiş usta bir komutan, yüzbaşı B. Şemsi onları etrafına toplamış, ders veriyor. Düşman karşısında nasıl hareket et- mek lâzımgeldiğini, araziden ne $6- kilde istifade edileceğini, ve düşman yaklaşmak cesaretini gösterdiği za- man birdenbire siperlerden çıkıp onu olduğu yerde yok etmenin usullerini anlatıyordu Omuzunda silâhı olduğu halde 26- ki bakışlarla komutanın sözlerini can kulağile dinliyen yüzlerce Üniversite- Mi biraz sonra mangalara ayrılarak talbikata geçiyorlar, ve o kadar mu- yaffak oluyorlardı ki komutan çaldı- ğı ikinci bir düdükle onları gene et- rafına topluyor ve bu sefer Türk as- kerlik fenninin başka bir bahsini, me- selâ arazi üzerinde dağılıp toplanma- Yı anlutmıya başlıyordu, Bu faaliyet içinde genç Üniversite- Meri seyretmek tadına doyum olmaz bir zevkti. Aradan iki saat kadar geçtikten sonra komutanın keskin bir düdüğü dinlenme zamanının geldiğini haber verdi Hepsi bulundukları yerde çöktüler, Biraz evvel derin bir süküt içinde ye- Te yatıp kalkan, koşan, süngü takan, atılan velhasıl daimi hareket halinde bulunan Üniversiteliler şimdi istira- hatte idiler, Yüzleri güneşten yanmıştı. Otur- dukları yerde sırtlarını biribirlerine dayıyarak denizi seyrediyorlar ve ko- nuşuyorlar, şakalaşıyorlardı. Hepsi askerlik hayatından mem- nundular, İşte Üniversitelilerin yedek subay okulundaki kamp esnasında geçirdikleri günlük hayatın progra- m: Sabah saat beşte hamam, yedide kahvaltı, 7,50 de içtima, 8 de talim Yukarda yüzbaşı Şemsi izahat verirken ve Üniversiteliler yürüyüş halinde, aşağıda istirahat zamanı ve siperde tatbikat İstirahat zamanında Türk - Irak'dostluğu Baş tarafı 1 inci sahifede) tanların karşılıklı iyi anlayışları sa- | yesinde her geçen gün daha kuvvet bulmuştur. Bu dostluk orta ve yakın şarkın sağlam esaslara dayanan muhadenet ahengi içinde selâbetli bir sulh ve mu- habbet mesnedi teşkil etmektedir. Necib Irak halkırın bildiğimiz bu asil duygularınm buraya gelirken, deha hududu geçer geçmez, başlıyan ve ilerledikçe artan binbir tezahüralına şahid olmakla mesud olduk ve bir kar- deş memlekötte bulunduğumuzu çok açık olarak gördük ve duyduk. Bütün bu şahidi olduğumuz #aimi- mi hissiyatın Türk milletinin Iraka karşı duygularının tam bir makesi ol- duğunu söylersem memleketimin mü- tekabil hislerini ancak ifade etmiş ©- Tarum. Hariciye Veziri hazretleri, Güzel Irakın her sahada inkişafını gördükçe ve işittikçe ne kadar çok 8e- vindiğimizi ve her gün şahidi olmak- ta bulunduğumuz terakkilerinizi na- #l samimi ve takdirkâr bir alâka ile takip etmekte olduğumuzu bilirsiniz. Kıymetli hatırası Türkiyeye menkuş olan ziyaretinizde bu duygularımızı bizzat müşahede etmek fırsatını bul- dunuz. Beliğ nutkunuzda işaret ettiğiniz ikinci bir noktaya temas etmeden sö- zümü bitirmiyeceğim, o da harici si- yasetlerimizdeki benzerlik cihetidir. Hakikaten her iki memleket hep sulh Için ve hep milletlerimizin refahı için çalışıyor. Evvelâ komşularımız baş- ta olmak şartile bütün dünya ile sa- mimi bir vifak içinde yaşamak emel ve gayretindeyiz. Memleketlerimiz a- rasındaki bağlılığın hep böyle devam edeceğine mutmain ve âtiden emin olarak kadehimi sevimli Irakın sev- gili kralı Celfletmeab Gaziülevvel haz- retlerinin kıymetli sıhhat ve afiyete > Genç üniversiteli- 'lerin kamp hayatı nasıl geçiyor? için Hürriyet tepesine, 11,5 de dö: 12 de öğle yemeği, ve bunu müteakıp nazeri ders, sonra saat 15 e kadar İs- tirahat, 15 den 18 ze kadar akşam ta- Mmleri, 19 da akşam yemeği, 19,30 da” akşam toplanlısı ve.bayrak merasimi, 21 de yat borusu. Üniversiteliler, ihsanı daima dinç Ye sağlam olması için asker ocağının bu programi kâfidir, diyorlar ve ko- mutan B. Şemsi İle teğmen B, Şefi- ğin kendilerine gösterdikleri kardeş #htimamını anlata anlata bitiremi- yorlar, Herkes 20 gün kampın az ol- duğunda müttefik, Saat 11,5 ga geldiği zaman günün sabah talimi kısmı bitmişti. Hepsi muntazam bir sıra halinde dizildiler. — Hazır ol! — Tüfek as! — Marş! 'Bu marş kumandasile beraber genç- ler şu şarkıya başladılar: Daima göklerde yüksektir başım, Çok şanlı olacak benim savaşım, Henüz pek gençse de şimdiki yaşım Sesimi herkese duyuracağım. Yüzbaşı B. Şemsi kır atının tizerin- den bağırıyor: — Adımlar 75 santim olmalıdır. Da- İma sert, dalma canh!. leri, dost ve kardeş necib Irakın saadet ve ikbali ve relsülvüzera çok değerli devlet adamı ve kıymeti! dostumuz | fehametlu Esseyit Hikmet Süleyman ile Irakın harici siyasetini büyük bir kudret ve muvaffakıyetle idare eden zatı devletlerinin sıhhat ve afiyetleri- ne içmek için kaldırıyorum. Amerikaya yatırılan ecnebi serma- yesinden alınan vergi arttırılacak Vaşington 24 (A.A) — Hazine ma- hafilinde beyan olunduğuna göre, Amerikaya yatırılmış olan ecnebi ser- | mayesi kazançları üzerinden alınmak- ta olan vergi arttınlacaktır. Serma- yesi Amerikada olup da kendileri Amerikada oturmayan ve hariçte bu kazançları çekenlerden alınacak ver- gi yüzde 35 e çıkarılacaktır. SENELİK 1400 kuruş 2700 kuruş 750 > 1450 > » 60 >» — > Posta ittihadına dahil olmıyan ecnebi memleketler: Seneliği 3600, altı aylığı 1900, üç aylığı 1000. kuruştur. ü Aras diyor ki: (Baş > birinci sahifede) milletlerin nifakından doğacak men- faate dayanan her siyasetin menfi ol- duğuna kanliiz. Fazla olarak Arap birliğinin alâkadar Arap miiletlerine aid birşey olduğu fikrindeyiz. Biz bu- na karışmayız. Vaktile Fransa ile İn- gilterenin mandası altında bir Arab imparatorluğunun tesisine müuarız İdik. Zira bu kadar menfaatlerimiz bulunan bu memleketlerde bir Fran sız - İngiliz itilâfını kabul edemezdi! Aşikârdır ki, bizi birinci derecede alâ- | kadar eden meselelerin müzskeresin- den hariç birakılmamızı istemiyoruz. Avrupa siyasetine yardım etmek isti- yorüz, fakat Şarkın hizmetinde kal- mak şartile... Dostlarım B. Delbos ve B. Edenle yapmış olduğum mülâkatlar, dünya Sulht için hakikaten çalışan müm- taz adamlarm evsaf ve meziyetlerini takdir etmek fırsatını verdi. Türkiye onların ülkülerile müşterektir. Hatay itilâfı Müteakiben B. Tevfik Rüstü Aras Hatay itilâfına da temas ederek de- miştir ki; — Ceneyre itilâfı dürüst olarak ve gizli bir fikir geslenmeksizin tama- İ men tatyik edilecektir. Bu meselenin halini vâ Cemiyetine tevdi ete mek suretile en iyi melodü takip et- tik. Hatayda çıkan hâdiseleri, ortadan kalkması lâzım gelen sultefehhümler olarak telâkki ediyoruz. Bunlara bir nihayet vermek lâzımdır. Aksi takdire de bu, iki tarafın menfaatler ne zarar verecektir. Suriyelileri severiz, onları mesud ve müreffeh görmeği bütün kalbimiz- | le temenni ediyoruz. Türkiye Hariciye vekili İskenderun limanının parlak bir istikbale namzeğ bulunduğunu söylemiş ve demiştir ki? — Suriye bize itimad etsin. Bun- dan kendisi istifade edecektir Zira İs- kenderun meselesinin halinden son- ra memleketlerimiz arasında hiç bir ihtilâf olmıyacaktır. Suriye kendi in- kişafı için gümrük ve ticaret itilâfna- melerini tadil ettirmekte yardımınızı görecektir. B. Aras, Suriyenin Cehevre itilâf- namesine iltihak etmemesi ihtimali hakkındaki suale karşı da demiştir ki: — Türkiye Büyük Millet Meclisi, itilâfı tasdik etti. Fransız parlâmen- tosu da pek yakında tasdik edecektir. Fransanın imzası, mandater bir dev- let olduğu cihetle, Suriye hududlarır nm masuniyetini tekeffül eden bu iti- lâfın meriyete vaz'ı için kâfidir. Akdenizin yarbinde vahim hadiseler çıkmasından (Baş tarafı birinci sahifede) bir İtalyan gemisine hücum için hü- kümetçi İspanyol tayyerelerine emir verilmiştir. | İspanya sahilleri abloka mı | edilecek? İ Londra 24 (A.A) — Romadan ge- len ve İtalyanın İspanya sularındaki harb gemilerini orada tutmakla ikli- fa etmiyerek Valenciaya yapılacak bü- tün gönüllü ve harb malzemesi nak- Yiyatının yolunu kesmek için bu ge- miler kumandanlarına talimat vere- ceğine dair olan haberler Londrada, cumhuriyetçi İspanya sahillerinin ab- lokası için bir teşebbüs addedilmekte ve bu teşebbüsün çok vahim metice- ler tevlit etmesi ve beynelmilel sulh için hakiki bir tehlike teşkil eylemesi muhtemel olduğu beyan olunmakta- dır. Bu haberlerle, Almanyanın kendi menafiinin bhimayesini temin etmek hakkını muhafaza edeceğine dair olan yarı resmi Berlin tebliği arasında bir münasebet görülmektedir. Maamafih bu haberlerin İtalya ile Almanyanın (hakiki) niyet ve tasav- vurlarma tekabül etmemekte olduğu dmid ediliyor. Malagaya çıkarılan gönüllüler Cebelüttarık 24 (A A.) — Malaga- dan bildirildiğine göre geçen - hafta fiç gün içinde geceleyin Malagada 10,000 İtalyan karaya çıkarılmıştır. Yeniden İtalyan gönüllülerinin gel- mesi beklenilmektedir. Birkaç zamandanberi Malaga ya- kininde bulunmakta olan Alman hârb gemileri ortadan kaybolmuştur, İtalyanın vaziyeti Roma 24 — İtalyan gemileri İspan- yol sularındaki kontrol işinden çekil- miştir, Maamafih gemiler bu suda kalacaklardır. Her hangi bir taarruz olursa derhsi harekete geçeceklerdir. Almanya ve İtalya, şimdiye Okadar kontrolüne kendilerinin memur ol- dukları mınftakada bu işi İngiliz ve Fransız gemilerinin yapmasına mu- halefet edeceklerdir. İtalya, Valeneiaya yiyecek götüren gemilerin kontrolünü düşünüyor. İtal- yanın, Almanya tarafından yapılma- « muhtemel bir mukabele bilmisile iştirak edip etmiyeceği belli değildir. Yalnız Almanya !le İtalya arasında tam bir tesanüd bulunduğu nokta- sında israr ediliyor. Moskovada heyecan Moskovü 24 (A.A.) — Havas ajansı muhabirinden: Almanya ile İtalyanın kontrol sis- teminden çekilmeleri, büyük bir he- yecan tevlid etmiştir. Fransa ile İn- korkuluyor gilterenin bu husus ile Sovyet - Rus- yadan daha ziyade yakından alâka- dar oldukları ve bu meselede vaziyet almanın bu iki devlete aid bulunduğu ehemmiyetle kaydedilmektedir. Alman gazeteleri ne diyorlar? Berlin 24 — Alman gazeteli manyanm şimdilik «demi müda komitesinde kalacağını, yalnız kon- trol işini kendi hesabına yap: yazıyorlar, Bazı gazeteler nın ademi müdahale kom ir de çekilmesi ihtimelini ileri sürüyor- lar. Bir gazete: «Almanya ile İtalyanm rehberi ideal âmilerdir, İspanyol mik letinin ıstırabına nihayet vermelidir.» diyor. Gazeteler «İspanyol bölşevikleri bir kere daha Almanlara taarruz etmeğe kalkarlarsa ertik Almanya B. Edenin gsrib mütalesi miyeceklerdir> diyorlar. İtalyanın bir tekxibi Roma 24 (A.A) — İlelyan m. filinde, güya İtalyanın İspany: bir müdahalede bulunmayı dığına dair İngiliz kaynal çikan haberlerin temamile ası'sız ve bethahane olduğu beyan edil dir İtalyan gazetelerinin makaleleri Roma 24 — Bütün gazeteler hara- retli makaleler yazıyorlar. Tribuna diyor ki: «Fransanın ye İngilterenin leri tahi&ikat Almanya için bi rel teşkil eder. Binaenaleyh Air bunu kabul edemezdi. Böyle bi Mf aynı zamanda kontrol komitesinin Tuhuna da muhaliftir. Çünkü bu ko- mite âzasından her biri diğerlerinin sözlerine karşı asğari bir itimad gös- termekle mükelleftir.» Lavaro Fascista gazetesi de diyor «Almanya çok uysal da Halbuki İngiltere ve Fra Adım atmamışlardır.» B. Edenin B. Delbosa tebrik telgrafı Paris 24 (A.A) —B. Delbos, B. Edenden bir telgraf almıştır. İngiliz hariciye nazırı, B. Delbosa tek haris ciye nazırlığına tayininden dolayı teb- rik etmekte ve şöyle demekt, «Sulh lehindeki mesaimizi tevhide devam edebileceğimizi öğrenmekle bahtiyarım.» Eskişehirde AKŞAM neşriyatı 4Ses - Işık» müessesesinde sati- olanlara hususi tenzilât yapılır. hır. «Akşam» gazetesine abone