28 Nisan 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

28 Nisan 1937 m AKŞAM AKŞAMDAN AKŞAMA Şark demiryolları Türkiyedeki | ecnebi şirketlerinden hemen hepsinin bir tarihçesi vardır. Bu küçük tarihler büyük Osmanlı imparatorluğunun son inhitat safha- Sini aydınlatan birer ibret sahifesi teşkil eder, Bu şirketler arasında, imtiyazı Ba- ron Hirş'e verilmiş Şark demiryolla- Fihın bilhassa mümlaz bir yeri var- dır. Fakat buradaki mümtazlık ve müstesnalık memlekete hizmet bakı- mından değil, zarar noktasındandır. Avrupada sanayi inkılâbı vücude gelip te büyük devletler kendilerine hariçte ilk maddeler için birer men- ba ve diğer taraftan mamulâtlarının fazlalarını sürmek için birer mahrec aramağa başladıkları zaman, emper- yalizm siyaseti dünyaya geldi. Dünyanın meçhul taraflarına uza- nan istilâ şebekeleri çarçabuk ta- mamlandıktan sonra, geç kalmış ba- 71 Avrupa devletleri de sanayilerini İleri götürünce, bunlar daha yakın taraflara göz atmak mecburiyetinde kaldılar, Avrupanın bir köşesinde fa- kat dünya muvasala yollarının çok mühim bir noktasında yıkılmak üze- re bulunan koca bir İmparatorluk vardı ki Avrupanın emperyalist hırs- larına pek âlâ bir yem olabilirdi. Bil- hassa Alman emperyalizmi Abdülha- mid Türkiyesini kendi faaliyetine ga- yet müsaid bir saha biliyordu. Avru- panın göbeğindeki Alman kütlesi Ralkanlara doğru sarkarak Osmanlı imparatorluğu ile birleşince, tâ şimal- ven Basra körfezine kadar yekpare bir koca ülke vücude gelecekti ki bu- nun içinde harici dünyaya hemen hiç ihtiyaç göstermiyecek surette bütün ilk maddeler yetişecekti. Ayni zaman- da Alman sanayii bu ülkeleri haraca kesecekti, Fazla mamulâtı için de buraları güzel bir mahrec olacaktı. İstanbulu bir şimendiferle ve mer- kezi Avrupa yolile Garbe bağlamak, Selâniğe doğru sarkmak. Adalar de- nizi sahiline bir şimendiferle inmek hep bu Alman empetyalizm hulyala- rınm birer merhalesini teşkil ediyor- du. Bu umumi plân arasında hazır Os- manlı imparatorluğundan koparıla- sak imtiyazların bir takım sermaye- darlar için de ayrıca bir servet kay- | nağı teşkil etmesi tabii idi. İşte Şark şimenditerleri imtiyazı münasebetile Osmanlı imparatorluğundan doğru- dan doğruya ve dolayısile alınan ha- zaç uzun müddet Avrupa sermaye- darlarmı doyurmağa hizmet etti, Şark demiryolları işletme imtiyazı- nın inkılâbeı Türk cumhuriyeti tara- fından satın alınmaması büyük bir mantıksızlık olurdu. Vakti gelince yeni Türkiye idaresi buna da muvaf- fak oldu, Büyük Millet Meclisinde Nafıa vekilimizin gayet objektif su- rette verdiği izahat, ortaya dökt rakkamlar ve hakikatler yeni Türk neslinin kulağında küpe olmağa lâ- yık kıymetli birer ders mahiyelinde- dir. Akşamcı emaye Müsahipzade gecesi Şehremini Halkevi, I mayıs cumar- tesi gecesi saat 20,30 da kendi mer- kezinde bir Müsahipzade gecesi tertip etmiştir. Bu müsamereyi Nusret Safa Coş- kun açacak, Baha Gökoğlu, Selâmi İzzet, M. Turhan Tan Müsahipzade hakkında kısa birer konferans vere- cekler, bundan sonra Müsahipzadenin operetlerinden parçalar çalınacak, Ay- naroz Kadısının iki perdesi temsil edi- lecektir. — (ideal İstanbul nasıl olmalıdır?) diye arasıra gazetelerde anketler yar pılır bay Amca... , Gümrükdeki eşya Tüccar dünden itibaren müra- caate başladı 15 şubat 937 tarihine kadar güm- rüklere gelmiş olan kontejanlı, konte- jansız bilümum ticaret eşyasının ser- besçe ithaline müsaade edilmesi Üze- rine gümrüklerde malı olan tacirler dünden itibaren müracaata başlar muşlardır. Gümrük başmüdürlüğü mayıs 50- nuna kadar bu gibi eşyayı tamamen gümrüklerden çıkarmağa (çalışıyor. Bunun için bazı servislerdeki memur- larbu kısma verilmiş ve çalışmağa başlamışlardır. Mallar ithaline şimdi- ye kadar müsaade edilmiyen bir takım lüks eşyalardır. Kadın çantası, kadın silsüne aid maddeler de bu meyauda bulunuyor. Et kaçakçılığı azaldı Et kaçakçılığı etrafında belediye- nin aldığı sıkı tedbirler üzerine iki aydanberi kaçakçılık hayli azalmıştır. Belediye, bazı civar köyletden menşe şehadetnamesi olmadan kaçak olarak bazı hayvan getirildiğini görmüş, ka- çak hayvan sokulmasının önüne geç- mek üzere esaslı bazı tedbirler almağı muvafık bulmuştur, Bu tedbirler ya- kında daimi encümen kararile alâka- darlara ilân edilecektir. Ölen hayvanlar Fabrika açmak fikri yeniden canlandı Ölen hayvanların yağlarından İsti- fade etmek için belediye vaktile bir fabrika tesisine karar vermiş, Alman- yadan bir takım makineler getirtmiş- ti. Bu makineler uzun müddet bir kö- şede kaldıktan sonra belediye bun. ları kurarak fabrika açmak üzere bir mütcahhidle bir anlaşma imzalamıştı. Fakat müteahhid, muayyen müddet içinde taahhü diğinden bu iş İstanbulda ölen birçok hayvan var- dir. Bunlardan hiç bir surette istifa- de edilemiyor. Belediye, kendisine ye- ni bir gelir temin edecek olan bu fab- rikayı kurmak için yeniden tedkikle- re girişmiştir. Tedkikler, bugünlerde bitecektir. Belediye bu müesseseyi ya kendisi kurup bizzat işletecek, yahud yeniden bir müteahhide verecektir. Vali ve belediye reisinin Ankara- daki temasları Vali ve belediye reisinin Ankarada meşgul olacağı işlerden dün bahset- miştik. Haber aldığımıza göre vali be. lediyeye aid işlerden başka Halk par- tisinin vilâyet kongresinde karar al- tına alınan ve hükümet merkezinde neticelenecek olan işler hakkında da #lâkadar vekâletler ve makamlarla temas edecektir. Bu işlerden bir kısmı | Ömerin bacak ve kol kemikleri kırıldı- bütçeye taallük ettiğinden bütçenin müzakeresi sırasında bunların karşı- lıklarının alâkadar vekâlellerin büt- çelerinde yer almasının teminine ça- lışılacaktır. Belediye reisinin on beş günden evvel İstanbula dönmiyeceği tahmin ediliyor. .. Gerçi mutad üstatlar dururken bizim fikrimizi soran olmaz amma... ŞEHİR HABERLERİ Kâğıthane mevsimi Pazarları bütün vapurlar Kâğıthaneye kadar gidecek Küğıdhane mevsimi başlamıştır. Bir iki haftadanberi pazarları Kâğıd- hane kalabalık oluyor. Haliç vapurla rı idaresi, önümüzdeki haftadan iti- baren pazarları bülün vapurlarma Kâğıdhaneye kadar sefer yaptıracak- tır, Hıdrelleze tesadüf eden gelecek perşembe günü ise sefer yapan muay- yen vapurlardan başka daha iki vapur Kâğıdhane seferlerine tahsis edilecek- tir. Hazirandan itibaren de Halicin 4 ve 9 numaralı vapurları Akay idaresi emrinde ve Adalar arasında çalışacak- tar, Karısını öldüren İzzet bir sene 11 ay hapse mahküm oldu Bir müddet evvel karısı Fatmayı Te- pebaşında bir apartımanda Yunus a. dında bir arkadaşile beraber yakalıya- | rak karısını tabanca ile öldüren tram- vay şirketi otobüs şoförü İzzelin mu- hakemesi ağır ceza mahkemesinde bi- tirilmiş, İzzetin bir sene on bir ay hap. sine ve 22 lira muhakeme masrafı ö- demesine karar verilmiştir, ğe Başkası mi düşürdü ? Pencereden sokağa dü- şen bir adam hakkında tahkikat yapılıyor Nuruosmaniye civarında oturan Ö- mer adında bir adam dün evinin oda penceresinden sokağa düşerek tehli- keli surette yaralanmış, Cerrahpaşa | hastanesine kaldırılmıştır. | Ömerin evde birisi ile kavga ettiği | ve penceredenitilerek düşürüldüğü | iddia edildiğinden müddeiumumilik | bu vaka etrafında tahkikata girişmiş- tir, Ömer ağır yaralı olduğundan ifa. de verememiş ve bu yüzden düşmenin sebebi anlaşılamamışlır. Adliye doktoru B. Enver Karan dün hastanede Ömeri muayene etmiştir. ğı gibi başından da derin bir yara al- muştır. Kendisnin sıhhi vazyeti Lehli- keli görülmektedir. Bir yankesici 2 ay 10 gün hapse mahküm oldu İbrahim adında bir yankesici bir müddet evvel yankesicilik suçundan muhakeme edilmiş ve hapse mahküm olmuştur. İbrahim mahkümiyet müd- detini doldurarak altı gün evvel hapis- haneden çıkmış, bir müddet ötede be- ride dolaştıktan sonra dün Yenicami avlusunda dolaşırken Hasan. adında bir adamcağızın yanına sokulmuş ve cebinden cüzdanını aşırmışlır. Fakat Hasan işin çabuk farkına vararak po- lise haber vermiş ve biraz sonra İbra- him yakalanıp mahkemeye verilmiş- tir. Dün üçüncü sulh ceza mahkemesin- de yapılan muhakeme neticesinde İh. rahimin bu suçu da sabit olduğundan iki ay on gün müddetle hapsine, 600 kuruş da muhakeme masrafı ödeme- sine karar verilmiştir. İbrahim mahkemede tevkif edilmiş yeniden tevkifhaneye gönderilmiştir. y Amcaya göre... İstanbul nasıl olmalıdır?) diye düşü nür.., ilân kuleleri Belediye şimdilik bunları yaptır- maktan vazgeçti Belediyenin ilân asmak üzere şeb- rin muhtelif yerlerinde ilân kuleleri yaptıracağını yazmıştık. Haber aldı- ğımıza göre bu ilâr kulelerinin inşa- sından şimdilik vaz geçilmiştir. Yal- nız biri İstanbul, diğeri Beyoğlu cihe- tinde olmak üzere iki büyük teşhir ye- ri yapılacaktır. Belediye afişaj işlerinde yeniliklere ancak yeni talimatnamenin Şehir meclisinde kabulünden sonra başlıya- caktır. Yeni talimatname, meclisin teşrinisani toplantısında müzakere e- dileceğine göre o vakte kadar şimdiki idare tarzının değişmesine lüzum gö- rülmemektedir. Talimatname, teşrini- evvele kadar geçöcek tecrübe devre. sinde alınacak neticelere göre hazırla” | nacaktır. Belediye reisi muavini B. Nuri tekaüd oluyor Bir müddettenberi rahatsız bulun- duğu için mezuniyet alan belediye re- isi muavini B. Nurinin tekaüd olacağı- nı haber.aldık. Haber aldığımıza göre B. Nuriden inhilâl edecek olan beledi- ye reisi muavinliğine Fatih kaymaka- | mı B. Raufun tayini kararlaştırılmış- tır. Bugünlerde emrinin gelmesi bek- lenmektedir. Birdenbire patladı Tabancayı muayene eder- ken kendi kendini yaraladı Kartalda garip bir vaka olmuştur. Nuri adında biri evvelki gece adam ekıllı içtikten sonra evine gelmiş, ka- pıyı çalmıştır. Bu sırada karısı uyku- da bulunduğu cihetle birdenbire ka- pının çalındığının farkına varmamış, neden sonra duyarak koşmuş, kapıyı açmıştır. Bu teehhür Nuriyi çok si- nirlendirmiş ve sarhoş: — İki saattir bana kapıyı neden aç. mıyorsun? Diyerek tabancasını çekmiş, ateş etmek istemiştir. Fakat tabanca ateş almamıştır. Nuri, tetiği ve namluyu muayene etmeğe koyulduğu bir sıra- da tabanca birdenbire ateş almış ve çıkan kurşun boğazına girerek ense- sine saplanmıştır. Nuri, kanlar içinde yere yıkılınca kadıncağız feryad ve istimdada başla- mış, zabıta memurları vaka mahalli- ne gelmişlerdir. Belediye doktoru ta- rafından ilk tedavisi yapılan yaralı Haydarpaşa hastanesine kaldırılmış- tır. Bir halı hırsızlığı Emniyet müdürlüğü ikinci şubesi sirkat memurları, mühim bir halı hır- Sızlığı tahkikatına el koymuşlar ve muhtelif yerlerden çalınmış olan ha- lardan bir kısmını ele geçirmeğe mu- vaffak olmuşlardır. Çalınan halılar, çarışıda bir satış esnasında meydana çıkmış ve.müsadere edilerek tahkika- ta girişilmiştir. Bu işle alâkadar olmak üzere halı tacirlerinden bir kaçı sor- guya çekilmiştir. Tahkikat devam et- mektedir, .. Ve İsviçre dağlarında şatolar kurar gibi ideal İstanbulu kurarım... Sahife $ İSTANBUL HAYATI; Randevu lâzımsa çarşıdan all Pazar günü akşama doğru sicim gibi yağmur yağarken Köprüye ya- naşan Boğaziçi vapurundan mahşer en