13 Mart 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10
HAVACILIK BAHİSLERİ Sivil tayyarecilikte meşhur kadınlar Yazan; Alexandra Pecker ekle Şehirde, Maryse Hilsz, alaycı ve sa- nimi delikanlı tipidir. Havada, Maryso Hilsz, hava dehası gibi bir şeydir. Onun rekorları ve büyük seyahatleri artik sayilamıyor. Burllar pek çoktur: Paris -Madagaskar- Paris, Paris -"Tok- yo - Paris, Paris-Hanyo #Saygon - Paris. İki sene üst üste Helöne - Boucher ku- pasmı kazandı. Askeri tayyarelerle uç- makla iktifa etmiyerek, deriz teyyaresi pilotu ehliyetnamesini'de aldı, Sonra Honolulu'yu “Oakland'a bağ- Jadı. Nihayet, saatte vasati iki yüz otuz beş kilometre süratle, 3380 kilometre- yil4 saat yirmi dakikada katederek merhalesiz bir uçuşla Mexico'yu Nev- Yorka ilk bağlıyan o oldu. Amelia Earhart, hava seferlerinde mavi kordelâ müsabakasını evvelden düşünerek Lindbergh'in Okyanusu aş- Amelia Earhart muvaffakıyeti hiç şüphesiz, gene ra - Kap üzerinde Tomy Rose'in reko- rTunu on bir saat daha aşağıya indir. mek olmuştur. | ları çizerek ve posta hatlarında ilk ka- dın pilot olarak ticari tayyarecilikte de| Louis Thaden ile birlikte Nev-York « Los Angeles müsabakası şampiyonu 0- Jan Laura İngalls, 25 ağustos 1932 den- beri Amelia Barhart'da olan 17 saat 7 | Yerde ve ayakta kafa ve kol kapmalar dakika 30 saniyelik rekoru 13 saat 34 | <a — dakika 5 saniye ile kırmıştır. Bu tecrü- bede 950 beygirlik bir motörle müceh- ş hez ve saatte 353 kilometrelik bir sü- & Tate çıkabilen bir tayyareye binmiş bu- Junuyordu. Bağdad fatihinin mezar taşı Mihalıceik (Akşam) — Nallıhan ka- zasında tarihi bir kıymeti olan Bağ- dad fatihi Halil paşanın mezarı vardır. Vaktile belediye tarafından mezarın etrafına parmaklık çevrilmiş ve taşla” rı temizletilmişti, Bilâhare kasaba için- de olan mezarlık kaldırılıp yol açıldığı zaman - yola gitmediği halde - bu lâ- Güzel Vivisne Elderin çöle mecburi bir inişle neticelenen teşebbüsünü ve bilhassa Madagaskar yolu üstünde ö- len Maurice Finat'nın dul karısının he- Viviane Elder 20 ve 21 mayıs 1932 de Okyanusu aştı. Ve garip bir tesadüf olarak deri baş- hidde bozulmuş taşları Nasuhpaşa ca- yecanlı teşebbüsünü hatırlıyalım. — başına, pp e Amelia, hal en içi mali avlusuna bırakılmıştı. Tarihi kıymetinden başka ihmal edi- lemiyecek bir sanat eseri olan bu taş, xaermerüen ve kükma işlemelidir. Çok yazık Ki, yerinden kaldırırken Kırıl- mıştır. Bağdad fatihinin mezar yeri bugün boş bir meydan halindedir. Filhakika mezarlıkla beraber bu lâhidin de kal- | dırlmasında zaruret veya mecburiyet olabilir. Ancak şimdiki mezarlığın bir köşesinde bu ölüye neden küçücük bir iİ yer ayrılamadığı, neden uzun zaman- dır mezar taşlarmın bir cami avlusu- na İnsanı pek haklı ola- rak düşündürüyor. j Kasabalılardan bazılarının yüksek anakamlara müracaatı fizerine gelen müfettiş mezar yerini tesbit ve taşları tetkik etmiştir. Tahkikat daha fazla “derinleştirilecektir. Eğer mezarın eski yerinde kalmasında hakiki bir mahzur görülürse, şimdiki mezarlığın başka bir tarafa nakledileceği şüphesizdir. Adapazarında kız kaçırma teşebbüsü 'bu beş çocuk anası kadın, mülâzim Rar ynaud refakatinde bir Caudrön - Rena- ult tayyaresile Parisi Madagaskara bağ- lomağı tecrübe etmişti. tedir ki, kendisine «Kız Lindberghz lâ- kabı verilmiştir. ” * İngiliz kadın tayyarecilerinin en meğ- huru, hilâfsız Amy Mollison'dur. alıp evine dönerken ayni mahalle hal kından kıptı cambaz Kâmil oğlu Hüs- nü önüne çıkmış ve kızı kucaklıyarak kaçırmak teşebbüsünde bulunmuştur. Kızın acı feryadlarını duyan mahalle halkı vika mahalline koşmuşlar ve hâ- dsenin önüne geçmişlerdir. Suçlu kaç- Not: Bu makalenin birinci kısmı dün: kü sayımızda çıkmıştır. SARAY ve BABIÂLİNİN İÇ YÜZÜ Yazan: SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM — Tercüme iktibas hakkımahfuzdur. Tetrika No, 845 Komitecilerin. birleşme yerleri, son hazırlıklar faaliyetle ilerliyor Arabacı Mehmed ağa Mıgırdıç Ga- ribyana araba koşmağı talim etmişti. Fakat Mıgırdıç bu iş İle çök zaman uğraşmamıştı; yerine Viyanadan mah- susen getirildiği söylenilen ve asıl adı Kirkor Varşam olan Jorj isminde bi- Ti geçmişti. Kafkasyalı olan ve Petri Varşamof diye de anılan bu Jorj evvelce demir- ciliğe çalışmıştı. Mıgırdıç Garibyan ekseriya Haza- Tosun tamirhanesinde yatıp kalkar- dı, Jorj da daima burada kalmıştır. Türkçe konuşmasını bilen bu Jorj araba koşarken fes giyer ise de bu iş haricinde başında hasır şapka ile gö- rünürdü. Mıgırdıç Jorju gezdirerek Hamidi- ye camiine ve meydanına giden 50- kakları ona öğretmişti. Tipa Rips ile karısı Viyanadan Kös- tence yolile ve Romanya vapurile 9 haziran 1905 de İstanbula gelmiş, bu defa Royal oteline inmiştiler. Fakat otelde kalmak işlerine o uymuyordu. Beş gün sonra "'Tepebaşında Haçopu- 1o pasajında 12 numaralı evde kira- ladıkları bir odaya geçtiler. On gün sonra Robina Fayn da bu eve geldi. Fakat bu defa madmazel Elen Wolf namını ve madam Ripsin akrabası sıfatını takındı. Temmuza kadar burada hep birlik- te kaldılar. Yaptıkları içtimalarda en ateşli ve haris görünen Robina Fayn- dı. Arkadaşlarında bir tereddüt eseri görülürse teşvik ve tesci eden hep © oluyordu. Silvio Riçi, Ripsin Avrupa- dan iyi bir araha getireceğini Jorrise haber vermişti. Bu araba için Silvio tarafından fab- rTikaya gönderilen bir almanca mek- tubu Jorris kaleme almıştı. Silvio fran- sızcayı da az biliyordu; araba muame- lesinin tacili için Silvin tarafından Vi- yanaya çekilen fransızca bir telgraf- nameyi de gene Jorris yazmıştı. Manok, Karl Yuvanoviç ve Torkam ile tİanşırdı. Torkom bunu Kinüir- yan ve Silviyo Riçiye takdim etmişti. Bu kapıcının odası - mevkii dolayı- sile - gelip geçen Ermeni komitecle- rinin bir haberleşme merkezi haline gelmişti. Buradan ccnebi postane- lerinden, hassaten Avusturya pos- tanesinden alman Troşak gazeteleri de Levzi olunurdu. Bunların ahnıp tevziinde “Tıbbiye ve Baytar mekteplerindeki Ermeni tale- beden bazıları da hizmet ederlerdi. (Bu talebe bomba vakasında tah- kikat başlayınca Avrupaya kaçmış- lardır.) Buraya müdavemet edenler arasın- da en ziyade İasliyette bulunanlar Tıbbiye mektebi talebesinden iken bu mektepten çıkarak bir sigorta .kumpanyasında yazıcılık eden Ova- kim, Baytar mektebi talebesinden Taksimde oGravyer 'apartımanında bomba Manok bu bombalardan bazılarını mağa muvaffak olamadan zabıta tara- | kendisine verilmiş ecza ile doldur. fından yakalanmış ve adliyeye teslim | muştu. 'Talima mucibince Manok sakla» İhlilâl komitesinin İstanbul icraat komitesi azasından Ardaş Kapudan- yan (Torkom diye de anılırdı) mak ve emre göre kullanmak üzere bu barutlardan bir teneke kutu içinde iki okkasını lokantacı Sıvaslı Nişan Oha- nesyana - komitece mevkii yüksek olun Hacı Nişan Minasyan ile karış tırılmasın - bir okkasını seyyar kitap- çı Agya Kahveciyana teslim etmişti. Bir hafta sonra Silviyo ile Torkom bu barutlardan iki paketi aldılar. ... İLÂVE Bomba vakasından evvel Ermeniler arasındaki ihtilâl cereyanları hak- kında verilen izahata şu malümatın da ilâvesini faydalı görmekteyim: Ermeni kıyam ve ihtilâllerinde © kadar mühim roller oynamış ve Erme- ni cemaatinin başına o kadar beli- lar getirmiş olan sosyalist Hınçak ko- mitesine intisap edecek olanların mutlaka komite nizamlarına kani ve tabi olduklarını ve istikametle hiz- met edeceklerini beyandan sonra şu yemini irad eylemeleri mecburi idi: (Allaha, namusuma ve dünyadâ benim içinaziz ve necip her şe ye 'kasem.ederim ki Hınçak ihtilâl ko- mitesnin takip ettiği emellere, fikir. lere, tertiplerinin musip olduğuna inanıyorum. Ölüm saatime kadar yo- rulmayıp komibtemizin bütün progra munı, milletimizin aziz davasında İs- tediklerini, bana tevdi edilecek vazife- leri daimi surette ve kemali sada- Katle ifa eyliyeceğime, barbar Türkün milletdaşlarımın boynunda asılı du- ran boyunduruğunu kırmağa muvaf- İak oluncaya kadar çalışacağıma ye min ederim. Bu yeminimde sadık ka lacağım.) Bu yemin çete relslerinin huzurun- da icra edilirdi. Her yeni âza komite sandığına on beş kuruştan on beş li- Taya kadar para vermeğe ve kendi he- sabına hiç olmazsa bir rovelver te- Garik eylemeğe mecburdu. Hınçak ihtilâl komitesi amele ve köylüler arasında bir ihtilâl ve harp teşkilâtı yapmıştı. Bu suretle bir ih- tilâl ordusu hazırlamağa çalışıyordu. Komitenin her yerin icsplarma, hususiyetlerine göre aralarına kadın- darı da alabilmek üzere ihtilâlci bö- lükleri, onar, beşer kişilik çeteleri, beş çetenin bir 'âmiri vard. yüzbaşlar iki elli başının “miri idiler, Bunlar da umumi merkeze kadar meratibe usulüne tabi bulunuyorlardı. 'Her komiteci müstear bir nam ta- şırâı. Çete efradı haftada bir toplanıp (Hınçak) gazetesini okurlardı. Komite nizamnamesine göre Erme- ni istiklâli yolunda ihtilâlin muvaf- fakıyeti için her vasıta meşru idi. İh- tilâle Ermenileri hükümete karşı tab- rik ile, ihtilâl fikirlerine dair propa- gandalarla, her fırsattan istifade ede- rek ıslahat taleplerile, hükümet aley- hinde protestolar, nümayişlerle ha zırlanılır, Hükümetin kuvvet ve şevketini kırmak, onu büyük telâş içinde bırak- mak, vergi vermemek, memurlarını, Ermenilerden casuslarını öldürmek ihtilâle büyük bizmet olur. (Arkası var)
