31 Mayıs 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

— SUR FE PATE İN. 31 Mayıs 1937 Mi . ARADA SIRADA: ——————— Azlık okullarında Türkçe Rurm, Ermeni, Musevi vatandaşla» Kin asırlardan beri içimizde yaşadık- ları halde bir türlü, istediğimiz ve is- #edikleri gibi Türkçeyi konuşamama- ları şivelerinin bizim şiyemize aykırı »lmasından da ileri gelmiyor mu der- Siniz?.. * Bugüne kadar, azlık mekteplerinde Türk tarihine, Türk coğrafyasına, Türk diline ehemmiyet | verilmediği malümdur, fakat © mekteplerde Seyrek asırdan beri Türkçe okut- turulduğu da inkâr o edilemez. Fakat bu Türkçe tedrisata rağ- men, azlık Türkleri Türkçeyi doğ- Yu dürüst konuşamamaktadırlar, Bu- gün hâlâ otuz iki yaşında bir Rum Yalandaş size: — Ne vakit ki yapazak bir oyun, sen çzok beyenezek... Cümlesini söyliyecek, aynı yaşta bir E a iyliyecek, aynı yaşi £ — Anloorsun ne dediysem... Diye dikkatinizi celbedecek ve ge Me aynı yaşta bir Musivi vadandaş: — Yelince yoruşalim ulmaz mi? Şeklinde lâf edecektir. Bugün ar- lk okullarında Türkçe tarih, coğraf- Ya ve okumağa ne kadar ehemmiyet sersek, bu derslerin saatlerini ne ka- yiz çoklaştırsak,Rum, Ermeni, Musevi , şive ve telâffuzları dü- Yelmedikçe, onlar; tam manasile okutacaklarda bu hassa «Geloorum» diyen münevver bir Er- Meni «Yordum» diyen münevver bir bir «Sormus» diyen münevver Rum Türk kültürü ile beslenmiş bir müsteşrik gibi kalır. «Azlık mekteplerinin ilk beş sene de Çocukların şive ve telâftuzlarını gzeltmeğe çalışmalıdır, bunun için 51,293 sene tarih, coğrafya ile türkçe iEretmenler ayrılmalıdır. Azlık okul- eman ilk kısımlarında ders verecek Türkçe öğretmenler düzgün şiveli, çaifunlar pürüssüz olanlardan se- li ve bu öğretmenler, musiki öğ- e ile teşriki mesai etmelidir. a ve coğrafya | tedrisati daha > ihtisasa taalluk eder; her tarih “oğrafya ök ürüssü, dâftuzlu, şivesi İstanbul şivesine yön Gizer temin elenme: Hakağ ur okotacaklar da bu hassayı Azlık okullarındaki Türkçe öğret- ia talebelerin hangi harfleri fe- bozuk okuduklarını tesbit ve o üzerinde durup çocuğa doğ- a glâffuzu talim etmelidirler. Mese- «ağı Di mekteplerinde bir türlü bu” diyemeyip «agaç» diyen tale- Pek çoktur. Bozuk telâffazu Me dedirtmek suretile yavaş yavaş Di tmek kabildir. Ancak öyle harf- Söyliyemiyenler | bulunur ki, on- düzeltmek için musiki öğretme- biri i mesai zaruridir. Meselâ b. solum diyemez culur» der. Bu bira fun «O» gibi söyletmek Tür da Musiki öğretmeninin işidir. kee “öğretmeni sınıfta çocuğun Bvesini düzettmek için uğraşırken # Solfej dersinde «Lâs yı «Lâğ» Türk, Yu «Doğ» diye telâffuz ettikçe *€ Öğretmeninin mesaisi boşa telâş Azlık vatandaşların şive ve uzları düzelmedikçe de, kültür aş anlığını, un himmetleri ne kadar ol- zi €dilen, beklenen semereyi tam PK veremez. Bizce, alfabedeyken telâffuza ehemmiyet vermek Şive ve telâftuzu düzgün öğretmenle- ©N esaslı vazifesi olmalıdır. Selâmi İzzet Sedes Süt işi Belediye yeniden tedkikat yapmağa başladı Belediye yedi, sekiz sene evvel süt işini ıslah için bir Şirket teşkil etmiş- ti. Bu şirket bir kaç ay çalıştıktan sonra iyi bir netice alınamadığından dağılmıştı. Belediye şimdi süt işi ile yeniden fuğraşmıya karar vermiştir. İktisad müdürlüğü bu hususta tedkikat yap- | maktadır. Müdürlük Avrupa memle- ketlerinde süt işinin nasıl idare edil- diğini, İstanbulda mevcud inek mık- tarımı, sütün nasıl nakledildiğini, şeh- re ne mıktarda süt getirildiğini araş- tırmaktadır. Bu tedkikler bittikten sonra beledi- ye kati bir karar verecektir. Yeni 4 havuz Inşaat sonbahara kadar bitecek Belediye sular idaresinin mevcud dört filtre havuzuna ilâve olarak, 100 bin lira sarfile, dört havuz daha inşa etmeğe karar verdiğini yazmış- tık. Suler idaresi idare meclisi tarafın- dan verilen bu karar, belediye reis- liğince tasdik edilmiştir. Havuzların inşasına yakında başlanacaktır, Bu dört havuz önümüzdeki sonbahara kadar bitecektir. Terkos gölünden şehre akıtılan su mikdarı, her sene birax daha arttığı | için şimdiki havuzlar İhtiyaca kâfi gelmiyordu. Bu yeni dört havuz inşa edildikten sonra gölden gelen su da- ha kısa bir zamanda tasfiye edile- cek ve o nisbette şehre daha bol su verilecektir. . Havuzlar inşa edildikten sonra şeh- rin bütün mıntakalarında, yirmi dört saat içinde hiç fasıla verilmeden müs$- Yuklarda, aynı mikdar ve nisbette su bulmak mümkün olacağı temin edili- yor, Açıkta denize girenlerden para cezası alınacak Denize girme mevsimi yaklaşıyor. Bu münasebetle polis ve belediye, a- çıkta denize girilmemesi için tedbir almaktadır. Açıkta denize girenler yakalanarak kendilerinden ilk seferde 3 lira ceza alınacaktır. Tekrarı halin- de ceza şiddetlendirilecektir. Para cezası veremiyenler ikamet- güha rabdedilecekler, muayyen zaman zarfında para cezasını veremezlerse hapsedileceklerdir. Karpitle oynıyan bir çocuk yaralandı Cibalide oturan Ali ve Rıza ismin- de iki küçük çocuk dün evlerinin önündeki arsada bir çukur kazmış- lar ve içini karpitle doldurmuşlardır. Bir kibrit çakınca karpit parla mıştır, Büyük bir gürültü mahalle halkını telâşa düşürmüştür. Çoruk» lardan Rıza yüzünden ağır surette yaralanmı: ŞEHİR HABERLERİ Orta mektepler Bu sene dört mektep daha açılacak İstanbulda bu sene yeniden 3 orta mekteb açılması kararlaştırılmışlı. Bu mekteblerden biri Heliçte, diğer ikisi Samatya ve Fatihte açılacaktır. Yapılan tedkikler neticesinde şehrin Anadolu yakasında da mevcud orta mekleblerin ihtiyaca kâfl gelmediği anlaşılmıştır. Burada da bu-sene ye- ni bir mekteb açılacaktır. Bir sandal devrildi, içindeki balıkçı kurtarıldı Beykozda balıkçı Niko sandalını Kavağa giden bir motörün arkasına bağlamıştır. Motörle sandal bir müd- det arka arkaya giderken birdenbire aralarındaki ip kopmuştur. Bu sırada arkadan gelen Morina adında bir başka motör Nikonun san- dalına çarpmıştır. Sandal devrilmiş fakat Niko kur- tarılmıştır. Sokakları sulama işi Belediye temizlik müdürlüğünün İstanbul sokaklarının sulanması için bir proje hazırladığını yazmıştık. Pro- je belediye reisliğine verilmiştir. Re- islik projeyi muvafık bulduktan son- ra bunun tatbikine başlıyacaktır. Mevcud sulama arazözleri ihtiyaca yetmezse yeniden iki arazöz satın ala” caktır. El işleri Yakında bütün ilk mekteplerde sergi açılacak Bugünden itibaren ilk mektebler- de son sınıf talebesinin imtihanları- na başlanıyor. Bu imtihan bittikten sonra her mektebte birer sergi açılar caklır, Mekleb sergilerinde çocuklar rın bir sene içinde yaptıkları el işle- Tİ, resimler vesaire - gösterilecektir. Her mekteb sergisinde en güzel, en muvaffak olmuş parçalar bunlar her muntakada tesis edilecek müşterek sergilerde yeniden teşhir edilecektir. Mıntaka sergilerinin yer- leri maarif müdürlüğü . tarafından kararleştırılacaktır. Eski karısının evini taşlamış Zabıta, Süreyya isminde birini ya- kalamıştır. Bu adamın işlediği suç, Kasımpaşada Yeniçeşme civarında oturan evvelce ayrılmış olduğu karı- sının evini taşlamak ve camlarını kırmaktır. Süreyya, bu işi sarhoşluk- la yaptığını, ne yaptığını da bilme- diğini söylemektedir. Hakkında taki- batta bulunulmaktadır. İki yangın başlangıcı 1 — Kadıköyünde oturan bayan Hanifenin evinden yangın çıkmış lâkin etraftan yetişilerek söndürül- müştür. 2 — Gedikpaşada leblebici Arifin dükkânının bacası tutuşmuş, söndü- rülmüştür. Tamir için yeni bir Rumen torpitosu geldi Dün limanımıza bir Rumen tor- pitösu gelmiştir. Torpito hayuzları- mızda tamir edilecektir. Rumen tor- pitosu bugün Halice girecektir. 100 otobüs Belediye, müra- caatları tedkik etmeğe başladı Belediyenin Avrupadan 200 otobüs getireceği yazılmıştı. Bu münasebet- le firmalar beldüiyeye baş vurarak uzun vade İle otobüs satmağı teklif etmişlerdir. Belediye ilk olarak 100 otobüs ge- tirmek niyetindedir. Bunların para- sının üç sene içinde ödeneceği ümid ediliyor. Belediye yapılan teklifleri tedkik ederek 100 otobüs için anlaş- ma yapacaktır. Diğer 100 otobüs daha sonra sipariş edilecektir. Bir otomobil bir genç kızı yaraladı Hüsameddin isminde birinin idare ettiği otomobil dün Beyoğlunda mat- mazel Bellaya çarpmıştır. Kaza hakkında tahkikat yapılmak» tadır. Devlet şimendiferlerinde bilet al- madan seyahat eden yolcular yaka landıkları zaman kanunen mahke- meye verilmekte ve suçları sabit olun- ca bilet ücretinin iki misli para ce- zasına mahküm edilmektedirler. Sultanahmed — birinci sulh ceza mahkemesine bu yüzden 16 kişinin evrakı verilmiştir. Fakat bunlardan on beşi ilk tahkikat esnasında yalnış adres vermiş olduklarından adresle- rinde bulunup mahkemeye çağrıla- mamışlardır. Yalnız Hatice adında bir kadın suçlu mahkemeye gelmiştir. Muhakeme esnasında Hatice, acele İ- le bilet almadan trene bindiğini söy- liyerek hâkime: — Bay hakim. Şu ötuz kuruşu alı- niz da cezama sayınız, bu yüzden mahküm olmayım.. Diye mahkemede ceza parası ver- mek istemiştir. Hâkim, mahkemede para alınmıyacağını bildirmiş ve mu- hakeme neticesinde Hatice bilet üc- retinin iki misli olan sekiz kuruş on para cezal nakdiye ve sekiz kuruş ta mahkeme ma$ıafi ödemeğe mahküm edilmiştir. Kız bahçıvanlardan ikisi Nazilliye gidiyor Büyükdere fidanlığında yetiştiril. mekte olan kız bahçıvanlardan ikisi- nin 40 lira ücretle istihdam edilmesi için Nazilli belediyesi İstanbul beledi- İyesine müracaat etmiştir. İstanbul belediyesi bu müracaatı kabül etmiş- İki kız bahçıvan bugünlerde Nazil- liye hareket edeceklerdir. Bir sarhoş, kırdığı camdan yaralandı Üsküdarda Hüseyin isminde biri körkütük sarhoş olduğu halde Ah- medin kahvesine gitmiş ve birçok cam kırmıştır. Kırılan camlardan biri Ahmedin burnunun üzerine dü- şerek ağır surette yaralanmasına sebebiyet vermiştir. Biletsiz seyahat Bir kadın 16 kuruş 10 paraya mahküm oldu Eğlence .Cürmümeşhud mahkemelerinden birinde önüne gelen sokak kapısını çalarak kaçan bir adamın davası gö- rülmüş. Adama sormuşlar; — Ne maksadla kapıları çalıyor- dun? Suçlu cevap vermiş: — Vallahi fena bir maksadla değil, Eğlenmek için Muhakkak ki eğlenmek için hiç kimsenin sebebsiz kapı çalarak halkı rahatsız etmesine hakkın yoktur. Bu- nun için cürmümeşhud mahkemesi- nin bu eğlence düşkünü sata verdiği ceza güyet yerindedir. Lâkin suçlunun: — Eğlenmek için yaptım bu işi Sözü beni bayağı düşündürdü. Hakikaten İstanbul o derece eğlen- cesiz bir şehirdir ki insan bazı boş günlerinde: — Ne yapayım? Nereye gideyim diye saatlerce kafa patlatıyor. İstanbulda eğlence namına kışın sinemadan yazın denizden başka ne mikyasta bir eğlence mücadelesi aç- mak lâzım. Halkın ucuz ve iyi eğlen- mesini temin etmeliyiz... HE. Yeni gelecek göçmenler Şehrimize 15 haziranda Bulgaris- tan ve Romanyadan gelecek olan göçmenler için iki vapur hazırlan- mıştır. Göçmenleri şehrimize getir- mek iiçn hükümetçe seçilen heyet âzası bu vapurlarla gideceklerdir. Gelecek göçmenler, Tuzla tebhir- hanesine sevkedildikten sonra mü- retteb yerlerine sevkedilecektir, 'Tramvaydan atlıyan 21 kişi yakalandı Dün şehir içinde tramvaydan atlı- yan 21 kişi yakalanmıştır. Bunlardan 16 sındân birer lira ceza alınmıştır. Birer lirası olmıyan diğer beş kişi hakkında zabıt tutulmuştur. Karaya oturan iki vapur kurtarıldı Yeşilköyde karaya oturan Rumen bandıralı Bükreş vapuru ile İzmitte karaya oturan Yunan bandıralı Cor- ciyos vapuru gemi kurtarma şirketi tarafından kurtarılarak yüzdürül- müşlerdi: az Se suçları, kolay görülüp ce- e y görülüp i kolay buldukları için, cemi- Vel ekine telikki ederim bay Am- di, ... Meselâ bunların en başında tram- vaydan atlamak gelirl... .. Bu öyle bir suç ki ne gizli yapi ——İ — | .. Apaçıktır!... Hemen görülür ve R.A — Hear, pa bile yapan lan işlere benzer, ne bilmem meyeli, kanunun pençesine düperi,., mat da birer kere tramvaydan lari...