2 Şubat 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

Bahife 8 Amerika reisicumhuru M. Ruzvelt nasıl çalışır ? M. Ruzvelt daima ayni yerde ve ayni saatte çalışmaktan hoşlanmaz Bir gün Beyaz sarayda veya bahriye nezaretinde çalışır. Başka bir gün mesai masasını yatının güvertesine veyahut Beyaz sarayın gölgeli bir köşesi ne naklettirir.. Solda M. Ruzvelt gazetecilerle karşı karşıya, sağda ML Ruzveltin Misli görülmemiş büyük bir ekseri- yetle ikinci defa Amerika cumhürreise ğine seçilen M. Ruzvelti yeryüzünde tanımıyan kalmamıştır. Dünyanın en kudretli devletlerinden birini idare eden bü zatın gündelik hayatı az çok herkesi alâkadar eder. Ruzvelt sabahleyin saat sekizde uyad- nır. Kahvaltısını yatakta eder. Gene yatakta sabah gazetelerini okur. Gün- delik işine yatakta başladığı gibi gene yatakta bitirir, Geceleri yatar yatmaz derhal uyu- maz. Bir iki saat kadar o gün cevabı yanılmış olan mektuplarını okur, pulla- rmi kendi eli ile yapıştırır. Rüzveltin iddiasına göre bu pul yar pıştırmak insanı kolayca uykuya sev» keden en İyi çarelerden biri imiş!, NASIL ÇALIŞIR? Yatakta görülen bu iki vazifeden başka diğer vakitlerin nasıl geçtiği şu kısa kelimelerle tarif edilebilir; İş, iş ve işl Bu işin nerede ve nasıl görüldüğü hergün değişir. Reisicumhur M, Ruzvelt bazan Beyaş © €vdeki küçük hususi odasında, bazan ise Bahriye nezaretindeki dairesinde çalışır. Malüm olduğu veçhile Rüzvelt harbi umumi esnasında reisicumhur Vilsonun zamanında Bahriye nazırı idi, M. Ruzvelt Bahriye nazın iken çalışmış olduğu odada şimdi çalışmaktan zevk alır, BAHÇEYE KONULAN MASA Fakat şayed ziyafetine giderseniz reisicumburu behemehal bu iki yerden birinde bulacağınızı sanmayınız. Ha- yır... O, bazan hava iyi olduğu zaman- lar Beyaz evin muazzam bahçesinin bir köşesine bir masa Koydurur ve orada çalışır. Yahud Potmak ismindeki yatı- nın güvertesinde işlerine bakar... Gü neşli kış günlerinde ise kış bahçesim tercih ettiği ekseriyetle vakidir, Mesai yerini değiştirmekten relsi- cumhurun büyük bir zevk duyduğunu Vaşingtonda herkes biliyor. Çünkü Rüzvelt çalışırken taciz edilmekten hoşlanmadığından böyle yer değiştir. mekle ehemmiyetli işleri olmıyan ziya- Da kurtulduğunu açıkça söy- IE, Bir gün arkadaşlarından biri ona: — Siz mütemadiyen çalışma yeri de- giştiren bir relsicumhursunuz.. demiş, Oda: — Evet, fakat ayni zamanda bir da- kika bile masa başından ayrılmiyan re- isicumhur!, cevabını vermiştir. KENDİSİNİ TAKİP EDEN MASA Denilebilir ki, mesai masası Ruzvelti gölgesi gibi takip eder. M. Ruzvelt ne- reye gitse mesai masası da beraber gi- der, Hattâ onun hususi vagonunun «küçük bir Beyaz evs olduğu rivayet edilmektedir. Açık dermilerde bile rad- GİNE GE M. Ruzvelt kongrede nutuk söylüyor, yatından halkı selâmlıyor, Karada gezintide yo sayesinde bütün devlet daireleri ile münasebet ve muhaberededir. M. Ruzveltin radyosunun tul dalgası giz- li tutulmaktadır. Açık denizde veya Vaşington'dan uzak bir yerde bulundu- ğu zaman bir harp tayyaresi icabı ha- linde alelâcele kendisini merkeze getir-! mek için emre hazır bulundurulur. Ruzvelt hergün mesai yerini değiş- tirdiği gibi ayni zamanda mesai prog- ramını da değiştirir. Yalnız resmi ziya- retleri kabul saati aynidir. Onun için sistematik bir tarzda Ruzvelt filân sa- atte falân ile meşgul. Pilin saatte baş- ka bir iş ile meşgul olur demek güçtür. MASRAF DEFTERİ Ruzveltin hayatının nasıl geçtiği ni anlamak için Beyaz evin masraf | defterine bakmak kâfidir. Ruzvelt senede 15,000 dolar alır. Bu para Fransız relsicumhurunun aldı- ğı maaşa nisbet edilirse pek az olduğu meydana çıkar, Fransız reisicumhuru senede 3,000,000 frank alır. Fakat ba” kikatte Amerikan relsicumhurunun ge-| Jiri Fransanınkindeh kat kat fazladır. Bu 75,000 dolar ancak cep harçlığına ve kötekine beriikne vereceği bahşiş- lere mahsustur, Bu paradan Ruzvelt ancak elbise ve | diğer şahsi masraflarını verir, Otomo- billeri yiyecekleri, Beyaz £vin bahçı- yanlarını, şoförlerin parasını, yatın masraflarını hep devlet verir. BAHŞİŞ DEVLETE AİD Fakat son zamanlarda Ruzveltin bahşiş vermesine de hacet kalmamış- tır. Meselâ Ruzvelt sabahleyin kalkıp traş olduğu #üâman'elini cebine atıp | berbere bahşiş vermek isterse berber: — Teşekkür ederim. Efendim, bahşiş verildi, der, Çünkü bütçeye konulan yeni bir maddeye göre: #Relsicumhurun bahşiş masarifi devlette alttir.» Bu sebepten dolayı, Ruzveltin ken- disine hizmet eden garsonlara, berber- lere ve saireye bahşiş vermesine hacet kalmamıştır. BEYAZ EV Beyaz ev 1792 senesinde Amerikan re- isicumhurlarına mahsus olmak üzere meşhur Fransız mimarı Lenfant tara- fından inşa edilmiştir. Beyaz ev mode- Yinde Avrupada iki bina daha olduğu- nu pek az kişi bilir, Bu binalardan biri Irlandadadır ve Kont Leinsderin ika- metgâhıdır, Diğeri ise Fransız roman- cısı Balzakın bizzat inşa ettirdiği ika- metgâhıdır, Bu binada en meşhur #âlon «Yeşil saloh> İsmi verilen yerdir ki, burada her Amerikalı vatandaş reisicumhurun elini sıkmak hakkına maliktir, Bu sa. | lonün yanında muhteşem mavi salon | vardır. Burada reisicumhur sefirleri ka. bul eder, Bunun yanında yemek salo- nu bulunmaktadır. Birinci katta bun- dan başka salon yoktur. İkinci kattaki daireler madam Ruz- velte hasredilmiştir. Bu katta reisicum- hurun biricik odası vardır. Yazıhane is- mi verilen bu odada reisicumhur gaze. tecilerle görüşür. Bu mülâkatlarda reisicumhur gaz tecilerin bütün suallerine cevap verir, 138 milyon nüfuslu büyük devletin şe- fine siyaseti hakkında sual ancak bu» rada sorulabilir, Ne kongrenin ne de senatonun reisicumhura sual sormağa hakkı yoktur. AKBA Ankarada ber dilde gazete mecmua ve kitapları bütün mektep kitapları ve kırtasiyeyi ucuz olarak AKBA müesse- selerinde tedarik edebilirsiniz. Telefon : 3377 Atina mektupları Yunan maliye nazırı ile mühim mülâkat Bütün hayranlığım, kısa bir zaman zarfında devlete yeni bir hayat veren Atatürke müte- veccihtir. Ismet Inönü âyarında bir devlet adamı millet için saadettir Atina (Hususi E muhabirimizden ) KY — Geçen gün sih- «* hi sebeplerden do- 7 4 layı, istifa eden Yu- 4 nan Maliye nazm *,,Y ve Başvekil muavi- ni M. Zaviçianos ka bineden çekilmez - den evvel beni ka- bul ederek büyük önder Atatürk ve Başvekil İsmet İn- önü hakkında bes- lediği takdir ve hür- ranlığım, kisa bir zaman zarfında devletine yeni bir ha- yat veren, milletine büyük ve kıymet- Mi bir hediye olarak inkişaf ve modem medeniyeti bahşeden ve ırkına yeni mukadderatının yolunu çizen büyük önder Atatürke mütevcecihtir. Başvekil İsmet İnönüne gelince, bu zat ayarında bir devlet adamı, mile- /; ti için büyük bir nimettir. Atinaya gel- diği zamandanberi tanıdığım bu dip- lomatın hayranıyım, bütün beyanatı- — (er assniıa 914044“ f nini ve nutuklarını en ince teferrüa- tına kadar tedkik ve mütalex ediyo- rum. Reslizmi ve dinamizmi ifade eden ve bir şah eser sayılmağa değer nutukları öyle bir mükemmeliyet ar- zeder ki, bunlara ne tek kelime ilâ- ve etimeğe ve ne de içinden tek kelime çıkarmağa imkân vardır. METAKSAS KABİNESİNİN MALİ SİYASETİ Yunan Maliye nazırı büyük önder ile kiymetli başvekilimiz hakkındaki ihtisaslarını, şu güzel cümleler ile ifade ettikten sonra Metaksas hükümetinin maji siyasetini izah ederek dedi ki: — Mini Yunan hükümetinin ekono- mi sahasındaki mesaisi şu dört istika- mete müteveccih olmak gerekti: A Bütçenin tevzini ve hacmının tedricen küçültülmesi, B — Vaktile insafsızca ve ölçüsüz 0 Yarak tarhedilmiş olan ağır vergilerin tedricen indirilmesi ve bu vergilerin, adilâne bir ahengin temini için fakir kalkın zayıf omuzlarından zengin ve müreffeh tabakanın kuvvetli omuzla- rına imkân dairesinde yükletilmesi. Ç — En kıymetli milli sermayemizi teşkil eden ve 4 ağustosdan evvel iflâs etmek üzere olan ümumi itibarımızın bw iflâs neticelerinden kurtarılması. D — Bütçemizin şimdiki kadroları içinde yürdun askeri müdafâasının te- mini, içtimai yardım ve müsmir nafa sişlerinin görülmesi için lüzumu olan büyük meblâğların bulunması, İSRAFLARA. VE VERGİ KAÇAKÇI. LİĞINA NİHAYET VERİLDİ Birinci maddenin temini için aşağı- daki noktaları göz önünde bulundur- mak icap ediyor, Mülga sistem, eski partilerin mensuplarına bol keseden tahsisat bağlanmasına mani olmak hu- susunda müşkülâta uğruyordu. Bu ih- san ve ikramlara dahil büyük masraf- lar, hayali denecek kabarık bir yekün teşkil etmekte idi, Bu masrafları kar- şılamak için ise vergiler ayni nisbette arttıriliyordu, Memleketimiz bu suretle cihanda ahalisi en fazla vergi veren bir memleket vaziyetine düşmüştü. Vergi- lerin böylece mütemadiyen artması va- ridat meimbalarınıızı kurutuyor ve has- seten halkın geliri bu israf neticesinde | heder olup gidiyordu. Bu itibarla milli hükümetin en bi- rinci ve en ehemmiyetli. vazifesi, büt- çeyi bu şişirme hâlinden kurtarıp mem- M. Zavicianosun el yazısile Akşama ithaf ettiği son resmi Kr ei yer Biz «kanaatimiz taibrile ifade ettiğim bü leketin hakiki mali vaziyetine ve Yunan halkının tediye kabiliyetine uygun bir duruma sokmak idi. Bu siyasetin tat- biki için ise herşeyden evvel fırkacılık zihniyetile hareket edilerek bütçeye yükletilen masrafları. kesmek lâyundı. İĞ Hayız pe döle 7,0 Payel giyer gp hi İepyi kp Kaliğek, 205 ? de Yt en sl Atik, hr vik fee, ye DZ , kar ŞI diye be Fig ayl yi 0 çif İ ye, eğe, Zaviçianosun Atatükr hakkındaki ihtisaslarını bildiren el yazısı FÜZULİ MASRAFLAR KESİLDİ Biz bir taraftan bu fuzuli masrafla- rı kestik; diğer taraftan da husus! menfaatler namına fırkacılığın kendi- sine temin etmek İstediği unsurları hef türlü mükellefiyetlerden azade tut- maktan ibaret olan sakim sistemin yâ- ni «usulü dairesinde» yapılar bu «ver- gi kaçakçılığının: önüne geçmek ve tatbikat sahasında nihayeti gelmiyen bu vergi ve mükellefiyet muafiyetleri- ni ortadan kaldırmak yolunu tuttuk. derin ve etraflı idare ve tasarruf siya» setini takip mecburiyetinde bulunuyor duk. İsrarla ve tekrarla arzetmek İsterim, ki içinde bulunduğumuz bu bünaltıcı vaziyetten bizim için tek çıkış yolu an- cak bu olgbilirdi. Biz bu tasarruf ve tenkih siyaseti sayesinde vakıâ bütçemizin masraf kıs” mını epice indirdik. Fakat başarmağa mecbur olduğumuz, yukarıda -arzetti- ğim, mühim işler için bize lâzım olan tahsisat dolayisilç bütçemiz şimdilik eski hacmını muhafaza edecektir. Çün kü yurdun askerlik bakımından müda“ faası ve #ilâhlandırılması, sosyal ve sıl” hi yardım, yapılmakta ve yapılması mutasavver olan işler için büyük kre- dilere ihtiyacımız vardır. İmkün kad- rosu içinde kalmak şartile başlamış bu” / lunduğumuz «vergilerin indirilmesi maddesi; milli programımızın diğer maddeleri gibi tedric kaidesine uydu- Tulacaktır. Zira iktisadi ve mali hayat ta âni hareket ve tebeddüller karışık” hklar doğururlar; öyle ki defaten ve uzun düşünülmiyerek alınan bu ted birlerin iyi neticelerden ziyade eskisi- ne nisbetle daha fena neticeler getirip getirmiyeceği bilinmez. MEMLEKETİN KREDİSİ YÜKSELDİ Ayni zamanda hükümetin icraatın- dan beri de mömleket kredisinin dü“ zelmesi idi. İş başında göçer geçmez d# ha ilk günlerde, ecnebi dainlerimize s€* nelik taksitlerin vadesi gelmiş kupona” yn © 40 ım ödeme esası üzerinden bi Mdf akteyledik, Muvakkat olan bü İtilâf, az zamanda Yunanistanın bu” günkü ödeme kabiliyetine uygun . bi” esas üzerinden kati şekline sokulacak” tır. Bundan manda aldığımız cidden #0” bes tedbirlerle ecnebi dövizinin dışa” rıya çıkarılmasını tahdid ettik. Şöy!0 (Devamı 9 uncu seh'fede) Şakir Çeçen