5 Mayıs 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

> 5 Mayıs 1087 ie a N e .. e e iki yeni tayyare Ingiliz -Japon münasebatı istasyonu Son samanlarda Japonya ile İngil- tere arasında birçok hâdise ve mese- leler yüzünden anlaşmamazlık peyda olmuştu. Pilvaki Vaşington ve birinci Londra deniz muahedeleri daha ziya- de Japonya ile Amerika arasındaki addiyet ve rekabetten bozulmuş ve ikinci Londra konferanımda da ayni sebepten Japonya hariç kalmıştı. Fa- kat bu konferansta İngilterenin çok ehemmyiet verdiği büyük harp gemi- lerinin hacımlarını ve büyük topların çaplarını tahdid için verilen karar- ların yalnız Japonya tarafından rede- dilmiş olması İngiltereyi teknik nokta- dan Japonyanın hakkı olmasına rağ- men çok müteessir etmişti. Bu esaslar kabul edildiği takdirde büyük harp gemilerinin ve düyük top- larının sayısı İngiliz ve Amerikan do- nanmalarına nazaran. dun bulunma smdan dolayı uzun müddet Japonya- nm donanması geride kalacaktı. Lâkin diğer taraftan bu düşünce ile Japon- yanın kati red cevabı vermiş olması İngilterehin bütün bahri plânlarını alt üst etmiştir. Gene bu deniz muahedelerinin bo- sulması üzerine Japonyanın İngiliz. lerin Hong Kong müstemlekesi ve üs- sübahrisi karşısındaki Formos adası- a: tahkim etmeleri İngilterenin Uzak şarktaki mevkiini tehlikede bırak- miş. imama en Naney'de (1704 ten 1709) a, (1733 ten 1735) e kadar iki kere Polonya kralı olan ve 28 sene Lorren Dükalı- ğını idare eden Stanizlas Lecinskinin hatırası kutlandı. Bu zat daha o zaman cihan sul- hü için bir eser yazmış ve demiş ki: — Her devlet başkalarının topra- ğına göz koymamalı, ancak kendi milletinin refahı yolunda çalışmal- dr. Bir «Devletler birliğir yapılma- sı bunun için en iyi çaredir. Stanizlas «Cemiyeti Akvam>s in bü- nisi imiş... İkiz mi? İki genç kız Detruna'da bir üni- versitede tanışıyorlar. Birinin ismi Polin E. Taylor, ötekinin ismi Polin Taylor. İkiside 22 eylül 1920 de doğmuşlardır. Biri Antario'da, öteki Mişiganda dünyaya gelmiş. İkisinin de saçları kızıl, ikisi de bir boyda ve bir ağır- hkta. İkisinin yüzüde çilli... İki ayrılmaz dost olan bu iki genç kız artık bir örnek elbise giyiyorlar, Gümrük memurları İngiltereden Marsilyaya bir vapur geliyor. Vapurdan bir tabut çıkarn- hor. Siyahlar giymiş bir kaç kadın- ia erkek te cenazeyi bekliyor... Fakat gümrük memurları koku alı- yorlar. 'Tabut açılıyor ve tabutun içinde cesed yerine yüzlerce sigara paketi buluyorlar, Adapazarında dikiş yurdu Bu askeri meselelere gayet mühim siyasi meseleler de inzimam etmiştir. İngilterenin Çin cumhuriyetinin yma- li ve iktisadi vaziyetini düzeltmek için! yaplığı her teşebbüs Japonyada Çini kendisi aleyhine techiz gibi hasmane bir hareket sayılıyordu. Japonyanın Çin hükümetini Kendisinin mali ve ktisadi tedbirlerini kabul ettirmek için sıkıştırması Londrada Japonla- rın bütün Usak şarka her suretle hâ- kim olmak istedikleri gibi mânalar verilmesine sebep oluyordu. On beş sene müttefik olarak ve ya- kın zamana kadar stkı dost olarak ya- ştyan bu iki devlet yukarıda saydığı- mız sebeplerle çıkan o anlaşmazlığın devamını hoş görmüyorlardı Japon- ya ile anlaşmak için İngilterede kuv- vetli bir cereyan ahiren belirmişti. Jâponya da anlaşmak için bir plân hazırlamıştır. Bu plâna göre şimali Çindeki Japonyanın iktisadi ve sevkül ceyş menfaatleri “İanınması şartile kendisi Çinin mülki tamamiyetini ta- nıyacak ve Çinin iktisadi ve mali kal- kınması için İngiltere ve diğer deylet- ler ile teşriki mesaide bulunacaktır, İngilterenin bu plân nasıl karşılaya. cağı merakla politika âleminde bek- leniyor. Feyzullah Kazan e rpm Dâhi olmak güzel şey... Bir yaz gecesi - rüyasında, Robin, Oberova der ki: — Kuk dakikada dünyaya kemer kuşatabilirim. Bu hız erişilmez bir hızdır. Bugün tayyare ile bile yapılması imkânsız bir şey. Halbuki telsizde sözler dünyayı dolaşmak için kır dakika bile sür- müyor, çok daha çabuk dolaşıyor. Gönüllü aranıyor İngiliz gemilerinden bir kaçı, ab lokayı yararak Bilbaoya yiyecek ver- diler. Ancak gemilerden birindeki tay- İalardan sekiz kişi; — Biz denizde her türlü tehlikeye atılırız, ancak harp tehlikesine atıl mayız! demişler. Bu sekiz kişiyi Londraya gönder- diler. Geminin kaptanı bu sekiz ki- şinin yerini tutacak gönüllü arıyor” güz. Karl Marks Bundan altmış beş sene evvel, 1 nisanda Karl Marksın «Kpital adı eseri Rusça olarak Rusyaya sokuldu. Bunu Pariste oturan Pollakof adi bir nihilist yapmıştı, Sansür eseri menetti, eser toplan” dı amma gene de el altından binler ce salıldı. 1872 den beri Kapilal bir çok kere Rusyada gizli basılıp satılmıştır. küçük Ülkü dikiş ve biçki yurdu talebeleri bir arada (ortada müdürleri) Adapazarı bayanlarının ihtiyaçlarını Karşılayan Ülkü dikiş ve biçki yurdu bu yıl faaliyetini daha ziyade artır mıştır. Şimdiye kadar altı aylık ve bir yıllık devrelerinden 36 bayan mezun #immetir, Geren haziranda sefifı ve çök beğenilen sergisine bu yıl da çim, diden hazırlanmaktadır. Bu yıl dev- relerinde 22 talebesi vardır, Bu başa- rıda büyük hizmeti görülen Yurt di- rektörü bayan Hasena Seberman fak- dire Yâyıktır. Edirnedeki istasyon için meydan bulundu Memleketimizde iki mühim tayya- re İstasyonu yapılacağını yazmıştık, Bu hususta tedkiklere başlanmıştır. Türkiyeden Avrupaya çıkış ve Avru- padan Türkiyeye giriş kapısmı teş- kil edeck olan Edirne hava istasyo- nu için münasip bir meydan bulun- anlaşılmıştır. Yeni istasyonlar hava yolile tran- sit seyahat edenlere de kolaylıklar temin edecektir. Hava istasyonlarında gümrük mu- ayene ve kontrolü meselesi, yapı lan teğkiklerin başlıcalarından biri- ni teşkil etmektedir. Avrupadaki ha- va istasyonlarında bu işlerin nasıl görüldüğü tedkik edilmiş ve bir pro- je hazırlanarak gümrük ve inhisarlar vekâletine arzedilmiştir. Bu'projeye göre tayyare yolcuları- nın ve hava yolile gelebilen küçük parça yolcu eşyalarının gümrük mur- ayene ve kontrolleri en kısa zaman- da yapılacaktır. Hava istasyonların- da birer gümrük dairesi ihdas edi- lecek; memurlar için hava istasyon- larına yakın, büyükçe bir ev yapı- Vacaktır. Bu suretle her hangi bir tayin ve- ya tebdil vukuunda hava istasyonu- na giden memurlar mesken hususun- da hiç bir müşkülâla maruz kalmı- Tayyare meydanları tanzim eği- lip hava istasyonları açıldıktan son- ra bu gümrük teşkilâtı da kurula- caktır. Kurutulan bataklık 10 bin hektar erazi göçmenlere dağıtıldı Aksaray (Konya) 4 (A.A) — Ak- garay civarındaki Karasaz bataklığı- nı kurulmak üzere açılan 13 kilomet- re uzunluğundaki kanal boyuna 10 binden fazla ağaç dikilmiş ve hepsi de tutmuştur. Bu ağaçların yeniden yapılan göçmen köyü için ileride bü- Yük bir varidat memba, olacağı Söy- lenmektedir. Gene bu bataklık Üze- raya 10 bin hektarlık arazi sürüle- yeni gelen ere tevzi eğik 8 göçmenli içinde kârgir olarak inşasına başlanan 25 ilk okulun yapı işleri bit- mek üzeredir. Temmuz nihayetinde bu mekteplerin tedrisata açık bulun- durulacağı anlaşılmaktadır. Bu sene için Aksarayda Halkevi tarafından bir sinema binası yaptırı- lacâktır. Bu binanın projeleri hazır- larımış ve inşaate başlanmak üzere bulunmuştur. Yugoslavyalı talebenin gezintisi Birkaç gündenberi şehrimizde bu- lunan Yugoslayyalı talebeler dün de şehrimizdeki gezintilerine devam et- mişlerdir. Talebeler saat dokuzda köprüden bindikleri bir vapurla Ana- dolu sahilini takiben Beykoza kadar gitmişlerdir. Türk arkadaşları talebleri Beykoz deri ve kundura fabrikasını gezdir mişlerdir, Ve öğle yemeğni Beykoz ko- rusunda yemişlerdir. Misafirler ye- mekten sonra Beykozun muhtelif yer- lerinde gezintiler yapmış, akşam üzeri vapurla, bu defa Rumeli sahilini ta- kiben İstanbula dönmüşlerdir. Dün akşam saat 20,30 da İstanbul ticaret mektebi talebleri misafirler şerefine Tokatliyanda bir ziyafet vermişlerdir, Gümrüğe verilen 15 şubata kadar gümrüklere gelen Sahife 8 İzmir mektupları İzmirde bir çok mühim inşaata başlanıyor Yeni liman, çocuk hastanesi, hâl ve belediye sarayı bunların arasındadır. £ e ? Yeni limanın yanımda © yapılacağı Alsancakta Devlet demiryollarına ait vapur iskelesi İzmir 4 (Akşam) — İzmir liman nın Alsancakta Devlet demiryolları- na âit vapur iskelesi yanında inşası- na bu yıl başlanacaktır. Hükümet, yeni İzmir limanına bü- yük ehemmiyet vermektedir. Yeni 1- manın İnşası için bu seneki bütçe- de bir buçuk milyon liralık tahsiat ayrılmıştır. İstanbul limanı için tedkikler ya- pan İngiliz liman mütehassısları, yakında İzmire gelerek yeni Ilmanın inşa edileceği yerde tedikiklere ve son- dajlara başlıyacaklardır. Yeni liman yerinde yaplacak in- şaatla vapurlar, döğrudan doğruya rıhtıma yanaşarak mal ve yolcu çi karıp almağa başlıyacaklrdır. İzmir belediyesi, Alsancak mınta- kasını şehrin (ticaret mıntakası) ve Halkapınar mıntakasını da (fabrika mıntakası) olarak tesbit etmiştir. Bu- ralarda, ev inşasına müsaade edilmi- yecektir. (Ev mıntakası) de ayrıca tesbit edildiği için yeni evler imar sa- hasile Gözlepeden başlıyarak Ke- mer çayına, oradan da Devlet demir- yollarının Basınabane hattına Hak kapınarda ulaşan bir hat dahilin- de yaplırılabilecektir. Kadife kalesi ve Güzel Yalıdan Narlıdere köyüne doğru uzanan sahada yeni ev yaptı- rılmasına Müsaade ed ilmiyecektir. kararlar vermiştir. Bu kararlara gö- re demiryollarının şehir içindeki kıs- mının iki tarafndan oluzar metre genişliğindeki sahalarda inşaata mü- saade odilmiyecek, bir evin yüzde 30 nisbetindeki avlusu içinde yeniden bina inşasına muvafakat edilmiye- cektir. Müstakbel limanın inşasına deniz içine doğru uzanan dokların yapıl masına başlandıktan sonra tüccar- lar, yazıhane ve imalâthane olarak bu limanın civarında yeni bir çok in- şaata başlıyacaklarından şimdiki Bi- rinci Kordonda mevcut imalâthane, depo ve yazıhaneler, yerlerini güzel ve modem evlere terk edecekirdir. ENİ sene sonra İzmir şehrinin mo- dem ve çok güzel bir şehir olacağı tahmin ediliyor, Çocuk hastanesi ve hâl İzmir belediyesi, bu sene şehrin imar sahası olan yangın yerinde bir çocuk hastanesi ve bir hâl santrali inşasına başlıyacaktır. Bazı eski te- lâkkiler yüzünden İzmirde olduğu gibi İstanbulda, hattâ memleketimi- zin diğer bazı yerlerinde (çocuk ter- ki) vakaları görülür ve duyulur. Bun- ların önüne geçmek için mühim ted- birler almak lâzımdır. İşte bu hu susta ilk teşebbüsü İzmir belediyesi yapmakta ve Türkiyede ilk çocuk liraya inşa edilecektir. Bu mühim eser, bütçe zarureti hasebile beş senede tamamlanacaktır. (İzmir ço- cuk hastanesi) ciyar vilâyet ve ka zalar ihtiyacına da cevap verecek de- recede büyük bir müessese olacağı için bu müessesenin inşasına yardım hususunda bu vilâyetlerle kazalar belediyeleri de yardım edeceklerdir. Çocuğunu bakamamak, büyüte- memek vaziyetinde bulunan aileler, çocuklarını bu müesseseye tam bir itimatia vereceklerdir. İzmir belediyesinin kırk yataklı (Çocuk yuvası), Ege mıntakasının mühim bir ihtiyacına cevap vermek- teisede yeni yaptırılacak hastane, bu ihtiyacın, şimdikine nazaran bek ki on mislini karşılıyacaktır. Kadro- sunun darlığı yüzünden çocuklarını bu müesseseye getirenlerin çoğuna red cevabı veriliyordu. Hastane inşa edildikten sonra hiç kimseye red ce- vabı verilmiyecektir. (Hâl santral) de İzmirde hayatın ucuzlamasını temin edecek belli baş- hı bir âmli olacaktır. Her hafta şeh- rin yedi yerinde kurulan pazarlar, İzmirde hayat pahalılığının önüne geçmiş syılabilirse de mutavassıtia- rm ortadan kalkmasile bu ucuzluk daha geniş mikyasta temin edilecek- tir. Şehirdeki bütün kasap ve seb- zeciler, et ve sebze satışlarını yeni inşa edilecek (HA! santral) de ya- pacaklardır. Bu seneki belediye bçiçesine hâ- lin inşasına başlanmak için yirmi beş bin lira konmuştur. Hazırlanan hâl santral plânına göre hâlin in- şası 280,000 liraya çıkacak ve bu in- şaat muhtelif senelerde tamamla- nacaktır, Belediye, bu sene içinde, eski fuar sahasında bir (Belediye sarayı) bi- nası inşasına da başlıyacaktır. Sergi sarayı plânı için bir müsabaka açi- lacaktır. Bu müsabaka için bütçede (2,000) lira ayrılmıştır. Belediyenin şimdiki binası, şehrin sapa bir yerin- de ve dardır, ihtiyaca cevap vereme mektedir. Akdenizin incisi (İzmir) de bele- diyesinin şeretile mütenasip bir (Be- lediye sarayı) na ihtiyaç vardı. Ge rek garaj ve hâl santral, gerek be- lediye sarayı temellerinin atılması, zemin katlarının temizlenmesi bele- diye arsaları" mukabilinde yaptırıla- caktır. Bu mühim iş için belediye bütçesinden ayrıca para sarfediümi- yecektir. Ekmeklerde glüten miktarı tarafta bir olacak Geçen seneki buğday mahsulünde glüten miktarı değiştiği için belediye glüten miktarının tayini hakkında Sıhhiye vekâletine müracaat etmişti. Vekâlet bütün şehirlerden malümat istemiştir. Malümat geldikten sonra her tarafta yapılacak ekmek için bir glüten dereceli tayin edecektir. Bun- dan sonra memleketin her tarafında giüten miktarı ayni olacaktır, her