5 Mart 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Dün Geceki ve Çekoslovakya dış politi- kasını değiştirmiyecek Bir Çek gazetesi: “Sovyet Rusya ile pakt yapmasaydık, Almanya çoktan bize taarruz etmiş olacaktı,, diyor Roma 4 (A.A) — Tribuma gazetesi, Çekoslovakyadaki Alman partisi reisi Heinlein ile yaptığı bir mülâkatı neşremektedir. Heinlein, Çekeslovakya için Berlin » Roma mihverinin Sovyet dos hığundari daha sağlam bir gâranti olup olmadığı meselesinin tetkiki lâzım geldiğini . söylemiş ve demiştir ki: «Fakat daha önce Çekoslovakyadaki Almanlar meselesinin halli lâzımdir. Avrupuda sulh ancak Almanyanın iştrakile tarsin olunabilir. Çekoslovakya ile Almanya arasında iyi maaideiiktğ idamesinde partimiz buzün her zi mandan ziyade alâkadardır.» — Çek «Naroni Osvok teni» gazetesi, Sovyetler birliği ile Çe- «Çekslovak milletinin” büyük ekseriyeti muhakkak bu baktın Tehindedir. Çekoslovakya Sovyetler birliği He "ş, Şlıklı yerdim paktını âkdetmiş olma- saydı Almanya çoktan bu memlekete taarruz etmiş olacaktı. Fransa ve Çe- koslovakyanın Sovyetler birliği ile olan paktlarına İngilterenin iltihakı umu- mi barış için en İyi zaman olacaktır.» Reichenberg - Çekoslovakya - 4 (A. A.) — Polis dün Bund der Deutsehen bmindeki Alman cemiyetinin merkezi ile bu cemiyet başkanının evinde araş- tırmalar yapmıştır. ispanyada hükümet kuvvetleri muvaffakıyet kazanıyor Toledo şehrinin kenar mahalleleri işgal edildi, şehir düşmek üzere Madrid 4 mn itidal rinden: Havas ajansı muhabiri, 'Toledonun zaptı haberini vermektedir. Ancak, bu | Hükümet kuvvetleri Talavera ile | haber, henüz teeyyüd etmiş değildir. | Toledo arasında Taga nehrini geçmiş- | Bununla beraber, bu muhabir, civar- lerdir. Bu kuvvetler, bu geçmeye 23 saatlik kanlı bir müharebeden sonra muvaffak olmuşlardır. Bu muharebe- ye 30,000 milis iştirak etmiştir. Muha- rebeye topçu Ye tayyare kuvvetleri de iştirak etmiştir; j vb İhzari mahiyetteki harekât, 3 hafta, evvel, yani San Bartolome de-Las Abi- Tatesla hükümet takviye Kıtaatının | tahşidindenn sonra . başlamıştır. Bu kuvvetler, 'Tage Üzerindeki ufâk Mal- pica kasabasını ele geçirmişlerdir. Pa- sartesi günü, muharebe Macar köp- rüsü etrafında cereyân etmiş ve mi- Wsler bu köprüyü gece vakti göçmeğe muvaffak olmuşlardır. Madrid hükümet erkânı, bu hare- kât hakkında, -şimdiye kadar azami bir ketumiyet göstermiştir. Milislerin ileri hareketi, şimdi Talevera - Mad- rid - Toledo yolunu tehdid etmekte- dir. Italyaya balık ihracatı Balıkçıları telâşa düşüren yeni bir vaziyet mi? Ankara 4 (Telefon) — Buraya gelen malümata göre, İstanbul balık tüccar- larından İki kişi İtalyaya gitmiştir. Bunlar İtalyada bizden balık alan mü- €sseseleri dolaşmışlar ve balıkların Is- tanbülda yalnız kendilerinin temsil et- tiği bir Ucarethaneden alınmasını te- mine çalışmışlardır. Bu iki tüccarın İtelyadaki teşebbüs- leri üzerine şimdiki halde İtalyan va- purları İstanbuldan balık almıyorlar ve İtalyadan emir bekliyorlarmış. İstanbul bahkçılarını tölâşa düşüren bu iş ile İktisad vekâleti alâkadar ol mağâ başlamıştır. İstanbul balıkçılar cemiyeti de ayrıca vaziyeti tedkik et- mektedir. Yünlü dokama imal edecek yeni bir şirket kurulda Ankara 4 (Telefon) — «Türkiye yün- lü dokuma ve yün iplik fabrikası Ano- nim şirkeliş namile ve $ milyon 300 bin ira sermaye ile Sümer Bank tarafından! dan yehi bir şirket kurulmuştur. Şirket, mevaddı iptidaiyesini mü- bayau ederek Deitardar ve Hereke fab- rikalarında her türlü iplik ve yünlü dokuma imal edecek ve bunları top- | daki tepeleri işgal.etmek suretile mis Hslerin esasan bu şehre hâkim olduk- larım ilâve eylemektedir. TOLEDODA VAZİYET Madrid:4(A:A'ys5- General Miaja, hükümet kuvvetlerinin: Toledoya gir- | olduklarma dair"olan haberi, te- yid edemiyeceğini söylemiştir. Hususi bir takım menbalârdan ge” len haberlerde asilerin Alcazarın ge- ve fakat İlk muhasarada olduğu gibi oraya iltica etmemiş bulundukları tasrih edilmektedir. Muhtelif cephe- lerde, ve bilhassa Madridde Üniversi- te mıntakasında müsademeler olmuş- tur. Hükümet kuvvetleri, Motrik mın- | i risinde tahkimat yapmış olduklarını takasındaki bâti ileri hareketlerine devam etmektedirler. Kızılayın yüksek yardımı Adana için 60, Edirne için de 15 bin lira ayrıldı Ankara 4 (Tölefon) — Kızılay mer- kezi umumisi Adana seylâpzedeleri için yaptırılacak evlerin karşılığı olmak t- zere 80 bin lira ayırmıştır. Bu pata bir kaç güne kadar Adana valiliğine gön- derilecektir. Kınllay, “bundan başka Edirnede | ber zaman Su altında kalmak teh- kesinde o bulunan bir mahallenin | yerinin değiştirilmesi için de 12 bin lira ayrılmıştır. Bu para da Trakya umü- mi müfettişlik emrine verilecektir, Komünizme karşı Yugoslavyada hükümet yeni tedbirler alıyor Belgrad 4 TAA — Dahiliye nazırı 'B. Korchetz, Yugoslavya siyasi Zabıta: sının komünist nusurların tahrikâlına karşı daha büyük bir faaliyet göste- rebilmesi için asrileştirileceğini beyan etmiştir. 'B. Korochetz, komünist propagan- dasının geçen sene Yugoslavyada pek ziyade inkişaf etmiş olduğunu kaydet- miştir. Dahiliye nazırı, memlekette bulunan ve en ehemmiyetlisi Zagreb- deki teşekkül olan-gizli komünist te- şekküllerinin bir listesini okumuştur.” mk bay Viyananın giz- mn n bir lr Bir yıldönümü İsmet İnönü başvekil olalı 12 yıl oldu Başvekil İsmet İnönünün Baş- vekâlete geçeli bügün 12 yıl olu- yor. Başvekilimizin bu müddet zarfında, memlekete ifa ettiği büyük ve feyizli hizmetler sayıl makla bitmiyecek kadar çoktur. Bu Yıldönümünü sevinçle kut- lar ve Başvekilimizin memlekete büyük hizmetlerine devamını di- Teriz. Türkiye - Irak Jran- Afgan paktı Hariciye vekilimizin Bağdad ve - Tahran seyahatı tarihi henüz kararlaşmamıştır Paris 4 (A.A) — Övr gazetesi pek yakında Türkiye, Irak, İran ve Afgi- nistan arasında bir Asya paktının ak- tedileceğini bildiriyör. Türkiye dış ba- kanı doktor Tevfik Rüştü Aras birkaç gün İçinde Bağdada ve Tahrana gide- rek orada Afganistan dış bakanına mü- Viki olacaktır. Paktri bu seyahat esna- sında parafe ve Ankarada imza edile- ceği bildirilmektedir. Anadolu ajansının notu; Ajansın Ankara mahfellerinde yaptığı tahkika- ta göre, böyle bir paktın bu sene içinde imzalanacağı tahmin edilmekte ise de hariciye vekili doktor Tevfik Rüştü Arasın bu telgrafta mevzuu bahsolan seyahatinin kati tarihi hakkında he nüz bir malümat mevcud değildir. Buğday mübayaası Ziraat bankası yeniden mübayaata başlıyor Ankara 4 (Telefon) — Ziraat banka- sı kış dolayısile buğday mübayaasını tatil etmişti. Son günlerde havalar dü- zeldiğinden yeniden mübayaata baş- lanması hakkında alâkadarlara, emir veriimiştir. Buğday satın alması için bâriçten bankaya birçok müracaatlar vardır, Bu müracaatlar da nazarı dikkate ahn- maktadır, Radyo istasyonları ——— İki istasyonun inşası Markoniye ihale edildi Ankara 4 (Telefon) — Etimesud- da yapılacak İki radyo İstasyonunun inşası bugün Nafıa vekâletinde müte- şekkil komisyon tarafından Markoni şirketine ihale edilmiştir. Uzun dalgalı istasyon 120, kısa dalgalısı 20 kiloyat- hk olaruktır. Şirket, ibsleden itiba" ren 16 ay sonra rudyo istasyonlarım işler bir halde hükümete teslim ede- cektir, Tayyare motörleri Kırıkkalede kurulacak bir fabrika tayyare motörü imal edecek Ankara 4 — Memleketin her târa- fında havacılık hareketleri artmış, bu sahada yeni bir çalışma merhalesi açılmıştır. Bu münasebetle Türkiye- de tayyare motörü sanayii tesis edi- lecektir. Karabük demir ve çelik fab- rikasının inşasından sonra tâyyare motörü imalâti da milli sanayiimiz arasma girmiş olacaktır. İlk olarak Kırıkkalede bir fabrika inşası düşü- nülmektedir. B. Antonesko 15 martta geliyor Ankara 4 (Telefon) — Romanya Ha- riciye nazırı B. Antoneskonun 15 mart ta Ankarayı ziyaret edeceği alâkadar- Yara resmen bildirilmiştir. Dost mem- pia Hariciye nazırı Ankarada üç ika İngiltere şu sırada 148 harp gemisi yaptırıyor Harbiye bütçesinde bu sene 7,239,000 | İngiliz liralık fazlalık var z munzam Krediler de dahi! olduğu hâk de 7,230,000 İngiliz lirası mikdanodi di bir fazlalık vardır. Si Bu tahminlerdeki mesarif fazlalığir askeri hazırlıklar programının tevsi ve tecil edilmesi neticesinde meydmnii gelmiştir. fi Hindistan hraiç olmak üzere, ordu mensublarının yekfinu 168,900 kişij& baliğ olmaktadır. 1936 senesinde 156 bin dörtyüz kişi idi, Ordu mensul Y Mikdanriın artması; tanklar i Se hava taarruzlarına karşı vücuğü getirilen eüzütamlar hariç ol i üzere İki piyade “taburu vücudi getirilmesi, sahillerin ve bazı rın müdafaasına sid tertibatı ve se ferberlik esnasında orduya &id ba “ ihtiyaçların tatmin edilmesi için it“, haz olunan tedbirlerin neticesidi i Londra 4 (AA) — Deyli Telegraf gazetesi, deniz bütçesindeki rakam- lar hakkında tefsiratta bulunarak, hâlen 148 harb gemisinin İngiliz tez- gâhlarinda inşa edilmekte olduğunu bildiriyor: S'zırhlı, 21 kruvazör, 5 tay- yare gemisi, 49 torpito muhribi, 19 denizaltı gemisi, 3 töpçeker ve 17 avi- m. Bütçe ile derpiş edilen 7 devriye denizaltı gemisi 1100 tonluk olacak ve bunlarla birlikte İngiterenin hiz. mette 70 denizaltı gemisi bulunacak- fir. » HARBİYE BÜTÇESİ Londra 4 (A.A) — 1937 senesi bar- biye bülçesi tahmineleri, 63,120,000 İngiliz Hrasıma baliğ olmaktadır. Şu halde 1936 senesi bütçesine nazaran, e Faşist meclisinin kararları Ingilterede heyecan ada Italyada 20 bin amele tayyare meydanları yapıyor, © yahut mevcudları ıslaha çalışıyor Londra 4 (AA) — Büyük faşist meclisinin tebliği, büyük bir heyecan uyandırmıştır. Evning News gâzetesi, İtalyanın Avrupadaki vaziyetin karar-| sızlığı karşısında icab eden ihtiyat ted-| birlerini almakta olduğunu yazıyor. Morniriz Post, büyük faşist meeli- sinin karârını İngüterenin teyakkuz ve intibahı üzerine İtalyada hasıl ok muş bir aksülamdi diye tarif etmekte- dir. Bu gazete, yeni emirnamelerin Bükümetin emrine âmede kıldığı ih- tiyat kuvvetlerinin 8 milyona baliğ olduğunu hesab etmekte ve İtalya da İngilterenin programına mümasil bir program tatbiki mevzuu bahsolmadı- fanı, çünkü. İtalyanın mili müdafaa- sına âid tertibatı ikmal etmiş bulun- duğunu yazmaktadır. Tekâlifi harbiye kanunu projesi Seferberlik zamanında orduya neler verilecek? Ankara 4 — Müdafan vekâletinde çalışan “komisyon seferberlik zama- nında, ordunun ihtiyaçlarını temin için tekâlifi harbiye kanununun €s05- Tarım. hazırlamıştır. . Seferberlik za- manında bu kanunla tedarik edilecek maddeler ve vasıtalar şunlardır; 1 — Sahiplerine kavi lüzum olmı- yan mahailerie ordu levazım ve techi- zatının konulmasına veya e gına yarıyacak binalar. 2 — Orduya lüzumu alan yiyecek, giyecek, içecek maddeler ile hayvan- Jar için ot ve saman, 3-— Hertürlü koşu hayvanlar ve malzemesi, şahislarile beraber bütün nakil vasıtaları, 4 — Mürettebat ve müstahdemini ile beraber deniz, göl ve nehirlerde bulunan nakil vasıtaları, 5 — Değirmenler, fırınlar, 6 - İnşaat tamirat ve diğer askeri işlere lâzım olan vasıtalar, . aletler ve makineler, 7 - Mürettebat ve müsteahdemini ve Tevazımile beraber hava nakil vasıta- ları, 8 - Kılavuzlar ve her nevi asker- Uğe yarıyan işçiler, 9 - Hasta ve yara- lı askerleri evlerine kabul etmek ve bakmak, 10 - Askeri silâhlara, teehi- zata, melbusata, ilâclara, pansıman malzemelerine ve bilhassa konak- Tara ait her türlü oşya ve malzemesi, 11 - Askere yarar her türlü malzeme, Dahiliye vekili Adanada on gün kalacak Adana 5 (Akşam) — Dahiliye veki- miz dün Mersinden Tarsusa gelmiş, tedkiklerde bulunmuştur. Yarın tek- rar Adanaya gelerek burada ön gün 0 Fr am yi ei Silk Ağda 1 BLePkani a 20 BİN AMELE TAYYARE j MEYDANLARI YAPIYOR İ Roma 4 (A.A) — Halihazırda 20,000 amele, yeni tayyare meydanları inşâ etmek veyahud ötedenberi İtalyadâ mevcud olan tayyare meydanların &sri bir şekle sokmak fle meşgul bu” Tunmaktadır. yaf DOĞUM ÇOĞALTILACAK vi Roma 4 (A.A) —“Büyük faşist ef” İisi, evvelki gece toplanmıştır. Mectis, * memleketin demografik vaziyeti hak“ kında tedkikatta. bulunmuştur. Meclis, B. Bottainin izahatını di ledikten sonra tevellüdat o mikdanmi arttırmak ve çok çocuklu ailelere yar dım etmek için zaruri olan tedbirle rin alınmasına karar vermiştir. Izmirde yeni muallim mektebi Maarif vekâleti ders programını hazırlıyor Ankara 4 (Telefon) — İinârit veki” leti tarafından İzmirde satin alnan ö” ki Amerikan kolej binasında müallim mektebi ders programını > zırlamağa başlamıştır. Öğrendiğime güre; bu eki w ğer muallim mekteplerinden ayrı ders programı takip edildcek ve YEM derslere fazla ehemmiyet verilecekti. Bu mektepten yetişecek muallimler ş hirlerde muallimlik yapabilecekler bi tercihâni köylerde çalıştırılmc? aklar dır. Alman sefiri dün iktisad vekilini ziyaret etti Ankara 4 (AA) — Alman 4 Fon Keller beraberinde gefaret mü teşarı bulunduğu halde gir vekili Celâl Bayanı ziyaret etmiş ve m i
