24 Haziran 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10
Şimdi ithalât mevsimindeyiz. İhra- cat için hiç bir mıntakada fasliyet başlamamıştır. Çünkü yeni sene mahsullerinden mühim bir kısmı id- rak edilmemiş, ve piyasalara arzedil- memiştir. Hattâ üzüm, tülün, incir gibi mahsüllerin rekoltesini tayin et- mek bile mümkün değildir. Bunu kati olarak tayin “etmek için, “önü- müzde aylar vardır, Buğday rekoltesi Yalnız buğday rekeltesini-rakkam- larla ifade etmek zamanı gelmiştir. Şimdiye kadar mahsulün bol olaca- ından tahmin yapmak suretile bah- setmiştik. Sonra bu tahminlerin ta- hakkuk “ettiğini yazdık. “Şimdi ise buğday rekoltesini rakkamlarla ta- yin edecek bir mevsime giriyoruz. Ge- çen seneki rekolte 3 milyon 200 bin tondu. Bu miktarı rekor diye kabul etmiştik, Çünkü 936 senesine kadar bu derece bol mahsul elde edileme- mişti, Bu seneki rekoltenin de $ mil yon ile 3 buçuk milyon arasında ol duğu iddin edilmektedir. Maamafih, hakiki rakkamı, Ziraat vekâletinin resmi bir surette ilân etmesi daha doğrudur. Vekâlet böyle bir rakkam İlân edecek olursa, piyasada flat te- mevvuçlerinin de önüne geçmiş ola- caktır. Yeni sene omâhsulünden Ziraat bankası buğday alışlarına başlamış- tır. Henüz ihracata başlanmamıştır. Tütün mahsulü ne kadar? ütün mahsulünün bol olacağın- dan bahsetmiştik. Bunun da sebebi, geçen sene tütün çok-para ettiği için, zürra tütün ekimine fazla rağbet gös- termişlerdir, Yapılan tahminlere gö- Te,“yülnız Ege mmntakasında 25 mil. yon kilodan fazla 'tütün elde edile- cekti. Son yağmurlar, bu ilk tâhmin- leri değiştirmiştir. Egede bazı tütün fidelerinin bozulduğu söylenmekte- dir, Bundan sonra da, dolu ve ziraale faydalı olmıyan yağmurlar zuhur ederse, tütün mahsulü evvelce tahmin edildiği gibi bol olamıyacak- tır. Maamafih bundan memnun olan yok değildir. Bu tacirlerin fikrine göre, bu sene fazla tütün mahsulü olsaydı, fiat düşkünlüğü gi- bi tehlikeli bir hâdise karşısında kar Pirinç bol olacak Bu sene pirinç mahsulünün de bol olacağından bahsedilmektedir, Maa- mafih piyasadaki stoklar bittiği için, pirinç fiatlerinde bir yükseliş görül- mektedir, Fakat bu yükseliş 'arızidir. Yakında yeni'mahsul piyasaya ar26- dildikten sonra fiatlerin ineceğine şüphe yoktur. Simdi piyasada “Mersin pirinçleri 16 kuruşa, Adapazarı 14, Bursa mal ları 21 kuruşa kadar satılmaktadır, Patates — Son günlerde patates fi- atleri pek ucuzlamıştır. “Kilosu 23 kuruşa kadar düşmüştür. Adapaza- rından piyasaya fazla mal gelmesin- dön ileri gelmektedir. Maamafih bu kadar düşkün finti haber alan, Ada- pazarı müstahsilleri, “İstanbul piya- sasına fazla mal göndermekten vaz- geçmişlerdir. Şimdi, Adapazarlı pata- teş tacirleri piyasanın “İhtiyaçlarına ve trleplerine göre'mal göndermekte. dir, Zeytin, zeytinyağ Zeytin rekoltesinin bol olacağın- dan bahsedilmişti. İstanbul mntaka- sınd, geçen seneye nisbetle bol mah. * sul idrak edilecektir. Zeytin istihsa- linde büyük bir rol oymyan, Ayvalık, Manisa gibi mıntakalarda da mahsu- lün iyi olduğuna dair haberler 'alın- maktadır. Fakst bu Iyi haberler de pi- yasa üzerinde tesirini göstermemiş- tir. Ne zeytin, nede zeytinyağ fiatle- rinde düşkünlük yardır, Yalnız tüg- car, önümüzdeki sene, mahsulün bol olacağını tahmin ederek Yintleri arf. tırmağa teşebbüs etmiyor, Miaftalık piyasa Buğday, Tütün, Zeytinyağ rekoltesi bu sene nasıldır? AKŞAM (BORSAJ İstanbül 23 Haziran 1937 (AKŞAM KAPANIŞ FİATLERİ) Esham ve Tahvilât İst. dahili (o 95,—)|İş.B: Hamiline 9/90 Kuponsuz 1933 » Mücssis 77,— istikrarı oo 95, İT.C. “Merkez Ünitürk ( 18,10,—| Bankası (o “7— imar vr mi » Mi 1740, reket ettiği haber alındığı gibi hemen Mısır hükümetince fesad ve mazarra- » Mi 17,35,—) Telelon 6,50 vi Mümessil | 43,80) “Terkos a a » N 4050 Şe mi İN, m A > M tdeğir. 10,— b iy Balkı <p0Ü) Şile © e OY gem iliyecile Satkntiğğini ven Para (Çek fiatleri) N Paris o, 17,68;50) Prag (2246275) 'ya bildirdi. Londra 627,—| “Berlin 196,70 Murad beyin:muhabere ettiği Ahmed Nev York 78;75,—| “Madrid 137,55 Rıza beyle fikir ve meslek itiberile Milâno 149840) geleni saas — | elramıyacağı Atina 67,16;10 : ziyade meydana çıkıyordu. c 843,95) Zet 4,1610) © Ahmed'Rıza beye saraydan mükem- Brüksel 467 | Pengo © 40075) mel teklifler tevali ediyordu. Bir'de- Amsterdam 143,20 “Bükreş (1070175 mir mk ma Si etli Moskova 25 hat emniyeti için bir Seg ileten aeres? 24021 ecnebi sefaretin kefaleti kabul oluna- Diğer taraftan, piyasada sabunluk zeytinyağ stoku azalmıştır. Bu yüz- den sabun Yiatlerinde bir yükseliş gö- 28 çarpmaktadır. Fâkat bu fiat-yük- selişinin daha uzun müddet devam etmesine de imkân yoktur, Çünkü bir kaç ay sonra piyasaya yeni sene- nin zeytinyağı çıkacaktır. Bu sene zeytinyağ üzerine fazla miktarda ih- racat olacağı tahmin edilmektedir. Çünkü İspanyadaki dahili muhare- beler devam etmektedir. Bu itibarla dünya zeytinyağ fialleri ayni seviyeyi muhafaza edecektir. Tereyağ fiatleri Mevsim -münascbetile, tereyağ fi- İSTANBUL cağı da kendisine bildirilmişti. atleri.de düşmektedif Trabzon yağ- TİCARET ve ZAHİRE BORSASI Fakat müteassıp pozitivist mak- ları 85. kuruşa kadar satılmaktadır. 23/6/937 sadına nail olmadan ımaişetçe müza- ———— mmm) yüke zehrini son damlasına kadar İç- FİATLER CİNSİ Aşağı Yüken KePa KrPa | parça peynir bulamıyordu; bazan Urfa yağları ise 82 kuruştan muame- le görmektedir. Maamafih piyasada Urfa malları pek azdır. En ziyade, pi- yasaya Trabzon malı gelmektedir. Tereyağ fiatlerinde bu kadar düş- künlük olduğu 'halde, vejetalin fiat- Buğlem .. 2 İ yordu; kaşın her zaman “üstüne giye- lerinde “pek az bir düşüklük vardır. Mei oi 340 EŞ cek bir pardösüsü bile bulunmuyor Vejetalin, toptan'53 “kuruşa satıl. | Arasi. ŞE ne maktadır. dörder yila Hürriyet fikirlerini samimiyetle bes- Tiftik ve yapağı — Piyasada iş yök- | Mısır beyaz 425 —— liyen genç Türkler arasında: tur, Yalnız Sovyet Rusya ticaret mü- | Pamuk 48 — —— AÂbıruya batırıp ekledemem ekmeğimi! messilliği piyasada tetkikat yapmak- | Yapak kızıl 5— —— Diyerek böyle sefilâne yaşıyanlar tadır. İngiliz firmalarının tetkikleri | Peysir beyaz 26 — 2720 | azdeğildi. de devam etmektedir. Masmafih, a m tiftik piyasası her sene böyle durgun bir devre geçirdikten sonra, birdenbi- re faâliyet.devresine girer. Tiftik tar cirleri, «bu. sene de.böyle olur» diye düşünüyorlar. Yapağı üzerine de iş yoktur, Fındık — Mahsul halkında iyi ha- berler alınmaktadır. Fakat mahsulün miktarını tayin etmek zamanı gelme- miştir. İhracat yoktur. Esasen ihrac edilecek stok -mal da kalmamıştı. Bu sene, İspanya -muharebeleri yüzün- tüncü hoca Yakub efendi namı altın- da İzmire “gitmeği 'bile göze almış, iki sene orada faaliyette bulunmuş- DIŞ FİATLER aa amm den, fındık Yiatlerinin yüksek olaca- :| Buğday: — anal : e Kr. | dur) üphu . i Gi > ğma şüphe yoktur. Diğer ihracat — be 2 Ahmed Rıza bey Murad beyle uyu- maddelerimizden balmumu, kitre gi- ” şamıyacağını daha Murad beyin fira- bi Ba. | Arpa: Anvers 5.9» maddeler üzerinde iş yoktur. Mineli 352 » | zamn ilk günlerinde anlamıştı, lık ihracatı -mevsimi'de “geçmiştir. Keten T. * Londra 285 » Ahmed Rıza bey Mizanin siyasi Hattâ mahalli ihtiyaç için bile pek az | Fındık G: Hamburg 94,45 >» | mesleğini (Muhammedin “tennetin- balık tutulmaktadır. “Konserve fab- İ Fındık 1. *Hamburg 94,45 >» den bir sada!) telâkki ederek istihza- | larla karşılamakla idi! Meşveret ga- zetesinde Murari beyi Jön Türklerin gözlerinden düşürecek kalem iğneleri eksik olmıyordu. Murad bey hâlâ Ermenilerle anlaş- mak çaresini arıyordu. Ahmed Rıza bey ise bunu ihmal ediyordu. Mısırdan çıkmak lâzımgeldiği gün- derde artık Murad bey tek başına ça- rikaları, sardalye “toplamaktadır. Meyva fiatleri Piyasada meyva Üatleri enucuz “İl devresine girmiştir. Vişme toptan 6 kuruşa kadar satılmaktadır. Fakat perakende olarak kilosu 15-20 kuruş- tur. Kayısı #iatleri 30-95 kuruş ara- sındadır. Bu mallar, Malatya kayısısı diye satılmaktadır. Halbuki Malatya “fi kayısısı pek nadir olarak bulunmak- tadır. Flati de:60 kuruştur, Akba müesseseleri Ankarada her dilden kitap, ga- zete, mecmua ve kırtasiyeyi ucuz olarık AKBA müesseselerinde bu- labilirsiniz. Her dilde kitap, meo- gazeteleri için ilân kakal, abone kaydedilir. Undervodd yazı ve he- Ja kilin Ankara ete a mm a Telefon: 3: HA, Progra- mını kabul eylemeği zaruri gördü; 'Parise gidip Terakki ve İttihad cemi- yetine girmeğe karar verdi. Parise vardığı gün Ahmed Rıza bey kendisi- ni karşılamağa gitmemek için güya Ermenilerle müzakereyi vesile ederek ondraya savuşmuştu. Murad bey da ha Mısırda iken Paristeki Zönlerle “Ahmed Rıza bey arasinda ihtilâflar bulunduğundan haberler almakta idi. Mısırda sıhhati muhtel olmuş bu- lunan Murad bey iki hafta kadar bir köyde vakit geçirdi. Malatya (Akşam) — Malatyanm en | cik diye anılan bu köyün birkaç kilo- Murad beyin Mısırdan Fransaya büyük ihtiyaçlarından biri sudur. Ger. | metre ilerisinde Pınarbaşı adını taşi. | hareketi tizerine Abdülhamld tarafın- yn: a e dan verilen emir üzerine Paris Os- dır. Yalnız bu.sular kuyu suları memba vardır. mani Murad Fransanın ğu için ekserisi 56 70 nisbetinde ki Malatyanın su ihtiyaçlarına kâfi. | gam asayişin tile Mile sala Bn reçlidir. Son zamanlarda hükümet | Fakat üzeri açık bulunduğu için iç #htilâlci> olduğundan bahisle Fransa- memleketimizin bu ihtiyacını göz önü-| mek hususunda istifade edilmiyor. | dan tardını fitimas etti, (1) ne alarak bizi su derdinden kurtarma. | Su işleri idaresi bu suyu demir boru» Ml eşieiğn ğa karar vermiştir. Şehme on sekis ki. | Jar içinde ve ikt koldan Malatyaya gö (1) Parlete çıkan Meyvereti 15 ind İometre uzaklıkta bulunan ve Gönder | tirmek için faaliyete başlamıştır, laha, 1895, SARAY ve BABIÂLİNİN İÇ YÜZÜ Yazan: SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM — Tercüme iktibas hakkımahfuzdur* Telrika No. 904 Murad - Ahmed Riza beyler ihittilâfi, Pariste büyük bir toplantı 24 Haziran 1937 Murad bey köyde dinlendiği sırada birgün bir Fransız polis komiseri ge- lerek dah'liye nazırı namına şu yolda bir tebliğde bulundu: — Fransa, Osmanlı hükümetile arasındaki iyi münasebetleri bozabi- lir. Bunun için dahiliye nazırı Fran- sadan çıkmanızı rica ve tavsiye -edi- yor. Rızanızla çıkarsanız size müna- sip miktarda tazminat dahi verilecek- tir. Murad bey Fransayı ancak cebren çıkarılırsa terkedeceği cevabını verin- ce komiser gitli, birdaha görünmedi. Ahmed Rıza beyin Fransadan çıkarıl- hsller Meşveretin muntazaman neş- rine meydan bırakmıyordu. Fakat hürriyelperverlerin gayretleri böyle siyasi tazyiklere inzimam eden mal- şet darlıkları bile sönmü- yordu. Doktor Şerafeddin Mağmumi, Akkâ menfasından kurtularak Avrupaya kaçmış olan kaymakam Şelik, “Ra- dostan kaçmış Çürüksulu binbaşı Ah- Hepsi Ahmed Rıza beyin aleyhin- de bulunuyorlardı. Murad beyin hak- kmda emniyet gösterdiği Ali Kemal Riza beye -meyyal bulunuyordu. İs- tanbullu Alber Fua ve Suriyeli Halı Ganem ile Rumlardan aAristidi ve Ar- navut Şerif bey de kalemlerile (Meş- veretin) neşrinde Ahmed Rıza beye yardım. ediyorlardı. Murad beyin memlekette ve genç- ler arasındaki şöhreti Ahmed Rıza beyi gölgede bırakacaktı. “Hethangi bir teşkilâtta ikinciliği kabul edebile- cek bir mizacda olmıyan Ahmed Rıza bey de her fırsatta Murad beyin hay- *siyelini kıracak muamelelerde kusur elmiyordu. Murad beyin 'istiğna tav- TI göstermekle beraber Jön “Türk ha- rekelinin başında bulunmaktan hoş- lanması tebii idi. Ahmed “Rıza bey Londradan Parise dönünce Murad bey Ermenilerle temas “messlesinin ciddi bir şey olmadığını anladı. Paris- teki Jön Türkler umumi bir içtima yapmağa karar verdiler. Böyle top- Jantılardan dalma kendi aleyhinde bir şeyler çıkacağını bilen Abdülha- mid bunların vukubulmaması için si- yasi teşebbüsleri diriğ etmezdi Bir defa bu yolda bir içtimam men'i için Paris sefareti vasıtasile Fransa hükü- meti nezdinde sıkı teşebbislerde bu- Tunmuş, fakat menettirmeğe imkân görememişti. Abdülham'din bunu Fransa cum- hurreisi Loubet'nin -zâfma hamletti. ği ve mukarriblerine: — Bu müsüö Loubet'de hakikaten devlet adamı değilmiş! Ne beceriksiz herif! Allah belâsını versin! Bu hüin Jön Türklerin kongrelerini bile mene muktedir olamadı! Yolunda şikâyetlerde bulunduğu ri. vayet edilir! heyetin kontrolüne verilecek, türkçe Meşverete Murad, Fransızca Meşve- rTete Ahmed Rıza beyler başmuharrir olacak, yazılar o dört kişinin tetkikin- den geçecek, Pariste bir (merkez mü- dürü) gençlere nezaret ve yardım ede» cek, münasebetsiz hareketlerden on- ları korumağa çalışncak, cemiyetin mührü, hesabı bu müdürde buluna caktı, (Arkası var),
